28.I.2009 wykład HMP
Temat: Polska myśl pedagogiczna w okresie międzywojennym.
3 etapy rozwoju myśli pedagogicznej związane z polityką państwa do 1925 - wychowanie narodowe zrodziło się w okresie niewoli gdy ludzie myśleli myśleli odzyskaniu państwa . Wobec braku satysfakcji z posiadanego państwa. Rzeczywistośc międzywojenna - przewrót majowy.
Wychowanie państwowe-kształcenie lojalności wobec państwa po .. w budzeniu szacunku dla jego symboli i władzy. Od 1933 odnotowujemy wychowanie państwowo obywatelskie w okresie tym starano się dawać na każdym szczeblu wiedzę o obowiązkach wobec państwa , starano się wyrabiać umiejętosc działania dla państwa.
nurt narodowy
nurt państwowy
nurt państwowo - obywatelski
ludzie - teoria wychowania narodowego
Lucjan Zarzecki 1870-1925, matematyk pedagog, nauczyciel. Wychowanie traktował jako organiczny proces narodu, propagował hasło wychowania narodowego opartego na tradycji narodowej , przygotował robotników , obywateli jako prawdziwych twórców kultury narodowej , przepojonych duchem rozbiorów jaką reprezentowała ojczyzna. Szkoła powinna być zbliżona do życia dlatego opowiadał się w zasadzie na znanym kierunku szkoły pracy, nauczania przez działanie przepojonego duchem narodowego uspołecznienia wychowuje głównie naród , a państwo administruje szkolnictwem. Propagował wychowanie oparte na wartościach religijnych i wychowaniu fizycznym.
Wychowanie państwowe - reprezentant Sławomir Czerwieński 1885-1931 zmarł na stanowisku ministra WRiOP usiłował natchnąć całe szkolnictwo ideałem wychowania a była nim mocarstwowa potęga odzyskanego państwa. Ten ideał połączył z kultem dla Piłsudskiego oparte na tych podstawach wychowania państwo stało się za jego ministerstwa obowiązkowy kierunek wychowania młodzieży.
Kazimierz Sośnicki reprezentant wychowania państwowego - 1883 - 1976 prof., pedagog , dydaktyk, filozof 1976 , doktorat honoris causa, 1976- wyższa szkoła pedagogiczna w Krakowie pierwszy doktor honorowy w tej szkole.za najważniejszy cel wychowania uznał wytworzenie zachowań przeciwdziałającym kolizjom międzyludzkim. Wprowadził pojęcie etosu usankcjonowanego zbioru zasad , które kierują powstaniem przebiegiem i rozwiązywaniem kolizji
Wyróżniał 3 rodzaje etosu 1)etos moralny - reguluje stosunek jednostki do jednostki b)grupowy c) państwowy
Wychowanie państwowe powinno zapewnic przyswojenie sobie przez młodzież etosu państwowego opartego na zasadach współżycia i współdziałania obywateli. Nie sformułował konkretnych zasad treści politycznych wychowania państwowego i przestrzegał przez uproszczeniem tej dziedziny. W końcu lat 30stych przeszedł ewolucję w kierunku narodowo-katolickim i sformułował nowe postulaty pedagogiczne. Uznał , że podstawami polskiego charakteru narodowego są 1)rolnictwo 2)kultura łacińska - domagał się by szkoła wychowywała młodzież w oparciu o religię za społeczeństwo przez odwoływanie się do patriotyzmu. Chciał szkoły „na miarę narodu”. .
Polska myśl pedagogiczna wiąże się z prądami które występują w pedagogice XX w. prąd pedagogiki kultury , okresu międzywojennego, reprezentuje Z.Mysłakowski, Sergiusz Hessen,B.Suchodolski.
Z.Mysłakowski 1890-1971 poglądy : kilka okresów po wojnie przez kilka lat był rektorem szkoły jako…. Oprócz pedagogiki - malarstwo, literatura , związki twórcze , zwolennik państwa demokratycznego, demokratycznego dużej dynamice rozwoju , stwarzał warunki do twórczej aktywności ogółu obywateli. Zbliżył się do pedagogiki kultury i w jej obrębie do kierunku aksjologicznego Mysłakowski zajmował pozycję między pedagogiką kultury a socjologiczną wg. Mysłakowskiego oddziaływanie kultura często miejsce bez udziału wychowawcy . Wychowanie oddziaływanie takich samych form kultury społecznej jak : język, formy produkcji i wymiany dóbr, system prawny , obyczaj , metoda, ustrój społeczny, polityka, religia , narodowość. Wartości te wpływają na proces kulturyzacji który ma swe 2 strony.
1) na gruncie jednostek tworzy osobę
2) zbiór jednostek tworzy społeczeństwo. Społeczeństwo jest czymś równie pierwotnym jak osoba.
Konsekwencja: geneza osobowości jest przedmiotem pedagogiki jako geneza społeczna socjologii.
