Rodzaje cer
Rodzaj cery - rodzaj skóry, która towarzyszy nam przez większość życia
Cera normalna
Cera mieszana
Cera tłusta
Cera sucha
Stan cery - stan, który jest wywołany chwilowo lub stale, w wyniku określonych czynników.
Cera naczyniowa
Cera wrażliwa
Cera odwodniona
Cera normalna
Skóra rzadko występująca u dorosłych, często spotykana jest u dzieci.
gładka,
matowa,
dobrze nawilżona,
lekko różowa,
napięta, jędrna,
brak niedoskonałości,
odporna na czynniki atmosferyczne,
dobrze znosi zabiegi mechaniczne.
Cera normalna - pielęgnacja
Właściwa pielęgnacja ma na celu utrzymanie tego stanu.
Do oczyszczania należy stosować:
mydła przetłuszczone,
mydła syntetyczne - syndety,
żele oparte na naturalnych środkach,
mydła dla dzieci - duża zawartość substancji natuszczających
Nie należy stosować mydeł zapachowych i antyseptycznych.
Zalecane środki pielęgnacyjne:
kremy z filtrami UV,
kremy tłuste i półtłuste na zimę,
emulsje typu W/O,
kremy nawilżające po 20 roku życia.
Cera tłusta
Powstaje wskutek nadczynności gruczołów łojowych. Skóra jest pokryta warstwą tłuszczu, ma szary, ziemisty koloryt.
Po nacisku z rozszerzonych porów wydostają się czopy tłuszczu w formie zaskórników, skóra jest gruba.
Łojotok oleisty: więcej łoju niż keratyny,
Łojotok suchy: więcej keratyny niż łoju,
Często łojotok związany jest z zaburzeniami hormonalnymi (nadczynnością androgenów, tarczycy, przysadki).
Na wystąpienie łojotoku wpływa także wadliwe odżywianie, schorzenia układu pokarmowego oraz niedobór witamin.
Cera tłusta - pielęgnacja
Oczyszczanie:
środki o neutralnym pH (4,5 -5,5),
mydła przeciwtrądzikowe, antyseptyczne
syndety utrzymujące równowagę w skórze,
żele i płyny przeciwtrądzikowe na bazie naturalnych składników (działanie ściągające, hamujące łojotok).
Nie należy stosować:
środków wysuszających skórę (nie hamują łojotoku),
płynów i toników z dużą zawartością alkoholu,
zasadowych mydeł klasycznych,
kosmetyków z dużą zawartością fazy tłuszczowej.
Pielęgnacja:
kremy matujące, nawilżające, ochronne dla cer tłustych,
toniki odświeżające i ściągające ujścia gruczołów łojowych,
kosmetyki na bazie wyciągów z oczaru, tymianku, pokrzywy, łopianu, cytryny, szałwi,
kremy nie zawierające związków komedogennych
Cera mieszana
Najtrudniejsza w pielęgnacji skóra
Pewne partie skóry są tłuste: pas środkowy (broda, nos, czoło), reszta jest sucha lub normalna.
Nie jest to jednak regułą
Cera mieszana - pielęgnacja
Oczyszczanie:
mydła glicerynowe,
mydła syntetyczne z dodatkiem środków nawilżających,
żele do mycia cery mieszanej,
lekkiej konsystencji mleczka kosmetyczne
obojętne płyny micelarne
Pielęgnacja:
obszary suche należy nawilżać, obszary tłuste normalizować,
kremy matujące stosujemy do miejsc przetłuszczających się, nawilżające na inne fragmenty skóry,
kremy odżywczo-normalizujące do cer mieszanych
Cera sucha
Charakteryzuje się niedoborem substancji budujących barierę naskórkową
Bardzo często cera normalna przekształca się w suchą.
cienka, jasnoróżowa,
często występujące teleangiektazje,
źle znosi oczyszczanie
brak miękkości,
łatwo ulega uszkodzeniu przez czynniki atmosferyczne.
