SCYNTYGRAFIA PERFUZYJNA MÓZGU
Wskazania do wykonania badania
udar mózgu
poszukiwanie ognisk padaczkowych
różnicowanie chorób otępiennych
zawał mózgu w następstwie zatoru lub zakrzepu i określenie obszaru niedokrwienia
szacowanie stopnia uszkodzenia mózgu w wyniku urazu czaszkowo-mózgowego
potwierdzenie śmierci mózgowej
Zasada badania
Stosowane w badaniu znaczniki łatwo pokonują tzw. barierę krew-mózg przedostając się z naczyń krwionośnych do płynu mózgowo-rdzeniowego. U osób zdrowych znacznik rozmieszczony jest w mózgu równomiernie, tak jak równomierne jest jego ukrwienie i proporcjonalny do niego metabolizm. Jednak w przypadku istnienia obszarów niedokrwionych w mózgu, na obrazie scyntygraficznym występują regiony, w których zawartość znacznika jest mniejsza. Dlatego też sens ma jedynie wykonywanie tomograficznych badań perfuzji mózgu, ponieważ odwzorowanie planarne (dwuwymiarowe) nie daje wystarczającej informacji o lokalizacji miejsca niedokrwienia.
Od niedawna w naszej pracowni opracowujemy też tzw. mapy aktywności mózgu. Mapa aktywności mózgu służy do uwidaczniania struktur mózgu o najwyzszej aktywności. Przykłądowe obrazy aktywności mózgu zamieszczono poniżej.
Stosowany znacznik
W naszym zakładzie stosuje się:
99mTc-HMPAO (heksametylopropylenoaminooksym znakowany technetem)
99mTc-ECD (ester dietylowy etylenodicysteiny znakowany technetem).
Oba znaczniki podaje się w ilości 555-1100 MBq, przeciętnie około 740 MBq (u osób dorosłych).
Sposób przygotowania pacjenta
Nie ma żadnych wymogów co do przygotowania pacjenta do tego badania.
Przebieg badania
Badanie wykonywane jest przy pomocy gammakamery typu SPECT, umożliwiającej wykonanie obrazowań z różnych stron głowy pacjenta, dzięki czemu możliwe jest odtworzenie przestrzennego rozkładu znacznika w tkankach mózgu. Wykonuje się 64 obrazowania, co niestety sprawia, z badanie jest długotrwałe trwa od 30 do 45 minut, podczas których pacjent musi pozostawać w bezruchu. Zarówno podanie znacznika, jak i samo badanie wykonuje się w przyciemnionym pomieszczeniu, aby uniknąć nadmiernego pobudzenia kory wzrokowej.
SPECT ( Single Photon Emission Computed Tomography
Zbieranie informacji w metodzie emisyjnej tomografii pojedynczego fotonu( SPECT) odbywa się na podstawie koncentracji wprowadzonych do ciała pacjenta radionuklidów. Obrazowanie przy użyciu tej metody wymaga obrotu układu detektorów wokół ciała pacjenta. Jest to konieczne ponieważ do rekonstrukcji obrazu potrzebne są dane z różnych kątów. W tej metodzie mierzymy promieniowanie źródła umieszczonego w ciele pacjenta poszukując jego pozycji. Do rekonstrukcji obrazu używamy algorytmów matematycznych.
Obrazy uzyskiwane metodą SPECT mają rozdzielczość najgorszą ze wszystkich metod trójwymiarowych. Używamy tu izotopów emitujących pojedynczy foton, wiec konieczne jest użycie kolimatora aby zebrać dane z wielu punktów ciała pacjenta, co powoduje zmniejszenie wydajności.
Jakość obrazu w metodzie SPECT jest znacznie gorsza niz. w metodzie PET ale metoda SPECT jest metodą tańszą ( około 3 razy) i mającą dużo więcej zastosowań klinicznych niż metoda PET.
Zasadę badania przedstawia poniższy rysunek: