MARGARET MEAD KULTURA I TOŻSAMOŚĆ
Podział na:
kultury postfiguratywne
kultury kofiguratywne
kultury prefiguratywne
KULTURY POSTFIGURATYWNE- cechy:
Ciągłość wszystkich kultur opiera się na żywej współobecności co najmniej trzech pokoleń.
Zmiany zachodzą wolno i są trudne do zauważenia.
Przeszłość dorosłych jest przyszłością młodych.
Starsi nie chcą dopuścić żadnych zmian i swym następcom przekazują poczucie niezmienionej ciągłości.
Ciągłość tych kultur opiera się na realizacji oczekiwań starszego pokolenia.
Średnie pokolenie wychowuje swoje dzieci w ten sam sposób, w jaki samo było wychowywane.
Niepodważalność zachowania i jego nieuświadomiony charakter są głównymi przyczynami trwałości kultur postfiguratywnych.
W kontaktach z innymi plemionami, grupami ludzie dostrzegają ich odrębność, a dzięki temu wzmacniają poczucie własnej odrębności i utrwalają swą tożsamość.
Kultury postfiguratywne są w charakterystyczny sposób blisko związane z pewnym miejscem zamieszkania. Nie znaczy to jednak, że musi być to ten sam teren, na którym przodkowie od lat uprawiają ziemię. Np. emigranci w swojej nowej ojczyźnie mogą lgnąć do siebie, zakładać stowarzyszenia, by silniej stwierdzać wspólną tożsamość ze swymi przodkami.
KULTURY KOFIGURATYWNE- cechy:
Dominującym wzorem dla członków społeczeństwa jest zachowanie rówieśników. Starsi nadal odgrywają rolę podstawową w tym sensie, że określają formy i granice, w których kofiguracja może wystąpić w zachowaniu młodych.
Kofiguracja bierze początek z rozpadu systemu postfiguratywnego.
Do rozbicia dochodzi poprzez:
kataklizm- zdziesiątkowana ludność, przede wszystkim starsi
nowe technologie- starsi nie mogą ich przyswoić
osiedlenie w nowym kraju- starsi traktowani jako emigranci, obcy
podboje- zmuszenie całej ludności do nauki nowego języka, zwyczajów
przewrót religijny- przyjęcie nowych ideałów
wszelkie przemiany rewolucyjne- wprowadzanie nowych stylów życia
Warunki korzystne do przeprowadzenia w kulturze zmian typu kofiguratywnego- rozwój cywilizacyjny, wojny.
Kultury kofiguratywne opierają się na takim doświadczeniu młodych pokoleń, które nie ma odpowiednika w doświadczeniu rodziców, dziadków i innych starszych osób z bezpośredniego otoczenia.
Młodzi ludzie sami wynajdują nowe style zachowania, oparte na osobistym doświadczeniu i przekazują jako wzór innym rówieśnikom.
Dzieci stają się autorytetami w sprawach stylu życia i rodzice tracą możliwość osądzania i kontrolowania.
W odizolowanych społeczeństwach można stosunkowo łatwo przywrócić rygorystyczną jednomyślność dorosłych. W świecie współczesnym, gdy kontakty są znacznie częstsze, jednomyślność jest trudniej zapewnić.
MODA
W wolno zmieniających się społeczeństwach małe zmiany odróżniające jedno pokolenie od drugiego, mogą być traktowane jako zmiany o charakterze mody. Moda opiera się całkowicie na zjawisku ciągłości kulturowej. Łatwość z jaką przyjmowane są nowe wzory, świadczy jedynie o tym, że nic ważnego nie ulega zmianie.
KONFLIKT
Konflikt między pokoleniami w kulturze kofiguratywnej nie bywa wywoływany przez starszych. Dochodzi do niego, gdy nowe metody wychowywania dzieci okazują się niewystarczające lub nieodpowiednie dla uformowania takiej postawy w wieku dorosłym, której pierwsza generacja oczekuje od swoich dzieci.
KULTURY PREFIGURATYWNE- cechy:
Nasilenie stanów istniejących w kulturze kofiguratywnej, w której rówieśnicy częściej stanowią wzór do naśladowania niż rodzice.
Określenie zmian w świcie współczesnym ze względu na:
Szybkość- tempo wyraźniejsze w krajach najmniej i najbardziej uprzemysłowionych
Zasięg- rozłam międzypokoleniowy ogarnął cały świat
Okoliczności, które wyzwoliły bunt młodzieży na całym świecie:
Pojawienie się społeczności globalnej
Rewolucja naukowa- wzrost produkcji rolnej, pojawienie się komputerów, rewolucja medyczna itd.
Zmiany nastąpiły (po II wojnie światowej) w ciągu życia jednego pokolenia, a świadomość zajścia tych zmian jest odczuwalna na całym świecie. Cechą charakterystyczną obecnej sytuacji jest to, że reprezentuje wszystkie kultury świata (wszyscy w pewnym stopniu stają się do siebie podobni).
Ten, kto wychował się przed II wojną światową, jest emigrantem w czasie. Musi szukać sposobów dostosowania się do nieznanych warunków życia nowej epoki. Młode pokolenie zachowuje się jak pierwsze pokolenie ludzi, którzy urodzili się w nowym kraju. Młodzi dostrzegają, jak starsi próbują niezdarnie dostosować się do nowych warunków. Spostrzegają, że postęp ich pracy jest nikły, czują, że są lepsze sposoby poradzenia sobie z nową sytuacją.
Rodzice nie są już przewodnikami dla dzieci.
Starsi izolują się- widzą, że ich przeszłość nie nadaje się do przekazania młodym.
W kulturze prefiguratywnej dzieci reprezentują to, co nastąpi.
Według M.M wzorcem tej kultury stanie się nie narodzone dziecko- już poczęte, ale jeszcze nie urodzone, jako symbol życia, które ma się dopiero rozwinąć.
Przeszłość jest dla młodych niewytłumaczalnym rozczarowaniem i zawodem. Popularny pogląd, że to co pochodzi z przeszłości, nie ma sensu i nie może być przydatne.
Istniejący rozłam międzypokoleniowy jest zjawiskiem wyjątkowym, bowiem nie zdarzyło się to w przeszłości.
Porozumienie jest możliwe tylko wtedy, gdy obie strony zrozumieją, że mówią nie jednym, lecz dwoma językami, w którym „te same” słowa mają odmienne, a czasami różne znaczenie.