Cera sucha - pielęgnacja
Szkodzi:
klimatyzowane i ogrzewane pomieszczenia,
negatywne warunki środowiska (słońce, mróz),
zbyt lekkie nawilżające kremy.
Pielęgnacja:
mydła przetłuszczone lub kremowe,
syndety z dodatkiem środków pielęgnacyjnych,
śmietanki, mleczka kosmetyczne lub kremy do mycia twarzy,
kremy tłuste i półtłuste ( z zawartością ceramidów, cholesterolu, wolnych kwasów tłuszczowych, które uszczelniają barierę naskórkową).
Cera dojrzała
Skóra na której obserwujemy efekty działania czasu, pojawia się utrata elastyczności, zmiany barwnikowe, widoczne zmarszczki, często pojawiają się teleangiektazje i upośledzone nawilżenie.
Co się dzieje w naskórku ?
CZYNNIKI WEWNĄTRZPOCHODNE |
CZYNNIKI ZEWNĄTRZPOCHODNE |
zwiotczenie, ścieczenie naskórka, zanik warstwy podstawnej, zmniejszenie się warstwy ziarnistej |
zgrubienie naskórka wywołane zgrubieniem warstwy rogowej nieprawidłowe procesy rogowacenia |
zmniejszenie ilości lipidów w warstwie rogowej |
zmniejszenie ilości lipidów w warstwie rogowej |
spadek poziomu NMF |
spadek poziomu NMF |
spadek liczby melanocytów |
zwiększenie liczby melanocytów, które często mają charakter przerostowy |
obniżenie aktywności komórek Langerhansa |
zmniejszenie ilości komórek Langerhansa |
obniżenie zdolności proliferacyjnych keratynocytów |
|
spowolnienie odnowy komórkowej nawet do 60 dni |
spowolnienie odnowy komórkowej nawet do 60 dni |
A co w skórze właściwej?
CZYNNIKI WEWNĄTRZPOCHODNE |
CZYNNIKI ZEWNĄTRZPOCHODNE |
zmniejszenie grubości skóry właściwej |
|
spłaszczenie połączeń skórno-naskórkowych, zmniejszenie spójności naskórka ze skórą właściwą, wygładzenie brodawek skórnych |
|
osłabienie unaczynienia skóry, zanik naczyń włosowatych, spadek ich elastyczności |
uszkodzenie sieci drobnych naczyń krwionośnych - teleangiektazje, naczyniaki starcze |
zaburzenia usieciowania włókien kolagenowych i elastynowych |
nieprawidłowa przebudowa włókien kolagenowych - zbijanie się, fragmentacja, rozpad; elastoza - zwyrodnienie włókien sprężystych |
spadek liczby fibroblastów oraz ilosci wytwarzanego kolagenu i elastyny |
zwiększenie ilości fibroblastów, komórek tucznych, makrofagów i komórek zapalnych |
spadek ilości kwasu hialuronowego |
spadek ilości kwasu hialuronowego |
Cera dojrzała - pielęgnacja
Oczyszczanie:
mydła przetłuszczone, kremowe,
syndety z dodatkiem środków pielęgnacyjnych,
płyny do cery suchej, wrażliwej, odwodnionej,
śmietanki, mleczka kosmetyczne do twarzy,
Pielęgnacja:
preparaty regenerujące wspomagające procesy odnowy komórkowej,
kremy ochronne na dzień, odżywcze na noc,
kremy wzbogacone substancjami aktywnymi
preparaty złuszczające, kwasy AHA
Co widzimy na skórze?
zaskórniki - zaleganie łoju, nieprawidłowe jego opróżnianie na skutek spowolnionej regeneracji komórek,
łysienie starcze,
nadmierne owłosienie na twarzy (u kobiet), w nosie i uszach (u mężczyzn),
siwienie (utrata barwnika),
drobne zmarszczki i głębokie bruzdy - spadek nawodnienia, osłabienie płaszcza lipidowego skóry, zanik włókien sprężystych i kolagenowych, zanik podściółki tłuszczowej.
przebarwienia,
osłabiony proces gojenia się ran.
