PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA

W TARNOWIE

INSTYTUT : Ochrony Zdrowia

KIERUNEK : Wychowanie fizyczne

PRACA DYPLOMOWA

Samek Justyna

Gry i zabawy lekkoatletyczne kształtujące szybkość

Pracę dyplomową

napisano pod kierunkiem:

dr Renaty Błyszczuk

Tarnów 2008

“ Krzewić kulturę fizyczną znaczy tyle, co kształtować świadomą,

afirmatywną i aktywną postawę wobec ciała i jego potrzeb,

uczyć jak poprawiać naturę , zmieniać obyczaj , doskonalić się.”

M. Demel

Serdecznie dziękuje

Pani doktor Renacie Błyszczuk

za poświęcony mi czas i wszystkie wskazówki

metodyczne i rzeczowe udzielane w czasie

pisania pracy dyplomowej

Spis treści

Wstęp ………………………………………………………………………..4

1. Podział zdolności motorycznych ze szczególnym uwzględnieniem

zdolności szybkościowych ………………………………………………… 6

2. Rola gier i zabaw ruchowych w życiu człowieka ………………………… .8

2. 1 Pojęcie zabaw i gier ruchowych ………………………………………. 9

2. 2. Podział zabaw ……………………………………………………….. 10

3. Organizacja zajęć - bezpieczeństwo ćwiczących ………………………….. 16

3. 1 Dobór gier i zabaw …………………………………………………… 16

3. 2 Wybór miejsca ćwiczeń ……………………………………………… 17

3. 3 Dbałość o sprawny i bezpieczny przebieg zajęć …………………….. 17

3. 4 Wykorzystanie przyborów i urządzeń ……………………………….. 18

3. 5 Sposoby podziału ćwiczących ……………………………………….. 18

3. 6 Rola prowadzącego …………………………………………………... 18

4. Rozwój zdolności szybkościowych w ontogenezie ………………………....20

5. Zabawy szybkościowe w lekkoatletyce ……………………………………..22

6. Przykładowe gry i zabawy biegowo - szybkościowe ……………………….23

7. Podsumowanie ………………………………………………………………40

8. Bibliografia ………………………………………………………………….42

9. Aneks ………………………………………………………………………... 43

Wstęp

Aktywność ruchowa jako warunek pozytywnego pojmowania zdrowia jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka, w każdym okresie życia, szczególnego znaczenia nabiera jednak w dzieciństwie i młodości kiedy jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju. Uaktywnienie ruchowe dziecka wpływa nie tylko na rozwój motoryczny ale i pozostałe sfery rozwoju i funkcjonowania jego organizmu. W sferze biologicznej kształtuje zdrową, sprawną fizycznie i odporną na negatywne wpływy środowiska jednostkę doskonaląc funkcjonowanie ustroju. Aktywność ruchowa ma korzystny wpływ na szereg właściwości nie tylko fizjologicznych, ale i odpornościowych, adaptacyjnych, a także na prawidłowy przebieg szeregu procesów metabolicznych i hormonalnych rosnącego ustroju. Wpływa na mineralizację kośćca, powoduje zwiększenie się masy aktywnych tkanek ustroju i zmniejszenie się tkanki tłuszczowej, co ma istotne znaczenie w profilaktyce otyłości - zjawiska narastającego również w populacji w wieku rozwojowym. W sferze psychicznej i społecznej pomaga uzyskać szereg cech niezbędnych w życiu dorosłego człowieka, takich jak równowaga emocjonalna, hart psychiczny, odporność na stresy, umiejętność psychicznej adaptacji do zmieniających się warunków. Kształtuje ponadto poczucie odpowiedzialności, zdyscyplinowania, wytrwałość w pokonywaniu trudności, sprzyja przyswajaniu norm społecznych i internalizacji wartości kulturowych. Na okres młodości przypada najintensywniejsze dojrzewanie fizjologiczne i psychiczne, a także rozpoczyna się społeczne. Dla młodzieży właściwie użyty i dozowany ruch łagodzi przebieg procesów rozwojowych, zwiększa odporność fizjologiczną, koryguje zniekształcenia postawy, kształtuje pozytywne nawyki ruchowe. Jeżeli tak nie jest rozpoczyna się proces powstawania przewlekłych chorób cywilizacyjnych (w tym choroby wieńcowej).

Problem aktywności ruchowej czy jej braku zaczyna się oczywiście w rodzinie. Aby dziecko należycie się rozwijało, powinno być aktywne fizycznie parę godzin dziennie. Jeżeli nie znajduje ono wsparcia przykładem wśród najbliższych, a później np. w szkole powoli wrasta w stan hipokinezji. W trakcie dorastania różnicują się także zainteresowania i potrzeby ruchowe dziewcząt i chłopców - nie dostrzegając tego problemu można wytworzyć u wielu młodych ludzi niechęć do wszelkiej aktywności. Kiedy stajemy się dorośli i mamy własne dzieci i sporo kłopotów bytowych, a wszystkie inne zajęcia wypełniają nam treść dnia, na aktywność ruchową brakuje nie tylko czasu ale i chęci. Genetyczny doping młodości wygasa a nowych bodźców nam nie przybywa, w rezultacie przedwcześnie się starzejemy, zaczynamy chorować. Niejednokrotnie nie jesteśmy w stanie zrozumieć aktywności fizycznej jako najsilniejszego remedium na rozliczne problemy zdrowotne, fizyczne i psychiczne. Ruch i aktywność fizyczna ma zbawienny wpływ na przedłużenie życia ludzkiego, uczynienia go przyjemnym i zdrowym. Tymczasem znaczna część społeczeństwa wiedzie nieruchliwy tryb życia. Trzeba tu zaznaczyć, że nie chodzi o jakąkolwiek aktywność fizyczną. Chodzi o aktywność systematyczną (miesiące, lata), częstą (trzy i więcej razy w tygodniu) i stosunkowo intensywną (męczącą, do potu - równoważną szybkiemu marszowi z prędkością około 3-6 km/godz.). Tylko taka aktywność ruchowa przynosi widoczne korzyści zdrowotne.

Kluczową powinnością nauczyciela wychowania fizycznego jest wprowadzanie uczniów w świat wartości kultury fizycznej - stwarzania okazji do pozytywnych przeżyć emocjonalnych i przekazywania wiadomości na temat roli różnorodnych form aktywności ruchowej w życiu człowieka. W nowej rzeczywistości potrzebny jest nauczyciel doradca zdolny do przyjęcia na siebie roli przewodnika po świecie wartości somatycznych, zdrowotnych i kulturowych. Nauczyciele generalnie powinni stale wznosić się na wyżyny kunsztu pedagogicznego, winni dawać praktyczny wyraz organizując lekcje zgodnie z wypracowanymi przez lata doświadczeniami i wzorcami. Nauczyciel winien być kreatorem zdrowego stylu życia.

Należy przekazać wychowankom niezbędne wartości dotyczące zdrowego stylu życia oraz odpowiednie wzorce zachowań. Jednym z podstawowych komponentów zdrowego stylu życia jest właśnie aktywność ruchowa. Aby nasz wychowanek - uczeń, a potem dorosły człowiek podjął decyzję o aktywności ruchowej, musi najpierw poznać wszechstronne jej znaczenie, możliwość realizowania już uznanych wartości, z kolei poznać nowe wartości możliwe do osiągnięcia poprzez aktywność ruchową, a następnie z tego punktu widzenia uznać aktywność ruchową za element swojego życia na tyle ważny, aby chcieć ją podejmować.

Aktywność ruchowa rozwija aspiracje samorealizacyjne, które nadają życiu jednostki, czy grupy dynamikę, powodują że jest to dążenie ku czemuś i bycia kimś np. człowiekiem wszechstronnie rozwiniętym, zdrowym, sprawnym, zgrabnym, ładnie wyglądającym, potrafiącym organizować swój wolny czas, czerpiącym z tego radość życia i motywację do działania.

1. Podział zdolności motorycznych ze szczególnym uwzględnieniem

zdolności szybkościowych

Zdolności motoryczne są to właściwości charakteryzujące czynności narządu ruchu człowieka. Wykonanie określonego ruchu wymaga : odrębnego sposobu wykonania go, oraz zaangażowania pewnych możliwości, „zdolności” wykonania tego ruch w sposób jak najbardziej doskonały. Tę doskonałość formy ruchu osiąga się przez opanowanie techniki danego ćwiczenia , oraz dzięki pewnym cechom motorycznym które posiada ćwiczący. Zdolności motoryczne są określane jako wielkości charakteryzujące potencjalne możliwości ruchowe danego organizmu. Jako potencjalne możliwości ruchowe cechy motoryczne istnieją niezależnie od techniki ruchu. Zdolności motoryczne człowieka w ćwiczeniach przejawiają się tylko przez technikę konkretnego ruchu. Można mieć np. bardzo silne mięśnie, ale nie umieć wykorzystać ich siły do wspinania się na linie. I odwrotnie. Przy opanowaniu techniki ćwiczący mający małą siłę mięśniową może to ćwiczenie wykonać doskonale, pomimo swoich mniejszych niż w pierwszym przypadku możliwości siłowych. Technika wykonywania poszczególnych ćwiczeń fizycznych jest w znacznym stopniu zależna od poziomu cech motorycznych danego ćwiczącego. Główne zdolności motoryczne to : siła wytrzymałość , szybkość , zwinność , poboczne zdolności motoryczne to: skoczność zręczność i gibkość . Między zdolnościami motorycznymi istnieje pewna współzależność sterowana przez układ nerwowy. Poszczególne właściwości narządu ruchu rozwijają się bardziej niż inne przy treningu specjalistycznym, ale nie zostają wykształcone w sposób izolowany.

Szybkość - jako zdolność motoryczna przejawia się w bardzo dużej ilości zabaw i gier ruchowych, w których występują jednocześnie takie elementy jak : szybkość reakcji na sygnały zewnętrzne i prędkość przemieszczania się ciała w przestrzeni . W grach o charakterze biegowo - szybkościowych odcinki szybkiego biegu powinny mieścić się w granicach 10 - 50 metrów i powinny być wykonywane na maksymalnych i submaksymalnych prędkościach.

Rozwój szybkości jest procesem złożonym , można go rozpatrywać w dwóch aspektach dokonując podziału na :

1. szybkość ogólną związaną z cechami budowy osobnika , ze stylem jego

dynamiki ustrojowej , a zatem bardziej stabilnymi cechami wrodzonymi , dziedzicznymi

2. szybkość szczegółową , zależną od stopnia wyćwiczenia , a tym samym

dość plastyczną , znajdującą zastosowanie w konkretnych przypadkach np.: gra na basenie , czy błyskawiczna reakcja w czasie pokonywania nieoczekiwanych przeszkód.

We wstępnej fazie rozwoju szybkości ważne są dwie zasady :

- od wykonania wolnego do szybkiego ruchu ,

- od ruchu prostego do złożonego

W początkowym okresie rozwoju szybkości rzadko stosuję się trening z szybkością maksymalną , natomiast obok wszechstronnego rozwoju szczególną uwagę zwraca się na poprawę techniki ćwiczeń , rozwój gibkości i naukę rozluźniania mięśni .

2. Rola gier i zabaw ruchowych w życiu człowieka

Zabawa towarzyszy człowiekowi od najwcześniejszego okresu jego rozwoju osobniczego. Uważa się , że obok pracy i nauki jest ona jednym z podstawowych przejawów działalności człowieka i łączy się często z innym istotnym elementem życia ludzkiego - z wypoczynkiem. Od dawna ważną rolę przypisywano zabawie jako głównej formie aktywności ruchowej , zwłaszcza w odniesieniu do dzieci młodszych. Gry i zabawy są głównym zajęciem w okresie wczesnego dzieciństwa i świetną formą rozrywki w całym naszym życiu . Podczas zabawy rozwijamy się fizycznie i emocjonalnie , jednocześnie ćwiczymy zdolności intelektualne i refleks. Jednak przede wszystkim gry i zabawy sprawiają nam przyjemność . Bawiąc się , cieszymy się z towarzystwa innych ludzi - kolegów , koleżanek lub rodziny. Zabawa to radość z przebywania z bliskimi ludźmi i czas na aktywne poszukiwanie ulubionych rozrywek.

Zabawy i gry ruchowe , często stosowane na różnego rodzaju zajęciach , mogą w istotny sposób wpływać na osobowość uczestników . Są formą lubianą nie tylko przez dzieci i młodzież , ale także przez dorosłych , a nawet przez ludzi w podeszłym wieku. Najistotniejszą rolę odgrywają jednak w życiu dzieci. W zabawach dziecko zaczyna kształtować swoje zdolności umysłowe : spostrzeżenia , wyobraźnię , pamięć , uczucia i wolę. Uczy się wrastać w społeczność i środowisko. Podporządkowuje się przyjętym zasadom , które mobilizuje je do dokładnego wykonywania zakładanego zadania. Stara się dostosować swoją działalność do powszechnie przyjętych reguł. W sposób niewymuszony można przybliżać mu świat i wartości ludzi dorosłych oraz określony system zasad moralnych, takich jak : odpowiedzialność , uczciwość , sprawiedliwość , obowiązkowość , karność, umiejętność współżycia i współdziałania w zespole. Dzięki zabawom łatwo nauczycielowi zbliżyć się do dzieci, zdobyć ich zaufanie , a w konsekwencji wpływać na kształtowanie pozytywnych postaw. Udziałem w dobrze zorganizowanych zabawach stwarza się możliwości kształtowania odpowiednich cech charakteru : opanowania , wytrwałości , koleżeństwa. Dzięki poznawaniu psychiki i indywidualnych cech wychowanka można kształtować wiele pozytywnych cech oraz tłumić cechy niepożądane. Zajęcia takie prowadzone w trenie wpływają także na umiejętności radzenia sobie w różnych sytuacjach, rozwijają zaradność niezbędną w życiu codziennym . Zabawy i gry są uniwersalnym środkiem wychowawczym i od właściwie prowadzonych zajęć w tej formie - zwłaszcza z dziećmi i młodzieżą - można oczekiwać ogromnych korzyści.

Wśród licznych rodzajów ćwiczeń wchodzących w zakres wychowania fizycznego, szczególnie w szkole podstawowej, na pierwsze miejsce wysuwają się gry i zabawy ruchowe. Przyczynia się do tego wielka ich różnorodność, łatwość organizowania oraz duże zainteresowanie wśród dzieci i młodzieży. Zabawa jest dla dziecka podstawową, dominującą formą aktywności ruchowej.

Zadaniem zabaw i gier ruchowych jest przede wszystkim zapobieganie różnym schorzeniom. Zabawy i gry odgrywają istotną rolę w oddziaływaniu na system nerwowy. Przez swobodę działania, beztroskę, prostotę przepisów i form ruchowych oraz towarzysząca im atmosferę radości rozładowują napięcia nerwowe, wprowadzają uspokojenie, zapobiegają powstawaniu różnego rodzaju stresów i chorób nerwicowych, zmniejszają stany frustracji. Dodatnio wpływają również na wzrost wydolności układu krążenia, oddychania, przemianę materii i innych układów. Stosowane w różnych warunkach i w różnym środowisku (sala gimnastyczna, wolne powietrze, woda itp.) czynią organizm odpornym na zmiany środowiska i na choroby.

Należy pamiętać, że zabawa musi dostarczać przyjemności, radości i swobody, a jednocześnie realizować postulaty wychowawcze.

2.1 Pojęcie zabaw i gier ruchowych.

Zabawa jest to stan aktywności ludzkiej , w której trudno doszukać się konieczności zaspokajania podstawowych życiowych potrzeb : wytwarzania i gromadzenie dóbr , potrzeby walki lub obrony , a także wypełnienia innych , codziennych obowiązków . Zabawa jest przeciwstawieniem pracy i jawi się jako dobrowolny , służący szeroko rozumianej potrzebie wypoczynku, sposób spędzania wolnego czasu . Bawiąc się człowiek wypoczywa , gromadzi energię do pracy , do wysiłku , podejmowania i realizowania kolejnych zadań życiowych i zawodowych ( Gilewicz 1964) .

Zabawa to jeden z istotniejszych elementów rozwoju kultury i określano ją jako dobrowolne działanie lub zajęcie człowieka , wykonywane w obrębie ustalonych granic czasu i miejsca , według ustalonych i przyjętych wspólnie , lecz bezwarunkowo wiążących reguł

( Huizunga 1967).

W wielu teoriach zabawy , w których stwierdza się , że stanowią one swoisty upust nadmiaru energii lub przejaw samoekspresji , zabawa zgodnie jest definiowana jako niezwykle istotny etap przygotowania dziecka do przyszłego , zawodowego życia. „ Zabawa

umożliwiając zaspokojenie indywidualnych potrzeb i zainteresowań ułatwia dziecku jednocześnie wchodzenie w życie społeczne , poznawanie rzeczywistości i dostosowanie jej do własnych potrzeb „ ( Siek - Piskozub 1997).

Podstawowym elementem gry , różniącym się od zabawy są ustalone i ściśle przestrzegane reguły.

Gra jest wyższą formą zabawy , w której wszyscy uczestnicy wykonują jednakowe zadanie , chociaż nie zawsze w tym samym czasie. Ponadto w grach ruchowych występują drużyny i kapitan. Takie rozwiązanie pozwala na wspólne ustalenie prostych założeń taktycznych (Bondarowicz , Owczarek 1997. )

2. 2 Podział zabaw

W psychologii istnieją różne klasyfikacje zabaw, oparte na różnych kryteriach podziału. Jedni klasyfikują zabawy według zdolności i funkcji psychicznych , inni ze względu na rodzaj towarzyszących im czynności , jeszcze inni uwzględniają wpływ czynników społecznych i kulturowych na zabawę. Bliższe są nam jednak podziały według kryteriów formalnych. Wyróżniamy więc następujące rodzaje zabaw :

1. Ze względu na ilość uczestników:

* zbiorowe

* indywidualne

2. Ze względu na stopień samodzielności :

* samodzielna

* kierowana

3. Ze względu na miejsce przeprowadzenia :

* teren

* pomieszczenia

4. Ze względu na występujące w nich cechy charakterystyczne :

* manipulacyjne

* konstrukcyjne

* tematyczne

* dydaktyczne

* zabawy i gry ruchowe.

Zabawy te najczęściej występują w przedszkolu i na ich podstawie opiera się wychowanie w przedszkolu.

Zabawy manipulacyjne czyli te pierwsze czynności, które dziecko wykonuje to przekładanie przedmiotu z ręki do ręki, wymachiwanie w powietrzu, proste postukiwanie przedmiotami o siebie. Dziecko zaczyna od nieświadomego chwytania przedmiotów, które przechodzi w celowe oglądanie, rozpoznawanie po wyglądzie, kształcie, dźwięku. Dzięki zabawom manipulacyjnym dziecko zdobywa podstawową wiedzę o użyteczności przedmiotów i narzędzi. Zabawy manipulacyjne prowadzą do szybkiego rozwoju motoryki , do samodzielnego zachowania się ruchowego dzieci oraz ich zaradności o samodzielności.

Zabawy konstrukcyjne to zabawy polegające na budowaniu różnorodnych obiektów z klocków lub innych elementów. To takie w wyniku których , powstaje określony wytwór , niezależnie od tego , czy ten wytwór zostaje sporządzony z danego rodzaju materiału tylko rękami dziecka jak np. budowa z klocków , ludzik z plasteliny , czy też zostaje uformowany za pomocą odpowiednich narzędzi np. babka z piasku ( wiaderko , łopatka ), rysunek

( ołówek, kredki) itp.;, czy też dziecko konstruuje swój wytwór z wyobraźni , czy też sporządza go według określonego wzoru i modelu.

Czynnościom konstrukcyjnym towarzyszy uczucie przyjemności , ponieważ zaspokaja potrzebę tworzenia.

Zabawy konstrukcyjne doprowadzane do końca przyzwyczajają dzieci do wykonywania zadań , przygotowując je w ten sposób do pracy.

Zabawy tematyczne znane jeszcze pod innymi terminami : naśladowcze , fikcyjne , udawane, twórcze.

Przełomowym momentem w rozwoju zabaw tematycznych jest świadome podjęcie i podtrzymanie w toku zabawy określonej roli. Tematyka zabaw jest bardzo różnorodna z wiekiem rozszerza się jej krąg. Pierwsze pomysły, zabawy są związane z życiem codziennym , następne są zaczerpnięte z bajek , opowiadań.

W zabawie bierze udział większa liczba dzieci . Jednak na początku są to zabawy bardziej indywidualne , a z wiekiem przeistaczają się w grupowe. Przebieg zabawy zależy od tematu , wieku oraz poziomu rozwoju umysłowego dzieci. Zabawa łączy ze sobą czynności motoryczne i manipulacyjne np. w zabawie konduktora na pierwszy plan wysuwa się dziurkowanie „biletów” , wkładanie ich i wyjmowanie z torby przewieszonej przez ramię ; przy zabawie w pociąg głównym ogniwem staje się naśladowanie ruchów pojazdu. Jest to charakterystyczne dla dzieci młodszych , u starszych przechodzi na dalszy plan , ponieważ one rozumieją to bardziej logicznie.

Zabawy tematyczne rozwijają wyobraźnię , która pobudza dziecko do zabawy , uczy zgodnego współdziałania.

Zabawy dydaktyczne to zabawy wg wzoru , który jest opracowany przez dorosłych , nie są wynikiem swobodnej twórczości dzieci. Prowadzą one z reguły do rozwiązania jakiegoś założonego w niej zadania. ; najczęściej gra umysłowa , której celem jest rozwijanie zdolności poznawczych. Dzieci nie przejawiają w niej samodzielności i swoich twórczych uzdolnień , jednak zabawa ta jest dla nich atrakcyjna i sprawia wiele przyjemności.

Zabawy dydaktyczne mają szczególne znaczenie w wychowaniu zbiorowym w żłobkach w domach małego dziecka , stwarzają bowiem możliwość uzupełnienia dziecku braków wynikających z częściowego odcięcia od naturalnych radości , w które obfituje środowisko rodzinne. Zabawy te rozszerzają zakres spostrzeżeń dziecięcych , poprzez kontakt z coraz większą liczbą poznawanych zjawisk i przedmiotów wzbogacających słownik dziecka.

Również zabawy ruchowe , w których występują elementy współzawodnictwa , wywierają duży wpływ na kształtowanie się postaw społecznych , ponieważ wyrabiają u dzieci zdolność podporządkowania się przepisom , zdyscyplinowanie , uczciwość oraz umiejętność przegrywania.

Biorąc pod uwagę dominujący charakter czynności ruchowych w zabawie , wyodrębniono następujące ich rodzaje :
1. ze śpiewem i przy muzyce ,

2. ożywiające ,

3. orientacyjno - porządkowe ,

4. na czworakach ,

5. bieżne ,

6. rzutne ,
7. koordynacyjne ,

8. kopne ,

9. skoczne ,

10. z mocowaniem i dźwiganiem .

Zabawy ze śpiewem i przy muzyce dużym walorem tych zabaw jest to, iż sprzyjają dobremu nastrojowi, wyzwalają radość i uśmiech, odprężają psychicznie, każą zapomnieć o zmartwieniach i kłopotach. Wpływają korzystnie na umuzykalnianie, poczucie rytmu i koordynacje ruchu. Kształtują estetykę ruchu, piękno, harmonię, poprawne ułożenie ciała. Sprzyjają wyróżnieniu indywidualnych inwencji twórczych, dobremu nastrojowi i odprężeniu.

Zabawy orientacyjno - porządkowe celem ich jest wyćwiczenie umiejętności skupiania uwagi podczas zabaw, czynności ruchu i opanowanie określonych umiejętności. Dają prowadzącemu możliwości manipulowania grupą, uczenia zasad wymijania podczas zmian miejsc, zajmowania stanowisk w określonym punkcie. Umożliwiają w opanowaniu ustalonych znaków i sygnałów (porozumiewanie się bez słów, przyswajanie zasad poruszania się po drogach, przejściach przez jezdnię) . Ruch może być szybki lub wolny, nieoczekiwany, zaskakujący, wymagający skupienia uwagi. Zabawy te sprzyjają kształtowaniu szybkiej i celnej reakcji, spostrzegawczości i orientacji, kojarzenia określonych form ruchu i świadomej dyscypliny. Sprzyjają przez to lepszemu opanowaniu grupy oraz wprowadzeniu w jej zachowanie ładu i porządku. Wprowadzają dzieci w świat realny ucząc reguł, prawideł i norm zachowania się. W kształtowaniu sprawności udział ich jest niewielki. Kształtują szybką reakcję na sygnał, na nieoczekiwane bodźce. Ten rodzaj zabawy jest często przygotowaniem do wszelkich innych zabaw organizowanych w czasie zajęć kultury fizycznej, gdyż pozwala odpowiednio ustawić grupę, podzielić dzieci na zespoły, wyuczyć najprostszych form zbiórek i ustawień:- w rzędzie- w dwurzędzie z chwytem rąk (parami) - w kole- w gromadzie- w rozsypce.

Zabawy na czworakach Wpływają one na prawidłowe kształtowanie się skrzywień kręgosłupa, wzmacniają aparat kostno-stawowy, wiązadłowy oraz kształtują cechy motoryczne.

Zabawy bieżne są one szeroko stosowane w wychowaniu fizycznym, stanowiąc w nim jeden z wszechstronnych środków pobudzania ustroju. Wywołują korzystne zmiany nie tylko w aparacie ruchowym, ale też w układzie krążenia i oddychania, przemianie materii, podnoszenia wydajności fizycznej ustroju. Sprzyjają kształtowaniu takich cech motoryki, jak szybkość i wytrzymałość, a często również zręczność i zwinność. Mogą być stosowane w różnych okresach życia. Sprzyjają kształtowaniu się cech charakteru.

Zabawy rzutne chwytne z celowaniem, toczeniem. Zabawy te należą do najbardziej interesujących i atrakcyjnych form ruchu. Wpływają na wszystkie grupy ruchowe. Wymagają siły i umiejętności celnego rzucania. Doskonalą i kształtują koordynację wzrokowo-ruchową, skupienia uwagi i koncepcję .

Zabawy kopne stanowią one szczególny przedmiot zainteresowania chłopców. Doprowadzają do doskonałości umiejętności podbijania, prowadzenia piłki nogą. Przygotowują do gry w piłkę nożną w połączeniu z elementami biegu. Sprzyjają kształtowaniu cech motoryki. Kształtują umiejętności współpracy, współdziałania, świadomej dyscypliny. Doskonalą i rozwijają szybką reakcję oraz koncentrację uwagi.

Zabawy skoczne sprzyjają one wzmacnianiu stawów kończyn dolnych głównie skokowych i kolanowych. Rozwijają motorykę. Sprzyjają kształtowaniu koordynacji nerwowo-ruchowej, zwłaszcza wtedy gdy wykonywanie skoku łączy się z biegiem. Umożliwiają też opanowanie szeregu umiejętności, które mogą być bardzo przydatne w życiu .

Bardzo ważną rzeczą, w prawidłowym kierowaniu rozwojem dzieci, jest odpowiedni dobór gier i zabaw . Powinnyśmy się kierować następującymi kryteriami :

- wytyczne programu,

- rozwój dzieci i ich możliwości,

- zainteresowania uczniów,

- możliwości lokalowe i terenowe,

- posiadany sprzęt i urządzenia,

- liczba uczestników,

- warunki klimatyczne i atmosferyczne,

- potrzeby wychowawcze,

- aktualne tematy

Zabawy i gry wywierają wszechstronny wpływ na rozwój dziecka dzięki temu , że:

- wprowadzają radosny nastrój i dobre samopoczucie ,

- podnoszą stan zdrowotny ,

- stwarzają najlepsze warunki do czynnego wypoczynku ,

- wzmagają ogólny nastrój ,

- rozwijają sprawność fizyczną ,

- wyrabiają dodatnie cechy charakteru, a w szczególności świadomą dyscyplinę i karność oraz umiejętność zespołowego współdziałania i współzawodnictwa.

Zabawa często staje się środkiem organizacji pracy szkolnej dziecka. Nauka wymaga od dzieci dużego wysiłku, dlatego nadanie jej charakteru zabawy pozawala dzieciom na łatwiejsze przezwyciężenie trudności.

3. Organizacja zajęć - bezpieczeństwo ćwiczących

Dobrze zorganizowana lekcja sprzyja bezpieczeństwu ćwiczących , zwiększa intensywność przebiegu ćwiczeń oraz zapewnia dobrą atmosferę na zajęciach. Błędy organizacyjne doprowadzają do marnowania czasu , spadku aktywności , w konsekwencji do nudy , co nieuchronnie obniża autorytet nauczyciela . Rozwiązanie tego problemu nie jest proste i wymaga od nauczyciela odpowiedniej wiedzy i umiejętności. To co , dla ćwiczącego bywa przyjemnie i wesoło spędzonym czasem , dla prowadzącego jest efektem wnikliwych , przemyśleń , doświadczenia i umiejętności .

Do najważniejszych elementów prawidłowej organizacji zajęć należy zaliczyć :

* wybór zabawy ,

* wybór miejsca do ćwiczeń ,

* dbałość i sprawny i bezpieczny przebieg zajęć ,

* wykorzystywanie przyborów i urządzeń ,

* sposoby podziału ćwiczących ,

* odpowiednią postawę prowadzącego

3.1 Dobór gier i zabaw

Dobór gier i zabaw nie może być przypadkowy . Przygotowując się do zajęć prowadzący musi mieć na uwadze m.in. : wiek uczestników , ich płeć, stan zdrowia , poziom sprawności fizycznej itp. W grupie dzieci młodszych powinny dominować zestawy gier i zabaw i charakterze tematycznym . Nie jest wskazane nadmierne eksponowane elementów rywalizacji indywidualnej , gdyż przegrana jest odbierana bardzo emocjonalnie i wywołuje niekorzystne efekty wychowawcze. Organizując zajęcia w młodszych grupach wiekowych prowadzący musi pamiętać o konieczności bardzo dokładnego wyjaśnienia zasad i reguł zabawy. Dzieci młodsze chętnie uczestniczą w zabawach ruchowych , słownych , a także w takich , w których występują elementy połączenia słowa z gestem , w zgadywankach i konkursach.

U dzieci starszych i młodzieży następuje intensywny rozwój intelektualny , uwidacznia się większa zdolność do samodzielnego myślenia , formułowania sądów , wyciągania wniosków , toteż można proponować im gry i zabawy trudniejsze , o bardziej rozbudowanych fabułach. Dzieci starsze i młodzież przejawiają w większym stopniu zdolność myślenia abstrakcyjnego , zwiększa się ich poczucie humoru . abstrakcyjnego tych grupach wiekowych można stosować niemal wszystkie rodzaje gier i zabaw.

Prowadzenie zajęć w grupie młodzieży starszej zdaje się być nieco łatwiejsze i szczególnie satysfakcjonujące . Młodzież wykazują zwykle dużą chęć do zabawy , do beztroskiego , beztroskiego jednocześnie dającego zadowolenie sposobu spędzania czasu wolnego.

Stawianie trafnych zadań , dobieranie odpowiednich zabaw i gier do możliwości zespołu , to nie tylko gwarancja zaangażowania ćwiczących w czasie zajęć , ale również zachęta do samodzielnych ćwiczeń w czasie wolnym.

3.2 Wybór miejsca ćwiczeń

Prowadzący zajęcia musi uwzględnić bezpieczeństwo ćwiczących , swobodę ruchu , intensywność i atrakcyjność zajęć. Najodpowiedniejszymi miejscami do prowadzenia tego typu zajęć są : boisko przyszkolne , równy obszerny plac , sala gimnastyczna lub poblisko teren. Prowadząc zajęcia w terenie należy najpierw samemu dobrze ten teren poznać. Zajęcia na powietrzu w dni chłodne , pochmurne wymagają dawkowaniu ćwiczeń o większej intensywności , natomiast w dni ciepłe , słoneczne ruch musi być mniej intensywny i mniej męczący.

3. 3 Dbałość o sprawny i bezpieczny przebieg zajęć

Przygotowując się do prowadzenia zajęć należy starannie przemyśleć ich przebieg .Prowadzący musi dokładnie przemyśleć kierunki przebiegu gier i zabaw oraz miejsca i sposoby ustawienia ćwiczących , by w ten sposób ograniczyć możliwości zderzeń , upadków itd. W trakcie trwania zajęć prowadzący powinien bacznie obserwować ćwiczących i z pełnym zaangażowaniem czuwać nad przebiegiem ćwiczeń , zabaw , gier. Należy zwracać uwagę , by uczestnicy przed przystąpieniem do zajęć zdjęli wszelkie zbędne przedmioty , takie jak zegarki , łańcuszki itd. Przestrzeganie porządku i dyscypliny wśród uczniów to podstawowy wymóg służący bezpieczeństwu ćwiczących.

