Początek formularza

Dół formularza

Najważniejsze zasady

Nie jest takie trudne, jak by się mogło wydawać. Sama się o tym przekonasz, gdy tylko uda ci się zmienić pewne nawyki i wprowadzić w życie kilka najważniejszych zasad.

Jeżeli od początku zwrócisz uwagę na właściwą organizację, będziesz skrupulatnie przestrzegała pewnych reguł, zrezygnujesz z niektórych przyzwyczajeń i, co najważniejsze, nie będziesz całej sprawy traktowała w kategorii straszliwego nieszczęścia, które na ciebie spadło - wszystko będzie dobrze.

Zasada pierwsza zamień się w detektywa

Dziecko może jeść tylko to, na co nie jest uczulone, więc nie dawaj mu niczego, co zawiera szkodliwe alergeny. Ponieważ poza "produktem głównym" uczulają również jego pochodne, w tropienie alergenów trzeba włożyć trochę wysiłku. Nasze przeglądy (patrz na s. 16 i 20) pomogą ci w kupowaniu jedzenia bezpiecznego dla twojego dziecka.

Zasada druga znajdź dobre sklepy

Jedzenie alergika nie tylko nie może zawierać uczulających produktów, ale także nie może się z nimi stykać. Na przykład jeżeli dziecko jest uczulone na mleko, to szynka, którą je, nie może w sklepie leżeć obok białego sera. Jeżeli robisz zakupy w małych sklepikach, sprawdź, w jaki sposób przechowuje się tam żywność i czy przypadkiem chleb nie jest krojony tym samym nożem co ser.

Zasada trzecia dobrze się zorganizuj

Urządź wszystko w kuchni tak, żeby ułatwić sobie pracę. Na początku przygotuj sobie listę tego, co szkodzi twojemu dziecku, i powieś ją w widocznym miejscu w kuchni. Produkty dla małego alergika przechowuj osobno. Dziecko powinno mieć także osobne naczynia i sztućce. W niektórych typach alergii warto też mieć dla dziecka oddzielny garnek, patelnię i łopatkę do obracania kotletów. Dla dziecka uczulonego na gluten dobrze jest poza tym mieć oddzielną deskę do krojenia pieczywa i oddzielny nóż. Do pieczenia ciasta bezglutenowego nie używaj tej samej blachy co do ciasta z pszennej mąki. Bardzo ułatwia życie, kiedy wszystkie "sprzęty dla alergika" wyraźnie różnią się od pozostałych.

Zasada czwarta pamiętaj o upodobaniach dziecka

Każde dziecko ma jakieś kulinarne przyzwyczajenia, potrawy, które uwielbia, i takie, których nie cierpi. Warto zadbać o to, żeby po przejściu na dietę nie zostało pozbawione swoich ulubionych dań. Wiele przepisów dla zdrowych dzieci nadaje się po niewielkiej modyfikacji również dla alergików.

Zasada piąta dbaj o bezpieczeństwo

Zanim zabierzesz się do gotowania, przeczytaj uważnie przepis i sprawdź, czy na pewno nadaje się dla twojego dziecka. Spróbuj utrwalić w sobie nawyk czytania etykiet i sprawdzania składu danego produktu ze spisem zakazanych potraw, który otrzymałaś od lekarza alergologa.

Zasada szósta nie męcz się niepotrzebnie

Część potraw, które nadają się dla całej rodziny, możesz dość łatwo zmienić w dietetyczne - np. do kotletów zawsze i dla wszystkich używać bezglutenowej tartej bułki. Jeśli gotujesz zupę, to w jednym garnku gotuj zupę jarzynową dla wszystkich, a w drugim dodatki, które nie nadają się dla alergika (np. duszone pomidory z przyprawami). Alergik zje jarzynową, a reszta rodziny pomidorową. Ta sama zasada dotyczy zapiekanki - najlepiej dla każdego domownika robić ją w osobnej foremce. W ten sposób każdy dostanie to, co lubi i może jeść, a dziecko nie będzie się czuło "odmieńcem".

Bez mleka

Dieta bezmleczna jest podstępna, bo w wielu gotowych produktach, po których nikt by się tego nie spodziewał, kryje się mleko albo jego pochodne. Dlatego warto starannie czytać etykiety. Jedyną metodą uniknięcia kłopotów jest sprawdzanie składu gotowych produktów.

