Czynniki wpływające na jakość i zdolność przechowalniczą owoców:

1) Czynniki klimatyczne:

a) temp w okresie wegetacji

-w okresie kwitnienia roślin sadowniczych

-późnowiosenne przymrozki

-temp w okresie wegetacji

b) opady

c) nasłonecznienie

2) Właściwości biologiczne drzew:

a) położenie owocu na drzewie-nasłonecznienie, temp, wilgotność względna powietrza; wpływa na wielkość owocu, jędrność, stopień wybarwienia, zawartość suchej masy, zawartość poszczególnych składników.

Owoce pochodzące ze szczytu lub peryferii korony charakteryzują się-większa masą (wielkością), intensywniejszym rumieńcem, wyższą zawartością suchej masy, wyższą zawartością cukrów redukujących i sacharozy, wyższą zawartością potasu, niższą zawartością azotu i wapnia.

b) wiek drzewa: fizjologia drzewa owocującego→procesy wegetatywne i generatywne są w opozycji wobec siebie.

Owoce z drzew młodych: bardzo dobrze wyrośnięte, dobrze wybarwione, zawierają dużo cukrowców, wcześniej osiągają dojrzałość zbiorczą, krócej się przechowują, silniej ulegaja gniciu.

Owoce z drzew starszych: słabiej wyrośnięte, na ogół bogate w cukrowce, mniejsza zawartość azotu, jędrniejsze, dobrze wybarwione, dłużej się przechowują (zwłaszcza drobniejsze), mniej podatne4 na gnicie i choroby fizjologiczne (z wyjątkiem GZJ).

c) typ podkładki: siła wzrostu podkładki→różnice w pobieraniu i przewodzeniu składników mineralnych i wody→skład mineralny owoców→metabolizm po zbiorze.

Drzewa karłowe:

- wcześnie wchodzą w okres owocowania,

- corocznie i obficie plonują, owoce wysokiej jakości (duża przeciętna średnica i silne wybarwienie), -wcześniej osiągają dojrzałość zbiorczą, krócej się przechowują, silniej podlegają gniciu,

- owoce podatniejsze na rozpad starczy, GPP, oparzeliznę powierzchniową, głęboką oparzeliznę, zbrązowienie przygniezdne, -gruszki uszlachetnione na pigwie są bardziej podatne na kamienistość miąższu (zwłaszcza w lata suche).

d) wielkość plonu:

-wpływ pośredni-ilość i jakość pąków kwiatowych, ogólny stan fizjologiczny drzewa (zaopatrzenie w wodę, składniki mineralne, ochrona, cięcie, przemarzanie zawiązków), przebieg warunków meteorologicznych.

-wpływ bezpośredni-sumaryczna wielkość powierzchni liści przypadająca na 1 owoc (ilość dobrze wyrośniętych i zachowanych liści potrzebna do wyprodukowania 1 owocu)

Owoce duże w porównaniu do małych: są bardziej dojrzałe w chwili zbioru, krócej się przechowują, są bardziej podatne na gnicie, są bardziej podatne na prawie wszystkie choroby fizjologiczne, należy je szczególnie ostrożnie zbierać.

Odmiany wielkoowocowe: Jonagold, Ligol, Gloster, Boskop, Cortland, Lobo (powyżej 9 cm), do bezpośredniej sprzedaży lub dla przemysłu, nie przechowywać!

3) Zabiegi agrotechniczne:

a) nawożenie:

-wpływ bezpośredni-na intensywność wzrostu owoców i wielkość plonu

-wpływ pośredni-na jakość i zdolność przechowalniczą owoców

-niedobory lub nadmiary składników mineralnych powoduje zachwianie równowagi w roslinie np zwiększone nawożenie N powoduje wzrost zawartości K i Mg w jabłkach

-braki makroelementów N, P, K w okresie 3-4 tyg po zapłodnieniu

powoduje zmniejszenie liczby komórek w owocach o 20-40 % →owoce mniejsze o ok 20 %

AZOT

-najsilniejszy wpływ

-największa zawartość azotu białkowego, chlorofilu, karotenoidów

-zmniejsza zawartość antocyjanów,

-zwiększa intensywność przemian metabolicznych

-owoce szybciej dojrzewają

-krótszy okres przechowywania

-zawartość azotu w liściach powyżej 2,0-2,1% obniża zdolność przechowalniczą jabłek

Forma nawozu azotowego-

1)siarczan amonowy, saletra amonowa

*obniżają zawartość wapnia w owoc.

*silniejsze występowanie GPP

2)jesienny oprysk mocznikiem(4-5 %) -zwiększa plonowanie drzew, -szybko następuje wycofanie azotu z liści do drzewa (poprawienie jakości kwiatów); uszkodzenia liści→brak obniżenie mrozoodporności drzew

POTAS

-antagonista w stosunku do wapnia i magnezu

-zwiększone występowanie GPP

-gnicie owoców

-zawartość potasu w liściach nie powinna przekraczać 1,5-1,6%

WAPŃ

-ok.55% gleb w Polsce ma odczyn zbyt kwaśny

-bardzo duży wpływ na wystepowanie chorób fizjologicznych

-niedobór przyśpiesza tempo przemian metabolicznych

-szybsze dojrzewanie i mieknięcie

-krótszy okres przechowywania

FOSFOR

-braki - efekt niskiego pH gleb i chemicznego uwstecznienia

-poprawia wybarwienie owoców

-objawy niedoboru wyst. głównie na jabłoniach odm.Jonagold, Gloster

BOR

-ok.70% gleb w Polsce ma niską zawartość tego składnika

Niedobór powoduje:

