PRAWO KARNE ĆWICZENIA 1 02.10.09r.

PRAWO

Prawo prywatne to np. prawo cywilne (dwa podmioty, gdzie dwie strony są równe, każda ma możliwość działania niezależnie, nikt nie może nic narzucić).

Prawo publiczne to np. prawo karne (dwa podmioty nie są tutaj równe, element zwierzchności tutaj istnieje; prawo publiczne to też prawo finansowe (np. podatki).

PRAWO KARNE TO GAŁĄŹ PRAWA

GŁÓWNA ROLA PRAWA KARNEGO:

Prawo karne ma chronić przede wszystkim interesy państwa, stosunki społeczne i ekonomiczne, a przede wszystkim prawa i wolności obywateli.

Prawo karne ma chronić nas przed przestępstwami, jest ono reakcją na przestępstwa.

RODZAJE PRAWA KARNEGO

1. Prawo karne (sensu largo)- prawo karne o szerokim znaczeniu.

Prawo karne (sensu largo):

- prawo karne materialne (sensu stricte)

- prawo karne procesowe

- prawo karne wykonawcze

PRAWO KARNE MATERIALNE (sensu stricte) - o wąskim znaczeniu.

I def.

- dziedzina prawa określająca czyny będące przestępstwami, kary grożące za popełnienie przestępstw, środki karne i zabezpieczające stosowane w związku z naruszeniem norm prawa karnego oraz zasady odpowiedzialności karnej;

II def.

- zespół norm prawnych określających przestępstwa, tj. czyny, które ze względu na swój społeczny szkodliwy charakter zagrożone są pod groźbą kary, ustalających zasady odpowiedzialności za te czyny oraz kary i inne środki stosowane wobec ich sprawców

Uregulowane jest w ustawie z dn. 06.06.1997, itd.

Charakterystycznym elementem jest kara kryminalna (osobista dolegliwość) orzekana przez sąd i stosowana w drodze przymusu państwowego i wobec sprawcy przestępstwa.

PRAWO KARNE PROCESOWE (procedura karna, postępowanie karne)- zajmuje się problematyką stosowania prawa karnego materialnego;

- zasady procesu (mówi o prawach i obowiązkach stron)

- zasady stosowania środków zabezpieczających

- określa ustawa z dn, 06.06.1997r. ( kodeks postępowania karnego) Dz. U. Nr 89, poz. 555 z późniejszymi zmianami

PRAWO KARNE WYKONAWCZE- określa zasady wykonywania orzeczeń, np. wykonywania kar, środków karnych zabezpieczających oraz zajmuje się problematyką środków promocyjnych.

Prawo penitencjarne- wykonanie pozbawienia wolności (Ustawa z dn. 06.06.1997r. - Dz. U. Nr 90 poz. 557 z późn, zmianami

KODYFIKACJA PRAWA TO TE 3 USTAWY: KODEKS KARNY, KODEKS KARNY WYKONAWCZY, KODEKS POSTĘPOWANIA KARNEGO

PRAWO KARNE MATERIALNE:

Powszechne - p. k. Materialne (sensu stricte)- w sprawie przestępstw - prawo wykroczeń ( ust. 20.05. 1997) - wykroczenia lżejsze od przestępstw, są społecznie mniej szkodliwe niż przestepstwa

Specjalne - ELEMENTY: - p.k. wojskowe ( regulowane u nas w III części KK; określa przestępstwa popełnione przez wojskowych; Wględy przedmiotowe: Zapewnienie dyscypliny wojskowych, zapewnienie ciągłości gotowości obronnej Względy podmiotowe: Dotyczy osób, które są żołnierzami -p.k. skarbowe (dziedzina wyodrębniona ze względów przedmiotowych); zajmuje się zachowaniami skierowanymi przeciwko finansowym interesom skarbu państwa (kk skarbowy, ust. 10.09.1999r -prawo dotyczące odpowiedzialności nieletnich-odpowiada osoba, która ukończyła 17 lat, wtedy podlega odpowiedzialności karnej; osoby poniżej 17 lat ( ustawa o postepowaniu w sprawach nieletnich z 26.10. 1982), nie ma wtedy przestępstwa i nie patrzy się do kodeksu karnego tylko do tej ustawy

PRAWO KARNE MATERIALNE:

Prawo karne kodeksowe - kodeks to ustawa, reguluje zasady odpowiedzialności karnej Kodeks-kompleksowa regulacja dotycząca określonej dziedziny prawa; Kodeks: -część ogólna (podstawowe zasady odpowiedzialności karnej) -część szczególna (podstawowe przepisy określające przestępstwa) -część wojskowa Reguluje poszczególne typy przestępstw. Kodeks nie zawiera wszystkich przestępstw. Dochodzą do tego ustawy pozakodeksowe..