Uwaga, tu może być mleko


Pieczywo

Jeżeli znajdziesz w składnikach dodatek, którego nazwa nic ci nie mówi (np. "polepszacze piekarskie"), dowiedz się u producenta, co to jest. Sprawdź, czy do pieczywa nie dodano mleka, białek serwatkowych, mlecznej margaryny lub masła.

Ciasta, ciastka, drożdżówki, maślane bułki, rogaliki francuskie

Wszystkie gotowe wyroby cukiernicze mają dodatek mleka albo tłuszczu mlecznego.

Naleśniki

Gotowe są robione z dodatkiem mleka.

Czekolada, cukierki, batoniki, desery

Zawsze sprawdź skład, bo mogą mieć dodatek mleka, białek serwatkowych itp.

Sorbety

Wbrew nazwie często mają dodatek jogurtu lub białek serwatkowych.

Płatki śniadaniowe

Niektóre gatunki zawierają śladowe ilości mleka.

Czego nie mogą jeść dzieci uczulone na mleko

mleka, zupy mlecznej, kakao na mleku, kawy na mleku

mleka w proszku, mieszanek mlecznych dla niemowląt, mleka skondensowanego

jogurtów, kefirów, serwatki, maślanki i odżywek z ich dodatkiem

śmietany

serów żółtych, pleśniowych, białych, homogenizowanych, gotowych odżywek mających w swoim składzie twarożek

masła, mlecznej margaryny i odżywek z dodatkiem masła

Co dziecko lubiło? Co teraz możesz mu dawać?

Zupa mleczna

jeżeli dziecko dobrze toleruje mleko sojowe albo kozie, można zastąpić nimi mleko krowie. Płatki śniadaniowe można podawać z sokiem.

Kaszka na mleku

Kaszka na wodzie.

Pizza

Nie możesz używać żółtego sera, ale nie musisz rezygnować z pizzy.

Zupa z dodatkiem śmietany lub jogurtu

Nie możesz używać śmietany, jogurtu itp., możesz zabielić zupę roztartym gotowanym ziemniakiem.

Kanapka z masłem

kanapka z bezmleczną margaryną (w składzie 0 proc. białka) lub bez żadnego tłuszczu.

Ciasta, placki, naleśniki

Mleko zastąp wodą.

Desery mleczne

Kisiele na bazie soku owocowego, musy owocowe, bezmleczne deserki owocowe w słoiczkach, domowe galaretki.

Uwaga! Dodawanie mieszanek mlekozastępczych do ciast, placków, naleśników i deserów zmienia ich smak

Bez jajek

Z tą dietą wiąże się chyba największa liczba przesądów. Lista potraw, których w żaden sposób nie da się zrobić bez jajek, jest długa i w większości nieprawdziwa.

Tu mogą być jajka

Bezy, ciastka, ciasta, drożdżówki, wafelki, maślane bułki

Właściwie 100 proc. gotowych wyrobów ma dodatek jajek.

Naleśniki

Gotowe też są robione z jajkami.

Batoniki

Rzadko, ale mogą mieć dodatek jajek w proszku, albuminy.

Kupne kotlety mielone, rybne panierowane kotlety, paluszki

Wszystkie panierowane produkty mają dodatek jajek do panierki.

Majonezy i sosy

Zawierają żółtka lub jajka, czasem jajka w proszku.

Gotowe placki ziemniaczane, pyzy, kopytka

Właściwie 100 proc. gotowych wyrobów ma dodatek jajek.

Uwaga! Lecytyna występująca w składzie niektórych produktów, np. margaryny, słodyczy, czekolady, przeważnie jest pochodzenia sojowego, ale może też być z jajek.

To wolno jeść

Dziecku uczulonemu na jajka można bez żadnego problemu przyrządzić:

kotlety mielone

pasztet

kotlety panierowane

kruche ciasto

drożdżowe ciasto

naleśniki, placki

kopytka, pyzy i pierogi

Jeżeli dziecko toleruje jajka przepiórcze, możesz nimi zastąpić kurze. Taka zamiana jest praktycznie niezauważalna. W wielu potrawach można zrezygnować z dodawania jakichkolwiek jajek.

