Chrześcijaństwo zachodnie w średniowieczu

Zasięg:

W starożytności - gdzie cesarstwo rzymskie

Galia, hiszpania, łacińska Afryka [pas wybrzeża z centrum carpe diem]

Brytania [część wysp brytyjskich]

Struktury kościelne

U progu średniowiecza

Wielka wędrówka ludów => regres chrześcijaństwa

Ludy germańskie przynoszą swoją wiarę pogańską

Wiele ludów przyjmowało ariańskie chrześcijaństwo [z tych nowych]

Arianizm był typowo wschodnim zjawiskiem początkowo, ale potem z konstantynopolitańskim soborem 1 zostało rozwiązane

Akcja reewangelistyczna, [było chrześcijaństwo ale zdegradowało się i je odbudowano]

Fazy chrystianizacji europy

1 faza 5-8w [w niektórych do 11]

1 faza 9-do 11-12[głównie Europa północna wschodnia]

1 faza 5-8w [w niektórych do 11]

Monastyczne ośrodki dysponowały wiedzą i mieli środki [Papież Grzegorz 1]

Mnisi Iroszkowscy - który się we średnim średniowieczu na wyspach się rozwiną [perignali … - wędrowanie dla Chrystusa - ideał wędrownej ascezy, porzucanie własnej ojczyzny, odejście do innego kraju, oddanie się ewangelizacji]

Misje pokojowe, oparte na krzewieniu chrześcijaństwa

Przeformuowali pewne zasady:

1 spowiedź uszna [początek mistrz duchowy i uczeń w monastycyzmie]

Kościół celtycki [ na zachodnich obszarach wysp brytyjskich] - od początku kształtował się w sposób niezależny, autonomiczny, wiele elementów celtyckich wprzęgnięto w te chrześcijaństwo

Koluma Starszy - pochodził z Irlandii, osiedlił się na wyspie Jona, stworzył coś na wzór centrum ośrodka ewangelizacyjnego dla całej północnej Brytanii, tam kształcił mnichów.

Grzegorz Wielki, przyczynił się do akcji chrystianizacji Brytyjskich [mnich Augustyn i akcja chrystianizacji rzymskiej, podporządkowania celtyckiego Rzymowi, uzgodnienie tradycji takiej jak w Rzymie 667 roku Celtowie przyjęli na synodzie]

Kolumba du Burgundii, potem nad Ren, wszędzie zakładał klasztory, szerząc akcje chrystianizację:

1 galia

2 alamany [obecna Alzacja Szwajcaria]

3 przez Alpy w Apeninach ostatni klasztor przez niego założony, gdzie tam zmarł

Inni: na obszarze współczesnych Niemiec

Winfeld - potem jego imię Bonifacy - apostoł Niemiec

Stworzył znaczący ośrodek misyjny dla kolejnynych misjonarzy z wysp brytyjskich

Przełom 7-8 wieku jego działalność

8 wiek - pierwsze symptomy zmiany koncepcji ewangelizacji europy

Pojawienie się silnych ośrodków politycznych 1frankowie 2karoligowie [po kolei]

I idea podboju i wojny, z chrystianizacją

Chrystianizacja Sasów jako element podboju

Idea chrystianizacji jako kształtowanie się układów sił politycznych w Europie

Norwegia wiek 50? Szwecja, Dania, Islandia, Grenlandia,[ostatnie wiek 12]

Konkurencja między Rzymem a Konstantynopolem

Konflikty na tym obszarze

Niemcy zyskiwali pod wpływem Rzymu i próbowali ją poszerzać jak najdalej na wschód

Akt przyjęcia chrztu oznaczało automatycznie bycie w sferze niemieckiej

W PL od Czech [Mieszko]żeby nie być w niej

Cyryl i Metody - daleko wykracza za standardowe rozumienie akcji misyjnej

Źródło polityczne , prośba ks Wielko Morawskiego do cesarza bizantyjskiego, akt po przez który chciało się uzależnić od niemieckich wpływów,

Znali język słowiańskich z obszarów gdzie mieszkali na dziedzinach Grecji?

To co stworzyli na wschodniej europie:

1Stworzenie alfabetu Golicy potem cyrylica, tak powstał nowy język staro cerkiewny słowiański [w prawosławiu staro słowiański język liturgiczny]

2Ogromna liczba tekstów liturgicznych i kanonicznych, apokryficznych, podstawy do budowania specyfiki prawosławia słowiańskiego,

3 ułożenie liturgii: zagadkowo jak wyglądało, wskazuje się, że była to liturgia św. Piotra, wschodnia, afrykańskie elementy, nie była bierną kalką wschodniej liturgii

Było to obok rytu łacińskiego i bizantyjskiego trzeci odrębny ryt.