3. 4 Wykorzystanie przyborów i urządzeń

Liczba i jakość przyborów , przyborów , przyrządów , jakimi dysponuje nauczyciel , jest jednym z warunków atrakcyjnego prowadzenia zajęć. Im bogatszy jest asortyment sprzętu , będący do dyspozycji uczniów na lekcji gir i zabawy , tym mogą być one bardziej urozmaicone i ciekawsze. Wprowadzając różnorodne przybory i przyrządy na lekcji należy przemyśleć precyzyjnie sprawy organizacyjne związane z bezpieczeństwem ich użytkowania .

3. 5 Sposoby podziału ćwiczących

Właściwe wykorzystanie czasu zajęć jest jednym z efektów dobrej organizacji . Aby przeprowadzić zabawę czy też grę , zwiększyć intensywność ćwiczeń , uatrakcyjnić zajęcia , należy w ogromnej większości wypadków podzielić grupę ćwiczących na mniejsze zespoły . Podział może być przypadkowy lub celowy .

3. 6 Rola prowadzącego

Obowiązek zapewnienia dobrej , pogodnej atmosfery , takiej aby dzieci , młodzież lub osoby dorosłe zechciały aktywnie w nich uczestniczyć , spoczywa w dużym stopniu na barkach prowadzącego . Zadanie osoby prowadzącej zajęcia z gier i zabaw jest w szczególności :

• dobranie odpowiednich ( dostosowanych do wieku , płci , zainteresowania , stopnia rozwoju intelektualnego itp.) , treści zajęć ,

• ustalenie skutecznych sposób porozumiewania się z grupą ,

• wybranie właściwego momentu rozpoczęcia i zakończenia zabawy ,

• wnikliwie śledzenie przebiegu gier i zabaw , wychwytywanie wszelkich przewinień oraz uchybień względem przyjętych reguł i zasad ,

• ustalenie wyniku toczącego się współzawodnictwa i wtedy , kiedy jest to konieczne rzeczowe i przekonujące uzasadnienie werdyktu ,

• wręczenie nagród i upominków ,

• każdorazowe , krótkie podsumowanie zabawy.

Zajęcia z wykorzystywaniem gier i zabaw z grupą dzieci niezbyt zróżnicowanych pod względem wieku może prowadzić jedna osoba. Liczniejsze grupy powinno się dzielić na zespoły kilku lub kilkunastoosobowe . Nawet przy prawidłowym doborze gier i zabaw oraz ich dużej atrakcyjności powodującej zazwyczaj znaczne zaangażowanie emocjonalne dzieci , zabawy nie mogą trwać zbyt długo , gdyż znużenie psychiczne , przejawia się gwałtownym spadkiem zainteresowania.

Każdą nową zabawę powinno poprzedzić krótkie, rzeczowe i dokładne podanie jej zasad i reguł. Prowadzący może przy tym posłużyć się przykładami lub przeprowadzić małą próbę. Zajęcia powinien realizować w pogodnej , życzliwej atmosferze , taktownie i z umiarem oceniać mniej udane występy , przestrzegając zasady , aby gry i zabawy nie stały się źródłem kpin , złośliwych uwag pod adresem osób przegranych. Musi wnikliwie obserwować graczy , aby utrzymać na jednakowym poziomie ich zainteresowanie proponowanymi treściami. Prowadzący zajęcia musi umieć nawiązywać kontakt z grupą, zdobyć jej przychylność i sympatię a ponadto powinien :

* znać wiele gier i zabaw sprawdzonych pod względem atrakcyjności , a także stopnia trudności ,

* starać się być wnikliwym obserwatorem , umieć szybko reagować na wszelkie oznaki niezadowolenia uczestników zajęć ,

* cechować się dużą kulturą osobistą ,

* bezbłędnie znać zasady i reguły proponowanych gier , precyzyjnie je wyjaśniać oraz konsekwentnie przestrzegać ,

* charakteryzować się poczuciem humoru , umieć tworzyć pogodną, radosną atmosferą zajęć ,

* przestrzegać zasad bezpieczeństwa , eliminując w ten sposób ryzyko zaistnienia wypadków.

4. Rozwój zdolności szybkościowych w ontogenezie

Ontogeneza - bada rozwój osobniczy człowieka od poczęcia do śmierci. Zajmuje się uwarunkowaniami rozwoju osobniczego , zmiennością rozmiarów i proporcji ciała w różnych okresach życia , tempem rozwoju fizycznego i motorycznego , opracowaniem układów odniesienia , czyli norm rozwoju i dojrzewania dla indywidualnej oceny tych procesów.

Szybkość , tak jak każda ze zdolności składających się na potencjał ruchowy człowieka , posiada swoje uwarunkowania biologiczne . Wraz z procesami wzrastania , dojrzewania i różnicowania rozwijającego się organizmu , w przebiegu ontogenezy dynamicznie zmieniają się warunki ustrojowe i możliwości przejawiania się dyspozycji szybkościowych.
W rozwoju osobniczym przeplatają się okresy mniej lub bardziej sprzyjające kształtowaniu szybkości. Ponieważ poziom szybkości jest ważnym kryterium selekcyjnym, a szkolenie sportowe obejmuje dzieci w coraz młodszym wieku, niezbędne jest rozpatrzenie podstawowych uwarunkowań występujących w ontogenezie, a wpływających na przejawianie szybkości i warunki jej kształtowania.

Wiek przedszkolny ( 4 - 7 ) szybkość jest mało rozwinięta i jej parametry dopiero w wieku 9-10 lat osiągają znaczniejsze wielkości. Na przykład czas reakcji aż do około 6-7 roku życia wynosi jeszcze powyżej 0,5 s.
Wiek szkolny (od 8 do 11-13 lat) jest to faza , w której naturalne formy ruchu znacznie się doskonalą , a liczne nowe pojawiają się i utrwalają szybko. Prawie wszystko wskaźniki zdolności mają w tym okresie największe tempo przyrostu. Odnosi się to szczególnie do szybkości , wytrzymałości i zwinności.

Średni wiek szkolny (12 - 14 lat) jest fazą dojrzewania i szybkiego wzrastania. Postępuje dalszy rozwój mięśni, przy czym jego tempo nie zawsze jest równomierne dla poszczególnych układów. Okresu tego nie należy traktować jako etapu umożliwiającego rozwój szybkości. Niezbędny jest jednak dobór środków treningowych i intensywności ich stosowania.

W okresie dorastania (14-18 lat) rozwijają się funkcje układu nerwowego, wzmacnia układ mięśniowy, rosną zdolności koordynacyjne, doskonali układ krążenia. Jest to najlepszy okres rozwijania szybkości , szczególnie u dziewcząt , które wcześniej kończą okres dojrzewania ( 16 - 18 lat ). Bezczynność ruchowa prowadzi u nich do regresu szybkości . Prawidłowy trening pozwala na dalszy jej przyrost i osiąganie już w tym wieku często wyników na najwyższym poziomie. Wyniki badań wykazują, że najbardziej sprzyjające rozwojowi szybkości warunki (tzw. okresy krytyczne) występują dla chłopców w wieku 10,5-15,5 lat, zaś dla dziewcząt w wieku 7,5-9,5 oraz 10,5-13,5 lat.
Okres dojrzewania ( od 11-13 do 17-19 ) wszystkie wskaźniki fizyczne wykazują stale rosnący poziom. Analizator ruchowy jako kompleksowy organ kierowania ruchami osiąga pełną sprawność.

Okres młodzieńczy (18 - 22 lata) to zakończenie procesów wzrastania i rozwoju. Pełna sprawność poszczególnych układów pozwala na intensywne kształtowanie szybkości. W wieku 18-22 lat czasy reakcji i ruchu są najkrótsze. Niezbędne warunki dla utrzymania najwyższego pułapu szybkości utrzymują się do wieku około 30-32 lata. Doskonalenie szybkości jest trudniejsze , ponieważ ruchliwość procesów nerwowych w okresie młodzieńczym już się stabilizuje .
Szybkość ma ścisły związek z genotypem.

5 . Zabawy szybkościowe w lekkoatletyce

Zabawy lekkoatletyczne rozwijają podstawowe formy motoryczne, ze szczególnym uwzględnieniem sprawności ogólnej, szybkości i wytrzymałości biegowej, skoczności oraz siły. Kształtują, więc nawyki ruchowe występujące we wszystkich dyscyplinach sportowych, a szczególnie w lekkoatletyce. Mogą być stosowane podczas lekcji kultury fizycznej jak i w czasie szkolnych zajęć treningowych. Można je przeprowadzić na niewielkim otwartym terenie jak i w sali gimnastycznej. Zabawy lekkoatletyczne dają się adoptować do różnych grup wieku dziewcząt i chłopców. Z powodzeniem mogą być wykorzystywane w zajęciach treningowych w różnych dyscyplinach sportowych. Zabawy lekkoatletyczne rozwijające podstawowe formy motoryczne kształtują nawyki ruchowe występujące w większości dyscyplin sportowych. Mogą być więc z powodzeniem stosowane we wszystkich typach lekcji i zajęć pozalekcyjnych. Nie wymagają też one specjalnych warunków i sprzętu.

Gry i zabawy lekkoatletyczne można podzielić na :

* biegowo - wytrzymałościowe

* biegowo - szybkościowe

* skocznościowe

* siłowo - rzutowe

Nazwy te wywodzą się od głównych akcentów motorycznych występujących
w tych grach i zabawach. Cechuje je łatwa i szybka organizacja, proste zasady uwzględniające wykonanie przez wszystkich uczestników jednakowej (lub podobnej) liczby ćwiczeń, odznaczających się dużym wysiłkiem fizycznym, ujętym w formy przyjemnego współzawodnictwa.

W grach o charakterze biegowo - szybkościowym, odcinki szybkiego biegu powinny mieścić się w granicach od 10 do 50 m. Organizując tego rodzaju gry należy stworzyć wszystkim ćwiczącym warunki pełnego bezpieczeństwa. Ustalenie kolejności graczy na mecie musi być bardzo precyzyjne, a równe i twarde podłoże ułatwia poprawne wykonanie zadania.

6. Przykładowe gry i zabawy biegowo - szybkościowe

Ostatnia dwójka na czoło ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne” )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta .

Przybory : gwizdek .

Miejsce gry : równe , długie boisko .

Ustawienie : uczestnicy stają w dwóch rzędach .

Przebieg gry : Na gwizdek ostatnia dwójka biegnie po zewnętrznych stronach rzędów jak najszybciej na czoło. Zwycięzca otrzymuje 1 punkt dla swojego rzędu. Wygrywa rząd , którego gracze zdobędą większą liczbę punktów. Nauczyciel po przybyciu każdej pary na czoło wskazuje zwycięzcę.