Substancje aktywne stosowane w kosmetykach o działaniu
ANTI-AGEING
Witamina A i pochodne
RETINOL მ RETINAL პ KWAS RETINOWY
W NASKÓRKU:
reprodukcja komórek w warstwie podstawnej (wzrost grubości o ok.. 15%);
regeneracja warstwy ziarnistej;
stymulacja podziałów komórkowych i przyspieszenie odnowy komórkowej;
uporządkowanie procesów wzrostu naskórka.
poprawa struktury warstwy rogowej, zmniejszenie TEWL;
regulacja procesu keratynizacji
normalizacja gospodarki wodno-tłuszczowej
zmniejszenie przebarwień
W SKÓRZE WŁAŚCIWEJ
stymulacja proliferacji fibroblastów
zwiększenie syntezy kolagenu i elastyny - zwiększenie elastyczności skóry o ok. 20%
hamowanie aktywności enzymów odpowiedzialnych za degradację włókien
pobudzenie syntezy fibryliny odpowiedzialnej za prawidłowe sieciowanie włókien;
pobudzanie angiogenezy Ⴎ poprawa mikrokrążenia Ⴎ poprawa kolorytu skóry
W kosmetykach wykorzystywane są również
retinaldehyd,
palmitynian retinolu, octan retinolu.
Witamina E
Jeden z najbardziej efektywnych antyoksydantów
W warstwie rogowej naskórka witamina E uzupełnia braki w strukturach lipidowych, wzmacniając warstwę ochronną i zapewniając skórze spoistość, miękkość i nawilżenie.
W warstwach żywych naskórka oraz w skórze właściwej tokoferole oraz tokotrienole ochraniają błony komórkowe zapobiegając powstawaniu podrażnień i stanów zapalnych, zmniejszają tym samym wrażliwość na promieniowanie UV.
Wywierają także wpływ na poprawę ukrwienia skóry.
W kosmetykach stosowane są:
wolne tokoferole
estry - octan, nikotynian, linolan tokoferylu
Wtamina E przerywa reakcje rodnikowe w skórze, wchodząc w reakcje z wolnymi rodnikami, lecz nie ulega przekształceniom w kolejny aktywny rodnik. Powstały rodnik tokoferylowy zatrzymuje procesy destrukcyjne.
Przekształcenie rodnika w formę aktywną witaminy E wymaga obecności wit. C.
Witamina C
wykazuje aktywne działanie antyrodnikowe dla układów obecnych w fazie wodnej - białek i aminokwasów
wpływa na regenerację aminokwasów
niezbędnych w procesie syntezy kolagenu.
wzmacnia naczynia krwionośne.
rozjaśnia skórę.
przyspiesza gojenie
Fitoestrogeny
Substancje pochodzenia roślinnego podobne w budowie oraz wywierające działanie na skórę, podobne do naturalnych hormonów ludzkich - estrogenów.
stymulacja komórek naskórka do wytwarzania czynników wzrostu;
stymulacja skóry do produkcji włókien elastycznych;
oddziaływanie na prawidłową strukturę kolagenu i elastyny;
poprawa nawilżenia i kolorytu skóry - pobudzenie produkcji kwasu hialuronowego;
regeneracja skóry
poprawa ukrwienia i natlenienia skóry.
ochrona przed wolnymi rodnikami - bardzo silne antyoksydanty
Wyróżniamy 3 różne grupy fitoestrogenów:
IZOFLAWONY - pozyskiwane z roślin strączkowych. Należą tu m.in. genisteina i daidzeina
LIGNANY - obecne m.in. w nasionach lnu i oleistych nasionach roślin, w owocach, warzywach i ziołach.
KUMESTANY - znajdują się w czerwonej koniczynie, kiełkach fasoli i nasionach słonecznika
Cytokininy
Substancje obecne w roślinnych stożkach wzrostu, regulujące proces podziałów komórek i rozwój rośliny.
