Definicja i znaczenie

Podatek - to obowiązkowe, bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz państwa, pobierane przez instytucje prawa publicznego, np. przez Urząd Skarbowy.

Co to jest PIT?

Personal Income Tax) - według Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest to publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne od dochodów osób fizycznych, jeżeli maja miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub których czasowy pobyt w RP trwa w danym roku podatkowym dłużej niż 183 dni.

Podstawa Prawna

Opodatkowanie podatkiem dochodowym osób fizycznych regulują dwie ustawy:

• ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1991 Nr 80, poz. 350),

• ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 ze zm.).

Zakres podstawowy

Zakres podstawowy opodatkowania dochodów uzyskanych przez osoby fizyczne jest uregulowany ustawą z dnia 26 lipca 1991. W zakresie tej ustawy nie uwzględniane są określone przychody:

• z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej,

• z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach oraz ustawy o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesienia

• podlegające przepisom o podatku od spadków i darowizn,

• wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy,

• z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich,

• armatora opodatkowane na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (Dz. U. Nr 183, poz. 1353 ze zm.),

• ze świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

Podmiot opodatkowania

Podatek dochodowy jest podatkiem osobistym, co oznacza, że podatnikiem jest każda osoba fizyczna osiągająca dochód.

Z przepisu art. 8 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku wynika, że osobą fizyczną, posiadającą zdolność prawną, jest każdy człowiek od chwili urodzenia. Zdolność prawna oznacza możliwość bycia podmiotem prawa w ogóle i w zakresie konkretnych praw

podmiotowych i obowiązków.

OPODATKOWANIE MAŁŻONKÓW

(łączne, wspólne jest różnica)

Co do zasady małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu co do osiągniętych przez siebie dochodów. Mogą jednak po kumulatywnym spełnieniu następujących przesłanek rozliczyć się wspólnie:

1. oboje podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu

2. pozostają w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy

3. są objęci ustrojem wspólności majątkowej małżeńskiej

4. żaden z małżonków nie korzysta z uproszczonej formy opodatkowania oraz w razie prowadzenia działalności gospodarczej nie wybrał skali proporcjonalnej ze stawką 19%

5. małżonkowie złożą wniosek o wspólne opodatkowanie.

Wspólne opodatkowanie polega na zsumowaniu dochodów obojga małżonków, podzieleniu na dwa, obliczeniu podatku, i pomnożeniu przez dwa.

Wspólne opodatkowanie jest szczególnie korzystne wówczas, gdy pomiędzy dochodami małżonków istnieje duża dysproporcja i jest ono dopuszczalne także wtedy gdy jeden z małżonków w ogóle nie uzyskuje dochodów.

Nieograniczony obowiązek podatkowy

Osoby fizyczne jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

• posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

• przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Polski uważa się w szczególności dochody z:

• pracy wykonywanej na terytorium RP na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,

• działalności wykonywanej osobiście na terytorium RP, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia,

• działalności gospodarczej prowadzonej na terenie RP,

• położonej na terytorium RP nieruchomości, w tym także sprzedaży takiej nieruchomości .

Ograniczony obowiązek podatkowy

Zgodnie z art. 3 ust. 2 osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, co stanowi ograniczony obowiązek podatkowy.

Przedmiot opodatkowania

Przedmiotem opodatkowania są wszelkiego rodzaju dochody osób fizycznych, z wyjątkiem dochodów zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

Jeżeli osoba fizyczna podlegająca opodatkowaniu uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła w danym roku podatkowym, podmiotem opodatkowania jest suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów.

Dochodem ze źródła przychodów, jest nadwyżka sumy przychodów z konkretnego źródła dochodu nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Podstawa opodatkowania

Podstawę obliczania podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi łączna kwota dochodów podlegających opodatkowaniu uzyskanych przez podatnika po odliczeniu zapłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, w tym zapłaconych za granicą oraz przysługujących podatnikom odliczeniom od dochodu.

Metody opodatkowania

Wyróżniamy dwie metody opodatkowania do wyboru przez podatnika:

1.Płacąc cząstkowy podatek liniowy według 19% stawki podatkowej poprzez wyodrębnienie dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej od innych przychodów.