- słabe zawiązywanie owoców

-zniekształcenia owoców

-skorkowacenie miąższu

-wystep.głównie na glebach lekkich o małej zawartości próchnicy

b)Systemy upraw:

CZARNY UGÓR

(uprawa gleb tylko mechanicznie)

-uszkadza system korzeniowy chwastów

-umożliwia dobre zaopatrzenie w wodę

(brak konkurencji ze strony chwastów w okresie V-VI)

-zapewnia optymalna zasobność gleby w składniki mineralne w formach przyswajalnych

-dobre przewietrzanie gleby-sprzyja rozwojowi mikroflory

- nie stosować cz.ugoru na zboczach(powoduje erozje gleby)

Wpływ na jakość owoców

-owoce duże, słabiej wybarwione,

-krócej się przechowują,

-mniej smaczne, mniej aromatyczne

-o mniejsze kwasowości i jędrności

-owoce silniej gniją,

-ulegaja prawie wszystkim chorobom

UGÓR HERBICYDOWY

-silniejszy rozwój korzeni w wierzchniej warstwie gleby

-szybsze pobieranie niektórych składników mineralnych

-stosować niższe dawki nawozów azotowych i potasowych.

MURAWA

-poprawia strukture gleby

-zwiększa zawartość próchnicy w glebie

-przyczynia się do wcześniejszego kończenia wegetacji drzew jesienią

-zwiększa intensywność rumieńca na owocach

Wpływ na jakość owoców:

-ogranicza nadmierny wzrost drzew (stałe i zrównoważone zaopatrzenie w wodę i składniki mineralne )

-ogranicza nadmierny dopływ azotu do owoców

-owoce mają mniejsze komórki i przestwory międzykomórkowe.

-owoce sa jędrniejsze

-mniej podatne na gnicie i choroby fizjologiczne .

c) ochrona roślin-stosować odpowiednie preparaty w odpowiednim terminie ,w odpowiednich warunkach i przestrzegać karencji.

Przy uszkodzeniach liści i skórki owoców ,ordzawieniach skórki i korkowaceniu przetchlinek stosować:

-prep. miedziowe-pogoda wilgotna

-prep.siarkowe -pogoda upaln

-prep.dodynowe-stos. w późniejszym terminie

Kaptan -przyspiesza dojrzewanie owoców

Fungicydy polecane przeciwko gorzkiej zgniliźnie i innym chorobom przechowal.jabłek

Zwalczane choroby:	S stosow. ffungicyd	Grupa chemicz	Dawka/ha	Okres karencji
Gorzka zgnilizna ,parch przechowalniczy	TTopsin 5500SC Benzol 50 WP Sarfun 500SC	benzimidazole	1,5 l 1,5 l 1,5	14 14 14
gorzka zgnil parch przech	Befran 255 L	Pochod. guanidyny	1,5 l	14
Szara pleśń, gorzkazgnil.paparch przec.	Euparen	Sulfami dy	2,0 kg	7
Szarapleśń gorzka zgnil. parch przech	Mythos 300 SC	sulfamidy	1,5 kg	14
gorzka zgnil .parch przech	Zato 50 WG		0,2 kg	14
gorzka zgnil .parch przech	Captan 80WG	ftalimidy	1,9-2,8 kg	7

d) regulatory wzrostu-auksyny, giberyliny, etylen, abscysyny

Auksyny-przeciwdziała tworzeniu się warstwy oddzielającej między szypułką a pędem, nie zapobiega dojrzewaniu owoców.

Preparaty:Pomonin R10,Pomonin extra1105L

Zastosowanie:

-przerzedzanie związków

-zapobieganie przedzbiorczemu opadaniu jabłek

• oprysk na 10-14 dni przed zbiorem

• powtórzenie po 7 dnich

Etylen-odpowiada za dojrzewanie owoców, ulega rozpdowi na etylen, chlorki i fosforowe

Działanie na jabłonie:przyspiesza dojrzewanie owoców, zwieksza pow, rumieńca,

wyrównanie dojrzewania owoców na drzewie, owoce o małej zdolności przechowalniczej.

e) termin zbioru

Traktowanie pozbiorcze;

1)Gazowanie owoców

-jabłka traktowane zchowuja wysoka jędrność oraz zawartość kwasów organicznych,

-eliminacja podatności na oparzeliznę przechow.

2)Traktowanie owoców ciepłą wodą:

-eliminacja zarodników grzybów, usunięcie zabrudzeń, poprawienie struktury wosku,

-zmniejszenie transpiracji owoców

-owoce mniej intensywnie oddychają w chłodni, mają wyższą jędrność po przechowaniu

-możliwość naniesienia atagonistycznych mikrooragnizmów powodujacych szarą pleśń i mokrą zgniliznę(Granny Smith-38stC przez 4 dni+ KA 0st C- brak oparzelizny)

3)Traktowanie podwyższona zawartością CO₂

-owoce jagodowe-po szybkim schłodzeniu poddajemy działaniu podwyższonego stężenia CO₂

(do 20 st.C) w mieszaninie powietrza atmosfer.

Korzyści- przedłużona trwałość transpiracji , przedłużona trwałość w obrocie towarowym.

Warunek-utrzymanie owoców w temp. poniżej 2st.C

-szczelnie zapakowanie owoców przed traktowaniem

f) uszkodzenia mechaniczne

---