Kto dalej przebiegnie ( Marian Bondarowicz „ Zabawy w grach sportowych „ )

Przybory i urządzenia : piłka dęta ( z dowolnej gry sportowej ) , boisko do koszykówki.

Uczestnicy : dowolna liczba zawodników .

Organizacja i przebieg zabawy: Przy linii końcowej boiska wyznacza się koło o średnicy 2 m. Zawodnicy kolejno zajmują miejsce w kole z piłką w rękach. Każdy zawodnik mocno uderza piłką o podłoże i w czasie , kiedy piłka wykona trzy odbicia o ziemię , stara się przebiec jak najdalej. Każdemu zaznacza się miejsce , które osiągnął w biegu. Zawodnicy powtarzają zadanie 3-5 razy. Wygrywa ten , który pobiegnie najdalej.

Sztafeta wahadłowa ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta .

Przybory : chorągiewki , pałeczki sztafetowe , gwizdek .

Miejsce gry : boisko równe , podłużne z dwiema równoległymi liniami startu , odległymi od siebie na około 30 m.

Ustawienie : dwa zespoły , z których każdy jest podzielony na dwie równe grupy. Grupy jednego zespołu ustawione są w rzędach na obu liniach startowych ( przodem do siebie ).

Przebieg sztafety : pierwsi z rzędów ustawieni na jednej linii startu na znak nauczyciela wybiegają z lewej strony chorągiewek , trzymając pałeczkę sztafetową w prawej ręce , następnie podają ją do prawej ręki ( za chorągiewką ) pierwszym z rzędów ustawionym na drugiej linii startowej , po czym przechodzą na koniec rzędu. Sztafetę wygrywa zespół , którego wszyscy członkowie szybciej ukończą bieg zgodnie z przepisami.

Szybko na zwolnione miejsce ( Marian Bondarowicz „ Zabawy w grach sportowych „ )

Przybory i urządzenia : przybory zbędne , ½ boiska do siatkówki.

Uczestnicy : dowolna liczba zawodników.

Organizacja i przebieg zabawy : Zawodnicy ustawiają się na obwodzie koła twarzami do środka , jeden pozostaje na zewnątrz. Porusza się on po obwodzie koła i w dowolnym momencie dotyka dłonią zawodnika z obwodu wzywając go do wyścigu. Wyścig odbywa się dookoła w przeciwnych kierunkach z tym , że zawodnik , który wzywał do wyścigu biegnie w kierunku odwrotnym niż poruszał się do momentu dotknięcia. W czasie mijania się zawodnicy wykonują uprzednio ustalone przez prowadzącego zadanie , np. trzymając się za ręce - przysiad , trzymając się za ręce - obrót dookoła siebie itp. Następnie zawodnicy biegną w swoich kierunkach i każdy stara się zająć wolne miejsce na obwodzie koła. Komu się to nie uda - zostaje na zewnątrz koła i wzywa dowolnego zawodnika do wyścigu. Zabawa trwa 3-4 min. Wygrywają zawodnicy , którzy uczestnicząc w wyścigu nie przegrali go.

Szybciej na metę ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta

Przybory : chorągiewki , 2 gwizdki

Miejsce gry : boisko równe , podłużne , na którym wyznaczone są 4 równoległe do siebie linie . Dwie z nich - wewnętrzne ( startu ) - znajdują się w 2-metrowej odległości , zewnętrzne (mety) około 30 m od linii środkowych.

Ustawienie : uczestnicy tworzą dwa zespoły , które ustawiają się w szeregach na różnych liniach startowych ( tyłem do siebie ) .

Przebieg gry : uczestnicy przyjmują jednakową pozycję startową . Na gwizdek szeregi wybiegają , a każdy gracz stara się jak najszybciej przebiec linię mety. W momencie , gdy ostatni członek zespołu przebiega linię mety , stojący tam sędzia oznajmia to gwizdkiem. Wygrywa zespół , który szybciej w całości przebiegnie linię mety , co potwierdzi gwizdkiem ( wcześniejszym ) jeden z dwóch sędziów.

Koło ( Marian Bondarowicz „ Zabawy w grach sportowych „ )

Przybory i urządzenia : 4 chorągiewki stojące , ½ boiska do koszykówki.

Uczestnicy : dowolna liczba zawodników.

Organizacja i przebieg zabawy : Na boisku wyznacza się koło chorągiewek średnicy 8-12 m, na obwodzie którego w równych odległościach ustawia się 4 chorągiewki. Zawodnicy ustawiają się w rzędach dośrodkowo przed chorągiewkami , jeden z nich pozostaje na zewnątrz jako wzywający do wyścigu. Porusza się po obwodzie koła i przebiegając przed dowolnym rzędem dotyka ostatniego zawodnika dłonią , ten z kolei swojego poprzednika itd., aż dotknięty zostanie zawodnik stojący w rzędzie jako pierwszy , który głośno woła „ hop „ . Na ten sygnał wzywający do wyścigu podaje sygnał „ za mną „ chorągiewek rozpoczyna bieg w dowolnym kierunku dookoła , a za nim wszyscy zawodnicy chorągiewek danego rzędu. W czasie biegu zawodnicy mogą wymijać się po stronie zewnętrznej , starając się jak najszybciej wrócić na poprzednie miejsce. Ostatni zawodnik zostaje na zewnątrz koła i wzywa do wyścigu zawodników z dowolnego rzędu. Zabawa trwa 4 -6 min. Wygrywają ci zawodnicy , którzy ani razu nie przegrali wyścigu i nie zostali na zewnątrz jako wzywający.

Zdobywanie chorągiewek ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy

lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta

Przybory : szarfy , chorągiewki , gwizdek

Miejsce gry : boisko . równe , podłużne z wyznaczoną linią startową. W odległości 30 - 40 m od linii startu ustawione są w dowolnych miejscach chorągiewki z podstawkami . Odległość między chorągiewkami wynoszą około 3 m . Liczba chorągiewek jest mniejsza niż liczba uczestników gry.

Ustawienie : gracze dzielą się na dwa zespoły ( jeden z szarfami ) i ustawiają się dowolnie wzdłuż linii startowej .

Przebieg gry : Na gwizdek gracze szybko wybiegają ze startu , starając się zdobyć dla swego zespołu jak najwięcej chorągiewek ( jeden gracz może zdobyć tylko jedną chorągiewkę ) . Chorągiewkę zdobywa ten , który ją pierwszy dotknie i stanie koło niej . Otrzymuje za to jedne punkt dla swego zespołu. Zwycięża zespół , którego gracze zdobędą więcej chorągiewek.

Sztafeta gwiaździsta ( Włodzimierz Strończyński „ Gry i zabawy w szkoleniu

piłkarskim „ )

Liczba uczestników: dowolna , wielokrotna 2 ( 20, 24 , 28)

Miejsce zajęć : boisko szkolne , sala gimnastyczna

Ustawienie : wszystkich dzielimy na 4 równe zespoły , które ustawiają się w rzędach na przekątnych boiska , twarzą na zewnątrz. Czołowi zespołów stają przy chorągiewkach , które oznaczają miejsce startu.

Przebieg gry : Pierwsi uczniowie z każdego rzędu wybiegają z miejsca startu , mijają po drodze , z zewnątrz rzędy uczniów wszystkich zespołów ( czterech) . Na trasie starają się wyminąć swoich przeciwników , aby w ten sposób uzyskać przewagę. W czasie ich biegu następni przesuwają się do chorągiewek. Kto ukończył bieg , wraca do swego rzędu , uprawnia następnego do biegu przez dotknięcie w dłoń , a sam staje na końcu ( w środku gwiazdy ). Wygrywa zespół który najszybciej i najdokładniej przebiegli trasę.

Ucieczka ( Zdobysław Stawczyk „ Gry uczestników zabawy lekkoatletyczne „)

Liczba uczestników : podzielna przez 3.

Przybory : chorągiewki do wytyczenia boiska , gwizdek .

Miejsce zabawy : boisko dowolne z wyrysowanymi trzeba równoległymi liniami. Linie zewnętrzne ( startu i mety ) oddalone są od siebie o około 50 m. Linia środkowa 10 - 15 m od startu .

Ustawienie : uczestnicy zabawy dobierają się trójkami i ustawiają na linii startowej w ten sposób , że środkowy z każdej trojki wysunięty jest o pół metra do przodu i trzyma za ręce stojących z tyłu z jego lewej i prawej strony.

Przebieg gry : Na gwizdek poszczególne trójki rozpoczynają swobodny marsz w normalnym ustawieniu . W czasie drogi między pierwszą a drugą linią wysunięty do przodu nagłym zrywem ( niespodziewanie ) ucieka , a dwaj pozostali rozpoczynają za nim pościg . Jeżeli zdołają uciekającego dogonić ( dotknąć) jeszcze przez linią mety , ucieczka nie udała się. Zabawa powtarzana jest 3-krotnie , by każdy z trójki był uciekającym.

Dwóch na jednego ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna .

Przybory : 4 chorągiewki , gwizdek .

Miejsce gry : bieżnia lekkoatletyczna . Na prostym odcinku bieżni na szerokość dwóch torów wyrysowane są dwie równoległe linie ( startu i mety ) , oddalone od siebie np. . o 60 m. Na końcach tych linii ustawione są chorągiewki . Na jednym torze między 20 a 40 m wyznaczona jest strefa zmiany sztafetowej długości 20 m.

Przebieg gry : na znak nauczyciela dwaj gracze wybiegają ze startu. Jeden z nich biegnie bezpośrednio do mety , drugi zaś wbiega do strefy zmiany , uderza ręką w jakąkolwiek część ciała znajdującego się tam gracza, który następnie biegnie jak najszybciej do mety. Bieg wygrywa gracz , który jako pierwszy przebiegnie linię mety. Gracz stojąc w strefie zmiany , w chwili przybliżania się do niego partnera biegnącego ze startu na tym torze , rozpoczyna bieg , by w momencie dotknięcia posiadał już pewną szybkość , lecz znajdował się jeszcze w strefie zmiany.

Wyścig węży ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników: dowolna , parzysta .

Przybory : gwizdek , 8-10 chorągiewek.

Miejsce gry : boisko równe , podłużne z wyznaczoną linia startową. W odległości 20 m od tej linii ustawione są w dwóch rzędach chorągiewki .

Ustawienie : dwa zespoły stają w rzędach na wprost odpowiedniego rzędu chorągiewek . Każdy zespół tworzy „ węża” , trzymając się za ręce.

Przebieg wyścigu : na gwizdek nauczyciela „ węże” wybiegają , omijając chorągiewki raz z lewej raz z prawej strony. Ostatnią chorągiewkę okrążają i jak poprzednio biegną jak najszybciej do mety , którą jest obecnie linia startowa. Zwycięża zespół , którego pierwszy gracz dobiegnie szybciej do mety i cały „wąż” jest w komplecie .