2. Korzystając z opodatkowania od ujętego dochodu według progresywnej skali podatkowej (objętej przewidzianymi ulgami) poprzez kumulację dochodu z działalności gospodarczej z innymi przychodami

Formy opodatkowania

W większości przypadków forma opodatkowania przypisana jest albo do formy prowadzenia działalności albo do jej rodzaju. Planujący rozpoczęcie działalności gospodarczej ma do wyboru następujące formy opodatkowania:

• karta podatkowa (brak wydzielonej ewidencji podatkowej)

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (ewidencja przychodów)

• opodatkowanie na zasadach ogólnych (podatkowa księga przychodów i rozchodów)

• opodatkowanie na zasadach ogólnych (księgowość tzw. pełna prowadzona wg ustawy o rachunkowości)

• podatek od osób prawnych (pełna księgowość j.w.)

Stawki podatkowe

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą wybrać pomiędzy dwoma rodzajami opodatkowania:

1. Podatkiem progresywnym

2. Podatkiem liniowym

Podatek progresywny

Zakłada wzrost stawki podatku w zależności od wysokości dochodów. Podatkiem progresywnym opodatkowane są dochody ze stosunku pracy. Przedsiębiorcy, którzy wybiorą tę formę opodatkowania, będą mogli skorzystać ze wszystkich ulg podatkowych (kwota wolna od podatku, darowizny itp.) oraz rozliczać się wspólnie ze współmałżonkiem.

WADY:

-za progresywnym opodatkowaniem przemawia teoria malejącej użyteczności krańcowej dochodów i teoria zdolności płatniczej,

-podatek progresywny jest bardziej sprawiedliwy od liniowego,

-progresja podatkowa obowiązuje w większości cywilizowanych państw,

-system podatkowy powinien służyć nie tylko gromadzeniu przez państwo środków finansowych, lecz także redystrybucji dochodu narodowego,

-na liniowym opodatkowaniu korzystają najbogatsi,

ZALATY:

-zmniejsza dochody podatkowe (opór podatków),

- sprzyja rozwojowi szarej strefy,

-utrudnia inwestycje prywatne,

-brak możliwości opodatkowania u źródła.

Podatek liniowy

Podatek liniowy zakłada opodatkowanie w wysokości 19% niezależnie od wysokości dochodów. Wybór tej skali podatkowej powoduje, że nie ma możliwości skorzystania z żadnych ulg podatkowych. Nie można także rozliczać się wspólnie ze współmałżonkiem.

WADY:

-Forma podatku liniowego skutkuje utratą prawa do korzystania z ulg i odliczeń od dochodu, w tym z kwoty wolnej od podatku - przedsiębiorca płaci podatek od każdej kwoty dochodu.

-Wyłącza rozliczenie wspólnie z małżonkiem oraz w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. Im większa różnica pomiędzy dochodami współmałżonków, tym korzystniejsze są ogólne zasady opodatkowania zamiast podatku liniowego.

-Podatek liniowy nie może być także stosowany do dochodów uzyskiwanych z tytułu kontraktów menedżerskich oraz działalności polegającej na zawieraniu umów o zarządzanie przedsiębiorstwem (art. 30c ust. 1 w zw. z art. 29 i 13 pkt 9 u.p.d.o.f.).

ZALETY:

-Podstawę opodatkowania podatkiem liniowym stanowi nadwyżka przychodu nad kosztami jego uzyskania (dochód).

-Podatku liniowego nie wyłącza uzyskiwanie dochodów ze stosunku pracy, jeżeli pracownik nie świadczy usług stanowiących zarazem przedmiot indywidualnej działalności gospodarczej.

-Podatek liniowy jest korzystny przede wszystkim dla przedsiębiorców, którzy uzyskują wysokie dochody z prowadzonej działalności, przy jednoczesnych stosunkowo niskich kosztach uzyskania.

Liniowy a progresywny - który wybrać?

