Wykład 3 - 23.10.06
System źródeł prawa w konstytucji PRL był otwarty (problem z hierarchicznością).
Spierano się, co jest ważniejsze - ustawa czy uchwała.
Uchwałę mógł ustanawiać:
Sejm
Rada Państwa
Rada Ministrów
Najważniejsze problemy konstytucji '52 r.
Otwartość systemu
Uchwały
Umowy międzynarodowe
Owy bałagan spowodował, że prawnicy uchwalający nową konstytucję dodali nowy rozdział o źródłach prawa.
Dzięki temu mamy hierarchię źródeł prawnych.
Konstytucja - ustawa konstytucyjna
Umowy międzynarodowe ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.
Prawo Unii Europejskiej
Ustawy - rozporządzenia z mocą ustawy
Umowy międzynarodowe pozostałe
Rozporządzenia
Podział źródeł prawa:
Prawo powszechnie obowiązujące - dotyczy nas wszystkich. Ma charakter generalny i abstrakcyjny.
Prawo wewnętrznie obowiązujące - obowiązuje jednostki podległe organowi wydającemu ten akt
STWORZONY NA GRUNCIE KONSTYTUCJI Z 1997 ROKU SYSTEM ŹRÓDEŁ PRAWA MA CHARAKTER ZAMKNIĘTY PODMIOTOWO I PRZEDMIOTOWO!
Jest określone, jakie akty prawne mogą być wydawane (i tylko one).
Są wymienione organy, które mogą ustanawiać prawo (i tylko one mogą to robić).
KONSTYTUCJA
Ferdynand Lassale - Twórca niemieckiej socjaldemokracji. Rzeczywisty układ społeczny nie jest zależny od prawa, gdyż istnieje „rzeczywisty ustrój prawa”. Samo prawo niczego nie zmieni.
Zdobył sławę swoimi odczytami w Berlinie:
O istocie konstytucji.
„Rośnie drzewo (jabłoń). Przyszedł mędrzec i powiesił kartkę „grusza”. Drzewo nie ulegnie zmianie - nadal będzie jabłonią. Ten, kto powiesił kartkę to idiota.
Prawo jest instrumentem, z pomocą którego możemy pewne procesy przyspieszyć. Prawa nie tworzy się by rozwiązać problem.
I co dalej.
Gdyby spłonęły wszystkie akty prawne nic by się nie zmieniło, gdyż istnieje faktyczny ustrój państwa.
W prawie konstytucyjnym wyróżnić możemy:
Konstytucję w znaczeniu faktycznym
Konstytucję w znaczeniu prawnym
Łac. Constituare - ustanawiać, zarządzać.
Starożytność - akty władców
Średniowiecze - konstytucja to spisane reguły klasztorne
1505 r. - Nihil Novi
1830 r. - konstytucja belgijska.
Klasyfikacja konstytucji:
Podział
Konstytucja pisana - w państwie istnieje jeden lub kilka aktów prawnych wyposażonych w najwyższą moc prawną, które regulują ustrój państwa.
Konstytucja niepisana - w państwie regulacje odbywają się za pomocą ustawodawstwa zwykłego.
Podział
Konstytucja sztywna - To taka, którą zmienić trudniej niż ustawę.
Konstytucja elastyczna - tryb jej zmiany jest taki sam jak ustaw zwykłych (bo jest to po prostu ustawa zwykła) np. Konstytucja PRL
Podział
Konstytucja rzeczywista - to taka, która oddaje faktyczny stan, ustrój państwa.
Konstytucja fikcyjna - to taka, która rozmija się z faktycznym ustrojem państwa.
Funkcje konstytucji:
Prawna - oznacza, że konstytucja jest najważniejszą częścią systemu prawa, wyposażoną w najważniejszą moc prawną.
Dokumentu historycznego
Wychowawcza
Społeczna - wskazuje pewne kierunki rozwoju.
Organizatorska - konstytucja ma zorganizować życie w państwie