Kontrowersje polityczne:

Księstwa niemieckie próbowali wpływać na papiestwo i zmusić papiestwo do ingerencji do tej kwestii, początkowo mieli poparcie Cyryl a potem stopniowo je wychowywał Rzym.

Zaczęto też argum

Nty teologicznych, zakwestionowano sens na tych obszarach tego kościoła

Wprowadzono język niebiblijny jako język liturgiczny [tak zwany błąd Piłata]

Cyryl i metody w Bułgarii się schronili i tam rozwijali chrześcijaństwo wschodnio słowiańskie

Hiszpania przyjęła na zachodzie

Walki na obszarach granicznych chrześcijaństwo i islamu

Na zachodzie moment przełomowy bitwa pod puatie 732rok

Karol młot pokonał saracenów, ustanawiając granicę między chrześcijaństwem na Pirenejach

[Koniec zasięgu]

Szukanie elementów chrześcijaństwa łacińskiego zachodniego

Postanowienia wszystkich soborów powszechnych

----------------

Tu nie mam sporego fragmentu

----------------

Pelagiusz, grzech jest efektem człowieka, on świadomie podejmuje zło

Moralności fundamentem jest intencja moralna

Melgaiusz zmierzał do obalenia dziedzicznego grzechu

Też obalić chciał mit o nieśmiertelności

Miejsc szczęśliwości dla dziedzi nieochrzczonych -„limbo” ?

Po śmierci wędrują do miejsca szczęśliwości

Człowiek mocą własnej woli jest w stanie kierować nad swoim działaniem

Opatrznie na zachodzie zostało to zrozumiane

Specyficzne zrozumienie łaski, = zakwestionowanie wg nich przez Pelagiusza łaski boskiej

Potępienie tez Pelagiusza

Pokaże ono zorientowanie chrześcijaństwa zachodniego teologii łaski

Teologia Augustyna:

Cały rodzaj ludzki upadł w Adamie, i jest przekazywany z pokolenia na pokolenie”

Augustyn był za brakiem sexu a nawet przeciwko myślom, tylko dziewictwo jest właściwą

Cały rodzaj ludzki jest skazany na zagładę, bez łaski boskiej

Koncepcja predestynacji i łaski jak już był dojrzały [z góry do zbawienia bądź potępienia ludzi]

Skrajny determinizm przełożył się na teorię predyscynacji

Pojawili się np. lulian de clan - mówi że koncepcje Augustyna są przesiąknięte manicheizmem

Są zaprzeczeniem chrześcijańskiej nauki zbawienia dla wszystkich

Rozumienie łaski i predestynacji

Bardzo określiła psychologię wiary - to jak definiuje człowiek swą postawę do boga - wszechwładza stwórcza i poddaństwo człowieka

W później starożytności było bardzo słabe.

Do 6wieku wszyscy papierze to albo Italia albo Syria

Proces autonomizacji i nowy charakter władzy kościelnej na zachodzie, pojawiają się 1 znaczące siły polityczne państwo franków.

Powstanie państwa kościelnego 756 - władza duchowa otrzymując pas ziemi w Rzymie, zdaje się niezależnym podmiotem na mapie politycznej, zyskuje atrybuty władzy świeckiej

Relacja między władzą świecką i duchową

Pojawienie się na zachodzie cesarstwa [Bizancjum już nie miało zwierzchności od tego momentu w całym chrześcijaństwie]

Chcąc zachować autonomię musiało powstać cesarstwo

Koronacja Karola wielkiego na cesarza

W 800 do Rzymu przybył na obchody bożego narodzenia, i papież włożył mu na głowę diadem cesarza i jednocześnie był to akt.

Koronacja cesarza zachodzi od papieża

Zakłada ona zwierzchność władzy duchowej nad świecką

Od tego okresu można datować kolejne próby wytworzenia pewnej teorii, doktryny, władzy świeckiej i duchownej w europie

Donatio Contantini - darowizna Konstantyna

On na wschodzie ma władzę w Konstantynopolu a na zachodzie władzę ma papież [dokument, na który się przez całe średniowiecze się powołują]

Koncepcja 2 władz.

Pierwotnie papież Galazy w 5 wieku, w świecie istnieją 2 władze świecka i duchowa i jaki jest charakter poszczególnych władz i która jest ważniejsza

Władza kapłańska jest duchowna.

Król przewyższa godnością władzy ludzkiej ale i on otrzymuje środki do zbawienia od duchowieństwa więc nie może się wywyższać ponad biskupa stolicy apostolskiej.

