Fizjoterapia kliniczna w onkologii i medycynie paliatywnej


Fizjoterapia kliniczna w ChNW

Fizjoterapia kliniczna w onkologii i medycynie paliatywnej

Częstość występowania nowotworów złośliwych

Nowotwory złośliwe w Polsce są drugą co do częstości przyczyną zgonów:

  1. układ krążenia

  2. nowotwory złośliwe

  3. zgony nagłe

  4. choroby zakaźne

Wynika to przede wszystkim ze:

( 1963 = 6,5%, 2004 = 12,9% powyżej 65 r.ż.)

Zachorowania i zgony na najczęstsze nowotwory złośliwe w Polsce (2004)

KOBIETY

Zachorowania Zgony

Pierś Pierś

Płuco Płuco

Trzon macicy Nowotwory nieokreślone

Okrężnica Okrężnica

Skóra Jajnik

Szyjka macicy Żołądek

Jajnik Trzustka

Odbytnica Szyjka macicy

Żołądek Mózg

Trzustka Pęcherz żółciowy

Nerka Odbytnica

MĘŻCZYŹNI

Zachorowania Zgony

Płuco Płuco

Gruczoł krokowy Nowotwory nieokreślone

Pęcherz moczowy Żołądek

Okrężnica Gruczoł krokowy

Żołądek Okrężnica

Skóra Pęcherz moczowy

Odbytnica Trzustka

Krtań Krtań

Nerka Nerka

Nowotwory nieokreślone Mózg

Mózg Przełyk

Między 1963 a 2004 rokiem doszło do najszybszego wzrostu zagrożenia u mężczyzn nowotworami złośliwymi okrężnicy, płuca

i gruczołu krokowego.

Natomiast zagrożenie nowotworami żołądka zmniejszyło się o 70%.

Najbardziej wzrosło zagrożenie u kobiet nowotworami płuca, okrężnicy, jajnika i trzustki.

Zagrożenie nowotworami żołądka zmalało

o 80%.

Czynniki ryzyka

Genetyczne :

Czynniki środowiskowe:

Czynniki fizyczne:

Czynniki wirusowe :

Czynniki bakteryjne:

Leki hormonalne:

Nowotwory tytoniozależne

Nowotwory alkoholozależne

Możliwości uniknięcia ryzyka nowotworów złośliwych

Badania przesiewowe (skrining)
Rekomendacje Unii Europejskiej

Badania przesiewowe

Wczesna wykrywalność nowotworów

i lekarzy

7 sygnałów ostrzegawczych o raku

  1. Zmiany skóry lub błon śluzowych - niegojące się owrzodzenia, zmiana wyglądu brodawki lub znamienia, pojawienie się guzków o niepokojących cechach (szybki wzrost, krwawienie, sączenie, nieregularne obrysy, obecność strupa).

    1. Zaburzenia ze strony układu pokarmowego:

      • trudności w połykaniu

      • uczucie pełności w nadbrzuszu,zgaga, odbijania

      • zaparcia, biegunki, śluz w stolcu

      • krew w stolcu

  1. Krwiomocz lub dysuria (parcie na mocz, trudności w oddawaniu moczu).

  2. Krwioplucie, długotrwała chrypka, zmiana charakteru kaszlu lub uporczywy kaszel.

  3. Nieprawidłowe krwawienie lub wydzielina

  4. z dróg rodnych.

  5. Guz (asymetria lub wciągnięcie brodawki) piersi lub innej części ciała, w tym powiększone węzły chłonne.

  6. Ból, osłabienie, chudnięcie.

Etapy postępowania diagnostycznego w onkologii

  1. wywiad

  2. badanie fizykalne

  3. wstępne rozpoznanie

  4. badania laboratoryjne

  5. zlokalizowanie nowotworu

  6. rozpoznanie mikroskopowe

  7. określenie stopnia zaawansowania

  8. ocena czynników prognostycznych

  9. badania związane z wyborem metody leczenia

Określenie stopnia zaawansowania nowotworu

Zaawansowanie nowotworu określa się w systemie TNM stworzonym przez Pierre'a Denoix w 1940 r.

Podstawą systemu jest ocena trzech elementów,tj.