Istnieje wiele przykładów korzystania z udogodnień zarówno podatku liniowego jak i odmiany progresywnej. Ich zastosowanie należy jednak w pierwszej kolejności rozpatrywać w sposób indywidualny. Jeżeli w danym roku podatkowym nasz dochód będzie wynosił powyżej wartości 85258 zł, wtedy rozliczając się na zasadach podatku progresywnego musimy zapłacić 18 procent podatku od kwoty progowej i 32 procent podatku od nadwyżki. Przy rozliczeniu liniowym będzie to stałe 19 procent od całości. Zatem jeżeli generujemy wysokie dochody warto zastanowić się nad przejściem na podatek liniowy.

Skala podatkowa

Skala podatku dochodowego od osób fizycznych to główny przepis określający wysokość zobowiązań podatkowych osób fizycznych. Na jej podstawie określa się, w jakiej wysokości podatek dochodowy zapłaci podatnik od dochodów uzyskanych w danym roku podatkowym. Wraz ze wzrostem dochodu rośnie stawka podatku dochodowego.

Przedziały w skali podatkowej, nazywane także progami podatkowymi określają, jaką stawką podatku opodatkowane są dochody podatnika.

Po przekroczeniu progu podatkowego zmienia się stawka podatku, jednak zmiana nie dotyczy całego dochodu podatnika, a jedynie jego nadwyżki powyżej przekroczonego progu.

Skala podatkowa podatku dochodowego od osób fizycznych w 2012 r.

Kwota zmniejszająca podatek oraz kwota wolna od podatku

-jeżeli w 2012 roku zarobisz więcej niż 3 091 zł, ale mniej niż 85 528 zł, to zapłacisz 18% ze swojej podstawy opodatkowania odejmując 556,02 zł, miesięczna kwota zmniejszająca przychód wynosi 46,33 zł;

-jeżeli w 2012 roku zarobisz więcej niż 85 528 zł, to Twój podatek będzie wynosił 14 839,02 zł plus 32% nadwyżki ponad 85 528 zł.

Ulgi podatkowe

Zgodnie z definicją zawartą w Ordynacji Podatkowej, pod pojęciem "ulgi podatkowe" rozumie się przewidziane w przepisach prawa podatkowego zwolnienia, odliczenia, obniżki albo zmniejszenia, których zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku.

(Wyjątkiem jest obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, oraz innych odliczeń stanowiących element konstrukcji tego podatku)

Rodzaje ulg podatkowych

1. Ulga na dzieci

Odliczeniu podlega 92,67 zł, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik sprawował opiekę, nad małoletnim dzieckiem (odliczenie dotyczy łącznie obojga opiekunów prawnych dziecka).
Odliczenie przysługuje również podatnikom utrzymującym pełnoletnie dzieci w związku z wykonywaniem ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

2. Tzw. "ulga na powrót„

Odliczeniu podlega kwota stanowiąca różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego, a kwotą podatku obliczonego za ten rok podatkowy przy zastosowaniu do dochodów wymienionych w art. 27g ust. 1 ustawy, metody wyłączenia z progresją.

3. W ramach tzw. praw nabytych - wydatki na systematyczne oszczędzanie w kasie mieszkaniowej

30% poniesionych wydatków nie więcej niż 11.340 zł (6% z 189.000 zł) - limit roczny

4. W ramach tzw. praw nabytych - wydatki poniesione przez osobę prowadzącą gospodarstwo domowe z tytułu opłacenia z własnych środków składek na ubezpieczenia społeczne osoby zatrudnionej w ramach umowy aktywizacyjnej

W wysokości udokumentowanej dowodami stwierdzającymi ich poniesienie.

Odliczenia od dochodu

Wydatki na zakup leków, których stosowanie zalecił lekarz specjalista (Nadwyżka wydatków ponad 100 zł miesięcznie)

Opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa (Do 2.280 zł - limit roczny)

Utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego (Do 2.280 zł - limit roczny)

Używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej (Do 2.280 zł - limit roczny)

Darowizny na cele:

a) pożytku publicznego (W wysokości dokonanej darowizny, nie więcej jednak niż 6% dochodu)

b) kultu religijnego,

c) krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi (130 zł / 1 litr oddanej krwi)

Darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą

Wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego dokonane przez podatnika w roku podatkowym

Wydatki ponoszone z tytułu użytkowania sieci Internet (Do wysokości 760 zł rocznie)