Kinetyna jest hormonem roślinnym z grupy cytokinin, odpowiedzialnym za podziały komórek. Pełnią funkcję miejscowych przekaźników informacji. Okazuje się, że występuje on również w ludzkim DNA.
Działanie kinetyny polega na:
opóźnianiu starzenia się fibroblastów;
usuwaniu uszkodzeń skóry spowodowanych promieniowaniem UV;
przeciwdziałaniu wolnym rodnikom - efektywny antyoksydant.
Efekty wywierane na skórę:
wygładzenie skóry;
poprawa kolorytu;
zmniejszenie powierzchniowych zmarszczek.
Oligoproantocyjanidyny (OPC)
Oligoproantocyjanidyny należące do grupy polifenoli, uzyskiwane są najczęściej z nasion winogron, żurawiny, kory sosnowej, aronii. Zawiera je również kora drzewa cytrynowego, liście leszczyny, wiśnie.
Nazwa handlowa: pycnogenol
OPC nie jest pojedynczym związkiem ale mieszaniną ok. 40 biologicznie czynnych bioflawonoidów.
Działanie:
wysoka ochrona przed szkodliwym wpływem wolnych rodników;
zwiększenie odporności na promieniowanie UV
inhibicja wytwarzania niektórych enzymów wywołujących rozpad kolagenu;
wiązanie się ze starymi włóknami kolagenowymi i poprawa ich struktury;
wzmacnia i uelastycznia ścianki naczyń krwionośnych, dzięki czemu zmniejsza się ich przepuszczalność.
Jako antyoksydant OPC jest wobec niektórych rodzajów rodników
50 razy silniejszy od witaminy E i 20 razy silniejszy od witaminy C.
Znajduje się w każdej żywej komórce naszego organizmu. Jego działanie polega na dostarczaniu energii, poprawie metabolizmu i dotlenieniu komórek oraz ich regeneracji i działaniu antyrodnikowym.
Po 25. roku życia ilość ubichinonu 10 w naszym organizmie spada.
Stosowany w kosmetykach:
wzrost nawilżenia i elastyczności skóry;
rozjaśnianie przebarwień;
działanie antyoksydacyjne.
Najlepsze działanie wywiera w połączeniu
zwitaminami E i C, które zapobiegają jego rozpadowi.
Koenzym Q10 „eliksir młodości”
Kolagen i pochodne
Kolagen stanowi 75% suchej masy skóry. Od 25. roku życia jego ilość w skórze spada o ok. 1% rocznie. Po 40 roku życia maleje też aktywność fibroblastów i produkcja kolagenu.
Kolagen roślinny (fitokolagen) - kompleks roślinny zawierający ekstensyny - białka ściany komórkowej niektórych roślin. Białka te są bogate w hydroksyprolinę (aminokwas charakterystyczny dla kolagenu zwierzęcego).
Pozyskiwany jest z osłonek ziaren ryżu, soi, pszenicy.
Uważa się, ze posiada właściwości nawilżające zbliżone do kolagenu naturalnego.
Kolagen morski (marine collagen) - źródłem jest skóra rekina żarłacza oraz sola i tuńczyk. Dużo powszechniej stosowane są ekstrakty z alg morskich czyli fitokolagen morski.
Mikrokolagen - syntetyczny miniaturowy fragment białek kolagenowych o masie cząsteczkowej 3000 razy mniejszej niż naturalny kolagen zwierzęcy.
W kosmetykach występuje jako Matrixyl - palmitylopentapeptyd-3
Jest to cząsteczka złożona z 5 aminokwasów oraz kwasu palmitynowego.
PAL - Lys - Thr - Thr - Lys - Ser
Uważa się, że Matrixyl jest prekursorem endogennego a-prokolagenu.
Kolagen pozyskiwany ze skóry tołpygi - zawiera mieszaninę włókien kolagenowych, oligo- i polipeptydów kolagenowych, cząsteczek tropokolagenu i elastynę.
Cząsteczki kolagenu tworzą film zapobiegający utracie wody na skórze, natomiast peptydy wnikają wgłąb skóry, pobudzają aktywność fibroblastów i stanowią budulec do produkcji kolagenu endogennego.
