Jacek Czapla
Michał Czekoński
WT gr.II
Makroskopowa identyfikacja materiałów drewnopodobnych.
Płyta pilśniowa.
Do wyrobu płyt pilśniowych używa się niskowartościowego surowca drzewnego i odpadków, a więc drewna wierzchołkowego, wałków opałowych, gałęzi, zrzyn tartacznych, wałków połuszczarskich, stróżki poekstrakcyjnej itp. Surowiec może być korą. Używać można drewna iglastego i liściastego, choć to pierwsze jest bardziej pożądane. Produkcja płyt pilśniowych zbliżona jest do fabrykacji ścieru drzewnego i papieru.
Surowiec wędruje najpierw do rębaków, gdzie rozdrabnia się go na tzw. stróżkę. Stróżka przechodzi z kolei przez sita sortownicze i dezintegratora (rozdrabniacza). Po usunięciu zanieczyszczeń (metali) stróżka o wilgotności 40-50% zostaje podgrzana parą nasyconą i przetransportowana do defibratoratora, w którym następuje rozwłóknienie drewna. otrzymaną miazgę drzewną po silnym rozwodnieniu skierowuje się do holendra w celu dalszego rozdrobnienia. Z holendra miazga przechodzi do dalszego sortownika, który oddziela niedostatecznie rozdrobnione włókna, a następnie do odwadniacza sitowego. Po uzyskaniu koncentracji ok. 2% miazga przepompowana jest do skrzynki klejarskiej, w której koncentracja zostaje obniżona do 1%. Do miazgi dodaje się w skrzyni kleju w postaci emulsji oraz chemikalia powoduje wytrącanie się klejów na włóknach miazgi. Celem zmniejszenia higroskopijności gotowych płyt dodaje się do masy emulsji żywicy (kalafonii) i parafiny, niekiedy również klejów syntetycznych (fenelowo-formaldehydowych) w postaci emulsji, co poważnie zwiększa wytrzymałość płyt. Jako środka utwardzającego używa się oleju lnianego w postaci emulsji. Z kolei miazga przechodzi do maszyny odwadniającej.
Płyty pilśniowe:
porowate używane są jako materiał izolacyjny do ocieplania budynków drewnianych, do izolacji chłodni oraz okładziny w audytoriach w celu poprawienia warunków akustycznych lub zwiększenia izolacji dźwiękowej
półtwarde
twarde stanowią dobry materiał okładzinowy i konstrukcyjny, stosowany szeroko w meblarstwie, budownictwie, przemyśle taborowym itd.
bardzo twarde
Wielką zaletą płyt pilśniowych jest wyrównana wytrzymałość płyt we wszystkich kierunkach.
Płyty wiórowe.
Produkcja płyt wiórowych przebiega następująco. Specjalne urządzenia rozdrabniają surowiec na drobne wióry. Wióry te po wysuszeniu miesza się najczęściej z klejem mocznikowym. Niekiedy jako domieszkę dodaje się wióry spod strugarek, starannie przesortowane i odsiane. Następna operacja to formowanie płyt i wstępne prasowanie na zimno a potem prasowanie właściwe przy średniej temperaturze płyt grzejnych140st C, przy łącznym czasie prasowania 10-30min i ciśnieniu jednostkowym 7-70 kG/cm2 . Produkcja jest całkowicie zmechanizowana i aż do chwili prasowania ma charakter ciągły. Masę wióro-klejową kształtuje się na przenośniku w równomiernie spulchnioną wstęgę. Przed prasowaniem masę podgrzewa się do temp 80°C prądem wielkiej częstotliwości W prasie taśmowej masa wiórowo klejowa zostaje ściśnięta do żądanej grubości, a klej utwardzony. Za prasą znajduje się piła formatowa, której praca jest zsynchronizowana z szybkością posuwu wstęgi płyty wiórowej. Płyty wiórowe wymagają po prasowaniu kilkudniowego okresu klimatyzacji.
Zależnie od przeznaczenia produkuje się płyty wiórowe;
lekkie
półciężkie
ciężkie
specjalnie utwardzane
Wióry grube i długie zwiększają wytrzymałość płyt, wióry szerokie i cienkie zapewniają płytą gładką powierzchnię. Płyty wiórowe nie paczą się i zachowują równą i gładką powierzchnię, można je barwić, malować, lakierować. Płyty takie znalazły szerokie zastosowanie w budownictwie jako materiał izolacyjny, płyty półciężkie stanowią w wielu krajach powszechnie stosowany materiał konstrukcyjny przy wyrobie mebli. Płyty ciężkie i specjalnie utwardzone używane są w budownictwie do wykładania ścian i podłóg.
Sklejki.
Sklejki składają się z kilku lub kilkunastu arkuszy forniru, sklejonych ze sobą w ten sposób, że włókna poszczególnych fornirów krzyżują się ze sobą pod kątem 90°(sklejka zwykła) lub 45° (sklejka w układzie gwiaździstym). Dzięki zastosowaniu wysokiego ciśnienia, klejów syntetycznych i podwyższonej temperatury w prasie hydraulicznej, współczesna sklejka odznacza się stosunkowo wysoką wytrzymałością na ściskanie, wykazuje małe odkształcenia wskutek zmian wilgotności, jest odporna na grzyby oraz ma bardziej wyrównaną wytrzymałość. Sklejka stanowi zresztą od dawna cenny materiał okładzinowi konstrukcyjny w wielu gałęziach przemysłu. Jeśli kierunek przebiegu włókien poszczególnych arkuszy jest równoległy, wówczas tworzywo takie nazywamy drewnem warstwowym. Wykonuje się z niego narty, oszczepy, kije hokejowe, maszty.