Wydatki poniesione przez podatnika uzyskującego przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej na nabycie nowych technologii

W ramach tzw. praw nabytych - wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, (Odliczeniu podlegają odsetki od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty 325.990 zł.) związanej z:

a) budową budynku mieszkalnego,

b) wniesieniem wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej

c) zakupem nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego

Unikanie podwójnego opodatkowania

Dochody z pracy najemnej podlegają opodatkowaniu w kraju, w którym praca jest wykonywana. Niezależnie od tego podatnicy, którzy podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, są zobowiązani do rozliczenia tych dochodów również w Polsce.

Metody unikania podwójnego opodatkowania

1. Wyłączenie z progresją

Metoda ta polega na tym, że:

• podatnik najpierw oblicza dochód całkowity, sumując dochody ze źródeł położonych w Polsce i za granicą (Dc)

• od dochodu całkowitego podatnik oblicza podatek według skali podatkowej (P),

• następnie należy obliczyć stopę procentową (S) według wzoru:

S = (P/Dc) × 100

• stopę procentową podatku (S) należy zastosować do dochodu uzyskanego ze źródeł położonych w Polsce i obliczyć w ten sposób należny podatek dochodowy (Pn)

2. Proporcjonalne odliczenie

Metoda ta polega na tym, że:

• należy obliczyć dochód całkowity (Dc), sumując dochody ze źródeł położonych w Polsce (Dp) i za granicą (Dz )

• od dochodu całkowitego (Dc) trzeba obliczyć podatek według skali podatkowej - patrz skala podatkowa (P),

• należy obliczyć limit odliczenia podatku zapłaconego za granicą według wzoru:

L = P × (Dz / Dc )

• następnie od podatku obliczonego od dochodu całkowitego (P) należy odjąć podatek zapłacony za granicą (Pz), jednak tylko do wysokości obliczonego wcześniej limitu; w ten sposób jest wyliczana kwota podatku należnego do zapłaty w Polsce (Pn)

Terminy płatności podatków

1. Podatek dochodowy od osób fizycznych

Zeznanie podatkowe - do 30 kwietnia następnego roku podatkowego

Zaliczki miesięczne - do 20 każdego  miesiąca za miesiąc poprzedni (zaliczkę za  miesiąc grudzień w wysokości należnej za  listopad należy wpłacić do 20 grudnia)  

2.Podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu wypłaconych wynagrodzeń

Do 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni

3. Podatek od działalności gospodarczej osób fizycznych opłacany w formie karty podatkowej

Do 7 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni ( za miesiąc grudzień do 28 grudnia) 

*Jeżeli ostatni dzień terminu przewidzianego w przepisach prawa podatkowego przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy

Warunki płatności podatków

Warunki płatności - podatki mogą być płacone sporadycznie, jednorazowo w związku z zaistnieniem jakiegoś zdarzenia, w sposób ciągły, powtarzalny, okresowy, w związku z zajściem zdarzeń mających charakter stały.

Sposób płatności- podatek może być płacony albo w formie podstawowej gotówkowej albo bezgotówkowej. Wybór jednej z tych postaci zależy od podatnika z tym, że określone kategorie podatników zwłaszcza prowadzących działalność gospodarczą i zobowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów mają obowiązek dokonywać płatności w formie bezgotówkowej- konkretnie polecenia przelewu oraz w jednej z form pomocniczych np. blankietem wekslowym, znakami akcyzy.

Tryb płatności podatku- Podatek może być płacony jednorazowo albo częściami. Częściowa płatność podatku może przybrać postać rat lub zaliczek. W przypadku rat znana jest już ostateczna wielkość podatku, która następnie dzielona jest na części zwane ratami (np. podatek rolny, leśny). Suma rat będzie stanowić wartość podatku. Zaliczki natomiast są płacone na poczet podatku, którego wysokość nie jest jeszcze znana. Suma zaliczek może lecz nie musi stanowić sumy podatku należnego.

Deklaracja podatkowa

Forma obowiązkowego przekazywania informacji dla celów podatkowych, a według ustawy Ordynacja podatkowa również zeznania, wykazy oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego.

