Rezerwa matematyczna(matemat rezerwa składek w ubezpieczeniach zyciowych

Kapitał gromadzony przez ubezpieczyciela na rzecz ubezpieczonego i stanowiacy jego własnosc pochodzacy z kolejno wpłaconych składek netto przeznaczony na uzupełnienie pokrycia zwiększajacego się z czasem ryzyka:

• Z ich czesci stanowiacych nadpłate w stosunku do składki nalezacej z tytułu ryzyka w okresie za który składka jest płacona

• Z ich czesci przeznaczonej wylacznie na inwestycje (jeżeli taka czesc skladki została przewidziana umowa)

Rezerwa matematyczna jest inwestowana w formie lokat a wieksza czesc osiagnietego z tych lokat zysku(zwykle min 85%)po pomniejszeniu techniczna stope % przeznaczona jest dla ubezpieczonego tzw premia nadzwyczajna

Kapitulacja odsetek jest głownym zrodłem zwiekszania się swiadczen w miare upływu czasu ubezpieczenia

Zasoby podziału zysku z inwestycji rezerwy matematycznej

Charakter ubezpieczen zyciowych ;ochronny, osczednosciowy

Ochronny-celem jest uzyskanie przez ubezpieczonego lub jego najblizszych srodkow finans okreslonych w umowie ubezpieczenia w przypadku zajscia wypadku ubezpieczonego w okresie ubezpieczenia

• Wypłata swiadczen jedynie w przypadku zrealizowania się ryzyka w terminie przewidzianym w umowie ubezpieczenia

• Niska rezerw matematyczna->nieprzewiduje się mozliwosci wykupu

Oszczednosciowy-celem jest zabezpieczenie ubezpieczonemu lub osobom przez niego uprawnionym korzysci finansowych z wypłaconych skladek bez wzgl na nastapienie wypadku ubezpieczeniowego

• Zawsze wypłata swiadczen nawet wówczas gdy umowa ulega rozwiazaniu

• Mozliwosc wykupu polisy( wartosc wykupu =rezerwa matem+zyski koszty manipukacujne w rezultacie rozwiazania umowy)

• Mozliwosc pozyczki pod zastaw polisy (do okreslonego % wartosci wykupu zwykle 90-95%

• Ubezpieczenia bezskładkowe wówczas:

*nowa suma ubezpieczenia(podstawa odliczenia wartosci wykupu)

*suma ubezpieczenia zachowana lecz skrocony okres ubezpiecz albo zmniejszone swiadczenia płatne po dozyciu do konca okresu ubezp

Przywrocienie ubezpieczenia ns pierwotnych warunkach=>po opłaceniu zaległych składek z oprocentowaniem ewent ponowienie badania lekarskie

Suma ubezpieczenia

Ustalona jest przez ubezpieczonego: jej gorna wys zwykle niejest limitowana przez zakłądy ubezp natomiast ustalaja one zwykle dolna granice.

• Stała(niezmienna w całym okresie ubezpiecz)

• Podwyzszona (rosnaca)przez waloryzacje=>zwykle z rownorzedna podwyzka składki

• Malejaca np. w ubezp kredytow itp.

W ubezp uniwersalnym suma ubezp jest elastyczna i w trakcie trwania ubezp mogą nastepowac jej podwyzki i obnizki

Ubezpiecz na zycie z funduszem kapitałowym

Wypłacona składka:

• Przeliczona jest po cenie zakupu na jednostki uczestnictwa

• Te przekazywane sa na indywid konto

• Czesc z jednostek uczestnictwa odpisywana jest po cenie sprzedazy na rzecz ubezpieczyciela jako składka na ryzyko smierci oraz koszty administracyjne .zwykle cena zakupu jest wyzsza o kilka % od ceny sprzedazy

Swiadczenie:

• Wypłacone jest ubezpiecz po zakonczeniu okresu ubezpieczenia po zakonczeniu okresu ubezp

• Lub upowaznionemu w przypadku smierci ubezp w wypadku gwarantowaniej sumy ubezpiecz okresl w polisie lub wartsci jednostek uczestnictwa zgromadzonych na indywid koncie zwykle w wys wiekszej ztych kwot.