Pętle ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników: dowolna , parzysta

Przybory : 4 chorągiewki , gwizdek

Miejsce gry : podłużne boisko z wyrysowaną linią startową . W odległości 15 m od tej linii, równolegle do niej, ustawione są 4 chorągiewki . Chorągiewki należące do jednej pary rozstawione są na szerokość 3 - 4 m. Poszczególne pary chorągiewek są oddalone od siebie o 5 m.

Ustawienie : uczestnicy gry zostają podzieleni na dwa równe liczbowo zespoły. Każdy zespół ustawia się w rzędzie na wysokości linii startowej , naprzeciwko jednej pary chorągiewek . Nauczyciel staje z boku w przedłużeniu linii startu.

Przebieg gry : na znak nauczyciela gracze stojący na czele swych rzędów rozpoczynają bieg. Okrążają oni półkolem obie chorągiewki i biegną jak najszybciej do linii startu, która teraz spełnia rolę mety. Każdy gracz przebiega linię mety z prawej strony swego rzędu . Po przebiegnięciu mety bieg rozpoczyna następny gracz , a ten który bieg ukończył , idzie na koniec rzędu. Gracz, który szybciej wykonał zadanie , zdobywa dla swego zespoły 1 punkt. Wygrywa zespół , którego gracze zdobędą większą liczbę punktów.

Bieg z przeszkodami ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta .

Przybory : 4 -6 płotków lekkoatletycznych niskich , 4 chorągiewki , gwizdek .

Miejsce gry : podłużne boisko z wyrysowanymi dwiema równoległymi liniami

( startu i mety ) , oddalonymi od siebie np. 30 m. Między liniami ustawione są w dwóch rzędach płotki. W jednym rzędzie znajdują się 2 lub 3 płotki w odstępach 6 - metrowych . Odległość między linią startową a pierwszym płotkiem , zarówno jak między ostatnim płotkiem a linią mety jest dowolna.

Ustawienie : uczestnicy gry tworzą dwa równe liczbowo zespoły , które ustawiają się w rzędach na wysokości linii startowej. Każdy zespół staje naprzeciwko jednego rzędu płotków.

Przebieg gry : gracze stojący na czele swych rzędów przyjmują odpowiednią pozycję startową , a na znak nauczyciela rozpoczynają bieg. Pokonują przeszkody w dowolny sposób , biegnąc jak najszybciej do mety. Gracz , który ukończył bieg jako pierwszy , zdobywa dla swego zespołu 1 punkt. Wygrywa zespół , którego gracze w całej grze zdobędą większą liczbę punktów.

Bieg przez i pod płotkiem ( Jerzy Talaga „ A -Z Sprawności fizycznej „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta

Miejsce gry : sala gimnastyczna , boisko

Ustawienie : w rzędach naprzeciwko siebie

Przebieg gry : Na sygnał start , bieg do pierwszego płotka przeskok nad płotkiem , bieg przeczołganie się pod płotkiem , bieg na koniec rzędu po dotknięciu w dłoń partnera . Zwycięża zespół , który najszybciej wykonał zadanie.

Bieg szybki z utrudnieniem ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta .

Przybory : 20 szarf , 4 chorągiewki , gwizdek .

Miejsce gry : podłużne boisko z wyrysowanymi dwiema równoległymi liniami , oddalonymi od siebie o 30 m. Na boisku są zaznaczone szarfami dwa rzędy krótkich linii równoległych do linii startu , ułożonych między 10 d 20 m.

Ustawienie : uczestnicy zostają podzieleni na dwa zespoły. Pierwsi gracze zespołów ustawiają się na linii startowej naprzeciw rzędów szarf. Pozostali członkowie drużyn stają z boku wzdłuż trasy biegu , obserwując wyścig. Nauczyciel staje z boku linii mety.

Przebieg gry : na gwizdek gracze stojący na linii startowej rozpoczynają bieg , starając się na odcinku z szarfami biec szybkimi , lecz krótkimi krokami , ustawiając stopy kolejno w każdym okienku . Gracz , który przebiegnie linię mety jako pierwszy , uzyskuje dla swego zespołu 1 punkt. Stojący z boku gracze obserwują biegnących i zgłaszają nauczycielowi , jeżeli któryś z biegnących nadepnie na szarfę. Nadepnięcie na szarfę powoduje dyskwalifikację gracza. Wygrywa zespół , którego członkowie zdobędą w całej grze większą liczbę punktów.

Slalom ( Propozycja własna )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta

Przybory : pachołki , piłeczka palantowa , szarfa , gwizdek

Miejsce gry : boisko , sala gimnastyczna

Ustawienie : dwa rzędy , uczestnicy ustawieni na linii startowej , równolegle do siebie , naprzeciw pachołków.

Przebieg gry : Pierwsi uczestnicy z rzędów trzymają piłeczkę palantową . Na sygnał nauczyciela biegną do pachołków wykonują slalom. Na końcu slalomu leży szarfa w której pierwsi uczestnicy zostawiają piłeczkę palantową , a następnie wracają na koniec swojego rzędu. Następny uczestnik wykonuje slalom , lecz on zabiera piłkę i wraca do swojego rzędu i podaje piłkę kolejnemu uczestnikowi , który wykonuje to samo co pierwszy uczestnik. Wygrywa zespół , który najszybciej wykona bieg zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Kto szybciej zostawi piłkę na mecie ( Propozycja własna )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta

Przybory : piłeczki palantowe , gwizdek

Miejsce gry : boisko , sala gimnastyczna

Ustawienie : dwa zespoły , linia środkowa boiska , szereg tyłem do siebie .

Przebieg gry : Każdy z uczestników posiada piłeczkę palantową . Na gwizdek nauczyciela , każdy z uczestników stara się jak najszybciej pobiec na linię mety , która znajduję się na liniach końcowych boiska , gdzie pozostawiają piłeczkę na linii i wracają na swoje miejsce. Wygrywa zespół , który najszybciej wróci na swoje miejsce bez piłek.

Szybki start ( Marian Bondarowicz „ Zabawy w grach sportowych „ )

Przybory : laska gimnastyczna , ½ boiska do siatkówki

Uczestnicy : dwie drużyny o równej liczbie zawodników

Przebieg gry : W odległości 6 -8 m wyznacza się dwie linie , za którymi w rzędach naprzeciwko siebie ustawiają się zawodnicy oby drużyn. Na środku między nimi staje prowadzący z laską. Zawodnicy z obu drużyn na przemian startują do laski i starają się ją chwycić przed upadkiem na podłoże. Start zawodnika następuje w momencie puszczenia laski przez prowadzącego . Za wykonanie zadania zawodnik zdobywa dla drużyny 1 punkt. Wygrywa drużyna , której zawodnicy zdobędą więcej punktów.

Przodem - tyłem ( Zdobysław Stawczyk „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta

Przybory : gwizdek

Miejsce gry : boisko , sala gimnastyczna

Ustawienie : gracze zostają podzieleni na dwa równe liczbowo zespoły. W zespołach gracze przydzielają sobie kolejne numery . Gracze przeciwnych zespołów z numerem „ 1 „ ustawiają się przed linią startu. Pozostali stają poza miejscem gry.

Przebieg gry : „ na gwizdek „ stojący na starcie rozpoczynają bardzo szybki bieg w kierunku przeciwległej linii. Dobiegający do niej zwalniają , przekraczają ją przynajmniej jedną nogą i nie odwracając się kontynuują bieg tyłem do linii startu. Czynność tę powtarzają 3 - krotnie. Ten z graczy , który jako pierwszy minie linię mety otrzymuje dla swego zespołu 1 punkt. Następnie na starcie stają gracze z numerem „ 2” , a potem „3” itd. Wygrywa zespół , którego gracze zdobędą w sumie większą liczbę punktów.

Mijanie ( Włodzimierz Strończyński „ Gry i zabawy uczestników szkoleniu

piłkarskim „ )

Liczba uczestników : dowolna , parzysta .

Miejsce gry: boisko szkolne , sala gimnastyczna

Ustawienie : na boisku wyznaczamy trzy poprzeczne równoległe linie długości 3 m oddalone od siebie o 15 - 20 m. Dwie zewnętrzne są liniami startu , środkowa linią mety. Dodatkowa linia podłużna dzieli linie poprzeczne na dwie równe części, tworząc tory biegowe.

Przebieg gry : Uczestnicy gry ustawieni są w dwóch równych liczbowo zespołach , które ustawiają się w rzędach na przeciwległych liniach startowych, na różnych torach. Pierwsi biegnący stają na czele swych rzędów , przyjmując umówiona pozycję startową , na sygnał prowadzącego wybiegają , starając się jak najszybciej przebiec linię mety ( linia środkowa). Ćwiczący , który szybciej minie linię mety , zdobywa dla swego zespołu 1 punkt . W taki sam sposób biegną następne pary. Gdy prowadzący stwierdzi , że ćwiczący obu zespołów przebiegli linię mety równocześnie , przydziela im po 1 punkcie. Wygrywa zespół , którego uczestnicy uzyskali większą liczbę punktów.

7. Podsumowanie

Podstawową działalnością każdego dziecka jest zabawa. To ona króluje w ich życiu. Początek nauki szkolnej otwiera nowy okres w życiu emocjonalnym i społecznym człowieka , jednak w jego życiu nadal bardzo ważna jest zabawa. W zabawie wszystko jest możliwe, można być kim się chce i mówić co się chce. Nie ma żadnych barier. W zabawie świat realny miesza się z tym wyobrażalnym, to co możliwe z tym co istnieje tylko w fantazji. Dzięki zabawie dzieci , młodzież , a nawet osoby starsze nie tylko stają się weselsze, ale także rozwijają się, relaksują, odreagowują stres. Człowiek samoistnie i naturalnie kontynuuje w formie zabawy swoje umiejętności, przeżycia i doświadczenia. W czasie zabaw usprawniają się poszczególne narządy zmysłowe, rozwijają sprawności motoryczne, wyrabiają się nawyki i przyzwyczajenia, kształtują pojęcia i wartości moralne. To właśnie w zabawie dzieci uczą się rozumieć siebie, poznawać swoje wzajemne potrzeby, możliwości, słabe i mocne strony, co zapewne przyczyni się do uniknięcia wielu konfliktów oraz pozwoli mile i z pożytkiem spędzać czas w środowisku szkolnym. Zabawa zajmuje bardzo ważne miejsce w życiu człowieka. Przez zabawę zdobywa się pierwsze wiadomości o otaczającym świecie, dowiaduje się o tym jak bardzo jest silne i zręczne. Dzięki zabawie człowiek zbliża się do rzeczywistości ucząc się odróżniać się to, co wychodzi im lepiej od tego, co sprawia im trudność. Zabawa to działalność dla przyjemności.

