czeniu lub na zewnątrz budynku. Szerokość zgarniania może wynosić od 90 do 320 cm; spełnia to wszystkie wymagania dotyczące szerokości biegalni, jak również umieszczonych pod nimi kanałów.
Podobną zasadę działania jak zgarniacze „Delta" mają zgarniacze uchylne.
Przenośniki są stosowane do transportu zbiorczego odchodów w oborach wolnostanowiskowych. W pomieszczeniach wolnostanowisko-wych przenośniki służą jednak głównie jako urządzenia uzupełniające wyposażenie. Mogą być także stosowane w porodówkach, w których krowy trzymane są na uwięzi na stanowiskach bezściółkowych lub ściółkowych. Umożliwiają zarówno powierzchniowe, jak i podrusztowe transportowanie odchodów. Stosowane są dwa typy przenośników: a) przenośnik posuwisto-zwrotny; b) przenośnik łańcuchowy zgarniakowo-posuwisty. Przenośnik posuwisto-zwrotny stosowany jest do transportu zbiorczego odchodów lub do podrusztowego usuwania odchodów z porodówki w prostych kanałach gnojowych.
W porodówkach ze stanowiskami ściółkowymi praktycznie jszy jest przenośnik łańcuchowy zgarniakowo-posuwisty, zwłaszcza tam, gdzie występuje zmiana kierunku transportowania obornika na ciągach gnojowych, np. w przypadku transportowania obornika na przyczepę.
W odróżnieniu od zgarniaczy „Delta" przenośniki i zgarniacze uchylne wymagają do prawidłowego ich działania kanałów o określonej szerokości.
Przenośniki łańcuchowe zgarniakowo-posuwiste mają napędy związane z konstrukcją mechaniczną „wyrzutni" obornika wystającą poza bu-dvnek.
ZAGOSPODAROWANIE GNOJOWICY
Ilość i charakterystyka gnojowicy
Wprowadzenie bezściółkowych stanowisk w budynkach inwentarskich miało m.in. na celu ułatwienie i uproszczenie prac związanych z utrzymaniem zwierząt. Konsekwencją tej zmiany jest powstawanie zamiast obornika tzw. gnojowicy. Gnojowicą nazwano mieszaninę odchodów zwierzęcych (kału i moczu) oraz wód technologicznych, powstających przy spłukiwaniu stanowisk i kanałów, myciu zwierząt itp. czynnościach, wraz z niekontrolowanymi przeciekami instalacji wodociągowej. Często w skład gnojowicy wchodzą także ścieki bytowe z części administracyjno-socjalnej fermy, a do gnojowicy krów mlecznych ponadto ścieki z pomieszczeń dojami i zlewni mleka. Ilość i jakość gnojowicy zależy od gatunku i wieku zwierząt, rodza-
202