Zasady i zakres Ubezpieczeń Społecznych i Zdrowotnych


Zasady I zakres Ubezpieczeń Społecznych i Zdrowotnych.

Podstawową funkcją ubezpieczeń jest pokrycie strat powstałych w wyniku nieszczęśliwych zdarzeń losowych, zapewnienie środków na pokrycie kosztów leczenia lub zgromadzenie środków na starość, gdy zakończy się aktywność zawodowa obywatela. Realizacja ubezpieczenia następuje przez wypłatę odszkodowań i świadczeń z funduszu tworzonego ze składek osób ubezpieczonych. Dzięki temu ubezpieczenie pozwala na dzielenie się z innymi kosztami leczenia, emerytury lub renty.

Ubezpieczenia dzielimy na:

Ubezpieczenia podzielić możemy także ze względu na cel ubezpieczenia:

Ubezpieczenia społeczne

Ustawa z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. nr137) dotyczy pracowników w szerokim tego słowa znaczeniu oraz innych osób, np. prowadzących poza rolniczą działalność gospodarczą.

Ubezpieczenia społeczne obejmują:

Ubezpieczeniami społecznymi z wszystkich przysługujących tytułów podlega się od dnia nawiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego albo nabycia prawa z innych przyczyn do dnia ich ustania, na podstawie zgłoszenia. Zgłoszeń dokonuje tzw. płatnicy składek ubezpieczeniowych, którymi są pracodawcy w stosunku do szeroko pojętych pracowników i ubezpieczony zobowiązany do opłacenia składek na własne ubezpieczenia społeczne (osoba prowadząca działalność gospodarczą).

Stopy procentowe składek na ubezpieczenia społeczne wynoszą:

W latach 1999 i 2000 wszystkich płatników obowiązuje jednakowa stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe przyjęte na poziomie 1,62% podstawy wymiaru.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych ustala następujące zasady finansowania składek na ubezpieczenia społeczne:

Ponieważ osoby prowadzące działalność gospodarczą są równocześnie płatnikami i ubezpieczonymi, finansują oczywiście w całości, z własnych środków składki na ubezpieczenia społeczne.

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi głównie przychód ubezpieczonego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dla pracowników, w szerokim tego słowie znaczeniu, jest to wynagrodzenie (płaca uposażenie).

Do obliczanie składek na ubezpieczenia społeczne, ich potrącania z przychodów ubezpieczonych, rozliczanie oraz opłacania należnych za każdy miesiąc w ustalonym terminie zobowiązany jest płatnik składek. Jest on również zobowiązany do obliczania i rozliczania należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy w wysokości 2,45%, z którego wypłaca się zasiłki dla bezrobotnych i na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 0,08% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, z którego wypłaca się minimalnie (gwarantowane przez prawo) świadczenia pracownikom, jeżeli pracodawca jest niewypłacalny. 

Nowy system emerytalny zakłada, że dochody na starość (emerytura) będą pochodziły z trzech źródeł, stanowiących filary systemu:

- pierwszy filar - to emerytura minimalna, wypłacana jak dotychczas przez ZUS, finansowana z kapitału emerytalnego,

- drugi filar - to emerytura z otwartych prywatnych funduszy emerytalnych, które powstają z części składek na ubezpieczenie emerytalne, gromadzone na indywidualnych kontach ubezpieczonych, korzystnie i bezpiecznie lokowane w różnych funduszach inwestycyjnych,

- trzeci filar - to emerytura z dobrowolnych składek, wynikająca z zakładowych i branżowych pracowniczych programów emerytalnych, organizowanych przez pracodawców, lokowanych w towarzystwach ubezpieczeń wzajemnych lub z dobrowolnych ubezpieczeń osobowych.

Środki na emerytury w pierwszym i drugim filarze powstają z obowiązujących składek na ubezpieczenie emerytalne w wysokości 19,52% podstawy wymiaru, odprowadzanej przez płatników do ZUS na indywidualne konta ubezpieczonych. Część tej składki wynosząca 7,3% podstawy wymiaru, odprowadzana jest przez ZUS do wybranego przez ubezpieczonego otwartego funduszu emerytalnego. Te dwa filary są obowiązkowe dla wszystkich objętym ubezpieczeniem emerytalnym urodzonych po 31 grudnia 1968 r. urodzenie po 31 grudnia 1948 r., a przez 1 stycznia 1069r. Mogą na swój wniosek przystąpić do nowego systemu emerytalnego lub pozostać w starym systemie. Ubezpieczeni urodzeni przed 1 stycznia 149r. są objęci starym systemem emerytalnym.

Jeśli ubezpieczony uzna, że emerytura z ZUS-u i funduszu emerytalnego jest za niska, może oszczędzać dodatkowo w towarzystwach i zakładach ubezpieczeniowych (trzeci filar).

Płatnicy składek (Szczególnie pracodawcy) mają istotny wpływ na funkcjonowanie całego systemu. Do ich obowiązków bowiem należą zgłoszenia ubezpieczenia, obliczanie, potrącanie z dochodów ubezpieczonych, rozliczanie i opłacanie należnych składek, a także wypłacanie należnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego (zasiłki chorobowe, wynagrodzenia za urlopy macierzyńskie, zasiłki rodzinne). Realizując zadania, składają oni w ZUS-ie na jednolitych drukach m.in. deklaracje rozliczeniowe, składane miesięcznie, zawierające rozliczenia obliczonych składek na poszczególne fundusze ubezpieczeniowe i kwoty wypłaconych świadczeń ubezpieczeniowych.