Gry i zabawy odpowiednio przemyślane i przeprowadzone w ramach zorganizowanego procesu kształcenia i wychowania staje się środkiem o znaczącym oddziaływaniu pedagogicznym . Grą i zabawom towarzyszy duże zaangażowanie uczuciowe , znika napięcie, nieśmiałość, wstyd, a pojawia się radość, zadowolenie, co sprzyja wypoczynkowi i odprężeniu. Gry i zabawy rozwijają myślenie dziecka, pamięć, spostrzegawczość, uwagę, orientację, wyobraźnię, inteligencję twórczą. Wzbogacają skalę przeżyć i przyczyniają się do harmonijnego rozwoju człowieka. Zabawy przyczyniają się do powstawania i rozwoju dodatnich cech społecznych. Kształtują i rozwijają poczucie przyjaźni, koleżeństwa i solidarności, wdrażają do karności i dyscypliny. Rozwijają również fizycznie: ćwiczą mięśnie, usprawniają działanie systemu nerwowego.

Zabawa jest jedną z nielicznych form aktywności, przez którą człowiek poznaje sposoby „radzenia sobie ze światem”. Zabawa odgrywa, doniosłą rolę w rozwoju człowieka. Przygotowuje je do dalszego życia, zaspakaja potrzeby aktywności, poznania rzeczywistości, kształtuje i rozwija zmysły, wzbogaca jego wyobraźnię, rozwija myślenie, pamięć, spostrzegawczość i wyobraźnie. Zabawa rozwija również sprawność fizyczną człowieka oraz uczy nie tylko wygrywać, ale również przegrywać. Aby gry i zabawy dawały pełną satysfakcję nie tylko na lekcjach wychowanie fizycznego , ale także w codziennym życiu powinny one być one odpowiednio dobrane do wieku , płci , umiejętności , sprawności organizmu. Zabawa nie może być przymusem , powinna dawać nam pełne zadowolenie , przyjemność oraz radość.

Gry i zabawy ruchowe odznaczają się niezwykle dużymi wartościami kształcącymi i wychowawczymi. Oddziaływają na psychiczną i umysłową stronę osobowości oraz na kształtowanie ich woli i charakteru. Współdziałają w dużym stopniu z rozwojem wrażeń i spostrzeżeń, a także logicznego myślenia w związku z praktyczną działalnością .

Będąc przyszłym nauczycielem wychowania fizycznego zainteresowałam się tym tematem , gdyż gry i zabawy spełniają ważne role w życiu każdego człowieka od narodzin aż pod długi czas naszego życia.

8. Bibliografia

1. Bondarowicz M. (1998) „ Zabawy w grach sportowych „ , Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne , Warszawa.

2. Mulat J. (1982) „ Lekkoatletyka , technika , metodyka , trening „ , Wydawnictwo „ Sport i turystyka „ , Warszawa .

3. Trześniowski R. (1995) „ Zabawy i gry ruchowe „ , Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne „ , Warszawa .

4. Urniaż J. , Jurgielewicz - Urniaż M. (2005) „ Zabawy i gry ruchowe „ , Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego , Olsztyn .

5. Janikowska - Siatka M. , Skrętowicz E. , Szamańska E. (1999) „ Zabawy i gry ruchowe na lekcjach wychowania fizycznego i festynach sportowo - rekreacyjnych „ , Wydawnictwo Szkolne I Pedagogiczne , Warszawa.

6. Nawara H. , Nawara U. (1999) „ Gry i zabawy integracyjne „ , Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego , Warszawa.

7. Stawczyk Z. (1998) „ Gry i zabawy lekkoatletyczne „ , Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu , Poznań.

8. Strończyński W. , Stuła A. (1995) „ Gry i zabawy ruchowe w szkoleniu piłkarskim „ , Wydawnictwo AWF Poznań , Poznań .

9. Wielka Księga Gier i Zabaw , Wydawnictwo Jedność.

10. Mleczko E. , Szopa J. , Żak S. (2000) „ Podstawy antropomotoryki „ Wydawnictwo Naukowe PWN , Warszawa , Kraków .

11. Bondarowicz M . , Owczarek S. ( 1995 ) „ Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej „ , Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne , Warszawa.

12. Bondarowicz M . ( 1994 ) „ Zabawy i gry ruchowe w zajęciach sportowych „ , Wydawnictwo Resortowe Centrum Metodyczno - Szkoleniowe WF i Sportu , Warszawa .

9. ANEKS

Przykładowy konspekt lekcji wychowania -fizycznego

Klasa V

Zadania Lekcji :

U - Nauczanie zabaw „ Walka o punkty „ , „ Wyczucie odległości rzutu „ .

S - szybkość , zwinność , celność , skoczność .

W - zachowanie higieny przed i po lekcji .

Warunki przeprowadzenia lekcji:

Miejsce - bieżnia , boisko

Stan klasy - 19

Czas trwania - 45'

Sprzęt - płotki, szarfy , piłki palantowe, piłki, lekarskie .

Tok	Treść	Interpretacja Treści	Uwagi
1	2	3	4
Część I - wstępna Moment organizacyjno - porządkowy	Zbiórka , raport, powitanie , sprawdzenie obecności, podanie zadań lekcji.	W - Zachowanie higieny przed i po lekcji.	Szereg

Zabawa ożywiająca	„Powódź” - Rozkładam na ziemi szarfy w ilości o 1 mniej niż jest uczestników zabawy. Na mój sygnał dzieci biegają luźno w okolicach szarf (wysp), a gdy krzyknę „powódź” wszyscy starają się znaleźć miejsce na wyspie. Kto nie znajdzie miejsca odpada. Za każdym razem zabieram jedną szarfę.		Rozsypka
Ćw. kształtujące Ćw. RR	P.w. - w staniu , w lekkim rozkroku krążenia RR w przód , w tył naprzemienne wyskoki ze wznosem ręki przeciwnej do nogi w górę.		Rozsypka
Ćw. tł. w pł. strzałkowej w przód.	P.w. - w staniu lekki rozkrok na T1 skłon tułowia w przód na T2,T3 pogłębienie na T4 powrót do p.w.

Ćw. NN	P.w. - w staniu lekki rozkrok . T1 wypad lewą prawą nogą w przód , T2- T3 pogłębienie , T 4 powrót do p.w. i zmiana nóg.
Ćw. tł . w pł. czołowej	P.w. - klęk rozkroczny jednonóż RR nad głową , T1 skłon boczny do nogi wyprostowanej , T2 - T3 pogłębić , T4 wyprost zmiana strony.
Ćw. mm brzucha	P.w.- leżenie przodem „kołyska”.
Ćw. mm grzbietu	P.w.- leżenie przodem . T1 unoszenie tułowia w górę T2-T3 utrzymanie , T4 powrót do p.w.
Ćw. w podporach	P.w. - podpór przodem . T1 wymach prawej ręki do przodu i lewej nogi , T2-T3 wytrzymanie , T4 powrót do p.w. Zmiana ręki i nogi.

Ćw. w podskokach	P.w. - pozycja zasadnicza . T1 niski podskok, T2-T3 wysoki podskok , T4 powrót do p.w.
Część II - główna Zabawa bieżna	„Przegonić biegnących w przodzie „ - Dzieci podzielone na 2 zespoły wyznaczają najlepszego biegacza. Najlepszy biegacz pierwszego zespołu staje przed linią startu, a biegacze drugiego zespołu(oprócz najlepszego z nich) w miejscu na bieżni oddalonym od startu ok.25m. Na gwizdek wszyscy stojący na bieżni zaczynają bieg a najlepszy gracz pierwszego zespołu stara się wyprzedzić przez dystans 400 jak najwięcej przeciwników.	S - szybkość	2 zespoły

	Za każdego wyprzedzonego drużyna otrzymuje 1pkt. Wygrywa drużyna, która zdobyła więcej punktów .
Zabawa bieżna	„Walka o punkty „ - Zespoły jak w poprzedniej zabawie. Członkowie jednego zespołu zakładają szarfy. Wszyscy ustawiają się w szeregu na linii startu. Na gwizdek rozpoczynają bieg na dystansie 800m starając się go ukończyć na jak najlepszej pozycji. Za pierwsze miejsce biegacz otrzymuje ilość punktów odpowiadającą liczbie uczestników. „Walkę” wygrywa zespół, którego uczestnicy zdobędą więcej punktów.

Zabawa rzutna	„Wyczucie odległości rzutu” - Zespoły jak w poprzedniej zabawie. Gracze jednego zespołu stają na rozbieżni przed linią rzutu oddaloną od piaskownicy o 20m. Po kolei każdy gracz zespołu stojącego przed linią wykonuje 2 rzuty, jeden do I pola, drugi do II pola. Jeśli piłeczka wpadnie do planowanego pola gracz otrzymuje punkt. Wygrywa zespół, którego gracze zdobędą większą ilość punktów.	S - celność
Zabawa rzutna	„Sumowanie odległości” - Zespoły jak w poprzedniej zabawie. Gracze jednego zespołu ustawiają się na linii startu. Jeden z nich, trzymający piłkę lekarską, staje przed

	linią, tyłem do kierunku rzutu i wykonuje rzut piłką oburącz ponad głową. W miejscu upadku piłki rozciągam skakankę, która pełni rolę linii startu dla następnego gracza. W ten sposób rzucają wszyscy gracze. Wygrywa zespół, którego gracze przemieszczą piłkę na dalszą odległość.
Zabawa skoczna	„Wyścig ze skokami” - Dwa zespoły (jak w poprzednich zabawach) ustawiają się w dwóch rzędach na wysokości linii startowej naprzeciwko rzędów płotków . Na mój znak pierwsi z rzędów stojący na linii wybiegają i przeskakują każdy płotek z odbicia obunóż.

	Gracz, który pierwszy przebiegnie linię mety otrzymuje dla swojego zespołu punkt. Wygrywa zespół, którego gracze zdobyli więcej punktów.
Część III - końcowa Zabawa uspokajająca	„ Kto zmienił miejsce „ - Wybieram z grupy jednego uczestnika, który ustawia się przed zespołem i skrupulatnie przygląda się jego ustawieniu. Następnie odwraca się, a w tym czasie następują zmiany w ustawieniu, początkowo dostrzegalne, z czasem coraz mniej widoczne .		Szereg

Zakończenie lekcji

Zbiórka , omówienie lekcji , ocena aktywności i zaangażowania uczniów. Pożegnanie.

Szereg

Klasa VI

Zadania Lekcji :

Temat : Zabawy bieżne : „ Wyścig z przeszkodami „ „ Wyścig kwadryg „ .

S - szybkość , zwinność.

W - kształtowanie szybkości przez zabawę.