Patalogie systemu feudalnego, były niebezpieczne dla kościoła i prowadziły kościół do ruiny

System feudalny prowadził do kościołów prywatnych

Chciał walczyć Grzegorz 7 z inwestyturą świecką, zgodnie z którą można było nadawać lenno wraz z wszystkim co było na danym obszarze, nawet z biskupstwami, czasami w konsekwencji całe obszary były traktowane jako własność prywatne, podlegały bezpośrednio temu księstwu lub państwie a tracili kontakt z Rzymem, [brak wpływania na sytuację]

Reforma gregoriańska:

Grzegorz 7 z hendrykiem 4 królem niemieckim?

O biskupstwo mediolańskie - Henryk uważał je za swoje, wyrzekli się podporządkowaniu papieżowi

1070rok? Dokument Ditemus Pape

Centralizacja władzy papieskiej

Pełnomocnictwo Chrystusa, zakres władzy papieskiej jest niemal nieograniczony

Taki stopień władzy papieskiej jakiego nie wyobrażano sobie wcześniej

Zwierzchność papieża nad duchownymi świata

Zwalnianie poddanych z obowiązku poddaństwa dla danego władcy

[przełom 12-13w]

Synonim, Emblemat średniowiecznego papieża

4 krucjata

Konstantynopol złupiony

Też przeciwko albigensom

Pojawienie się środowisk związanych z papieżem,

Doktryna Innocentego 3 - władza duchowa i świecka pochodzą od boga

Ale papież jest namiestnikiem boga bezpośrednim

Papież jest ustanowiony ponad ludźmi by plewić budować niszczyć i sadzić

Świeckie jest mniejsze i odbite od duchowej władzy [słońce i księżyc]

Pontyfikat Bonifacego 8

Jego koncepcja jest zapowiedizą kryzysów papiestwa w późnym średniowieczu

Otaczał się wielkimi kanonikami

Bullam Santa 1302rok

2 władzy, 2 miecze, duchowny i świecki, władzę nad światem może sprawować tylko jeden

Istotne są konkluzje: poddanie się papieżowi rzymskiemu jest konieczne do zbawienia każdego człowieka. [ekstremalna konkluzja zakresu roszczeń władzy papieskiej]

Potem tylko schyłek i upadek papiestwa

Człowiek wynajęty przez filipa [pięknego?] uwięził papieża, niedługo zmarł

Na papieża zwolennika francuzów wybrano

Przeniesiono do Awinionu

Otaczał się kardynałami francuskimi

Niewola awiniońska 1309-1378

Popierze od Francji są zależni

Ale nie jest to beznadziejny proces

Sprawny aparat władzy papiestwa i wiele reform

Zreformowano: System podatkowy, organizacja kościelna,

Rzym borykał się z problemami i sprzyjający powrót to pod koniec wieku, Grzegorz 11

Znowu schizma w powrocie

Wybrano na papieża Urbana 7, Włocha, z łagodnego urzędnika, zamienił się w despotę, nawet porywał kardynałów

Nowy wybór Klemensa 7, i on natychmiast do Awinionu pojechał

Były 2 papieże legalnie wybrane

Były spory między stronnikami

Problem wielkiej schizmy

Pierwsza bardzo szeroka debata na temat właściwego zakresu i sensu władzy papieskiej.

15 wiek, rozkwit uniwersytetów, włączają się akademicy, prawnicy, teologie, ludzie świecy

Konrad Grenhauzen - zwierzchność soborowa nad papieżem, w momencie kryzysu,

Skrzydło koncyliaryzmu by drążyć ten nurt

Przekonanie że to co dotyczy wszystkich powinno być omawiane przez wszystkich, to co wynikało z postulatów koncyliaryzmu; jeżeli kościół a to może się znaleźć, złego papieża to może go odsunąć od funkcji, sobór jako jedyna instancja zwierzchna

Hm „co znaczy nie odpowiedni?;-)”

1409 rok sobór w Pizie - obu papieży zaproszono,

Jedyna reakcja, to własne sobory dodatkowe w Awinionie i Rzymie

Marny efekt soboru w Pizie

Sobór w Konstancji, idea koncyliaryzmu, [epoka taka]

Zwierzchność soboru nad papieżem, regularne sobory [mus]

Dopuszczenie do głosu teologów uniwersyteckich

3 papieży zbiegło,

Sobór ma władze i domaga się posłuszeństwa

Jan, potem Grzegorz 11 sam i 1417 ostatni Urban 7

dokument

Po wyborze papieża, zbierze się po 5 7 i po 10 lat

Marcin 5 koncyliarystyczne środowisko [rodowód]; ale porzucił swoje idee, soborowe, była ta idea zakończyła swoją żywotność, powrócił do konserwatywnej polityki, odrzucenie idei reformy w kościele, mogła zapobiec całemu ruchowi reformacji

Sobór 1431-1449 w Bazylei

---