WYCHOWANIE FIZYCZNE I SPORT W PLACÓWCE WYPOCZYNKU

* Cele i zadania wychowania fizycznego

* Masowa nauka pływania

* Gry i zabawy ruchowe

* Zajęcia z gier zespołowych

* Lekkoatletyka

* Olimpiada sportowa, itp.

Wychowanie fizyczne i sport w placówce wypoczynku i ich miejsce w rozkładzie dnia.

Dobrze opracowany rozkład dnia to jeden z elementów właściwego funkcjonowania placówki. Duży wpływ na odpoczynek i poprawę zdrowia dzieci i młodzieży podczas pobytu na koloniach czy obozie
ma regularny, systematyczny tryb życia, spędzanie czasu na powietrzu i racjonalne rozłożenie go na zajęcia, rozrywki i odpoczynek. Dlatego dobrze jest ze względów organizacyjnych, wychowawczych i zdrowotnych ustalić stałe zajęcia programowe. Kolonie letnie i obozy stanowią doskonałą okazję do podejmowania pracy nad podniesieniem poziomu sprawności fizycznej dzieci i młodzieży. Można jednak to osiągnąć tylko przez odpowiednio zorganizowane zajęcia ruchowe, konieczne jest, więc, przeznaczenie na ten cel odpowiedniej ilości czasu, jak również postępowanie oparte na indywidualnym wyborze, inicjatywie uczestników wczasów, wykazującej zamiłowania i zainteresowania sportowe. W celu osiągnięcia większych efektów wychowawczych jest wskazane uzyskanie uprzednio od dzieci i młodzieży odpowiedzi na pytania, co chcą robić w godzinach popołudniowych przeznaczonych na dowolne zajęcia z zakresu wychowania fizycznego i sportu. Ujawnione przez dzieci zainteresowania pozwalają zorganizować odpowiednie zespoły rówieśnicze. Sprzyja to chętnemu uczestnictwu w zajęciach, wpływa jednocześnie na aktywność, na tworzenie się grup koleżeńskich
oraz zespołu kolonijnego czy obozowego. Zwrócenie uwagi na zajęcia ruchowe oraz próba realizacji programu wychowania fizycznego tzw. metodą swobodnego indywidualnego wyboru rodzaju zajęć dają dobre rezultaty. Dzieci same mają wiele własnych pomysłów w tym zakresie. Mówiąc o miejscu wychowania fizycznego
i sportu w rozkładzie dnia na koloniach i obozach, należy wskazać czas, w jakim można realizować
ten program.

Główne elementy składowe programu wychowania fizycznego na koloniach i obozach.

Dobry program zajęć na koloniach i obozach powinien zawierać możliwie największą ilość zajęć ruchowych, które powinny być jedną z podstawowych form spędzania czasu. W programach wczasów należy zaplanować codziennie 3-5 godzin wychowania fizycznego, sportu, rekreacji i turystyki zależnie od miejsca pobytu uczestników. Czas ten powinien być wypełniony urozmaiconymi formami treningów, zawodów, gier
i zabaw ruchowych dostosowanych do zainteresowań i możliwości dzieci i młodzieży. Zajęcia powinny być tak organizowane, by wszystkie dzieci nawet te mniej sprawne brały w nich systematyczny udział. Należy również wykorzystać organizatorskie umiejętności i własne inicjatywy dzieci i młodzieży w realizacji programu zajęć wychowania fizycznego.

Wychowanie fizyczne to część procesu wychowania, którego zadaniem jest kształtowanie prawidłowej budowy ciała, rozwijanie sprawności ruchowej, podnoszenie odporności i zdrowia organizmu, wyrabianie nawyków czynnej rekreacji ruchowej.

W programie W.F. rozróżnia się następujące cele:

- harmonijny rozwój wychowanka (zdolności motoryczne, czynniki środowiska np. woda, klimat, powietrze)

- kształtowanie psychomotoryki (środki kształtowania zdoln. motor. )

- rozwój psychiki( indywidualnych cech osobowościowych klasy 1-3)

- wyposażenie uczniów w niezbędny zasób wiedzy o W.F. (Kulturze fizycznej - przedłużanie życia)

- kształtowanie charakteru i cech społecznych (kultura osobista)

- kształtowanie estetyki ruchu (sylwetka, finezja ruch)

- kształtowanie aktywności ruchowej

Cele realizujemy poprzez środki w określonych warunkach: sala gimnastyczna, świeże powietrze.

Zadania W.F. - to etapy konkretnej działalności zmierzające do osiągnięcia w/w celów. Wykonanie zadania wymaga decyzji, woli i świadomości.

- pomnażanie zdrowia, wzmacnianie, przywracanie, dbałość

- kształtowanie prawidłowej postawy ciała

- wyrobienie podstawowych nawyków higienicznych

- hartowanie, uodparnianie organizmu

- rozwijanie podstawowych nawyków ruchowych (bieg, skok, rzut), zainteresowań

- doskonalenie podstawowych zdolności motorycznych (siła, zwinność)

- zdobywanie wiedzy i umiejętności organizacji aktywnego wypoczynku ind., zbiorowego

- nauka pełnienia ról podmiotowych, kształtowanie charakteru ćwiczących

2. MASOWA NAUKA PŁYWANIA

Kąpiele i pływanie stanowią najpopularniejszą formę zajęć na wczasach dzieci i młodzieży. Wszechstronne oddziaływanie środowiska wodnego na organizm człowieka i atrakcyjność zajęć zachęca
do uprawiania tej właśnie dyscypliny rekreacyjnej. Poprzez pływanie możemy kształtować zdolności motoryczne, wpływając na sprawność fizyczną. Zajęcia w wodzie mogą być uzupełniającym środkiem treningowym, doskonaleniem umiejęt­ności w zakresie techniki pływania poszczególnymi stylami, a także zabiegiem odnowy biologicznej. W czasie wakacji do pływania i kąpieli wykorzystujemy naturalne zbiorniki wod­ne: jeziora, zalewy i rzeki oraz pływalnie otwarte. Umiejętność pływania zapewnia możliwość swobodnego, nieskrępowanego poruszania się w wodzie, a więc bezpieczeństwo osobiste. W czasie letnich wakacji możemy się dopiero uczyć pływania lub - w przypadku osób pływających ­doskonalić posiadane
już umiejętności. Korzystamy zawsze z wyznaczonych, strzeżonych miejsc kąpieli lub - jeśli jesteśmy do tego uprawnieni (posiada­my stopień ratownika wodnego) - sami organizujemy kąpielisko. Pływanie na wczasach prowadzić może tylko instruktor pływania lub ratownik.

Przygotowanie kąpieliska.

Podstawowym warunkiem udostępniania kąpieliska dzieciom i młodzieży jest zapewnienie bezpieczeństwa podczas pływania oraz kąpieli w wodzie. Właściwe przygotowanie kąpieliska, wyposażenie miejsca kąpieli
w odpo­wiednią ilość sprzętu ratunkowego, przestrzeganie dyscypliny, podczas ką­pieli to warunki zapewniające bezpieczeństwo podczas zajęć w wodzie (ryc. 5). Nad pływającymi na kąpielisku bezpośrednią opiekę sprawuje ratownik WOPR, który określa regulamin pływalni strzeżonej uwzględniając warunki i możliwości terenowe. Regulamin taki, będąc zbiorem obowiązków i praw kąpiących się, ma za zadanie oddziaływać profilaktycznie, stwarzając uczest­nikom pływania warunki bezpiecznej rekreacji w wodzie.

Rodzaje kąpielisk

Kąpielisko zorganizowane - jest to miejsce dysponujące plażą lub wy­znaczonymi i oznakowanymi stale strefami kąpieli, wyposażone w takie urzą­dzenia, jak: pomost, natryski, szatnia, place gier i zabaw ruchowych.