Elastyna
Organizm ludzki produkuje włókna elastynowe tylko do 25 roku życia, natomiast całkowity zanik następuje w wieku 40 - 50 lat w wyniku czego skóra traci elastyczność.
W kosmetykach stosuje się rozpuszczalny hydrolizat elastyny zawierający wolne aminokwasy i peptydy o niskiej masie czasteczkowej oraz mukopolisacharydy - naturalne składniki tkanki łącznej (m.in. kwas hialuronowy).
Widoczny efekt na skórze to uelastycznienie i wygładzenie zmarszczek oraz poprawa witalności skóry.
Korzystne i celowe jest stosowanie w preparatach do pielęgnacji skóry połączenia elastyny z kolagenem - daje jeszcze lepsze efekty nawilżenia i „wypełnienia” zmarszczek.
Enzymy naprawcze dla DNA
Fotosomy - enzymy naprawcze DNA z planktonu morskiego; regenerują skórę uszkodzona wskutek promieniowania słonecznego oraz chronią komórki przed dalszymi uszkodzeniami.
Enzymy te rozpoznają i usuwają uszkodzone fragmenty DNA komórek poddanych działaniu UV.
Fotoliaza (wyizolowana z sinic Anacystis nidulans) katalizuje proces fotoreaktywacji, (aktywuje się pod wpływem widzialnych promieni światła słonecznego), wiąże się z DNA i „szuka” błędów w jego budowie.
Endonukleaza (wyizolowana z Micrococcus luteus) usuwa powstałe uszkodzenia poprzez mechanizm wycinania, stymuluje także syntezę melaniny.
Peptydy
Peptydy w kosmetykach to tzw. peptydy biomimetyczne („pseudomimetyki”) - subbtancje wiernie naśladujące mechanizm działania i skutki wywierane przez naturalne odpowiedniki.
„Peptydy inteligentne” („peptydy IQ”) - peptydy z dołączonym łańcuchem kwasu tłuszczowego, dzięki czemu przenikanie przez skórę jest ułatwione.
Zalety:
stymulacja naturalnych procesów fizjologicznych w skórze;
wysoka aktywność w niewielkich stężeniach;
wysoka stabilność;
mały rozmiar cząsteczek.
Peptydy rozkurczające (neuropeptydy)
BOTULINA - naturalna neurotoksyna bakteryjna (działanie paraliżujące mięśnie poprzez blokowanie przpływu impulsu nerwowego między neuronami a komórkami mięśniowymi)
Odpowiedniki botuliny to peptydy mimetyczne typu „botox-like”:
acetyl hexapeptide-3 (nazwa handlowa Argireline)
myoxinol - naturalny kompleks z nasion Hibiscus esculentus,
adenoxine ( kompleks złożony z peptydów, adenozyny, magnezu),
Adenozyna - biogenna substancja ograniczająca skurcz włókien mięśniowych.
Najczęściej stosowana w kosmetykach w połączeniu z manganem, co daje efekt rozluźnienia naprężonej skóry i niweluje drobne zmarszczki mimiczne.
biopeptox (powoduje obniżenie częstotliwości skurczów),
aminocontraxyl,
syn-ake - tripeptyd syntetyczny
Peptydy pobudzające fibroblasty
Fragmenty kolagenu i elastyny - posiadają zdolność inicjowania wewnątrzkomórkowych procesów stymulujących produkcję kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego.
W kosmetykach można znaleźć:
Syn-coll - głęboko penetrujący peptyd stymulujący syntezę kolagenu poprzez wiązanie z TGF-b
Kollaren - naturalny prekursor syntezy kolagenu,
pochodna KGF,
Peptokine Max - mieszanka różncych peptydów,
Matrixyl (mikrokolagen)
Peptydy hamujące aktywność enzymów
Metaloproteinazy (MMPs) - enzymy trawiące białka w skórze.
degradacja kolagenu (kolagenaza)
degradacja elastyny (elastaza)
Enzymy te pracują z taką samą aktywnością niezależnie od wieku.
