PARAZYTOLOGIA Wykład 11 19.05.2004.

PRZYWRY U ŚWIŃ

GATUNEK	LOKALIZACJA	WYSTĘPOWANIE
ALARIA ALATA FASCIOLA HEPATICA DICROCOELIUM DENDRITICUM FASCIOLA GIGANTICA OPISTHORCHIS FELINEUS CLONORCHIS SINENSIS EURYTREMA PANCREATICUM FASCIOLOPSIS BUSKI SCHISTOSOMA JAPONICUM ECHINOCHASMUS PERFOLIATUS PAROGONIMUS WESTERMANI	Mięśnie Przewody żółciowe Przewody żółciowe Przewody żółciowe Przewody żółciowe Przewody żółciowe Trzustka Dwunastnica Żyły krezkowe Dwunastnica Płuca, mózg	Europa Kosmopolityczny Kosmopolityczny Afryka, Azja, Pacyfik Kraje byłego Zw. Radzieckiego, Azja Japonia Azja Pd., Chiny Pd. i Wsch. Azja Azja Wsch. Europa, Azja Azja Pd-Wsch.

E. perfoliatus doprowadza do krwotocznego zapalenia jelit i w konsekwencji nawet do śmierci.

E. pancreaticum- ż. pośrednim są ślimaki i koniki polne

P. westermani- groźna dla ludzi, II-im ż. pośrednim jest krab. Z kałem zarażonego człowieka wydalane są jaja. Wylęga się miracidium, które atakuje I ż. pośredniego czyli ślimaka. Powstają redie, cerkarie- te dostają się do kraba i tu otarbiają się w metacerkarie. Spożywając kraba np. w sałatkach człowiek się zaraża- dochodzi do zap. opłucnej, płuc. Objawem jest kaszel z wykrztusiną krwawą. Może lokalizować się w mózgu dając obraz guza mózgu, zapalenie opon mózgowych.

PRZYWRY MIĘSOŻERNYCH

Opisthorchis felineus- bytuje w przewodach żółciowych

Echinochasmus perfoliatus- jelito cienkie

Heterophytes heterophytes

Paragonimus westermani

Alaria alata- jej jajo jest największe!

O. felineus- 25% kotów żyjących w okolicach jezior jest zarażone. I ż.p. to ślimak z rodzaju Bithynia Leachii, II ż.p. to karp, lin, leszcz (ryba). Okres pp wynosi 12-18 dni. U człowieka powoduje zmiany w przewodach żółciowych- brodawczaki i gruczolaki, odczyn zapalny wątroby, zmiany włóknikowate prowadzące do marskości, ropni, bólów wątroby.

Alata sp.- pies, kot

- psowate mogą być zarówno ż. pośrednim jak i ostatecznym. Dorosłe Alaria sp przyczepione są do śluzówki j. cienkiego i są mało patogenne. Migrujące mezocerkarie mogą wywoływać krwotoki w płucach i innych organach przez które wędrują.

PRZYWRY UKŁADU KRWIONOŚNEGO

Schistosoma haematobium: samiec 15x1 mm, samica 20x0,25mm. Żywicielem pośrednim jest ślimak Bulinus contortus a ż. ostatecznym człowiek, małpa i mięsożerne. Lokalizuje się w naczyniach żylnych miednicy. Jaja są w moczu.

Schistosoma mansoni: samiec 12x1,2 mm. Samica 16x0,17 mm. Ż. pośredni ślimak Biomphalaria, ż. ostateczny jak wyżej. Lokalizuje się w żyłach krezkowych, jaja w kale.

Schistosoma japonicum: samiec 20x0,5 mm, samica 30x0,3 mm. Żywicielem pośrednim jest ślimak Oncomelaria sp. a ż. ostatecznym człowiek, kot, pies, bydło, świnia, owca. Lokalizuje się w żyłach j. cienkiego. Jaja w kale.

Heterobilharzia americana: Żywicielem pośrednim jest ślimak z rodzaju Lymnea a ż. ostatecznym pies, szop, nutrie. Lokalizuje się w żyle wrotnej i krezkowej. Okres pp 77 dni.

Jaja Schistosoma nigdy nie mają wieczka!!!