Kąpielisko prowizoryczne - jest to miejsce posiadające plażę oraz strefę do kąpieli oznakowaną w sposób niestały, prowizoryczny.

Najlepiej, gdy kąpielisko zorganizowane jest blisko miejsca zakwaterowa­nia dzieci i młodzieży. Możemy wówczas być pewni, że spełnia ono warunki kąpieliska bezpiecznego. Należy wówczas powiadomić ratownika o naszej obecności.

Ryc. 5 Kąpielisko strzeżone.

Organizacja zabaw i gier ruchowych nad wodą i w wodzie.

Woda, choć jest środowiskiem niebezpiecznym jest bardzo popularnym miejscem spędzania czasu przez dzieci i młodzież na koloniach i obozach. Organizując zabawy w wodzie należy pamiętać, że:

- przebywanie w wodzie (chodzenie, zabawy i gry, pływanie) jest dozwolone jedynie w obecności, co najmniej jednego ratownika i tylko w miejscach przeznaczonych do kąpieli, oznaczonych i ograniczonych linami czy zako­twiczonymi znakami;

- nie wolno wchodzić do wody osobom chorym; jeżeli takie osoby znajdują się nad wodą, można je poprosić
o sędziowanie z brzegu zabaw i gier;

- nie należy wchodzić do wody przy dużym zmęczeniu, złym samopoczuciu; - osoby zgrzane mogą wejść
do wody dopiero po ochłodzeniu ciała;

- po obfitym posiłku można wejść do wody po upływie 2 godzin;

- czas przebywania w wodzie zależy od stanu zahartowania

- po wyjściu z wody wszyscy muszą się wytrzeć i - o ile jest to możliwe zmienić kostiumy, a następnie, w celu rozgrzania organizmu, powinno się zorganizować zajęcia ruchowe (stosując m.in. zabawy i gry ruchowe)
o dużej intensywności.

1. Flaga czerwona - zakaz kąpieli.,

2. Temperatura wody wynosi poniżej 14^oC,

3. Widoczność jest ograniczona do 50 m,

4. Szybkość wiatru przekracza 5 stopni w skali Beauforta,

5. Występuje fala powyżej 70 cm, z pojawiającymi się pienistymi białymi grzywami,

6. Występują silne prądy wsteczne.

3. GRY I ZABAWY RUCHOWE

Zabawy i gry ruchowe na wczasach dzieci i młodzieży stanowią wydzielo­ne zajęcia, a także wplatane są do różnych form zajęć, np. gimnastyki poran­nej, zajęć nad wodą i w wodzie, na boisku, w lesie, świetlicy
i przy organizacji ogniska.

Pod pojęciem zabawy ruchowej rozumie się formy ruchu, oparte na natu­ralnych ruchach motorycznych człowieka - np. chód, skok, rzut itp. Przepisy i zasady są proste. W trakcie zabawy może się zmieniać liczba osób biorących w niej udział, co nie wpływa na jej przebieg. W zabawie występuje rywalizacja indywidual­na, polegająca m.in. na tym, kto wykonał zadanie dokładniej, ładniej, kto szyb­ciej przebiegł, dalej lub celniej rzucił itp. Rywalizacja indywidualna, a nie ze­społowa, ma istotny wpływ na kształtowanie psychiki dziecka, ­odpowiedzialności tylko za siebie w sytuacjach słabego opanowania czynno­ści ruchowej, umiejętności i predyspozycji psychofizycznej. W zabawie dziecko może porównać swoje umiejętności
z umiejętnościami rówieśników. Gra ruchowa jest wyższą formą zabawy ruchowej, w której obowiązują ostrzejsze przepisy, występują bardziej skomplikowane formy ruchu, a przede wszystkim pojawia
się rywalizacja i współdziałanie między drużynami. W grze ruchowej o wygranej czy przegranej decyduje każdy zawodnik. Taka sytuacja jest dużym obciążeniem psychicznym dla osób niezbyt sprawnych fizycznie
i słabo zaawansowanych technicznie. Dlatego należy dobierać takie gry, któ­rych elementy ruchowe
są wykonywane przez wszystkich uczestników w stop­niu dobrym.

• - wprowadzają radosny nastrój

• - podnoszą stan zdrowotny

• - stwarzają lepsze warunki do czynnego wypoczynku

• - wzmacniają ogólny rozwój dziecka

• - rozwijają sprawność psychofizyczną dziecka

• - wyrabiają dodatkowe cechy charakteru

1. 6- 8 lat 1-3 klasa np. śpiew - ćw. oddechowe, orientacyjno-porządkowe (panujemy nad grupą), mocowanie, sztafety z przenoszeniem różnych przedmiotów, rzutne - woreczek, piłeczka, skoczne - śpiew

2. 9- 12 lata 4- 6 klasa

3. 13-15 lat 1-3 klasa gimnazjum

Rodzaje gier i zabaw ruchowych

- ze śpiewem 1,2,3

- orientacyjno - porządkowe1,2,3

- na czworakach 1

- z mocowaniem 1,2

- bieżne 1,2,3

- rzutne 1,2,3

- skoczne 1,2,3

- kopne 1,2,3

W trakcie prowadzenia zajęć z zabaw i gier ruchowych powinny być wplecione elementy lub całe bloki ćwiczeń korekcyjno - kompensacyjnych.

4. ZAJĘCIA Z GIER ZESPOŁOWYCH (Zespołowe gry sportowe)

Gry zespołowe są atrakcyjną i lubianą formą spędzania czasu. Na wczasach dzieci i młodzieży należy,
w miarę możliwości, organizo­wać mecze i turnieje w minigrach sportowych. Dla dzieci w wieku 7-12 lat ­minikoszykówkę, minipiłkę nożną i minisiatkówkę - a dla uczestników star­szych normalne sportowe gry zespołowe, tj. koszykówkę, piłkę nożną i piłkę siatkową, piłkę ręczną (szczypiorniak). Mecze lub turnieje
nale­ży organizować wówczas, gdy uczestnicy opanują podstawowe elementy techniki i taktyki gry.

Inne: Streetball, unihocej, korfball, futsal (halowa piłka nożna 7 os.), tenis stołowy, tenis ziemny, badminton, siatkonoga, dwa ognie, kometka, ringo, hula hop, palant, kwadrant, kiczka, bilard, dart (rzutki), kręgle, szczur (skakanka), cross rowerowy,
Sporty typowo zimowe: narciarstwo zjazdowe (klasyczne, carvingowe, funcarvingowe (ekstremalnie taliowanych) jeździ się bez kijków, a wychylenie jest tak duże, że niektórzy potrafią szorować całym ciałem po powierzchni stoku (bodycarving), ski tour, snowboard, narciarstwo biegowe (klasyk, łyżwa), skoki narciarskie, sanki, zjazdy na „byle czym”

Minikoszykówka

Jest to zespołowa gra sportowa o uproszczonych przepisach, uwzględniających możliwości zawodników
w wieku do 12 lat. Biorą w niej udział dwie drużyny liczące po 5 zawodników każda. Celem gry jest zdobycie jak największej liczby punktów przez wrzucenie piłki do kosza przeciwnika.