Prawo karne pozakodeksowe 1) ustawy szczególne np.. ustawa przeciw działaniu marihuanie; art. 116 Zawierają one poszczególne przestępstwa zawarte są zazwyczaj pod koniec ustaw; tak jak stanowi art. 116 kk stosuje się do tych ustaw przepisy ustaw ogólnych kodeksu karnego; przestępstwa są regulowane w innych ustawach, nie tylko w kodeksie 2) umowy międzynarodowe- część porządku prawnego (ratyfikowane- podpisane przez prezydenta, które wszystkich obowiązują) Umowy międzynarodowe ratyfikowane poprzedzone są zgodą Sejmu na podpisanie ich przez prezydenta

HISTORIA PRAWA KARNEGO- KODEKSU W POLSCE

1918- kodeksy karne: austriacki, węgierski, rosyjski, niemiecki

1932- 11 lipca- wprowadzenie kodeksu karnego przez rozporządzenie prezydenta z mocą ustawy ; kodeks wszedł w życie 1 września 1932 r.- KODEKS KARNY MAKAREWICZA- przepisy te są aż do dzisiejszego dnia, obowiązywał on do 1969r.

19.04.1969r.- uchwalono kodeks karny, który wszedł w życie 1 stycznia 1970r.- KODEKS ANDREJEWA; cz. szczególna to powtórzenie ogólnej kodeksu MAKAREWICZA; obowiązywał do 1998roku

06.06.1997r. - uchwalenie kodeksu, wszedł w życie 1 września 1998r., to ten, który obowiązuje do dziś

KODEKS: 3 części - 44 rozdziały-artykuły- paragrafy-punkty-litery

1. cz. ogólna - przepisy od art. 1 do 116( 15 rozdziałów); zawiera zasady odpowiedzialności karnej, reguły obowiązywania ustaw karnych, katalog kar, zasady wymierzania kar, definicje podstawowych pojęć; zawiera tzw. Reguły operacyjne ( np. art. 4, art. 53); PRZECZYTAĆ ARTYKUŁ 116

2. cz. szczególna- przepisy od art. 117 do 316- 22 rozdziały, mają tytuły; zawiera ona przepisy o poszczególnych typach przestępstw oraz kar grożących za poszczególne przestępstwa

3. cz. wojskowa- art. 317-363- zawierają przepisy ogólne tylko i wyłącznie dla żołnierzy( cz. ogólna); przestępstwa dotyczące wojskowych (cz. szczególna)

PODZIAŁ PRZESTĘPSTW NA ZBRODNIE I WYSTĘPKI- klasyfikacja wg kryterium wagi przestępstwa art. 7 kk

PRZESTĘPSTWO JEST ZBRODNIĄ ALBO WYSTĘPKIEM art. 7 kk

Zbrodnia-czyn zabroniony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy niż 3 lata albo karą surowszą art. 32 kk [katalog kar]

Kary:

- grzywna

- ograniczenie wolności

- pozbawienie wolności (najkrócej 1 msc, max. 15 lat)

- 25 lat pozbawienia wolności

- dożywotnie pozbawienie wolności

Przy zbrodni ustawodawca określił dolną granicę ustawowego zagrożenia kary (od 3 lat)- kara przewidywana w ustawie

WYSTĘPEK ZRODNIA

1 msc 3 p.w 15, 25 lat, dożywocie

Górna granica Dolna granica

Występek- czyn zagrożony karą pozbawienia wolności pow. 1 miesiąca. Przy występku określona jest górna granica ustawowego zagrożenia.

JAK ROZRÓŻNIĆ ZBRODNIE I WYSTĘPEK?

Sprawdzamy czy górna granica ustawowego zagrożenia przekracza 1 msc, jeżeli przekracza to sprawdzamy czy dolna granica jest poniżej 3 lat. Jeśli dolna granica poniżej 3 lat a górna powyżej 1 msc to będzie to WYSTĘPEK.

---