S. mansoni- jaja bezbarwne, bladoróżowe, są w kale w otaczającym je śluzie. Kształt owalny, boczny sztylecik, zawierają urzęsioną larwę. Jajo- 130-160x60-70μm

S. haematobium- jaja w moczu, na jednym z biegunów prosty kolec. Jajo- 120-160x55-65 μm

S. japonicum- podobne do S. haematobium ale są w kale.

ok. 150 mln ludzi jest zarażonych przywarami krwi ( Afryka, Am. Pd). Śmiertelność to 250tyś/rok!

Schistosomatidae są wyjątkiem bo są rozdzielnopłciowe, determinacja płci już na poziomie miracidium

przywry z rodzaju Schistosoma i Heterobilharzia osiągają dojrzałość płciową u psów a ich jaja wywołują chroniczne stany zapalne granulomy w ścianie jelita i wątroby

cerkarie opuszczają ślimaka w godz. przedpołudniowych i aktywnie penetrują do skóry żywiciela. W skórze są przez 1-2 dni a potem drogą naczyń krwionośnych lub limfatycznych są zanoszone do serca lub płuc

Schistosomatidae- interakcje z układem immunologicznym żywiciela

- adsorpcja makromolekuł żywiciela ( glikolipidy, Ag MHC, Ig)

- gwałtowna wymiana tegumentu ( 2-4 godz.)

- rozcinanie Ig i Ab

- wytwarzanie czynnika hamującego prezentacje antygenu

- w Schistosomozie w odp. na Ag jest tworzony ziarniniak będący zależną od Th1 odp. kom. wywołaną przez TNF-α i IFN-γ wydzielane przez aktywowane makrofagi

- czynniki te pobudzają tk. łączną do tworzenia ziarniny i zwłóknienia

- TNF-α stymuluję produkcję jaj przez S. mansoni

- Immunosupresja jest uniwersalną cechą inwazji robaków

jedynie szczury są zdolne usuwać dorosłe Schistosoma sp. myszy, małpy, ludzie, psy są odporne na ponowną inwazję ale populacja dorosłych przywr z pierwotnej inwazji żyje wiele lat

stadiowo swoiste Ag wywołujące odp. żywiciela pochodzą głównie z tegumentu

in vitro młodociane przywry mogą być niszczone przez różne mechanizmy ( ADCC, Ab-C, aktyw. makrofagi)

IgE i eozynofile są typowe w odp. immunologicznej w robaczycach i zależą od cytokin wydzielanych przez Th2

PRZYWRY PTAKÓW

Prosthogonimus ovatus 5x3 mm

Prosthogonimus macrorchis 8x6 mm

Prosthogonimus cuneatus

ż. ostateczny: kurowate, gęsi, kaczki

ż. pośredni I: Bithynia tentaculata

ż . pośredni II: ważki

Collyricum fata 5,5x5 mm, brak przyssawki brzusznej, lokalizuję się w tk. podskórnej. Objawy to niedokrwistość, wyniszczenie i śmierć. I ż. pośredni to ślimak a II to ważka. Żywicielem ostatecznym są ptaki.

Echinostoma revoltum- bytuje w j. ślepym. I ż. pośredni to ślimak wodny a II to ślimak lub kijanka. Wokół przyssawki gębowej posiada haczyki (kołnierz)

Echinoparyphium recurvatum- j. cienkie kur i kaczek

Cotylurus cornutus- jelito kaczek, gęsi, stany zapalne jelita. I ż. pośrednim jest ślimak z rodzaju Lymnea a II to pijawki lub inne ślimaki.

Psilotrema oligoon- malutka, bytuje w j. cienkim kaczek i gęsi. U gąsiąt do 3 miesiąca życia powoduje śmierć w 70-100%!!!

Notocotylus attenuatus- j. ślepe, proste kurowatych i blaszkodziobych. Żywiciel pośredni to ślimak. Objawy: wyniszczenie, niedowład nóg, biegunka. Okres pp. 13-30 dni.

Typhlocoelum cymbium- tchawica, oskrzela. Ż. ostateczny to ptaki wodne a pośredni to ślimaki lądowe. Nie posiada przyssawek. Powoduje śmierć z powodu uduszenia.