Możliwy jest wykup całosci lub czesci po okreslonym w umowie okresie płacenia składek

Coraz czesiej w ramachochrony ubezp w przypadku smierci ubezpieczonego oprocz kwoty stanowiacej rownowartosc jednostek udziałowych w funduszu wypłacona jest dodatkow kwota okreslona w umowie % w stosunku do kwoty naleznej w funduszu np. wypłacona jest kwota z funduszu powiekszona o 1%

Reglamentacja ustawowa działalnosci ubezp(ograniczenia słuzace zabezpiecz inwest klientow

I ograniczenie zakresu działalnosci zakładow ubezpieczen

• Do jednego z dwoch ustawowo okresl działow ubezp

DziałI ubezpiecz na zycie

Dział II pozostałe ubezp osobowe oraz ubezp majatkowe

Dzaił II podział ryzyka wg grup i rodzajow ubezp:

Grupa1 ubezp wypadku

Grupa2 ubezp choroby

Grypa3 ubezp `casko pojazdow ladowych

• Do działalnosci gospodarcz scisle zwiazanej z ubezpiecz

II ograniczenie dopuszczalnej formy organizacyjno-prawnej zakładow ubezp do dwoch rodzajow :

• Społki akcyjnej S.A

• Towarzystwa ubezpieczen wzajemnych TUW

III obowiazek uzywania w nazwie lub firmie okreslen przypisanych ustawowo

IV koncesyjnowania działalnosci ubezpieczeniowej

• Wydawanie przez KNUIFE zezwolen na wykonywanie działalnosci ubezpeczeniowej obwarowane licznymi warunkami

V scisły nadzor nad działalnoscia firm ubezp :

• Od strony formalnej( status, akcjonariat, członkowie zarządu i rady nadzorczej

• Od str finansowej

Srodki własne zakładu ubezp

To aktywa zakładu z wyłaczaniem aktywow przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidywalnych zobowiazan i wartosci niematerialnych i prawnych

Obejmuje głownie:

• Opłacony kapitał zakładowy

• Kapitał zapasowy i rezerwowy

• Niepodzielny ...finansowy z lat ubiegłych (zysk, strata)

• Wynik finansowy netto okresu sprawozdawczego (ztsk strata)

Środki wasne na poczatku działąlnosci musza być na poziomie nie nizszym niż minimalny kapitał gwarancyjny okreslkony w przepisach zaleznie od formy organizacyjno prawnej działu i grup ubezpieczen

Margines wypłacalnosci

• Parametr słuzacy do oceny kondycji finansowej głownie wypłacalnosci firmy ubezpiecz

• Poziom srodkow własnych ubezpieczyciela powyzej którego sytuacja inansowa firmy uwaza się za zadawalajaca

• Obliczany jest co roku poczawszy od drugiego roku działalnosci

Kapitał organizacyjny

Powinien stanowic zawsze 1/3 marginesu wypłacalnosci jednak nie mniej niż minimal kapitał gwarancyjny

Suma ubezpiecz od pojedynczego ryzyka na udziale własnisciowym niemoze przekroczyc 25% łacznej wysokosci rezerw tech- ubezpiecz i kapitałow własnego

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpiecz transportowe

Podział:

Wg przedmiotu ubezpiecz:

:ubezp srodk transport CASCO-

Zwykle uzupełniane ubezp odpowiedzialnosci cywilnej OC posiadaczy srodkow transportu oraz ubezp nastepstw neiszczesl wypadkow NNW osob przemieszczajacymi się tymi srodkami transportu łacznie nazywane ubezp kominik

Ubezp ładunkow transporcie CARGO-

Ubezpiecz towarow w transporc

Wg gałezi transportu

• Morskie

• Reczne zeglugi srodladowej

• Lotnicze

• Ladowe: w transoprcie kolejow, samochodow,pocztowym

Wg zasiegu terytorialnego:

• W transp krajowym

• Transp miedzynarodowym

Wg czasu trwania:

• Zawarte na czas

• Zawarte na konkretna podroż

Ryzyka:

Zasadnicze-zwiazane z ruchem pojazdow :*wypadkowe(katastrofa pojazdu)

*pozawypadkowe (zniszczenie lub uszkodzenie w transporcie)

uboczne:*elemantarne(siły przyrody zywioły)