Boisko (ryc. 1.) powinno być równe, o twardej nawierzchni i wymiarach 28 m długości i 15 m szerokości,
a więc takich jak przy koszykówce. Boisko może być także mniejsze, ale pod warunkiem zachowania określonych pro­porcji, np. krótsze o 2 m i węższe o 1 m. Wyznacza się je liniami o szerokości 5 cm.
Na boisku, oprócz linii bocznych i końcowych, należy wyznaczyć koło środkowe o promieniu 1,80 m, korytarze rzutów wolnych oraz linie rzutów wolnych oddalone od tablic przynajmniej o 4 m. Na środku linii końcowych ustawia się dwa kosze w taki sposób, aby słupy, do których się je, przymocu­je, były wkopane poza boiskiem w odległości, co najmniej 40 cm od linii końcowych. Tablice, na których umieszczone są kosze, powinny mieć nastę­pujące wymiary: 1,20 m szerokości, 0,90 m wysokości, 0,03 m grubości. Mogą być wykonane z desek lub innego materiału o gładkiej i na biało pomalowa­nej powierzchni. Krawędzie i kwadrat wewnętrzny należy pomalować czarną linią o szerokości 5 cm. Kosz to siatka zrobiona ze sznurka lub grubej żyłki nylonowej zwisająca z żelaznej obręczy, której wewnętrzna średnica wynosi 45 cm. Długość siatki - 40 cm. Obręcze umieszczone są na wysokości 2,60 m od ziemi i przymocowane do tablicy tak, by były odsunięte od niej
o 15 cm. Dolne krawędzie tablicy powinny znajdować się na wysokości 2,35 m od podło­ża. Tak, więc tablice
w mini koszykówce są mniejsze, a kosze umieszczone są niżej niż przy koszykówce.

Ryc. 1 Boisko do koszykówki.

Sprzęt. Do gry potrzebna jest piłka o obwodzie od 68 do 73 cm i masie 450-500 gramów (mniejsza i lżejsza od normalnej piłki koszykowej). Może być powleczona skórą, tkaniną syntetyczną lub gumą. Dla sędziego mierzą­cego czas gry i prowadzącego zapis protokołu potrzebny jest stolik, stoper oraz przybory do pisania.

Przepisy gry. W grze biorą udział dwie drużyny składające się z dziesięciu zawodników: 5 grających
i 5 rezerwowych. Za­wodnicy minikoszykówki powinni być mniej więcej w tym samym wieku zwłaszcza podczas zawodów. Mecz składa się z dwóch połówek po 20 minut każda, przedzielonych 10 ­minutową przerwą,
po której drużyny zmieniają strony boiska. Po każdych 10 minutach gry, tzw. okresie, sędzia zarządza obowiązkową 2-minutową prze­rwę. W większości przepisy te nie odbiegają od przepisów gry w koszykówkę.

Minipiłka nożna

Gra dostosowana dla chłopców i dziewcząt w wieku 7-­10 lat (mogą grać także starsi). Jej charakterystycznymi cechami jest gra z udziałem małej liczby zawodników oraz uproszczone przepisy gry.

Boisko (ryc. 2). Mecze rozgrywane są na małych boiskach nie większych niż 30 x 50 m. W praktyce można wykorzystać boisko do piłki ręcznej. Typo­we boisko do minipiłki nożnej przy grze 5 x 5 zawodników powinno mieć wymiary 40 m długości i 20 metrów szerokości, a czas gry wynosi 2 x 7,5 minut. Na środku linii końcowych boiska ustawia się bramki o wymiarach: szerokość 3 m i wysokość 2 m. Pole karne znajduje
się w odległości 6 m od bramki, natomiast rzut karny wykonuje się z odległości 7 m od bramki.

Ryc. 2 Boisko do minipiłki nożnej.

Sprzęt. Do gry potrzebna jest piłka: w meczach najmłodszych zawodni­ków - piłka do siatkówki, w starszych zaleca się używanie piłki nr 4 o wadze 390-430 gramów i obwodzie 62-66 cm. Ubiór zawodników: koszulki
o jedna­kowym kolorze z numerami na plecach, spodenki, skarpety (getry) oraz obu­wie (tenisówki, trampki, trampkokorki).

Przepisy gry. W wersji 5-osobowej każda drużyna może składać się mak­symalnie z 10 zawodników.
Na boisku w jednej drużynie znajduje się 5 za­wodników w tym bramkarz. Zasady gry w minipiłkę nożną
są takie same jak gry w piłkę nożną. Przepisy gry są dostosowane do wieku zawodników, zmniej­szonego boiska i liczby zawodników.

Minisiatkówka

Minisiatkówka jest sportową grą o uproszczonych przepisach dostosowa­nych do możliwości dzieci w wieku
7-12 lat. Celem gry jest zdobycie odpowiedniej liczby punktów gwarantujących wygranie seta lub meczu.

Boisko. Wymiary boiska, wysokość siatki oraz liczba zawodni­ków w drużynie zależą od wieku grających.

Tabela. Dane o wymiarach boiska, wysokości siatki i liczbie zawodników

Wiek, lat	Boisko, m	Wysokość siatki	Liczba grających
7-8	3x4	180	„dwójki”
9-10	3x4,5	200-210	„dwójki”
11-12	4x7	210-215	„dwójki” „trójki”

Sprzęt. Do gry potrzebna jest piłka lekka o obwodzie 55-62 cm, boisko o wyrównanym podłożu, siatka zawieszona na odpowiedniej wysokości. Ze­społy grające na boisku powinny odznaczać się innymi kolorami strojów.

Przepisy gry. W minisiatkówce obowiązują przepisy Polskiego Związku Piłki Siatkowej z pewnymi ułatwieniami:

- rozsądną tolerancją czystości odbić,

- pole zagrywki znajduje się za końcową linią boiska,

- obowiązuje tylko cykliczność kolejności wykonywania zagrywki, grających w każdej

akcji można atakować i zastawiać w dowolnym miejscu przy siatce.

Korfball

Gra koedukacyjna, w której biorą udział dziewczęta i chłopcy. Polega na zdobyciu jak największej liczby punktów zdobywanych przez wrzu­cenie piłki do kosza. Można też ćwiczyć w grupach jednorodnych.

Ryc. 3 Boisko do korfballu.

Boisko posiada wymiary 40 m x 20 m, jeżeli gra toczy się w pomieszcze­niu zamkniętym, i 60 m x 30 m, jeżeli odbywa się na wolnym powietrzu. W warunkach kolonijnych wymiary boiska mogą różnić się od podanych.
W odległości 6,5 m od linii końcowej każdej części boiska na słupie wysokości 3,5 m umieszczone są wiklinowe kosze o średnicy 40 cm (ryc. 3.). Podstawa słupa musi być bardzo stabilna, tak aby kosz się nie przewrócił.

Sprzęt. Do gry potrzebna jest piłka nr 5 do piłki nożnej. Zawodnicy drużyn powinni odróżniać się innymi kolorami ubiorów.

Przepisy gry. Mecz trwa 2 x 30 min z 15-minutową przerwą. W grze biorą udział dwie drużyny, z których każda składa się z 4 zawodników i 4 zawodni­czek. Każda z tych ósemek podzielona jest na dwie formacje. Formację ata­kującą (2 zawodniczki i 2 zawodników), której zadaniem jest zdobywanie punktów przez wrzucenie piłki do kosza, oraz formację obronną - której za­daniem jest obrona własnego kosza. Formacje poruszają się w obrębie poło­wy boiska i nie mogą przekraczać linii środkowej (strefa ataku i strefa obro­ny). Zmiana stref działania i zmiana ról zawodników drużyn następuje po każdych zdobytych dwóch punktach: atakujący stają się obrońcami, a obrońcy atakującymi. Wszyscy zawodnicy w drużynie muszą mieć opanowane obie role. Za każdy celny rzut do kosza drużyna otrzymuje jeden punkt. Punkty można zdobywać z gry lub z fragmentu stałego: rzutu karnego (osobistego). Drużyna, której zawodnicy zdobędą więcej punktów - wygrywa. Spotkanie prowadzi sędzia główny mając do pomocy dwóch sędziów liniowych, którzy sygnalizują wyjście piłki na aut oraz zwracają uwagę na faule popełnione w ich sąsiedztwie. Do podstawowych przepisów gry zalicza się:

- zakaz dotykania piłki nogą lub stopą (jeżeli dotknięcie jest przypadkowe i nie ma istotnego wpływu
na przebieg gry, nie podlega karze);

- zakaz uderzania piłki pięścią oraz kozłowania; - zakaz gry w pozycji leżącej;

- zakaz poruszania się z piłką. Poruszanie się z piłką jest wykroczeniem prze­ciwko

podstawowej zasadzie korfballu, tzn. grze zespołowej.