T = ocena ogniska pierwotnego

N = ocena stanu okolicznych węzłów chłonnych

M = obecność przerzutów odległych

T - ocena ogniska pierwotnego

Tx - ognisko pierwotne nie może być ocenione

To - ognisko pierwotne nieobecne

Tis - rak in situ

T1 - guz zwykle do 2 cm śr. ograniczony do narządu, z którego się wywodzi

T2 -

T3 -

T4 - guz każdej wielkości z naciekaniem sąsiednich narządów

N - ocena stanu okolicznych węzłów chłonnych

Nx - regionalne węzły chłonne nie mogą być ocenione

No - brak przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych

N1 - pojedyncze przerzuty

N2 - pakiety węzłowe

N3 - odległe przerzuty do węzłów chłonnych


M - obecność przerzutów odległych

Mx - przerzuty odległe nie mogą być ocenione

Mo - brak przerzutów odległych

M1 - przerzuty odległe obecne

Określenie stanu wydolności pacjenta według skali Karnofskiego

Aktualne metody leczenia nowotworów

Polega na leczeniu przeciwbólowym i pielęgnacji chorego

Chirurgia onkologiczna

Kojarzone są z radio- i chemioterapią.

Radioterapia

Radioterapia to leczenie wykorzystujące energię jonizującą, uzyskaną za pomocą:

(do krwiobiegu: stront 89, jod 125)

Wyróżniamy:

(brachyterapia dooskrzelowa, dopochwowa, do jamy macicy)

Radioterapia

Radioterapia może być stosowana pojedynczo lub

w połączeniu z chirurgią i chemioterapią.

Radioterapia:

(ból, krwawienie, przeszkody), stosuje się najczęściej przy przerzutach do kości, mózgu,

w celu zniesienia ucisku dróg oddechowych, pokarmowych i układu moczowego

Promienioczułość nowotworów

Leczenie systemowe



Powikłania radioterapii i chemioterapii

Powikłania

i wymioty, biegunki, gorączka, objawy dyspeptyczne.

Wczesne powikłania radioterapii

Reakcje skórne - ograniczenie mycia skóry, ochrona przed urazami i słońcem ,wietrzenie okolic objętych odczynem:

Stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej i gardła

Stany zapalne jamy ustnej i gardła

W razie bólów podczas jedzenia - lignokaina spray lub 2% żel, smarowanie maścią z anestezyną.

Rp. Anesthesini 5,0

Glycerini ad 50,0

M.f. ung.

Leki przeciwbólowe - NLPZ

(naproksen, diklofenak)

Nudności i wymioty

Przyczyny nudności i wymiotów w zaawansowanej chorobie nowotworowej:

Postępowanie:

Leczenie nudności i wymiotów

Nudności i wymioty w czasie radioterapii

Biegunki

Częste powikłanie spowodowane zapaleniem śluzówki jelita cienkiego

i w konsekwencji zaburzeniami wchłaniania zwrotnego wody.

Leczenie: nawodnienie doustne lub dożylne, uzupełnienie soli mineralnych i wodorowęglanów, zastosowanie leków przeciwbiegunkowych (Loperamid,węgiel,nifuroksazyd,Reasec,

tanalbina, opioidy,)

Upośledzenie czynności szpiku

Dla większości cytostatyków okres największego wpływu uszkadzającego szpik kostny przypada pomiędzy 6 a 14 dniem po ich podaniu.

Leukopenia - obniżenie liczby granulocytów obojętnochłonnych prowadzi do spadku odporności, zwiększenia infekcji wirusowych, grzybiczych, bakteryjnych (cefalosporyny z aminoglikozydami),

  1. spadek il. granulocytów poniżej 500/mm3 z towarzyszącą gorączką powyżej 38oC - hospitalizacja, antybiotykoterapia, leki przeciwgrzybicze, czynnik wzrostu

(Neupogen)

  1. liczba granulocytów powyżej 500/mm3 bez gorączki - leczenie domowe, osłona antybiotykowa, przeciwgrzybicza.

Upośledzenie czynności szpiku

Anemia

Trombocytopenia -poniżej 20 000/mm3 płytek z objawami krwawienia do nosa, pęcherza moczowego, OUN wymaga przetoczenia masy płytkowej, pomocniczo sterydy, wit. C, rutyna.

Późne powikłania radio- i chemoterapii

Serce

(zaburzenia rytmu, zapalenia osierdzia

przewlekłe oraz późne (zaburzenia rytmu, kardiomiopatia). Leczenie: dieta z ograniczeniem soli, leki moczopędne, inhibitory konwertazy angiotensyny.