Peptyd ECM Protect - zablokowanie działania enzymów MMPs
Peptydy transportujące jony metali
TRIPEPTYD GHK-Cu - peptyd transportujący jony miedzi
Część peptydowa zapewnia łatwy transport wgłąb skóry.
Jony miedzi pełnią kluczową rolę w syntezie kolagenu i elastyny, a także siarczanu dermatanu i siarczanu heparyny - mukopolisacharydów o silnych właściwościach higroskopijnych.
Obecność miedzi jest również niezbędna enzymom antyrodnikowym (dysmutaza nadtlenkowa, katalaza)
Metody diagnostyki skóry
i włosów
DERMATOSKOP
inaczej lampa dermatologiczna,
specjalny mikroskop trzymany w ręce, pozwala na obserwację zmian struktury w powierzchownych warstwach skóry w powiększeniu 10x.
dzięki bezpośredniemu kontaktowi lupy ze skórą oraz zwilżeniu naskórka płynem o odpowiedniej gęstości optycznej unika się rozproszenia światła na powierzchni naskórka, przez co obraz jest wyraźny.
służy głównie do oceny takich zmian, jak zmiany barwnikowe, melanocytowe, naczyniowe.
WIDEODERMATOSKOP
nowocześniejsza forma dermatoskopii,
system diagnostyczny łączący optyczny układ wideokamery dermatoskopu z komputerem i cyfrową analizą obrazu oraz danych,
badanie polega na fotografowaniu znamion, które następnie zostają poddane analizie przez program komputerowy. Ocenie podlega m.in. symetria i rozkład koloru, rozkład barw, symetria geometryczna, brzegi znamienia, struktura znamienia Dla pełnego obrazu wprowadza się dane z wywiadu. Czas trwania badania - ok. 30 minut.
Zaletą jest możliwość katalogowania wszystkich zdjęć zmian skórnych, możliwość ich porównywania i wczesne wykrycie potencjalnych zmian nowotworowych.
LAMPA LUPA
Lampa najczęściej stosowana w gabinecie kosmetycznym, wyposażona w szkło powiększające.
Lampa bezcieniowa
Umożliwia oglądanie skóry w powiększeniu, przy dobrym oświetleniu.
LAMPA WOODA
Składa się z żarówek, które emitują promienie nadfioletowe przez szklany filtr, zawierający tlenek potasu i niklu.
Wykorzystywane jest tu zjawisko fluorescencji
Stosowana do oceny rodzaju cery:
cera normalna daje odbicie niebiesko-fioletowe,
cera sucha - odbicie blado-różowe,
cera dobrze nawilżona - odbicie ciemno-fioletowe,
cera tłusta - odbicie w kolorze prawie czarnym.
Sondy służące do badania skóry
KUTOMETR - służy do badania elastyczności skóry.
badanie polega na zasysaniu skóry pod ciśnieniem. Im więcej skóry wiotkiej zassie sonda, tym skóra jest mniej elastyczna
SEBUMETR - służy do badania natłuszczenia powierzchni naszej skóry lub włosów.
pomiar opiera się na fotometrii - mierzy się przepuszczalność światła pokrytej tłuszczem powierzchni sondy
MEKSAMETR - służy do badania poziomu melaniny (pigmentacji) oraz podrażnień (zaczerwienienia) skóry, badanie polega na pomiarze światła odbitego od melaniny lub hemoglobiny.
Sondy służące do badania skóry
EWAPORIMETR - aparat służący do pomiaru TEWL.
na podstawie pomiaru parowania skóry można ocenić szczelność bariery rogowej.
KORNEOMETR - aparat określa pojemnościową oporność warstwy rogowej, służy do pomiaru wilgotności skóry.
PH-METR - aparat służący do pomiaru odczyny pH naskórka, prawidłowy odczyn skóry waha się w granicach 4,7 do 5,5 pH, czyli jest lekko kwaśny.