Streetball.

Jest to najprostszy sposób gry w koszykówkę organizowaną na ulicach, placach i podwórkach. Podobnie jak
w koszykówce - celem gry jest zdobycie jak największej liczby punktów przez wrzucanie piłki do kosza.

Boisko - jest połową boiska do koszykówki z jednym ustawionym koszem, wyznaczonym polem rzutów wolnych i linią rzutów za trzy punkty (ryc. 4). W odległości co najmniej 1 m za linią końcową boiska ustawia się kosz (taki sam jak do gry w koszykówkę, którego tablica powinna wystawać na boisko 0 1,20 m. Boisko jest oznakowane liniami szerokości 5 cm.

Ryc. 4 Boisko do streetballu.

Sprzęt. Do gry potrzebna jest piłka o obwodzie od 75 do 78 cm i masie od 600 do 650 gramów. Powierzchnia zewnętrzna piłki powinna być wykonana ze skóry, gumy lub materiału syntetycznego (taka sama jak do gry
w koszy­kówkę).

Przepisy gry. W grze biorą udział dwie drużyny składające się z trzech zawodników w każdej. Zawodnicy różnych drużyn powinni posiadać inne kolory koszulek. Gra może odbywać się na czas (np. 10 min) lub do zdobycia odpowiedniej, uprzednio ustalonej, liczby zdobytych punktów np. 10. Czas gry jak i ilość zdobytych punktów zależy od liczby startujących drużyn i syste­mu rozgrywek. Przy dużej liczbie drużyn czas gry jest krótszy, przy mniejszej liczbie - dłuższy (to samo dotyczy ewentualnie limitu punktów). Za zdobyte kosze drużyna otrzymuje punkty: 3 punkty za rzut sprzed linii 6,25 m, 2 punk­ty za rzut z gry oraz 1 punkt za rzut osobisty. Mecze sędziują sami grający zawodnicy lub ustaleni sędziowie. Przepisy stosowane w tej grze są zgodne z przepisami Polskiego Związku Koszykówki z uwzględnieniem następujących zmian:

- spotkanie rozpoczyna się rzutem sędziowskim (piłkę podrzuca jeden z za­wodników) w kole rzutów wolnych;

- po rzucie niecelnym na kosz dobijać może zawodnik drużyny atakującej (wykonującej rzut), w wypadku chwytu piłki przez zawodnika drużyny prze­ciwnej - piłka musi być wycofana za linię rzutów za trzy punkty
i stamtąd drużyna może rozpocząć akcję ofensywną;

- podobna sytuacja ma miejsce, kiedy zawodnik drużyny będącej w danym momencie w obronie
(nie posiadającej piłki) przechwyci piłkę - musi ją cofnąć za linię za trzy punkty;

- po zdobytym koszu drużyna, która utraciła punkty, rozpoczyna grę zza linii za trzy punkty.

Mini piłka ręczna

1. Drużynę stanowią uczniowie jednej szkoły w liczbie nie większej niż 12 zawodników/czek.

2. Na boisku może znajdować się łącznie z bramkarzem 7 zawodników.

3. Wielkość piłki: dla dziewcząt nr 1 dla chłopców nr 2.

4. Czas gry 2x15 minut. W przypadku więcej niż 3 zespołów w turnieju czas gry można skrócić do 2x10 minut.

5. Obowiązuje kategoryczny zakaz środków klejących piłkę.

6. Gra toczy się wg aktualnych przepisów piłki ręcznej wydanych przez ZPRwP.

7. Zespoły zobowiązane są do stosowania w I połowie meczu systemu obrony „każdy swego” w drugiej połowie obrona 3:3. Bramkarz nie może przekroczyć własnej połowy podczas stosowania obrony „każdy swego”, dotyczy to również egzekwowania przez niego rzutów karnych. W przypadku nie stosowania się do tego przepisu stosowane jest upomnienie przez sędziego najpierw zawodników na boisku , później trenera
a następnie egzekwowanie poprzez stratę piłki.

8. Zmian zawodników można dokonywać tylko drużyna, która jest aktualnie w posiadaniu piłki.

9. Punktacja: Za wygrany mecz drużyna otrzymuje 2 pkt, za remis 1 pkt a za przegrany 0 pkt. O kolejności decyduje:

- większa liczba zdobytych punktów

- większa liczba zdobytych punktów pomiędzy zainteresowanymi zespołami

- lepsza różnica bramek między zainteresowanymi zespołami

- lepsza różnica bramek w rozgrywkach

- większa liczba zdobytych bramek

Unihokej

Rozgrywany jest w formie meczu między dwoma drużynami i polega na zdobyciu większej liczby bramek niż drużyna przeciwnika. Gra powinna być prowadzona w sali o twardej i równej nawierzchni, na boisku określonym przez przepisy Polskiej Federacji Unihokeja - Floorball.

Sprzęt i boisko

Kij wykonany jest z plastiku, zakończony łopatką (blendą) nie może posiadać żadnych umocnień.

Bramki Wymiary: 60 x 90 cm.

Piłka Biała plastikowa piłka o średnicy 72 mm posiada 26 otworków. Jej ciężar nie może przekraczać 23 g.
Boisko powinno mieć wymiary 40 x 20 m. i być ograniczone bandą o wysokości 50 cm z zaokrąglonymi narożnikami. Najmniejsze dozwolone wymiary wynoszą 16 x 8 m (dla 3 zawodników). Pole bramkowe wyznacza prostokąt 3 x 1, 5 m. W polu bramkowym nie mogą przebywać zawodnicy drużyny broniącej
i atakującej w sposób uniemożliwiający zdobycie bramki gdyż grozi to rzutem karnym w przypadku drużyny broniącej lub rzutem wolnym w przypadku drużyny atakującej. Rzut wolny od bramki dyktuje się kiedy zawodnik drużyny atakującej dotknie piłki ciałem lub kijem znajdującym się w polu bramkowym drużyny przeciwnej. Rzut karny zostaje podyktowany w momencie, kiedy zawodnik drużyny broniącej dotyka ciałem lub kijem będąc we własnym polu bramkowym.

Zawodnicy
W meczu biorą udział dwie drużyny, każda składa się z 5, 4 lub 3 zawodników. Drużyny mogą być jednorodne lub mieszane (3 chłopców i 2 dziewczynki). Każda drużyna posiada strój sportowy (koszulka, spodenki, obuwie sportowe).

Czas gry

W rozgrywkach szkolnych czas gry może wynosić od 2 x 5 minut do 3 x 20 min gry z przerwą.
Rozpoczęcie gry: zawodnicy obu drużyn stoją tyłem do własnych bramek przy linii środkowej, piłeczka leży
na podłożu na linii środkowej, kije ustawione są prostopadle do linii środkowej dotykając piłeczki. Na gwizdek sędziego zawodnicy próbują wygarnąć piłeczkę z linii na swoją połowę gry. Można podać piłeczkę stopą do własnego kija. Jeżeli przewinienie nastąpiło blisko pola bramkowego przesuwamy wykonanie rzutu wolnego na odległość 4 m od linii pola bramkowego, odległość zawodnika w murze min. 3 m. Wszystkie rzuty (oprócz karnego) są rzutami pośrednimi. Po utracie bramki grę rozpoczyna drużyna, która bramkę straciła.
Bramki
Bramkę uważa się za uznaną, gdy została zdobyta we właściwy sposób i jest potwierdzona rzutem sędziowskim w punkcie środkowym.