Przepiórcze jajeczka

Jedno jajko kurze można zastąpić trzema, czterema przepiórczymi. Jajka przepiórcze mają dużo więcej żółtka (w proporcji do białka) niż kurze. Należy o tym pamiętać, robiąc ciasta. W ciastach, które wymagają ,,bicia piany z białek", trzeba użyć więcej jajeczek przepiórczych, niż wynika z przelicznika. Do rozbijania jajek przepiórczych dobrze jest używać noża (pod skorupką mają bardzo twardą powłokę, którą, rozbijając jajko, trzeba przekroić). Jajko przepiórcze na miękko gotuje się 1-1,5 min, na twardo 3-4 min. Można je kupić w większości supermarketów.

Bardzo często zdarzają się nieświeże jajeczka, dlatego każde jajko - zanim dasz dziecku - powąchaj, a do ciast wbijaj pojedynczo.

Bez glutenu

Ta dieta jest najtrudniejsza. Nagle zmieniają się wszystkie podstawowe produkty. Ponieważ gluten to białko występujące w pszenicy, życie, jęczmieniu i owsie - musisz zrezygnować ze zwykłego chleba i zwykłej mąki. To wymusza zmianę bardzo wielu przyzwyczajeń.

Pieczywo i ciasta drożdżowe

Najbardziej różnią się w smaku bezglutenowe ciasta drożdżowe i pieczywo. Jeżeli dziecko jest od niedawna na diecie bezglutenowej, a jadło wcześniej tradycyjne pieczywo, zaczynaj od podawania świeżego, jeszcze ciepłego pieczywa. Następnego dnia najlepiej jest zrobić z niego grzanki, włożyć na kilka sekund do kuchenki mikrofalowej albo podgrzać na suchej patelni po obu stronach przez 1-2 min. Dobrą metodą jest zamrażanie pieczywa, bo odmrożone (w kuchence mikrofalowej albo piekarniku) smakuje jak świeże.

Ciasta i pieczywa najlepiej udają się z mąki robionej na bazie skrobi kukurydzianej. W mące pszennej funkcję naturalnego zagęstnika pełni gluten. Mąki bezglutenowe wymagają dodawania innych zagęstników, najczęściej jest to guar lub ksantan.

Ciasta ucierane i biszkopty

Ciasta ucierane i biszkopty można piec z różnych mąk bezglutenowych - przy różnych mąkach uzyskuje się za każdym razem inny efekt.

Jeżeli nie masz gotowej mieszanki mąki, używaj skrobi kukurydzianej (uwaga, nie da się jej zastąpić ziemniaczaną). Ciasto zrobione z samej mąki gryczanej, ryżowej czy kukurydzianej będzie się sypało.

Placki

Bezglutenowe ciasto na placki powinno mieć taką samą konsystencję jak z mąki pszennej. Do placków można używać różnych gatunków mąk, można robić je bez jajek i mleka, używając tylko mąki i wody, ale są wtedy bardzo blade. Dobre efekty daje dodawanie owoców.

Uwaga, przepisy bezglutenowe opracowuje się dla konkretnego rodzaju mąki. Jeżeli zmienisz mąkę, potrawa może się nie udać.

Tu jest gluten

muesli

słód jęczmienny

opłatek wigilijny i komunikanty

kutia

wafelki, batoniki z wafelkami

niektóre galaretki i żelki (w procesie produkcyjnym może być wykorzystywana mąka pszenna)

kawa zbożowa

Najważniejsze jest wyrobienie w sobie nawyku czytania etykietek, a w razie wątpliwości - dzwonienie do producentów.

Mąka własnej produkcji

Tą mąką (lub mąką z piekarni Przekreślony Kłos) zastępuj mąkę pszenną w większości tradycyjnych przepisów. Wymieszaj bardzo dokładnie (naj- lepiej malakserem) skrobię kukurydzianą z zagęstnikiem (10 g guaru albo ksantanu na 1 kg skrobi kukurydzianej). Uwaga, skrobia kupiona w hurtowni spożyw- czej jest dwa lub trzy razy tańsza niż kupowana w sklepie.

Guar jest dostępny w sklepach ze zdrową żywnością, ksantan tylko w niektórych hurtowniach. Ksantan jest droższy, ale mąka z niego zrobiona jest lepsza.

---