*kradzieze z włamaniem i rabunkiem towarow

zakres ochrony ubezp uzalezniony często od przewoznika:

przewoznik zawodowy- wszystkie ryzyka w tym zwiazanie z załadunkiem rozładunkiem

przewoznik nieprefesjonakny lub przewoz własny - z właczeniem kradziezy i rabunkiem oraz ryzyk pozawypadkowych

szkody z tytułu opoznienia także utrata zysku:zwykle w transporcie ktajowym-NIE

w transporcie miedzynarodowym-TAK

przedmioty w przewozach transport:

*wysyłajacy(nadawca w zegludze frachtujacy)

*przewoznik: zawodowy (profesjonalny), niezawodowy w tym przewoz własnym srodkiem transportu jednej ze stron

*odbiorca (adresat)

gestia ubezpieczeniowa

ubezpieczajacy-podmiot majacy w ubezp interes prawny (ponoszacy ryzyko przesyłki)

K.C art. 548

Z chwila wydania rzez sprzedawce rzeczy sprzedanej korzysci i ciezary zwiazane z ta rzecza przechodza na kupujacego

K.C art544

W przypadku wysyłki rzeczy do miejsca wskazanego przez kupujacego jeżeli nie ustalono inaczej wydanie jest dokonane z chwila powierzenia przesyłki przewoznikowi trudniacemu się przewozeniu rzeczy tego rodzaju (przewoznik profesjonalny)

Często strony ustalaja inny czas przyjscia własnosci rzeczy wg standardowych tzw. klauzuli

Klauzule-:przykłady

• Loco (w miejscu) magazyn sprzedawcy

• Loco stacja kolejowa nadania

• Loco magazyn kupujacego

• Wagon franco (towar wolny od obciazen)stacja nadania

W handlu miedzynarodowym wystepuja miedzynarodowe reguły wykładu terminow handlowych INCOTERMS1990 miedzynarodowej izby handlowej w paryzu

Likwidacja szkody w ramach ubezpiecz cargo

2 rodz szkod:

*szkoda jawna-możliwa do ujawnienia przy dochodzeniu odpowiedniej starannosci z zewnatrz bez rozpowszechniania przesyłki i dokonywania szczegołowych ogledzin

*szkoda niejawna-niemozliwa do ujawnienia odbiorca ma czas do 7 dni zglosic te szkode przewoznikowi a przewoznik powinien sporzadzic protokół z wyszczegolnieniem przyczyn i okolicznosci tej szkody staje się podstawa rozrzczenia w stosunku do zakładu ubezpieczen w przypadku niewywiazania się przewoznika tego obowiazku odbiorca samodzilnie sporzadza protokoł najlepiej w porozumieniu z ubezpieczycielem.

Polisy generalne (stosowane sa zazwyczaj w ubezp transport)

Zwykła- obejmuje wiele przedmiotow lub tranzakcji aktualnie istniejacych lub mogocych pojawic się w czasie trwania ubezpiecz. Zastepuja wiec wiele odrebnych polis obejmujaych ubezpieczenie przedmiotow lub tranzakci pojawiajacych się już w trwania ubezpieczenia skladka ma charakter zaliczki a ostateczne rozliczenie nastepuje o faktycznie zrealizowane transporty ewidencjonowane na biezaco w tzw dzienniku ubezpieczen

Obrotowa- różniąca się od zwykłej tym ze rozliczenie koncowe nastepuje w oparciu o obrot transportowy wykazany w ksiegach ubezpieczonego w obu przypadkach umowa zawierana jest na okreslony czas

Opisowa- obejmuje ubezp transportowe przeyłek których wartosc przewiduje się z gory i traktuje jako sume ubezpieczenia. Suma ta jest podstawa ustalania składki która niema charakteru zaliczki lecz jest składka ostateczna. Wartosc zrealizowanych przesyłek opisuje się na bierzaco od łacznej wartosci zadeklarowanej czyli sumy ubezpiecz. Z chwila wyczerpania zadeklarowanej sumy ubezp ustaje i może być wzmocnione przez zgłoszenie nowej sumy ubezpieczenia i opłacanie dalszej składki.