Gra niedozwolona

• blokowanie ciałem, popychać, odpychać, przetrzymywać, uderzać, opierać się na przeciwniku,

• zawodnik bez kija nie bierze udziału w grze,

• zawodnik uderzający piłkę nie może unosić łopatki - blendy kija powyżej kolan w położeniu przednim
  i powyżej bioder w zamachu tylnym,

• klękanie, kładzenie się na podłożu celem utrudniania gry przeciwnikowi,

• niedozwolone jest w jakiejkolwiek sytuacji rzucanie kija,

• uderzanie piłeczki powyżej kolan,

• niedozwolona jest gra niebezpieczna i brutalna,

• umyślne przesuwanie własnej bramki,

• wkładanie kija pomiędzy nogi przeciwnika w celu odebrania piłeczki,

• gra kijem wysokim.

Tenis stołowy

Zwany również ping-pongiem to gra sportowa, w której uczestniczą 2 (gra pojedyncza - singel) lub 4 osoby (gra podwójna - debel) polegający na odbijaniu piłeczki rakietką tak, by przeleciała nad siatką na drugą połowę stołu. Piłeczka musi uderzyć o stół tylko raz, niedozwolone jest odbijanie piłeczki z powietrza tak jak to ma miejsce w tenisie. Punkty przyznawane są za uderzenia, których przeciwnik nie odebrał. Powierzchnia stołu służącego do gry wynosi 9 x 5 stóp (ok. 2,7 x 1,5 metra). Stół musi być prostokątny, pomalowany na zielono, niebiesko lub czarno. Siatka, która ma sześć cali (15,24 centymetrów) dzieli stół na dwie połowy (tak jak
w tenisie ziemnym) i powinna wystawać po 15,25 cm po obu stronach stołu. Wymiary rakietki nie są określone w przepisach gry. Piłeczka, której średnica musi wynosić 40 mm jest biała lub pomarańczowa, waży 2,7 g
i zrobiona jest z celuloidu.

Współczesny tenis stołowy jest bardzo szybką grą wymagającą od zawodników niezwykle energicznych ruchów i reakcji. Rozgrywka polega przede wszystkim na szybkości i rotacji nadawanej piłce, by sprawić przeciwnikowi jak najwięcej trudności przy jej odbiorze. Od 2001 roku kiedy zasady tenisa stołowego miejscami dość istotnie się zmieniły, set rozgrywany jest do momentu, w którym któryś z zawodników zdobędzie 11 punktów (wcześniej 21). Zwykle gra się do 3 wygranych setów, lub 4 (na imprezach wyższej rangi np. mistrzowskiej).

Rozpoczęcie gry

Rozpoczęciem akcji w tenisie stołowym jest podanie (serwis) jednego z zawodników. Na najwyższym poziomie o tym, kto rozpocznie grę decyduje rzut monetą. Zwykle jednak odbywa się w ten sposób, że sędzia lub po prostu któryś z zawodników losuje piłkę schowaną w jednej ręce lub pod stołem. Ten, kto wylosuje
ma prawo wyboru - może albo sam pierwszy serwować, wybrać odbiór (czyli przekazać pierwszeństwo podawania przeciwnikowi) lub zmienić połowę stołu. Każdy z graczy serwuje po dwa razy na przemian, a gdy stan gry wyniesie 10:10 od tego momentu po razie do przewagi 2 pkt. jednego z zawodników (koniec seta).

Serwis

Aby poprawnie zaserwować należy podrzucić piłeczkę na przynajmniej 16 cm, nie wolno uderzyć piłki nad powierzchnią stołu a także nie wolno jej zasłaniać żadną częścią ciała. Serwis w dużej mierze oddziaływuje
na przebieg późniejszej akcji - mówi się, że serwis jest dobry wówczas, kiedy return przeciwnika będzie zgodny z zamierzeniem serwującego. Pozwala to na przygotowanie się do ataku np. do wykonania top spina. Serwis powinien być jak najbardziej rotacyjny, powinien też za każdym razem zaskakiwać rodzajem
i kierunkiem rotacji.

Przyznawanie punktu Punkty są przyznawane za błędy w grze:

• za pozwolenie piłce odbić się dwa razy na jednej połowie

• nie odbicie piłki, która raz odbiła się na jednej połowie

• gdy piłka po odbiciu rakietką odbije się jeszcze raz od naszej połowy

• podwójne odbicie piłki; należy pamiętać, że według przepisów wolno odbić piłkę ręką do nadgarstka, choć przepisy odnośnie tego są różnie interpretowane przez sędziów

• odbicie piłki jakąś częścią ciała (nie dotyczy ręki do nadgarstka, która trzyma rakietkę)

• odbicie piłki w ten sposób, by ta nie dotknęła połowy stołu przeciwnika

• odbicie piłki bez uprzedniego odbicia się jej na naszej połowie (czyli odbicie piłki "z powietrza", co jest dozwolone w tenisie ziemnym)

• dotknięcie ręką bądź inną częścią ciała powierzchni stołu , oraz błędy podczas serwisu:

Organizacja imprez i zawodów sportowych

Organizacja imprez i zawodów sportowych jest ważnym zadaniem w pracy wychowawczej i powinna stanowić nie tylko sprawdzian sprawności i umiejętności uczestników, lecz również doskonały środek rozwijania niektórych cech psychicznych, jak wola walki do końca, wola zwycięstwa, zdecydowanie, zdyscyplinowanie, koleżeństwo, umiejętność samodzielnego decydowania w nowych sytuacjach.

Systemy rozgrywek

Wychowawca na kolonii i obozie, nauczyciel organizujący zajęcia sportowo-rekreacyjne, powinien kierować się pewnymi zasadami i ustaleniami regulaminowymi. Systemy rozgrywek, według których będą one prowadzone, niezależnie od poziomu startujących i rangi imprezy, powinny być jednakowe dla wszystkich.

Do najczęściej stosowanych należą: każdy z każdym z rewanżem lub bez rewanżu, pucharowy (do jednej przegranej, do dwóch przegranych), system grupowy i system mieszany. Dla potrzeb rekreacji stosuje się najczęściej:

1) „każdy z każdym” - według którego wszyscy zawodnicy lub zespoły rozgrywają spotkania między sobą (bez odpadania) jest najbardziej sprawiedliwy. Stosuje się go przede wszystkim w rozgrywkach ligowych oraz w turniejach z małą ilością uczestników. Ilość spotkań oblicza się według wzoru:

x = n x (n-1)

2 , gdzie n oznacza liczbę uczestników lub drużyn , a x ilość gier.

Drogą losowania ustala się numery porządkowe startujących zawodników lub drużyn, a następnie kolejność spotkań według tzw. tabeli Bergera, nazywanej również systemem kołowym.

