Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek
Przewidywane osiągnięcia ucznia:
• Układa rozsypanki wyrazowe.
• Zgodnie pracuje i bawi się w grupie rówieśniczej.
• Aktywnie uczestniczy w zabawach ze śpiewem i przy muzyce.
• Umie wygrywać i ponosić porażkę, gdy bierze udział w konkursach.
• Zna i zachowuje tradycje karnawałowe.
• Twórczo rozwiązuje problemy.
• Podejmuje decyzje w zespole.
Przebieg zajęć:
◙ Indywidualne układanie rozsypanki wyrazowej: Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, zaraz pączków nasmażyła.
◙ Szukanie informacji o tradycji tłustego czwartku i innych tradycjach związanych z końcem karnawału - samodzielna praca uczniów z materiałem źródłowym („Świerszczyk” nr 4/2006) i dzielenie się zdobytą wiedzą z innymi (Jakie pączki smażono dawniej? Jakie bitwy urządzano w karnawale? Jakie konkursy taneczne organizowano w karnawale?).
◙ Przygotowanie klasowej zabawy karnawałowej.
Ustalenie, jakie zachowania podczas zabawy karnawałowej są właściwe.
Zaplanowanie zabaw i konkursów (wykorzystanie do tego celu m.in. „Świerszczyka” nr 4/2006).
Przygotowanie poczęstunku (pączki, napoje).
Skompletowanie strojów.
◙ Przeprowadzenie konkursów i zabaw według propozycji z „Placu zabaw” („Świerszczyk” nr 4/2006).
◙ Przeprowadzenie przygotowanych przez nauczyciela konkursów i zabaw dziadków i pradziadków, którzy bawili się tak nie tylko w karnawale, np.:
▪ „Zabawa z chusteczkami” - dzieci trzymają po jednej chusteczce w prawej i w lewej ręce i „rysują” obiema rękami w powietrzu różne wzory, śpiewając przy tym piosenkę „Mam chusteczkę haftowaną”, a następnie wykonują ćwiczenie rozluźniające: dowolny taniec z chusteczką przy ulubionej muzyce.
▪ „Jawor” - uczestnicy zabawy ustawiają się parami, jedna za drugą. Pierwsza para stoi nieruchomo z podniesionymi i złączonymi rękami, tworząc most. Pod mostem przechodzą pozostałe pary, śpiewając:
Jawor, jawor, jaworowi ludzie.
Co wy tu robicie?
Budujemy mosty
dla pana starosty.
Tysiąc koni przepuszczamy ,
a jednego zatrzymamy. Prrr.
Na sygnał „prrr” dzieci tworzące most opuszczają ręce i zatrzymana para musi dołączyć do budowniczych mostu. Zabawa trwa do chwili, gdy zostanie tylko jedna chodząca para - to ona wygrywa.
▪ „Gęsiego” - jedno dziecko jest „liskiem”, pozostałe stoją jedno za drugim (jak gęsi) i chwytają się za ręce. Pierwsze dziecko w szeregu jest „pastuszkiem” i woła: Dziesięć (podaje liczbę oznaczającą liczbę dzieci uczestniczących w zabawie) gąsek mam, żadnej nie oddam. „Lisek” stara się schwytać ostatnią „gąskę”, a „pastuszek” tak prowadzi stado, aby ochronić swoje „gąski”. Złapana „gąska” odpada z gry. Zabawa trwa tak długo, aż wszystkie „gąski” zostaną złapane.
▪ „Masło, trzasło” - w grze bierze udział dowolna liczba osób; nauczyciel rysuje na podłodze kratki (jak do gry „w klasy”). Zadaniem uczestników zabawy jest przejść przez pola z zawiązanymi oczami, nie stając na liniach. Oczekujące na swoją kolejkę dzieci mówią: masło, masło, jeśli uczestnik zabawy pokonuje drogę, nie stając na liniach, natomiast gdy stanie na linii, wołają: trzasło. Osoba, która stanie na linii, odchodzi na koniec kolejki. Ten, kto przejdzie drogę bezbłędnie, wygrywa. Zabawa kończy się, gdy wszyscy ukończą ją pomyślnie.
Nauczyciel znajdzie wiele opisów dawnych zabaw dziecięcych, przekazywanych z pokolenia na pokolenia, w artykule Anieli Halczuk „Dawne gry i zabawy dziecięce w okolicach Dołholiski na Podlasiu” („Podlaski Kwartalnik Kulturalny” nr 2/2001, s.26-30).
◙ Zabawy zaproponowane przez uczniów.
Nauczyciel może zachęcić dzieci, by przypomniały sobie gry i zabawy, o jakich opowiadali im rodzice i dziadkowie. Jeśli znają zasady tych gier, mogą z nimi zapoznać swoich kolegów z klasy.
Uwaga! Nauczyciel realizujący projekt „To nasza Ojczyzna” może zainspirować uczniów do zebrania informacji o zabawach karnawałowych rodziców i dziadków, potem opracować je razem z dziećmi i przysłać do redakcji - najciekawsze prace zostaną opublikowane na stronie www.swierszczyk.pl.
◙ W dowolnym momencie zabawy dzieci wraz z nauczycielem mogą razem zasiąść przy stole, częstować się pączkami i napojami.
Przydadzą się:
„Świerszczyk” nr 4/2006,
płytoteka, odtwarzacz, materiały do konkursów według pomysłów nauczyciela lub zaczerpnięte z „Placu zabaw” („Świerszczyk” nr 4/2006), duże kartki, koperty z rozsypanką wyrazową dla każdego ucznia, po dwie chusteczki (mogą być higieniczne) dla każdego dziecka; pączki, napoje.