INWAZJE TASIEMCÓW

- zoonozy wywołane przez tasiemce

Typ: Platyhelminthes

Gromada: Cestoda- tasiemce członowane

- 1500 gatunków, 100% to pasożyty

- obligatoryjne pasożyty jelita cienkiego, hermafrodyty

Anatomia:

- skoleks

- szyjka

- strobila

- brak układu pokarmowego ( jego funkcje spełnia tegument)

- zróżnicowany tegument

- organy czepne (bruzdy, haki, przyssawki, ryjki)

- brak narządów zmysłów

- układ wydalniczy protonefrydialny

- układ nerwowy drabinkowy

Rodzaje skoleksu:

- Bothria- długie, wąskie, umięśnione bruzdy

• Rostellum - wysuwalny, zaopatrzony w haczyki ryjek

- Haki i kolce

Pseudophylidea a Cyclophylidea

- na skoleksie bruzdy - przyssawki, ryjki z haczykami

- otwarta macica, jaja są wydalane - macica zamnknięta, starsze człony

sukcesywnie wypełnione jajami tworzą tzw. macicze,

- więcej jąder cały człon się odrywa

- w jajach obecne wieczko - jajo bez wieczka

U pseudophyllidea larwy:

• koracidium (wolnożyjące)

• procerkoid (I żywiciel pośredni)

- plerocerloid (II żywiciel pośredni

U cyclophyllidea

• 
  larwy: cysticercus

1 zarodek

- onkosfera cysticerkoid

cenurus

bąblowiec wiele, nawet miliony

Przykłady reakcji żywiciela, głównie przez larwy:

Żywiciel Pasożyt Reakcja

- człowiek Hymenolepsis diminuta eozynofilia obwodowa

- mysz „” „” „” monocytoza, powięk w. chłonnych

Reakcja żywiciela na inwazje:

• większość żywicieli wytwarza silną odporność na ponowną inwazję larw tasiemca (rola Ab)

• długo żyją do 20 lat u ludzi;

• odpowiedź obronna jest skierowana przeciw onkosferom;

• przypuszczalne mechanizmy chroniące cysticerki i echinokoki to:

• ściana cysty (bariera funkcjonalna przeciwko kom. żywiciela)

• 
  wiązanie Ab z Ag powierzchniowymi maskowanie Ag bądź blokowanie reakcji

• produkowanie czynników inaktywujących dopełniacz

• wydielanie. prostaglandyn immunosupresyjnych

Odporność ż. ostatecznego prowadzi do:

• zahamowania wzrostu strobili;

• ograniczenia f. rozrodczych ( spadek produkcji jaj)

• ekspulsja robaków z jelita

Eliminacja tasiemców:

- u ż. nietypowych przynajmniej częściowa i szybka

- u ż. typowych przy bardzo intensywnych inwazjach

Destrobilizacja- przyczyna? Hipotezy:

- liza przez dopełniacz

- zahamowanie synt białka

- TNF-α, apoptoza

Reakcja samowyleczenia- kontrolowane przez układ odpornościowy ( limfocyty krezkowych w. chłonnych), polega na wyrzuceniu całego tasiemca

Efekty immunomodulujące inwazji larw tasiemców:

• hamowanie proliferacji limf T

• zaburzenia w budowie i funkcjonowaniu organów limfoidalnych

• zahamowanie odpowiedzi na SRBC

• hamowanie prod IL-2 (taeniostatyna)

• aktywacja poliklonalna limfocytów

• immunosupresja poprzez indukowanie autoprzeciwciał przeciwko MHC klasy I i II a także przeciwko m. gładkim, erytrocytom, DNA, histonom, aktynie i keratynie

• inaktywacja dopełniacza: wiązanie czynnika H, wydzielanie inhibitora konwertazy C₃

Gatunki:

Pseudophyllidea

Diphyllobothrium latum - bruzdogłowiec szeroki,

żywiciel ost: człowiek, psy, koty (i inne ssaki żywiące się rybami)

okres pp- 3-6 tygodni

żywiciel pośredni I: widłonogi ( j. ciała)

żywiciel pośredni II: ryba ( mięśnie)

- stadium inwazyjne w ż. pośrednim- PLEROCERKOID

- jajo ma wieczko: 55-65 x 38-42 mikrometry w kale ssaków żywiących się rybami.

---