Miejsce przeprowadzenia zajęć :

Miejsce - sala gimnastyczna

Stan klasy - 18

Czas trwania - 45'

Sprzęt - laski gimnastyczne , szarfy , piłki lekarskie

Tok	Treść	Interpretacja Treści	Uwagi
1	2	3	4
Część I - wstępna Moment organizacyjno - porządkowy	Zbiórka , raport, powitanie , sprawdzenie obecności, podanie zadań lekcji.	W - w jaki sposób zabawy kształtują szybkość?	Szereg
Zabawa ożywiająca	„ Berek numerek „ - Ćwiczący dobierają się parami, liczą do dwóch i każdy pamięta swój numer. Na komendę nauczyciela „Jedynki” - 1 gonią 2 , na komendę		Rozsypka

	„dwójki” - następuje zmiana ról .
Ćw. kształtujące Ćw. RR	P. w. - w lekkim rozkroku na T1, T2, T3 wyrzut ramion w bok , na T4 wyprost.		Rozsypka
Ćw. tł. w pł. strz. w przód	P.w. - lekki rozkrok na T1,T2 , T3 skłon tułowia w przód z pogłębieniem , na T4 powrót do p.w.
Ćw. tł. w pł. czołowej	P.w. - leżenie tyłem NN lekko ugięte w stawach kolanowych , na T1 ,T2 ,T3 skłon tułowia na T4 powrót do p.w.
Ćw. NN	P.w. - w staniu lekki rozkrok , RR wyprostowane w przód , na T1 wymach lewej nogi do prawej ręki , na T2 powrót do p.w. na T3 wymach prawej nogi do lewej ręki na T4 powrót do p.w.

Ćw. równoważne	P.w. - siad równoważny nogi ugięte w stawach kolanowych ręce w bok, na T1,T2 ,T3 utrzymujemy równowagę na T4 powrót do p.w.
Ćw. mm grzbietu	P. w. - leżenie przodem . RR wyprostowane w przód NN proste , na T1 unosimy tułów do góry na T2, T3 staramy się utrzymać na T4 powrót do p.w.
Ćw. mm brzucha	P.w. - leżenie tyłem . Na T1 unoszenie tułowia do poziomu na T2 ,T3 utrzymanie na T4 opuszczanie tułowia.
Ćw. tł. w pł. złożonej	P.w. - siad prosty. Na T1 wykonujemy skrętoskłony na T2, T3 pogłębiamy na T4 powrót do p.w.
Ćw. w podporach	P.w. - podpór przodem . RR na szerokość barków na T1 wymach lewej

	ręki do przodu i prawej nogi do tyłu , na T2 powrót do p.w. na T3 wymach prawej ręki i lewej nogi na T4 powrót do p.w.
Ćw. w podskokach	P.w. - postawa zasadnicza , RR na biodrach na T1,T2 ,T3 niskie podskoki , na T4 podskok i obrót o 360 stopni.
Część II - główna Zabawa bieżna	„ Wyścig kwadryg „ - Ustawienie w czwórkach na przemian po obydwóch stronach lasek gimnastycznych , bieg do wyznaczonego miejsca i powrót na linię mety , wówczas startuje następna kwadryga.	S - szybkość
Zabawa bieżna	„ Wyścig z przeszkodami „- Ustawienie w rzędach , pierwsi biegną wykonują przeplot przez szarfę	S - szybkość, skoczność

	od dołu , następnie przeskakują przez cztery ułożone na podłodze laski gimnastyczne obunóż , obiegają piłkę lekarską i wracają do swoich rzędów następnie startuje kolejny zawodnik.
Zabawa skoczna	„ Koszenie trawy „ - Ustawienie w rzędach na wyciągnięcie ramion , dwaj pierwsi uczestnicy stoją przed rzędem trzymając laskę . Na sygnał biegną wzdłuż rzędu wymuszając przeskoki zawodników , po przebiegnięciu jeden z nich zostaje na końcu rzędu a drugi biegnie na początek i z pierwszym zaczyna koszenie .	S - skoczność
Zabawa rzutna	„ Piłka goni piłkę „ - Ustawienie w czterech szeregach	S - dokładność , celność.

	( 1 i 2 twarzą do siebie 3, 4 tak samo). Przed jednym z szeregów znajdują się piłki . Po podaniu pierwszej piłki podajemy drugą , staramy się tak podawać , aby piłka druga dogoniła pierwszą.
Część III - końcowa Ćw. uspokajające	Marsz na palcach , staramy się jak najwyżej wyciągnąć ramiona w górę.
Zakończenie lekcji	Omówienie lekcji , pożegnanie .		Szereg

Klasa I

Zadania Lekcji :

U - wykorzystanie umiejętności z zakresu L.A w zabawach ruchowych .

S - szybkość, skoczność , siła MM - RR.

W - współpraca , współdziałanie w życiu codziennym.

P - współpraca z partnerem i w zespole.

Miejsce przeprowadzenia zajęć :

Miejsce - sala gimnastyczna

Stan klasy - 20

Czas trwania - 45'

Przybory - materac, obręcze gimnastyczne , szarfy , piłki lekarskie , piłki do koszykówki

Tok	Treść	Interpretacja Treści	Uwagi
1	2	3	4
Część I - wstępna Moment organizacyjno - porządkowy	Zbiórka , raport, powitanie , sprawdzenie obecności, podanie zadań lekcji.	U - zabawy ruchowe z wykorzystaniem umiejętności z zakresu L.A	Dwuszereg
Zabawa ożywiająca	„ Berek w parach „ - jedna para oznaczona szarfami jest berkiem , osoby złapane wykonują dodatkowe zadania np.: 1. przysiady trzymając się za ręce, 2. wyskoki z przysiadu z klaśnięciem w dłonie partnera, 3. ugięcie RR mając dłonie

	współćwiczącego. Zmiana berka i zmiana zadania do wykonania.
	„ Wąż” - wszyscy biegają w parach , na sygnał szarfy tworzą 1 węża a bez szarf 2-iego we wskazanych miejscach. Pierwsza osoba z rzędu A ma złapać ostatnią osobę z węża B.
Ćw. kształtujące Ćw. RR	P.w. - dwie osoby stoją, zwrócone do siebie, osoby podają sobie dłonie, T1 - zginają ramiona w stawie łokciowym, jeden prawe ramie, drugi lewe, T2 - wyprost ramion, do p.w. T3 - zginają drugie swoje ramie, T4 - wyprost do p.w.		Ćw. w parach
Ćw. tł. w pł. strz w przód.	P.w. - stojąc dwie osoby na przeciwko siebie, kładą ręce na barkach partnera, ramiona wyprostowane. T1 - skłon tułowia w przód, T2 - T3 pogłębienie skłonu, T4 - wyprost do p.w.
Ćw. tł w pł. czołowej	P.w. - partnerzy stoją tyłem do siebie, lekki rozkrok, wznos ramion w górę, łapią się za dłonie. T1 - skłon tułowia w bok, T2-T3 pogłębienie, T4 - wyprost do p.w. Ćw. powtarzamy w drugą stronę.
Ćw. NN	P.w.- postawa stojąc, odwróceni tyłem, partnerzy podają sobie ramiona, na T1- wykonują przysiad,

	T2 - do góry, do p.w., na T3 - wykonują przysiad, T4 - powrót do p.w.
Ćw. równoważne	P.w. - siad prosty nogi złączone, stopy partnerów obok siebie. T1- siad równoważny, wznos ramion w bok, T2- krążenia nóg naprzemiennie między nogami partnera, T3- zmiana krążenia nóg w drugą stronę, T4- powrót do siadu prostego, p.w.
Ćw. mm grzbietu	P.w. - osoby ćw. stoją tyłem do siebie, wykonują wznos ramion w górę, łapią się za ręce. Na T1 - jedna z osób skłonem tułowia w przód bierze drugą osobę na plecy T2-T3 - pogłębia skłon, T4 - opust do p.w. Zmiana, partner który był na plecach robi skłon tułowia.
Ćw. mm brzucha	P.w. - jedna osoba w klęku podpartym, druga siada na część lędźwiową, stopy łapie dłońmi osoba będąca w klęku podpartym. Na T1 - opad tułowia w tył, tzw. brzuszki T2 - powrót do p.w., T3 - powtarza opad, T4 - powrót do p.w. zmiana ról ćwiczących.
Ćw. tł. w pł. złożonej	P.w. - obie osoby w siadzie rozkrocznym naprzeciwko siebie, T1 - podają sobie dłonie, T2 - jedna z osób ciągnie do siebie drugą osobę , po obwodzie koła, tzw. krążenia tułowia, T3 - druga z osób ciągnie

	tzw. krążenia tułowia, T4 - powrót do p.w.
Ćw. w podskokach	P.w.- postawa stojąc, osoby zwrócone do siebie podają sobie ręce, T1- podskokiem rozkrok, T2 podskokiem zeskok do podstawy,T3- podskokiem wypad w przód n. lewej, T4 - zeskok do podstawy p.w.
Część II - główna Zabawa bieżna	„Liczby „ - każdej osobie z drużyny przyznajemy 1 numer ( 1,2,3 …) . Drużyny biegają po wyznaczonej części Sali , na sygnał nauczyciela wywołane numerki - osoba z tym numerkiem startuje - kto pierwszy dotknie dłoni nauczyciela zdobywa pkt. Nauczyciel stoi na środku pomiędzy drużynami.	S - szybkość ( szybki start i bieg ),	Drużyny liczą sobie ilość zdobytych pkt.
Zabawa rzutna	Rzuty piłką lekarską do obręczy , które oznaczone są punktami w zależności od odległości. Każdy z drużyny ma do wykonania jedną próbę. Drużyna głośno liczy ilość zdobywanych punktów.	S - siła mięśni ramion	Piłka musi wpaść do środka a nie na obręcz . Wygrywa zespół , który zdobędzie większą ilość punktów.
Zabawa koordynacyjna	Dwie drużyny ustawione naprzeciwko materaca . Osoby pierwsze kozłują piłkę wokół drużyny przeciwnej , aż znajdą się na początku własnej , przy materacu lub przekazują piłkę między nogami do ostatniego w rzędzie , który po jej otrzymaniu zaczyna kozłować .	P-współpraca w drużynie	Wygrywa zespół , który jako pierwszy znajdzie się w początkowym ustawieniu.
	2. Która drużyna dalej skoczy. Każda osoba oddaje jeden skok z miejsca z odbicia obunóż , kolejna staje w miejscu w którym poprzednia osoba skończyła.	U - skok w dal z miejsca z odbiciem obunóż	Po skoku można się podeprzeć dłońmi o podłoże , ale nie wolno przesuwać stóp.
Zabawa z mocowaniem	Która drużyna przeciągnie przeciwną na swoją stronę . Ustawienie naprzemienne , ramiona splecione ( drużyna A twarzą do jednej ściany , a drużyna B do drugiej )	P - współpraca w drużynie . S - siła mm ramion.	Zaczynają na sygnał .

Część III - końcowa Zabawa korekcyjno uspokajająca	Marsz we wspięciu na palach na obwodzie koła, ramiona wyprostowane w górze. „ Literka „ - każda drużyna wykonuje w/w zadanie na swojej połowie. Na sygnał ( wyznaczoną literkę ) prowadzącego drużyny zmieniają połowę i przyjmując różne pozycje tworzą określoną literką.	P - współpraca w drużynie	Każda osoba ma brać udział w utworzeniu literki. Punkt zdobywa drużyna , która pierwsza wykona zdanie.
Zakończenie lekcji	Zbiórka, podsumowanie , pożegnanie , podziękowanie i pogratulowanie drużynom.	W - jak przejawia się współpraca na co dzień ( klasa , pomoc koledze , dom )	Dwuszereg.

4

---