PIT-36L

PIT-36L dotyczy wyłącznie podatników rozliczających się z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Inni podatnicy nie mają możliwości składać tej deklaracji. Co więcej, PIT-36L złożą wyłącznie ci prowadzący działalność, którzy do 20 stycznia 2011 r. złożyli oświadczenie, że chcą się rozliczać w formie liniowej.

PIT-37

- na tym formularzu obliczają roczny podatek osoby fizyczne, które uzyskały tylko ściśle określone przychody, np.: wynagrodzenie za pracę na podstawie umowy z polskim pracodawcą, wynagrodzenie na podstawie umów zlecenia (także zawartych w Polsce), emerytury czy zasiłki z ubezpieczenia społecznego.

PIT-38

- na tym druku osoby fizyczne rozliczają przychody i koszty dotyczące zbycia papierów wartościowych i udziałów w spółkach. Zeznanie to składane jest niezależnie od deklaracji PIT-36 lub PIT-37. Termin jego złożenia to 30 kwietnia następnego roku podatkowego.

PIT-11

- informacja o dochodach oraz o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy (do 28 (lub 29) lutego za rok poprzedni).

PIT-5

-składa podatnik, który osiągnął w danym miesiącu dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej, wolnego zawodu, najmu, dzierżawy.

Przykłady i zadania do rozwiązania:

Przykład 1

Monika lat 16 - studentka, podczas wakacji pracowała przez jeden miesiąc w miejscowej piekarni jako sprzedawca - kasjer. Uzyskała dochód w wysokości 1000 zł.

Czy w związku z uzyskaniem dochodu przez Monikę, jej rodzice są zobowiązani doliczyć dochód Moniki do swoich dochodów?

Odpowiedź: Nie, Monika pomimo statusu studenta i niepełnoletności również jest podatnikiem i jest zobowiązana do złożenia oddzielnego zeznania podatkowego

Przykład 2

Obliczanie podatku dochodowego poniżej dochodu rocznego 85 528 zł

Pani Krysia w roku 2011 zarobiła 67 500 zł. Oblicz podatek jaki będzie musiała zapłacić Pani Krysia:

Odpowiedź:

(67 500 zł x 0,18) - 556,02 zł = 11593,98 zł

Podatek do zapłacenia wyniesie 11 594 zł

Przykład 3

Obliczanie ulgi na dzieci w przypadku gdy rodzice są rozwiedzeni.

Państwo Nowakowie mają dwójkę dzieci - Marysię i Krzysia. Nowakowie rozwiedli się 5 lat temu. Według decyzji sądu, opiekę nad dwojgiem dzieci będą sprawowali rodzice w następujący sposób: Matka będzie opiekowała się nimi przez 7 miesięcy, natomiast ojciec przez pozostałe 5. Jaką kwotę z tytułu ulgi będą mogli odliczyć rodzice w tym przypadku?

Pani Nowak: 2x(7 miesięcy x 1/12 x 1112,04 zł) = 1297,38 zł

Pan Nowak: 2x(5 miesięcy x 1/12 x 1112,04 zł) = 926,7 zł

Przykład 4

Obliczanie należnego podatku od dochodów uwzględniając ulgę na dzieci.

Pani Maria Kowalska ma dwójkę dzieci - Pawełka 12 lat i Asię 14 lat. Pani Kowalska w 2011 roku zarobiła 85000 zł

Oblicz kwotę podatku jaką będzie musiała oddać państwu Pani Kowalska:

85000 zł x 0,18 = 15 300 zł

15 300 zł - 556,02 zł = 14743,98 zł

14743,98 zł - (2x1112,04 zł) = 12519,9 zł czyli 12 520 zł

Przykład 5

Obliczanie podatku dochodowego od dochodów przekraczających 85 528 zł

Pan Mateusz poważany menadżer w branży finansowej w roku 2011 zarobił 1 200 000 zł (podstawa opodatkowania) i jest uczciwym obywatelem który nie ukrywa swoich dochodów. Jak kwotę podatku zapłaci Pan Mateusz?