Powszechne ubezpieczenie zdrowotne

Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje świadczenia udzielone w razie choroby lub urazu, ciąży, porodu i połogu, powszechnej akcji zapobiegania chorobom oraz konieczności i dokonania oceny stanu zdrowia. Świadczenia te na terem RP są powszechne i obowiązkowe oraz gwarantowane przez państwo. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby objęte systemem ubezpieczeń społecznych. Osoby te są objęte ubezpieczenie zdrowotnym z dniem zgłoszenia się. Dowodem objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym jest karta identyfikacyjna ubezpieczenia zdrowotnego.

Warunkiem ubezpieczenia zdrowotnego jest uiszczenie składek. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne oblicza i opłaca płatnik składki na ubezpieczenie społeczne. Dla wszystkich objętych systemem ubezpieczeń społecznych wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 7,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pomniejszone o kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe, potrącane przez płatnika składek ze środków ubezpieczonego. Składka ta podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych. 

Płatnik składek:

Składki na ubezpieczenie zdrowotne:

1. Rolników oraz domowników, z wyjątkiem rolników prowadzących działy specjalne, opłaca kasa rolniczego ubezpieczenia społecznego.

2. Bezrobotnych nie pobierających zasiłku opłaca właściwy urząd pracy.

3. Osób pobierających zasiłek wychowawczy opłaca ZUS.

4. Osób pobierających rentę socjalną, zasiłek stały, zasiłek stały wyrównawczy lub gwarantowany zasiłek okresowy z pomocy społecznej opłaca jednostka pomocy społecznej przyznająca rentę lub zasiłek.

5. Dzieci, uczniowie i słuchaczy przebywających w placówkach opiekuńczowychowawczej, resocjalizacyjnej lub w domu pomocy społecznej opłaca placówka lub dom, a uczniów i słuchaczy nie przebywających w takiej placówce, jeśli nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, opłaca szkoła lub zakład kształcenia nauczycieli i do którego uczeń lub słuchacz uczęszcza.

6. Studentów i uczestników studiów doktoranckich, opłaca szkoła wyższa lub jednostka organizacyjna prowadząca studia doktoranckie, w której osoby te odbywają studia, jeżeli nie podlegają one obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.

7. Kombatantów opłaca urząd do spraw kombatantów i osób represjonowanych.

Zadania z zakresu ubezpieczenie zdrowotnego realizują kasy chorych. 

Ubezpieczonym przysługują następujące świadczenia z ubezpieczenia zdrowotnego:

przewozy środkami transportu sanitarnego.

Świadczenia te udzielane są przez lekarzy i zakłady opieki zdrowotnej, z którymi kasy chorych zawarły umowy o udzielenie świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.  

Świadczenia zdrowotne - zakres usług:

W śród lekarzy główną rolę w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego odgrywa lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, tzw. lekarz rodzinny, który zapewnia stałą opiekę lekarską nad ubezpieczonym i w większości przypadków decyduje o skierowaniu na leczenie specjalistyczne.

Zakład opieki zdrowotnej jest wyodrębnionym organizacyjnie zespołem osób i środków majątkowych powołanych do udzielenia świadczeń zdrowotnych i promocji zdrowia.  

Do zakładów opieki zdrowotnej zalicza się:

 Każdy ubezpieczony ma prawo do:

Zasady ubezpieczeń zdrowotnych :

Ubezpieczenie zdrowotne jest oparte w szczególności na zasadach:

1. Solidarności społecznej.

2. Samorządności.

3. Samofinansowania.

4. Prawa wolnego wyboru lekarza i kasy.

5. Zapewnienie równego dostępu do świadczeń.

6. Działalność kasy chorych nie dla zysku.

7. Gospodarności i celowości działania. 

Obowiązek ubezpieczenia:

Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają:

1. Osoby objęte ubezpieczenie społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników.

2. Żołnierze zawodowi, policjanci.

3. Funkcjonariusze:

- urzędu ochrony państwowej,

- straży granicznej,

- służby więziennej,

- Państwowej Straży Pożarnej.

4. Posłowie i senatorowie.

5. Sędziowie i prokuratorzy.

6. Renciści i emeryci.

7. Bezrobotni.

8. Osoby pobierające zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne. 

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
01 6 1 Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego – zasady ogólne, wymagane druki
Oświadczenie dla?lów podatkowych oraz ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, Ratownicto Medyczne, Ekonomia
Ubezpieczenia społeczne W V, Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Pozycja płatnika składek w ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym
PODSTAWOWE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH I GOSPODARCZYCH 12
Ubezpieczenia społeczne WI, Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne a nowe obowią
Ubezpieczenia społeczne W VI, Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wykłady od dr Serwach
Ubezpieczenia społeczne WIV, Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Ubezpieczenia społeczne WIII, Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym
Podstawy wymiaru oraz wysokości składek z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego
Pozycja płatnika składek w ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym 2
Pozycja płatnika składek w ubezpieczeniu społecznym i zdrowotnym
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
14 zasady ubezpieczenia społecznego

więcej podobnych podstron