Krause, A. „Integracyjne złudzenia ponowoczesności” met.dor.głębsza Zaj.9
8.3. Normalizacja form spędzania czasu wolnego
-Istnieje przekonanie, że czas wolny jest ekwiwalentem/odszkodowaniem za pracę, zasłużonym odpoczynkiem po trudach dnia codziennego. Niesie to niebezpieczeństwo warunkowania aktywnością zawodową prawa do posiadania czasu wolnego i zanegowania tej konieczności w przypadku nieaktywnych - dlatego pomijano tę kwestię w kontekście dorosłych niepracujących os. z n.i. odbierając im prawo do normalnego wypoczynku. Sensowne zatem wydaje się definiowanie czasu wolnego nie jako równoważnika dla aktywności zawodowej wybranych, ale jako dotyczącej wszystkich odskoczni od wszelkiego rodzaju obowiązków i codzienności.
-dopiero w latach 70. w lit. niem. pojawiło się pojęcie czas wolny (die Freizeit) w koncepcjach pracy z ludźmi niep. „Dorośli z uu nie mają w rzeczywistości innych zainteresowań spędzania czasu wolnego jak dorośli nieu. Są oni jedynie zatrzymywani w realizacji tych zainteresowań poprzez codzienną dyskryminację i brak postrzegania ich jako potencjalnych uczestników freizeitu”. Zatem do pełnej normalizacji środowiska os. negatywnie skwalifikowanych konieczne są możliwości typowego dla naszych czasów wypoczynku;
- poprzez inicjatywy pedagogów i rodziców pomagających w tworzeniu klubów, punktów spotkań oraz zrzerzeń os. uu starano się rozszerzyć ofertę wypoczynku i zaktywizować osoby wyuczane dotychczas w bierności; kwestia wolnego czasu zaczęła pojawiać się w koncepcjach pracy instytucji pomocy i opieki nad uu; powstawały na ich potrzeby centra kulturowe i dokształceniowe, organizowane urlopy, ośrodki rekreacji i wypoczynku itd.; obok ofert grupowych pojawiały się możliwości indywidualnego spędzania wolnego czasu - sprzyjało to ograniczaniu wszechobecnej kontroli instytucjonalnej i odgórnych mechanizmów aktywizujących
-obecnie problematyka spędzania czasu wolnego umiejscawiana jest najczęściej w centrum koncepcji pracy z jednostkami upośledzonymi - powody: postępująca humanizacja życia, przejawiająca się zwiększaniem możliwości uczestnictwa niepełnosprawnych w życiu kulturowym i innych aktywnościach pozazawodowych oraz wzrastająca akceptacja dążeń integracyjnych
-porównywalne z populacją grupy normalnej są preferowane sposoby spędzania wolnego czasu - faworyzowany odpoczynek to oglądanie TV i słuchanie muzyki, dalej prace domowe i spacerowanie, najmniej uprawianie sportu, działalność w zrzeszeniach czy grupach celowych; stwierdzone różnice pomiędzy nieu i uu dot. przede wszystkim dostępności oferty i ilości możliwych alternatyw w indywidualnej organizacja wolnego czasu; ta niewielka różnorodność oferty w mniejszym stopniu podyktowana jest indywidualnym ograniczeniem w wyniku uu w większym natomiast wyobrażeniem otoczenia, także wychowawców i opiekunów o tym ograniczeniu (brak inicjatywy, niska aktywność); tymczasem oferty powinny być indywidualne dopasowane
-zalecenia organizacji czasu wolnego dla uu:
-zalecenia te stawiają przez wychowawcą os. uu. szereg konkretnych wymagań- najważniejsze: bezpośrednia poprawa jakości funkcjonowania oraz tworzenie socjalnych kontaktów osób uu z nieu m.in. poprzez umożliwienie uczestnictwa w aktywności nieu np. odwiedzanie miejskiego basenu, parku, udział w wydarzeniach sportowych itd.
Istotne są: informacje o możliwościach spędzania wolnego czasu, zachęta do udziału w nich, pomoc w finansowaniu tej aktywności, tworzenie umożliwiających ją warunków
- nie wszystkie formy spędzania wolnego czasu wzmacniają poczynania integracyjne - przypisywanie formom zbiorowym szczególnego znaczenia integracyjnego należy traktować z ostrożnością - przybierają one najczęściej postać struktur specjalnych stworzonych na potrzeby wąskiej grupy ludzi o charakterze subkultury; 2 zagrożenia w realizacji:
1. organizacyjno-finansowe - brak odpowiedniej ilości personelu aktywizującego i związana z tym przewaga ofert zbiorowych, także status finansowy uu uniemożliwiający często udział w otwartych ofertach publicznych
2.podział na uu i nieu, na tych, których stać i nie stać, którzy zasłużyli i nie zasłużyli itd. oraz prawne i instytucjonalne usankcjonowanie; istniejące w społeczeństwie przekonanie o inności zainteresowań uu; granica hermetyczności - realizacja pewnych założeń normalizacji jest akceptowana (kąpiel w basenie ,kino) a inne nieakceptowane (dyskoteka, wspólne posiłki ,urlop w tym samym ośrodku)
2