Ubezpieczenia utraty zysku

Przedmiot ubezp zysk brutto jaki ubezpieczajacy osiagnałby z tytułu wytworzenia produktow lub sprzedazy towarow i usług gdyby jego działalnosc nie została zaklocona lub przerwana na skutek szkody w zwiazku ze zdarzeniem losowym okreslonym w umowie ubezp.

Oc deliktowa

Ex delicto- ztyt. Czow niedozwolonych

Czyn niedozwolony:

Działanie zaniechanie lub zaniedbanie sprzeczne z prawem lub zasadami wspołzycia spolecznego z ubezp oc jeśli dporowadziło lub przyczyniło się do powstania szkody u osoby trzeciej

Oc deliktowa może obejmowac odpowiedzialnosc:

• Za czyny własne (czyny osoby fizycznej oraz organow osoby prawnej)

• Za czyny cudze ( ztytułu nadzoru nad osobami którym winy przypisywac można lub powiezenia innej osobie wykonania czynnosci)

• Za szkody wyrzadzone przez zwierzeta (odpowiada ten kto je chowa lub się nimi posługuje )

• Za szkody powstałe w zwiazku z uzywaniem sił przyrody(pary gazu elektrycznosci paliw płynnych)

• Odpowiedzialnosci skarbu panstwa za funkcjonariuszy (pracownikow organow panstwa władzy administracji lub gospodarki panstwowej oraz osob działajacych na ich zlecenie)

Oc kontraktowa

Ex contractu

To odpowiedzialnosc zwiazana z nie wykonaniem lub nie nalezytym wykonaniem jakiegokolwiek zobowiazania (niekoniecznie umoconego np. alimenty) także pprzez osoby którym zobowiazania powierzono

Strona nie odpowiada za szkode jeżeli niewykonanie lub nienalezyte wykonanie zobowiazaniew nastapiło z powodu okolicznosci za które nieponosi ona odpowiedzialnosci

Oc kontraktowe obejmuje także szkody spowodowane przez opoznienie niespełnienie w terminie jak i zwloke niedotrzymanie terminu spowodu okolicznosci za które strona nieponosi odpowiedzialnosci

Przesyłki powstawania odpowiedzialnosci cywilnej:

• Powstanie szkody we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo

• Zdarzenie (działanie ludzkie lub inne zdarzenie ) z którego wynika ustawowy obowiazek naprawiania szkody

• Zwiazek przyczynowy miedzy szkoda a zdarzeniem

Zasady odpowiedzialnosci

*poszkodowany musi dowiesc zaistnienie przesylek oc: szkody zderzenia ktore ja wywoływ oraz zwiazaku miedzy szkoda o tym zdarzeniem

*domniemany sprawca moze uwolnic sie od oc wskazujac brak winy z jego str

zasada ryzyka:

*poszkodowanie niemusi dowiesc winy sprawcy (domniemanie winy sprawcy)

*domniemany sprawca moze uwolnic sie od oc jezeli udowodni ze szkoda powstała wylacznie za przyczyna siły wyzszej z winy poszkodowanego lub z winy osoby trzeciej za czyny ktore nie ponosi odpowiedzialnosci

zasada słusznosci:

jezeli nie mozna nikomu przypisac odpowiedzial za szkode na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka a wzg społeczne wskazuja na potrzeby obarczenia kogos odpowiedzialnoscia w celu zapewnienia poszkodowanemu odszkodowania

stosowanie rzadkonajczesciej w odniesieniu do skarbu panstwa za szkody osobowe wyrzadzone przez funkcjonariusza panstwowego

Niekiedy wystepuje pojecie szkody zbiorowej definiowane zwykle jako: traktowane łacznie szkody wynikajace z tego samego zdarzenia a dotyczace majatku lub dobr osobistych wielu osob

ubezpieczenie oc moze chronic takze od skotkow odpowiedzialnosci cywilnej przyjety od innej osoby na zasadzie umowy np najemca moze przyjac oc od wlasciciela nieruchomosci

ODPOWIEDZIALNOSC UBEZPIECZYCIELA

moze byc uzalezniona od wystepowania w okresie ubezpieczyciela jednego lub kilku z wymienionych elementow

zdarzenia-ktore spowodowało szkode, szkody,ujawnienia szkody, zgloszenia rozszczenia