1 200 000 zł - 85 528 zł = 1 114 472 zł

14 839,02 zł + (0,32 x 1 114 472 zł) = 14 839,02 + 356 631,04 zł = 371 470,06 zł (podatek)

Zadanie 1

Oblicz podatek dochodowy następujących osób:

a) Pani Monika - roczny dochód (podstawa) za rok 2011 - 42 300 zł

b) Pan Cezary - roczny dochód (podstawa) za rok 2011 - 24 050 zł

c) Pani Joanna - roczny dochód (podstawa) za rok 2011 - 40 000 zł

Odpowiedzi:

a) Pani Monika

(42 300 zł x 0,18) - 556,02 zł = 7 057,98 zł Podatek - 7 058 zł

b) Pan Cezary

(24 050 zł x 0,18) - 556,02 zł = 3 772,98 zł Podatek - 3 773 zł

c) Pani Joanna

(40 000 zł x 0,18) - 556,02 zł = 6643,98 zł Podatek - 6 644 zł

Zadanie 2

Pan Paweł w ciągu ostatniego roku uzyskał dochód w wysokości 92 543 zł. Paweł - stały bywalec studenckiego klubu Antałek nie posiada dzieci i jest totalnym singlem. Oblicz podatek dochodowy który zapłaci Paweł.

Odpowiedź:

92 543 zł - 85 528 zł = 7 015 zł

14 839,02 + (0,32 x 7 015 zł) = 17 083,82 zł

Należny podatek wyniesie 17 084 zł

Zadanie 3

Pan Paweł znalazł sobie żonę i rok po ślubie przyszło do zapłacenia podatku. Małżeństwo państwa Sołtysiaków uzyskało w zeszłym roku dochód w wysokości: Pan Sołtysiak - 92 000 zł, a Pani Sołtysiak 40 000 zł. Jaki podatek zapłacą gdy będą rozliczać się wspólnie, a jaki gdy będą rozliczać się oddzielnie?

Odpowiedź:

Rozliczenie indywidualne

Pan Sołtysiak: 92 000 zł - 85 528 zł = 6 472 zł Pani Sołtysiak: 40 000 zł x 0,18 = 7 200 zł

14 839,02 + (0,32 x 6 472 zł) = 16 910,06 zł 7 200 zł - 556,02 zł = 6 643,98 zł

Razem 23 554,04 zł czyli 23 554 zł

Rozliczenie wspólne

Pan i Pani Sołtysiak:

92 000 zł + 40 000 zł = 132 000 zł

132 000 / 2 = 66 000 zł 66 000 zł x 0,18 = 11 880 zł

11 880 zł - 556,02 zł = 11 323,98 zł

11 323,98 zł x 2 = 22 647,96 zł czyli 22 648 zł

Różnica 23 554 zł - 22 648 zł = 906 zł

Odp.: Państwo Sołtysiak rozliczając się wspólnie zapłacą o 906 zł mniej.

Zadanie 4

Oblicz podatek dochodowy poniższych osób uwzględniając skalę podatkową oraz ulgi:

a) Mateusz - podstawa do opodatkowania 98 562 zł

b) Paweł - dochód za rok 2011 wyniósł 85 528 zł - 1 dziecko (15 lat - który zarobił w wakacje 700 zł)

c) Joanna - podstawa do opodatkowania 77 492 zł - 2 dzieci (24 lat i 18 lat)

d) Monika - dochód do opodatkowania 85 582 zł- 3 dzieci (26 lat, 22 lat, 17 lat - które zarobiło w wakacje 3 500 zł)

Odpowiedzi:

a) Mateusz

98 562 zł - 85 528 zł = 13 034 zł

(13 034 zł x 0,32) + 14 839,02 zł = 19 009,9 zł Podatek - 19 010 zł

b) Paweł

(85 528 x 0,18) - 556,02 zł = 14 839,02

14 839,02 - 1112,04 zł = Podatek - 13 727 zł

c) Joanna

(77 492 zł x 0,18) - 556,02 zł = 13 392,54 zł

13 392,54 zł - (2 x 1112,04 zł) = 11 168,46 zł Podatek - 11 167 zł

d) Monika

85 582 zł - 85 528 zł = 54 zł

(54 zł x 0,32) + 14 839,02 zł = 14 856,3 zł

14 856,3 - 1112,04 zł = 13 744,26 zł Podatek - 13 744 zł

Zadanie 5

Pan Mateusz osiągnął przychód w 2011 roku w wysokości 85 300 zł, poniósł koszty uzyskania tego przychodu w wysokości 2 500 zł. Dodatkowo jako samotny ojciec, Pan Mateusz wychowuje syna w wieku 15 lat.