Zespoły zakrzepowo-zatorowe

związane z unieruchomieniem pacjentów, zastojem krwi i niedotlenieniem (niedokrwistość), wytwarzaniem cytokin przez komórki nowotworowe, odwodnieniem.

Zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych, zakrzepica żyły wątrobowej, wrotnej, śledzionowej, żył trzewnych, nerkowych, zakrzepica drobnych tętnic mózgowych, zatorowość płucna.

Leczenie - heparyna, antykoagulanty doustne.

Leczenie mało skuteczne (magnez, trójcykliczne leki przeciwdepresyjne).

Rehabilitacja w onkologii

Rehabilitacja chorych na nowotwory złośliwe


Nestor polskiej szkoły rehabilitacji profesor Wiktor Dega

Ruch jako lek nie ma substancji ani opakowania. Przekazanie go choremu wraz z osobowością i sercem, czyni ten lek niezastąpionym”.

Opracowano zasady postępowania rehabilitacyjnego w takich kierunkach, jak:

Rehabilitacja po mastektomii

Fizyczne następstwa leczenia raka piersi:

Psychiczne następstwa leczenia raka piersi:

Program kompleksowego usprawniania

Rehabilitacja psychofizyczna w czasie pobytu w szpitalu - trwa 5-14 dni, obejmuje:

Postępowanie rehabilitacyjne po opuszczeniu szpitala - 6 tygodni, obejmuje:

Postępowanie specjalne w przypadku wystąpienia obrzęku limfatycznego lub wad postawy:

Postępowanie utrwalające uzyskane wyniki - sanatoria, kluby „Amazonki”

Obrzęk limfatyczny

Klasyfikacja obrzęku limfatycznego

I - niewielkich rozmiarów obrzęk ustępujący podczas elewacji kończyny

II - trwały, plastyczny lub elastyczny

III - twardy, zniekształcający kończynę ze zmianami troficznymi skóry

II-IIIIII

Leczenie obrzęku limfatycznego

Postępowanie fizjoterapeutyczne:

Przeciwwskazania do masażu limfatycznego

ogólnymi - bezwzględne przeciwwskazanie

Rehabilitacja chorych na nowotwory płuca

Celem jest:

Okres przedoperacyjny:

Postępowanie po zabiegu operacyjnym:


Rehabilitacja chorych leczonych z powodu guzów tkanek miękkich i kości

Rehabilitacja chorych po leczeniu nowotworów głowy i szyi

Częste zabiegi radykalne i duże ubytki morfologiczne i czynnościowe:


Rehabilitacja po całkowitej laryngektomii

z powodu raka krtani - wytworzenie tzw. zastępczej mowy przełykowej lub sztuczna krtań czyli elektryczny wibrator oraz nauka obsługi rurki tracheostomijnej

Rehabilitacja chorych po zabiegach w obrębie jamy brzusznej

Dotyczy postępowania ze stomiami:

Dotyczy także operacji ginekologicznych i urologicznych:

Rehabilitacja w opiece paliatywnej

Cele:

Procedury rehabilitacyjne w opiece paliatywnej



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
onkologia i medycyna paliatywna -aktualne, Definicja nowotworu: jest to nieprawidłowa tkanka, która
cw 1 onkologia i medycyna paliatywna i hospicyjna
Fizjoterapia w medycynie paliatywnej
Leczenie paliatywne w onkologii, Medycyna, Onkologia
Recepty i przypadki kliniczne, VI rok, Medycyna paliatywna, medycyna paliatywna, medycyna paliatywna
Rehabilitacja w onkologii, SEMESTR IV, Fizjoterapia kliniczna w chirurgii i onkologii
Onkologia- Tekst, Medycyna paliatywna, Medycyna paliatywna
Fizjoterapia w medycynie paliatywnej
Medycyna paliatywna 4
Fizjoterapia kliniczna w pulm
Medycyna Paliatywna [forum] Organizacja i filozofia postÄtpowania w opiece paliatywnej
PODSTAWY FIZJOTERAPII KLINICZNEJ W KARDIOLOGII
PODSTAWY FIZJOTERAPII KLINICZNEJ W KARDIOLOGII IV
fizjoterapia kliniczna w geriat Nieznany
chirurgia, Fizjoterapia CM UMK, Podstawy fizjoterapii klinicznej, Chirurgia
Ćwiczenia 1 - Fizjoterapia kliniczna w ortpoedii i traumatologii (mgr A. Sobczyński), Fizjoterapia k

więcej podobnych podstron