UBEZPIECZENIA OBOWIAZKOWE

1. ubezp oc posiadaczy poj mech za szkody powstale w zwiazku z ruchem tych pojazdow

2. ubezp oc rolnikow z tytułu posiadania gospodar rol

3. ubezp budynkow wchodzacych w skład gosp rol od ognia i innych zdarzen losowych

4, ubezp wynikajace z przepisow odrebnych ustaw lub umow miedzynarodow retyfikowanych przez RP

GŁOWNE REGULACJE W ZAKRESIE UBEZPIECZ OBOWIAZKOW

*wyłacznie ubezp majatkowe oc lub mienia za wyjatkiem ubezp za szkody jądrowe 40% sumy gwarantowanej na pokrycie szkody osobowej

*dla ubezp 1-3 OWU okresla ustawa jw: dla pozostałych ub minister własciwy do spraw instytucji finans okresla w drodze rozporzadzenia szczegołowy zakres ubezpiecz termin powstawania obowiazku ubezp oraz minim sume gwarancyjna

*ustawa jw okresla dla ubezp 1-3 organy obowiazkowe lub uprawnione do kontroli spełnienia obowiazku ubezp, opłaty karne

*taryfy i wysokosci składek w .....zakładow ubezp

*odpowiedzialnosci zakładu ubezp nie ustały w pprzypadku niezapłacenia w terminie raty

*poszkodowany moze dochodzic bezposrednio od zaklady ubezp lub UFG

*uznanie roszczenia lub zaspokojenie przez osobe objeta ubezp nie ma skotkow prawnych wzgl zakladu ubezp i UFG

*terminy wypłaty odszkodow : -30 dni od zawiadomienia o szkodzie czesc bezsporna a pozostało -14 dni od dnia w ktorym wyjasnienie nie było mozliwe -max 90 dni od zgłoszenia szkody wyj postepow sadowe

*zakład ubezp zwraca ubezpieczajacemu w granicach sumy gwarancyjnej -koszty poniesione dla zwiekszenia szkody -koszty obrony w postepowaniu karnym i cywilnym poniesione na polecenie lub za zgoda zakładu

*zaklad ubezp oferujace dane ubezp obowiazkowo nie moze odmowic zawarcia umowy ubezp

UBEZP OBOWIAZKOWE WYNIKAJACE Z INNYCH USTAW

4,oc architektow i inzynierow budownictwa oraz urbanistow

5.oc bieglych ....

6.oc brokerow

7.oc dysponenta jednostki za szkody wyrzadzone przez osoby uprawnione do podejmowania medycznych działan ratowniczych

8.oc kwalifikowanych podmiotow swiadczacych usługi certyfikacyjne

9. oc komornikow sadowych

10.oc osob eksplantacyjnyc za szkode jadrowa

11.oc organizatorow im[rez sadowych

12.oc organizatorow turystyki i posrednikow turystycznych

13. oc podmiotu przyjmujacego zamowienia na swiadczenia zdrowotne

14.oc podmiotow wykonujacych doradctwo podatkowe

15. oc podmiotow uprawnionych do wykonywania działalnosci usługowej z zakresu prowadzenia ksiag rachnkowych

UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY UFG

wypłaca swiadczenia i odszkodowania w zakresie ubezpieczen majatkowych tylko z tytułu oc komunik oc i oc rolnikow indywid gdy:

1,nastapi upadlosc zakładu ubezp w ktoeym zawarta była umowa ubezpieczeniowa ->wypłata wszelkich zobowiazan zakladu tj zarowno za szkody osobowe i majatkowe

2,nie zidentyfikowano sprawcy wypadku ani pojazdu-> wypłata swiadczenia za szkody osobowe

3,sprawca zidentyfikowany lecz nie został dopełniony obowiazek ubezpieczenia-> wypłata odszkodowania swiadczenia za szkody osobowe i majatkowe

UBEZPIECZENIOWY FUNDUSZ GWARANCYJNY

wyplata swiadczenia i odszodowania:

*w zakresie ubezpieczen osobowych gdy nastapi upadłosc zakladu ubezp na zycie -> wypłata 50% wierzytelnosci tego zakladu wzg danego ubezpieczonego jednak nie wiecej niz 30000E

---