Beniowski Opracowanie Wstępu BN

Juliusz Słowacki BENIOWSKI

Geneza utworu

-trzy płaszczyzny

- biograficzna

pierwsze tomy poezji z Paryża przyniosły klęskę, Beniowski sukces
- Mickiewicz mówił, że poezja Słowackiego to piękny kościół, ale bez Boga
pierwszy tom poezji natrafił na pustkę utworzoną po klęsce powstania
w 1833 Słowacki wyjechał z Paryża do Genewy, Towarzystwo Litewskie powierzyło mi misję
wrócił w 1838
zarzucano mu , że skrytykował Mickiewicz w Kordianie, że jego poezja jest nienarodowa, a on sam pyszny i aspołeczny
w połowie maja 1841 wydanie Beniowskiego

-bohaterem utworu jest Maurycy Beniowski postać autentyczna, znana dzięki wznawianym od 1797 jego pamiętnikom, zbudował nową postać

- przechrzcił historycznego Maurycego augusta na Maurycego Kazimierza Zbigniewa

- wybrał tę postać ze względu na fascynującą wówczas tematykę konfederacji barskiej, dążył do jej obiektywnej oceny

- zmienił światowego awanturnika w pospolitego, młodego człowieka- polemika z romantyczną koncepcją jednostki wybitnej

- zachował jedynie awanturniczość przygód

- utwór ujął w kanwę poematu dygresyjnego

PROBLEMATYKA

-Beniowski ma rodowód węgierski

- bohater wygłasza zdania o przywiązaniu do Polski

- wiązany z polską tradycja historyczną

-wprowadzona została degradacja społeczna bohatera i jej deheroizacja, podkreśla się pospolitość

- realistyczny obraz konfederacji barskiej

Nie popada w apotezę, poeta jest krytyczny wobec jej ciemnych stron
Atakuje magnaterię, niezdyscyplinowanie przywódców
Mickiewicz był piewcą kultu swojego pokonanego narodu, Słowacki odwrotnie, atakował zamknięcie się narodu i bierne rozpamiętywanie klęski

- w postaci Swetyny i jej brata Sawy Słowacki skupia poetycka fascynację Ukrainą

Swetyna jest przedstawicielka ludu, wg Słowackiego tylko lud jest w stanie dokonać znaczącego przewrotu w kraju
Dziewczyna jest upoetyczniona, ukazana w sposób ciepły i subtelny, bez cienia ironii
Połączył w niej prostotę z patosem
W pieśni V urosła do rangi bohaterki głównej

-dygresje

Polemika z krytykami i Mickiewiczem ( gł. W piesni V krytykuje przede wszystkim małych ludzi chowających się za wielkościa Mickiewicza, przedstawia swoje poglądy na temat roli poety, poezji, składa hołd M. mówiąc o artyzmie Pana Tadeusza, a to przyszli czytelnicy mają rozstrzygnąć, kto wygrał walkę artystyczną i ideową)
Polemika ze stronnictwem politycznym na emigracji (gł. Katolików skupionych wokół Młodej Polski)
Dot. Własnej twórczości

- koncepcje Boga

Bóg ludzi wielkich i ludzi małych
Chwali i wierzy w tego Boga, którego atakował Konrad
To wielki czyn, a nie łza strącona przed kościołem potrafi ubłagać Boga
Konieczny jest bezpośredni kontakt z Bogiem, bez pośrednictwa kościoła, obrzędów i religii, ale ten kontakt jest dostępny tylko ludziom wielkim, do których poeta zalicza również siebie

- podkreślanie obecności odbiorcy w tekście

- niejednoznaczność stylowa przy opisach bohaterów

- stylizacja językowa