Oblicz podatek dochodowy jaki zapłaci Pan Mateusz.

Odpowiedź

85 300 zł - 2 500 zł = 82800 zł (dochód)

(82 800 zł x 0,18) - 556,02 zł = 14 347,98 zł

14 347,98 zł - 1112,04 zł = 13 235,94 zł Podatek - 13 236 zł

Zadanie 6

Pan Nowak pracował za granicą przez cały ubiegły rok i uzyskał dochód 125 500 zł. ponieważ płacił za niego podatki za granicą, to Urząd Skarbowy zwolnił go z zapłacenia podatku w Polsce w tym roku. Jaka kwota została by w kieszeni Pana Nowaka gdyby musiał zapłacić podatek dochodowy w Polsce?

Odpowiedź

125 500 zł - 85 528 zł = 39 972 zł

(39 972 zł x 0,32) + 14 839,02 zł = 27 630,06 zł

Pan Nowak zapłaciłby podatek równy 27 630 zł

Zadanie 8

Paweł ma 21 lat i jest studentem który zatrudnił się w pizzerii jako roznosiciel pizzy. Zawarł z pizzerią umowę o zlecenie zgodnie z którą dostanie 1000 zł brutto. Koszt uzyskania przychodu to 20%. Jaki podatek zapłaci Paweł?

Odpowiedź

1000 - (0,2 x 1000 zł) = 800 zł

800 zł x 0,18 = 144 zł (zaliczka na podatek)

Zadanie 9

Unikanie podwójnego opodatkowania - metoda wyłączenia z progresją

Asia w 2011 r. z pracy w Polsce uzyskała 5000 zł, a z pracy w Norwegii 30000 zł. (w przeliczeniu)

Opodatkowaniu podlega dochód osiągnięty w Polsce, jednak do wyliczenia podatku zastosowana będzie stopa procentowa. Wylicz stopę procentową.

Liczymy podatek od dochodów podlegających opodatkowaniu i zwolnionych:

5 000 zł + 30 000 zł = 35 000 zł

(35 000 zł * 18% = 6 300 zł - 556,02 zł = 5743,98 zł)

Podatek dzielimy przez sumę dochodów i mnożymy razy 100%:

(5743,98 zł/35 000 zł) x 100% = 16,41%

Do dochodu podlegającego opodatkowaniu stosujemy wyliczoną stopę procentową:

5 000 * 16,41% = 820,50 zł

Odp. Należny podatek w Polsce wyniesie 821 zł.

Zadanie 10

Unikanie podwójnego opodatkowania - metoda odliczenia proporcjonalnego

Janek Nowak uzyskał następujące dochody: w Polsce 25 000 zł, a w Holandii - 40 000 zł

Podatek który Pan Nowak zapłacił w Holandii wyniósł 12 000 zł. Oblicz ile wyniesie podatek w Polsce.

Podatek w Polsce liczymy od łącznych dochodów, czyli od 65 000 zł:

(65 000 zł x 0,18 = zł - 556,02 zł = 11 143,98 zł)

Od tak policzonego podatku możemy odliczyć podatek zapłacony za granicą. Odliczenie podatku nie może jednak przekroczyć tej części podatku, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w Holandii (40 000). Dochód ten stanowi 61,5 % dochodu podlegającego opodatkowaniu, tak więc odliczyć możemy maksymalnie kwotę: (11 143,98 zł x 61,5% = 6853,55 zł). Ponieważ podatek zapłacony w Holandii wyniósł więcej niż wyliczony limit, bo 12.000 zł, do odliczenia musimy przyjąć wyliczony limit a nie cały podatek zagraniczny:

11 143,98 zł - 6 854 zł = 4 289,98 zł

Należny podatek w Polsce wyniesie więc 4 289,98 zł

---