Hessen 1887-1950 od 1935 w Polsce, od 1945 w Uniwersytecie Warszawskim . Stworzył własny system pedagogiki kultury uważał że każde dobro kultury ma charakter swoisty. Pedagogika jako stosowana filozofia kultury została zaliczona do nauk o kulturze zagadnienia wychowawcze łączył z zagadnieniami życia kulturalnego, istoty kultury dopatrywał się w działaniach skierowanych ku rzeczywistości w wytworzeniu ludzkich warstw absolutnych nakładają się niewyczerpalne zadania. Dawne pokolenia przekazują młodszym nie tylko swój dorobek, ale i noweg zadania: tradycja prowadzi do dalszych zadań, ciągły wysiłek a w nim urabiają się osobowości ludzkie. Wychowanie moralne to wprawdzie coraz to nowych pokoleń w życie kulturalne tak, aby brały one na siebie jego zadanie proces ten ma podkład społeczny. By człowiek doszedł do własnej osobowości musi wyjśc poza siebie działac w całości społecznej.
Bogdan Suchodolski 1903-1992
pedagogikę społeczną w okresie międzywojennym tworzyła Helena Radlińska „Orsza Strumiński” 1879-1954 z domu Reichmann po męzu Zygmuncie Radlińskim. Radlińska 1906-1918 przebywała w Krakowie, zrodziła się tu jej pedagogika społeczna 1918-1939 - Wawa , a 1945-1954- Uniwersytet Łódzki. Zdefiniowała pedagogikę społeczną - nazwa pedagogika społeczna wyraża jej rolę łącznika pomiędzy zespołem nauk o wychowaniu i nauk o kulturze i społeczeństwie. Po pierwsze opowiada się za potrzebą integracji pracy wychowawczej w szkole z działaniami poza szkołą , z planowanym kształtem środowiska życia ucznia, środowisko jako zespół warunków i bodźców rozwojowych determinuje skuteczność wszelkich działań wychowawczych. Trzeba systematycznie poznawać środowisko zycia ucznia w toku pracy wychowawczej od umiejętności tego zależą rezultaty zamierzeń i wysiłków. Po drugie pedagog to nie tylko organizator i kierownik procesów wychowawczych ale też badacz oprócz wiedzy o wychowaniu powinien posiadać taką znajomośc badań środowiskowych wpływów , wpływy i bodźce pochodzą ze środowiska mogą być z punktu widzenia i wychowania młodej generacji pozytywne lub negatywne ped społeczna zajmuje się m.in. poznawaniem czynników hamujących rozwój i szukaniem środków przezwyciężenia wyłaniają się tu 2 dziedziny zadań szczegółowych 1)kompensacja 2) przetważanie środowiska „imię ideału”
kompensacja- łączy najściślej pedagogikę społeczną ze służbą społeczną
przetwarzanie środowiska polega na planowej organizacji środowiska odnajdywania w nim sił społecznych zdolnych do dokonywania planowych zmian/
przetwarzanie- wiąze się z problematyka pracy kulturalno oświatowej i opiekuńczo - wychowawczej.
4 działy pedagogiki Radlińska-
a) teoria pracy społecznej
b)teoria pracy kulturalno oświatowej
c)historia pracy społecznej i oświatowej
pedagogikę socjaldemokratyczną w Polsce reprezentował Władysław Spasowski 1877-1941.
W okresie międzywojennym Polacy wnieśli wkład w nowe wychowanie -> nowe wychowanie rep. Ludwika Jeleńska,
H. Rowid 1877-1944, Natali Herz Kanarek - Henryk Rowid,1928-szkoła pedagogiczna , pomaturalne kształcenie nauczycieli 1 w Krakowie 1946 pedagogium zost. Rozw. PWSP.Red. Czasopisma „Ruch pedagogiczny”. Koncepcja Rowida : uczniowie są pracujący zaś pomagają im nauczyciele o wysokim autorytecie nakowym i moralnym. Twórcami są uczniowie.
Janusz Korczak - Henryk Goldschmidt 1878-1942, pisarz, pedagog, działacz społeczny, lekarz. Zasługą jest występował w różnych rolach, -poeta, pisał dla dzieci „Król Maciuś” pedagog „Jak kochać dziecko”, „Prawo dziecka do szacunku” „Pedagogika żartobliwa”, popularyzacje pedagogiczne w polskim radiu miał pogadanki w których występował jako stary doktor 1939Gdy prezydent Warszawy nawoływał dorosłych do obrony dzieci - zasługa Korczaka. , Pedagog heroiczny . Dokonał nowego odkrycia dziecka : dziecko jest już człowiekiem od urodzenia ze swymi dobrymi i złymi właściwościami. Jego pedagogika łączyła teorię z doświadczeniem i badaniem nie treści edukacji lecz jej podmiotu. 1938 przedstawił swe pedagogiczne credo. Jego istotą była apoteoza dziecka. Dziecko ma prawo do szacunku i dobre i złe dziecko. Nie ma równości wśród dzieci jest rozmaitośc dlatego trzeba podchodzic indywidualnie do dziecka. Samorząd dziecięcy : sądy koleżeńskie, rada samorządowa , sejm dziecięcy.