Przy 6 grających gry odbywają się w pięciu rundach według kolejności:

I	II	III	IV	V
1 - 6	6 - 4	2 - 6	6 - 5	3 - 6
2 - 5	5 - 3	3 - 1	1 - 4	4 - 2
3 - 4	1 - 2	4 - 5	2 - 3	5 - 1

Jeśli jest wcześniej wiadomo, że w rozgrywkach uczestniczyć będzie nieparzysta liczba startujących np. 9, gry rozpisuje się następująco:

1 2 3 4

1 9 2 1 3 2 4 3 5 4

2 8 3 9 4 1 5 2 6 3

3 7 4 8 5 9 6 1 7 2

4 6 5 7 6 8 7 9 8 1

5 6 7 8 9

2) „system pucharowy” - do jednej przegranej jest najmniej sprawiedliwy (zawodnik lub drużyna przegrywająca pierwsze spotkanie odpadają z dalszych gier) i z powodów wychowawczych, jeśli nie ma konieczności stosowania, należy go na imprezach sportowo-rekreacyjnych unikać. Przy tym systemie drabinka pucharowa składa się z 4, 8, 16 lub 32 miejsc.

1 2			1
1 3		1
3 4
5 6
5 7		7
7 8

Przy 6 zawodnikach można również wykorzystać drabinkę, z tym, że zawodnicy, którzy wylosowali numery
2 i 7 przechodzą do 7następnej rundy awansem. W przypadku natomiast, gdy liczba zawodników lub drużyn jest większa od 8 należy stosować jedną lub więcej rund dodatkowych. W systemie pucharowym stosuje się również rozstawienia zawodników. Ma to miejsce, kiedy organizator zna poziom grających. Najlepsi zostają wówczas rozstawieni, a do nich losuje się pozostałych uczestników turnieju.

5. LEKKOATLETYKA

Lekkoatletyka na wczasach dzieci i młodzieży

Lekkoatletyka, zwana też "królową sportu", uważana jest za najważniejszą dyscyplinę sportową. Uprawiając ją można w pełni urzeczywistnić wypisane na sztandarze olimpijskim motto: citius, altius, fortius - prędzej, wyżej, moc­niej.

Technika konkurencji lekkoatletycznych, oparta na naturalnych formach ruchu, chodzie, biegu, skoku
i rzutu jest możliwa do opanowania przez każ­dego w stopniu podstawowym. Ich uprawianie odbywać się może w różno­rodnych warunkach, zarówno na stadionie jak i w bliskim kontakcie z przyrodą.

Baza i sprzęt. Ważnym elementem warunkującym realizację planu zajęć lekkoatletycznych jest wyposażenie sportowe ośrodka i ukształtowanie znaj­dującego się wokół niego terenu. Należy poznać, sprawdzić i ocenić istnie­jącą bazę pod kątem możliwości uprawiania lekkoatletyki. Jeżeli w ośrodku i jego pobliżu nie ma urządzonych obiektów lekkoatletycznych - stadionu, bież­ni, skoczni i rzutni - trzeba zlokalizować miejsca nadające się na ich przysto­sowanie.

Opracowując lekkoatletyczny program wczasów, wychowawca-instruktor czyni to z uwzględnieniem poznanej bazy i okresu trwania wczasów. Planując zajęcia, należy kierować się dobrem uczestników.

Bieg dla zdrowia - podstawowy element treningu zdrowotnego.

Bieg należy do fundamentalnych środków treningowych niemal we wszyst­kich dyscyplinach sportu.
W lekkoatletyce konkurencje biegowe stanowią główną składową programu. Obok walorów sportowych bieg jest „sposobem” utrzymywania i doskonalenia zdrowia. Bieg jest najprostszą, najbardziej skon­densowaną formą ruchu, pozwalającą w najkrótszym czasie wypełnić minimum aktywności rucho­wej. Bieganie nie wymaga opanowania specjalnych umiejętności, posiadania sprzętu czy korzystania z urządzeń. Bieg zwiększa wydolność organizmu, określa potencjał ustroju w zakresie wykonywania wysiłku z udziałem głównych grup mięśniowych ciała.

Codzienny rozruch poranny.

Gimnastyka poranna ma na celu zahartowanie organizmu, wzmożenie energii życiowej, podwyższenie zdolności człowieka do pracy. Wpływa ona na rozwój, zwiększenie gibkości i ruchomości w stawach, przy­czynia się do ukształtowania i utrzymania prawidłowej postawy, rozwija i sys­tematycznie wzmacnia układ naczyniowo-sercowy, oddechowy i ogólnie roz­wija cały organizm.

Polega również na ko­rektywnym oddziaływaniu na organizm, poprawieniu drogą ćwiczeń fizycz­nych tych cech, które w sposób naturalny, drogą zaburzeń w rozwoju, odchy­lają się od normy: w postawie, wzroście, umięśnieniu, sprawności ruchowej itp. W rozwoju fizycznym każdego człowieka obserwuje się większe
lub mniej­sze odchylenia od normy, które wymagają systematycznej pracy, aby usunąć np. odstające łopatki, wystający brzuch, złe trzymanie głowy, małą rucho­mość kręgosłupa w odcinku lędźwiowym itp. Do gimnastyki porannej można więc wpleść ćwiczenia ukierunkowane na stopniowe wyeliminowanie tych wad poprzez ćwiczenia w pozycji stojącej, jak i w leżeniu na plecach, brzuchu, w siadzie i w klęku. Najlepiej byłoby, gdyby udało się prowadzić poranne ćwiczenia gimna­styczne na wolnym powietrzu, w kontakcie z przyrodą. Ćwiczyć należy bez względu na tempe­raturę panującą na zewnątrz budynku dzięki czemu dodatkowo hartujemy organizm. Gimnastyka poranna powinna mieć charakter żywej zabawy przy zastoso­waniu ćwiczeń o jak najbardziej naturalnej formie ruchu. Ćwiczenia te powin­ny trwać 10-20 minut. Unikać należy mocowania się, podnoszenia ciężkich przedmiotów i szybkiego biegania. Nie należy rozpoczynać gimnastyki od ćwiczeń skocznościowych. W pierwszej fazie zupełnie nie zwracamy uwagi na precyzję ruchów, wykonujemy jedynie leniwe półruchy. W miarę upływu czasu, w 5-10 minucie ćwiczeń gimnastycznych, możemy pogłębiać skłony, precyzyjniej wykonywać wymachy, przenosy i przejść do podskoków.

Gimnastyka biegowa¹

Jest to szczególnie cenna forma gimnastyki porannej, angażuje bowiem cały organizm i praktycznie
jest możliwa do przeprowadzenia w każdych warunkach, a także w zasadzie bez względu na pogodę. Składa się z czte­rech części:

- trucht (około 5 minut);

- gimnastyka (około 5 minut) i różne ćwiczenia rozluźniające, swobodne wy­machy

ramion i nóg, skręty, przysiady, skłony; ćwiczenia wykonujemy lek­ko, nie do oporu;

• bieg lekki (15-20 minut), najlepiej po zmiennym terenie; bieg, szczególnie w

początkowym okresie, powinien być kilkakrotnie przerywany 1-2-minu­towym

marszem;

- gimnastyka (około 5 minut) jak w części drugiej, ale intensywniej wykony­wana

(skręty i skłony głębsze);

- trucht (około 5 minut) jak w części pierwszej.

Lekkoatletyka terenowa

- biegi, skoki, rzuty

czwórbój atletyczny:

- bieg na 60 m

- skok w dal z rozbiegu

- rzut piłeczką palantową, lekarską

- bieg na 600 m - kobiety, 1000 m - mężczyźni,

- marszobieg w terenie, - przeskoki przez leśne przeszkody (rów, pień,…)

Atletyka terenowa.

Atletyka terenowa jest ważnym elementem składowym rozwoju psycho­motorycznego dzieci i młodzieży
na wczasach. Kształtuje ona motorykę i wydolność, a jednocześnie rozwija wyobraźnię, uczy podejmowania decyzji
i ujawnia odwagę. Polega na poruszaniu się w terenie poprzez różne formy marszu i biegu i pokonywaniu napotkanych po drodze przeszkód terenowych. Rodzaj i kształt napotkanej przeszkody określa sposób wykonania działania ruchowego. Zajęcia z atletyki terenowej należy odbywać dwoma sposobami:

1 ) poko­nując przeszkody jednym ciągiem, tzn. bez zatrzymywania się przy nich,

2) z przerwą w biegu w celu kilkakrotnego powtórzenia ćwiczenia czy zadania.

Przykładowy bieg ciągły terenowy: podbieg pod górę, obiegnięcie gru­bego drzewa, przeskok przez rów, dół terenowy, bieg slalomem między drzew­kami, wyskok głową lub ręką do gałęzi, przejście po powalonym drzewie, podejście na zbocze skarpy, podskoki w przód obunóż i jednonóż na mięk­kim podłożu, przejście pod gałęzią zwalonego drzewa, wieloskoki z nogi na nogę, przeskok przez strumyk itp.

Przykładowy przerywany bieg terenowy: rzuty szyszkami - także do celu, zeskoki w głąb z pnia, na skarpę, unoszenie i podnoszenie kawałków drew­na, marsz, trucht z kijami jak u narciarza-biegacza, przenoszenie kija nad głową z przodu do tyłu, skręty tułowia z kijem na barkach, przechodzenie po kładce, wykonywanie obrotów na kładce, zwis na gałęzi - oburącz i jedno­rącz, podciąganie się w zwisie, wahadło w zwisie - w przód i w tył, na boki itp.

Terenowe tory przeszkód, zielone sale gimnastyczne.

Jedną z wielu dostępnych form aktywnych zajęć w plenerze przy wykorzy­staniu warunków terenowych, naturalnych przyrządów (np. konarów drzew oraz wykonanych z drzewa, czy rur metalowych) są popularne niegdyś ścież­ki zdrowia, ogródki rekreacyjne oraz tory przeszkód, które odkrywane są obec­nie jakby na nowo. Usytuowanie tych obiektów w pobliżu szkół, osiedli mieszkaniowych lub w ośrod­kach wypoczynku zapewnić może możliwość atrakcyjnego spędzenia czasu wol­nego, pożądanego ze względu na prozdrowotny charakter ćwiczeń fizycznych. Odpowiednie połączenie i wkomponowanie w teren urządzeń i przyrzą­dów do ćwiczeń pozwala na stworzenie tzw. „zielonych sal gimnastycznych”, których uniwersalność polega na tym, że ćwiczyć w nich mogą (niezależnie od pory roku i dnia) zarówno dzieci, młodzież jak i dorośli o przeciętnej spraw­ności fizycznej.

Bieg patrolowy i wieloboje.

Bieg patrolowy jest doskonałą zabawą, rodzajem zawodów, w których uczestnicy mogą wypróbować swoje umiejętności, wykazać się zaradnością i sprawnością fizyczną. W przeciwieństwie do prób sprawności odbywanych w pomieszczeniach dostarcza im bardzo silnych dodatnich przeżyć, wzmoc­nionych elementami emocji, niepokoju, niespodzianką i przygodą. Bieg pa­trolowy należy zorganizować w formie zawodów dla wyłonienia najlepszego uczestnika, najlepszego zespołu. Celem biegów patrolowych jest poprawie­nie wydolności i sprawności fizycznej, nauczenie technik turystycznych, prak­tyczne wykorzystanie wiedzy w bezpośrednim działaniu w zespole.

Realizacja biegu patrolowego

Przed wymarszem trzeba ustalić czas i miejsce zakończenia biegu oraz ewentualne miejsce zbiórki dla zagubionych na trasie patroli lub pojedyn­czych osób, a także dodać, że niszczenie śladów tropów i znaków patrolo­wych jest zabronione. Pierwsi na trasę wyruszają sędziowie, oznaczając ją bezpośrednio przed wyruszeniem patroli. W ten sposób do minimum ograni­czamy możliwość zniszczenia lub uszkodzenia oznakowania trasy przez oso­by niepowołane. Start patroli może odbywać się na kilka różnych sposobów, np. równocze­sny start patroli; start dwóch patroli; start pojedynczych patroli; start indywi­dualny. Najbardziej praktyczną formą jest start pojedynczych patroli. Jest on bar­dziej czasochłonny, gdyż patrole wyruszają na trasę jeden po drugim w pew­nych odstępach czasu (np. co 5 min), ale pozwala na samodzielność patrolu na trasie i rzetelną ocenę przez sędziów. Na punkcie startowym sędzia czaso­wy wpisuje godzinę wyjścia w kartę patrolową.

I punkt kontrolny

Każdy uczestnik wyznacza w ciągu 20 s azymut podany przez sędziego. Za wyznaczenie azymutu 5 pkt, za niedokładne wyznaczenie od 4 do 0 pkt. Dzieci młodsze mogą wyznaczać strony świata - np. wschód, zachód, połud­nie. Punktacja jak wyżej.

II punkt kontrolny

Rozłożenie i złożenie namiotu w ciągu x sekund. Ocena od 0 do 15 punk­tów. Dzieci młodsze mogą rolować koc, pakować i rozpakować plecak.

III punkt kontrolny

Uczestnicy biegu przenoszą „rannego” kolegę na noszach lub na „krzeseł­ku” utworzonym ze splecionych dłoni sanitariuszy. Dystans ok. 30 m. Ocena od 0 do 15 pkt w zależności od uzyskanego czasu.

IV punkt kontrolny

Rzut do celu. Każdy uczestnik rzuca 3 piłkami, szyszkami lub innymi przed­miotami do celu, np. do zawieszonego przedmiotu, np. wiadra. Rzut trafny 3 pkt.

V punkt kontrolny

Skok w dal. Członkowie patrolu wykonują po jednym skoku z odbicia obu­nóż. Sumujemy poszczególne odległości i przyznajemy punkty za całkowity wynik, np. za każde kolejne 50 cm -1 pkt.

VI punkt kontrolny

Każdy uczestnik odgaduje 3 pokazane mu popularne znaki drogowe. Za każdą prawidłową odpowiedź 2 pkt.

VII punkt kontrolny

Sędzia tego punktu przygotowuje 10-20 pytań z zakresu krajoznawstwa. Sprawdzaniu podlega wiedza
o regionie, w którym przebywa. Dla dzieci po­winno być to pytanie proste, dla młodzieży trudniejsze. Uczestnik wybiera nr pytania, sędzia czyta jego treść, zawodnik udziela odpowiedzi. Za odpowiedź od 0 do 3 pkt.

VIII punkt kontrolny

Narysowanie w ciągu 2,5 minuty szkicu otaczającego terenu. Sędzia oce­nia ilość zaznaczonych charakterystycznych punktów terenowych. Ocena od 0 do 10 pkt.

IX punkt kontrolny

Przejście pod przeszkodą. Należy przejść pod sześcioma cienkimi drążka­mi umieszczonymi tuż nad ścieżką na wysokości 50-70 cm nad ziemią. Mak­symalna ilość punktów - 10. Za każde zrzucenie 1 pkt straty.

Uwagi metodyczne

1) ilość i rodzaj punktów na trasie zależy od możliwości kadrowych i terenowych,

2) patrole wyruszają w odstępach gwarantujących niedoścignięcie poprzedników,

3) patrole muszą zaliczyć punkty kontrolne w ustalonej kolejności.

Wieloboje.

Wieloboje są zazwyczaj połączeniem kilku róż­niących się od siebie dyscyplin sportowych, turystycznych lub rekreacyjnych. W zależności od charakteru poszczególnych konkurencji, wieloboje rozwijają odpowiednie cechy psychomotoryczne, począwszy od wytrzymałości poprzez siłę, szybkość, zwinność na „harcie ducha” kończąc. Wieloboje poprzez swoją strukturę i wszechstronność są prawdziwą próbą sprawności fizycznej
i cha­rakteru. Dzięki swojej wszechstronności i możliwości adaptowania ich do spraw­ności fizycznej uczestników ta forma uczestnictwa w sporcie i rekreacji staje się coraz bardziej popularną i uprawianą również przez dzieci i młodzież. Włączenie wielobojów do programów wczasów dzieci i młodzieży podniesie ich walory zdrowotne.

Propozycje konkurencji wielobojowych.

„Chrzest obozowy”

Pokonanie toru przeszkód; próba „kamiennej twarzy” polegająca na wypi­ciu porcji soku cytrynowego; wymyślenie wesołego hasła promującego sport; „próba celności” - trzy rzuty szyszką w oznaczone drzewo; „wyścig z jaj­kiem” polegający na przeniesieniu jajka na łyżeczce do herbaty trzymanej między zębami na odcinku ok. 25 m. Wielobój możemy wykorzystać również przy okazji obozowego dnia spor­tu, przygotowując wielobój sprawdzający umiejętności sportowe jak i wiedzę o sporcie.

„Międzygrupowe zawody obozowe”

Grupę dzielimy na podzespoły, które biorą udział w różnych konkurencjach zawodów; np. przeciąganie liny, konkurs wiedzy o regionie, unihoc, sztafeta pływacka 5 x 25 m, jazda na rowerze, bieg na 60 m.

Wyżej dokonany przykładowy przegląd wskazuje na możliwość wykorzy­stania wielobojów na wczasach dzieci i młodzieży, a możliwość ich dostoso­wania zarówno do wieku jak i sprawności fizycznej, a także nieograniczony dobór konkurencji czyni z nich narzędzie pracy nauczyciela i wychowawcy na koloniach
i obozach.

1. OLIMPIADA SPORTOWA

Masowe imprezy sportowo - rekreacyjne (Olimpiada sportowa)

Jedną z większych atrakcji na koloniach i obozach powinny być masowe imprezy sportowo - rekreacyjne, organizowane dla wszystkich uczestników jednej kolonii lub potraktowane jako rywalizacja kilku sąsiadujących z sobą zgrupowań dzieci i młodzieży. Powinny one być stałym elementem działania placówki kolonijnej i każdej innej placówki związanej z wypoczynkiem dzieci i młodzieży. Organizując takie imprezy popularyzujemy rekreacyjne formy ruchowe, rozbudzamy zainteresowania aktywnym wypoczynkiem, stwarzamy warunki do zdrowego współzawodnictwa, umożliwiamy ocenę swojej sprawności fizycznej. Podczas masowych imprez rekreacyjno - sportowych uczestnicy doskonalą umiejętności w zakresie różnych dyscyplin sportowych, podnoszą swoją sprawność i wydolność fizyczną, znajdują doskonałe warunki
do odprężenia psychicznego, niezbędnego do pełnego wypoczynku i regeneracji sił psychofizycznych. Jednocześnie nabywają i utrwalają umiejętności, wzory wartościowego aktywnego wypoczynku, które mogą wykorzystywać i kontynuować po zakończeniu wakacji. Łatwość dostępu oraz możliwość przeprowadzenia
w plenerze prawie wszystkich form ruchu, umożliwiają szerokie i atrakcyjne jego wykorzystanie. Plenerowe formy ruchu cieszą się dużą atrakcyjnością przede wszystkim ze względu na ich wartości zdrowotne, poznawcze i ekonomiczne. Program zajęć podczas 2 lub 3-tygodniowego turnusu wczasowego musi uwzględniać różnego typu masowe imprezy sportowo-rekreacyjne. Powinny one obejmować wszystkie grupy wiekowe z uwzględnieniem płci i zainteresowań. Należy planować, co najmniej jedną, a najlepiej dwie imprezy o różnej trudności sprawnościowej. Najbardziej popularnymi i łatwymi do zorganizowania są imprezy typu:

Dzień sportu oprócz miłego spędzenia wolnego czasu powinien nauczać lub doskonalić elementy różnych sportów, konkurencji indywidualnych, zespołowych gier sportowych i gier drużynowych.

Festyn sportowo-rekreacyjny składać się może z pięciu stałych stanowisk rekreacyjnych, przez, które przechodzą kolejno uczestnicy imprezy i zdobywają punkty i nagrody.

Turniej międzykolonijny lub obozowy opiera się na zmaganiach sportowych między dwoma zgrupowaniami dzieci i młodzieży. Najłatwiej zorganizować mecz w jedną z zespołowych gier sportowych lub gier drużynowych. Rozgrywki w grach zespołowych mają większe walory wychowawcze niż współzawodnictwo indywidualne. Ucząc odpowiedzialności i umiejętności współżycia w zespole, przyzwyczajają młodzież
do wykorzystywania sił, wiedzy i umiejętności na rzecz grupy, stają się okazją do tworzenia nowych form współdziałania i nawiązywania więzi towarzyskich.

Wybór konkurencji uzależniony jest od zainteresowań młodzieży i możli­wości bazowych - boiska, pływalnie itp. Zawody nie powinny trwać zbyt dłu­go, a o ile pozwalają na to warunki to kilka konkurencji może odbywać się jednocześnie.

Literatura

1. Chomczyńska-Miliszkiewicz M. Pankowska D. "Polubić szkołę" Warszawa 1995

2. Dziak A. Dziak M. Kamińska B. "Pierwsza pomoc" Warszawa 1988

3. Felistak A. "Gry i zabawy w placówkach wychowania pozaszkolnego" Warszawa 1976

4. Gorzechowska J. Kaczurbina M. "Mało nas, mało nas. Polskie dziecięce zabawy ludowe" Warszawa 1986

5. Jędryka G. "Poradnik wychowawcy kolonijnego" Płock 2000

6. Nocuń A.W. Papuzińska J. Przecławska A. Sawa J.K. "Poradnik Wychowawcy kolonijnego" Warszawa 1974

7. Przerwa-Tetmajer A. "Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach u dzieci" Warszawa 1987

8. "Wychowanie fizyczne na koloniach i obozach letnich" pr.zb. pod red. Michała Niewiadomskiego Warszawa 1977

9. "Wypoczynek dzieci i młodzieży. Program i organizacja pracy wychowawczej" Min.Ośw. i Wych, Warszawa 1974

10. Zgrychowa I. "Zabawy na słońce i deszcz" Warszawa 1985

Przydatne akty prawne

1. Rozporządzenie MEN z dn. 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. (Dz. nr 12 poz. 67)

2. Rozporządzenie MEN z 17 sierpnia 1992 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny
w szkołach i placówkach publicznych (Dz. nr 65 poz. 331) w brzmieniu po zmianach wprowadzonych Rozporządzeniem MEN z 19 września 1996 r. (Dz. nr 119 poz. 562)

3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. (Dz. Nr 57
poz. 358)

4. Zarządzenie MEN z 29 września 1997 r. w sprawie zasad i warunków organizowania przez szkoły
i placówki publiczne krajoznawstwa i turystyki (Dz. Urz. MEN nr 9 poz. 40)

5. Zarządzenie MEN z dnia 3 lipca 1992 r. w sprawie warunków zapewniania prawa wykonywania praktyk religijnych dzieciom i młodzieży przebywających w zakładach wychowawczych i opiekuńczych
oraz na obozach i koloniach (M.P. nr 25 poz. 181)

6. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. (Dz. nr 98 poz. 602)

7. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. O ochronie przeciwpożarowej. (Dz. nr 81 poz. 351)

5

---