Rachunek kosztów docelowych

Z Encyklopedia Zarządzania

Spis treści  [ukryj]  1 Charakterystyka 2 Geneza 3 Zastosowanie 4 Cechy rachunku kosztów docelowych 5 Główne założenia w rachunku kosztów docelowych 6 Porównanie z innymi koncepcjami rachunku kosztów 7 Efekty zastosowań 8 Etapy stosowania 9 Bibliografia

Charakterystyka

Rachunek kosztów docelowych (target costing) - definiuje się jako "pakiet metod zarządzania i instrumentów wspomagających formułowanie i realizację celów dotyczących kosztów w fazie koncepcyjno-rozwojowej nowego produktu, dla ustalenia podstawy odniesienia dla kontroli kosztów w fazie realizacji i dla zapewnienia realizacji celów dotyczących zysków w całym cyklu życia produktu" (] P.Horvath, S. Niemand, M.Wolbold, Target Costing -State of the Art, w: P.Horvath Target Costing, Stuttgart 1993)

Geneza

Choć wywodzi się z wzorców japońskich (był stosowany najwcześniej w zarządzaniu kosztami w przedsiębiorstwach japońskich Toyota Motor Corporationm - 1977), to zyskał sympatie również wśród wielu menedżerów z Europy Zachodniej i Ameryki.

Jest metodą rachunkową i odnosi się do ustalenia kosztów docelowych, które są funkcją oczekiwań klienta oraz technicznych parametrów procesu projektowania produktu. Postrzegany jest jako instrument strategicznego zarządzania kosztami.< /div>

Zastosowanie

Jest wykorzystywany do sterowania kosztami i dotyczy głównie fazy planowania i projektowania wyrobów wprowadzanych do produkcji, jak również może być stosowany do unowocześniania produktów. Punktem startowym jest cena sprzedaży możliwa do osiągnięcia i zawierająca pożądaną marżę zysku.

Celem rachunku kosztów docelowych jest ustalenie, poprzez stopniową redukcję, kwoty kosztów po jakich musi być wytworzony produkt. Czyli dąży on do ustalenia kosztów, jakie należy ponieść, aby udostępnić produkt zaspokajający potrzeby klientów. Określony na bazie rynkowej koszt docelowy może stanowić świetną podstawę do ustanawiania wartości wzorcowych, gdyż skupia się na przyszłości i wymaganiach klientów a nie na wewnętrznych możliwościach konstrukcyjno-technologicznych firmy.

Cechy rachunku kosztów docelowych

Charakterystyczne dla tej koncepcji są następujące cechy:

• długoterminowe osiąganie wyniku przez przedsiębiorstwo stanowi cel dla procesu kształtowania poziomu kosztów,

• zmienne decyzyjne, występujące w procesie planowania realizowanym w fazie przygotowania produktu, stanowią parametry procesu kształtowania kosztów,

• przedmiotem procesu kształtowania kosztów są założone koszty produktu.

Główne założenia w rachunku kosztów docelowych

Podstawowym założeniem w rachunku kosztów celu jest niezmienność planowanego wyniku na sprzedaży produktu i jego planowanej ceny rynkowej, przy czym założone koszty produktu muszą być zachowane na poziomie wyznaczonym przez określone parametry.

Porównanie z innymi koncepcjami rachunku kosztów

Odmienność koncepcji rachunku kosztów celu od tradycyjnych systemów rachunku kosztów polega na tym, że:

• umożliwia on oddziaływanie na koszty produktu w średnim i długim okresie;

• jest zintegrowany z cyklem życia produktu;

• służy kształtowaniu kosztów wytworzenia produkty w fazie jego przygotowania;

• jest zorientowany na rynek i życzenie konsumenta;

• uwzględnia zachowania ludzkie i umożliwia tworzenie systemu motywacyjnego w przedsiębiorstwach;

• jego przedmiotem są koszty założone produktu stanowiące graniczną, dopuszczalną wielkość gwarantującą przedsiębiorstwu osiąganie wyniku w długim okresie;

• koszty założone dla produktu, jego funkcje użytkowe i komponenty są objaśniane za pomocą funkcji kosztów;

• koszt produktu jest wielkością objaśnianą przez cenę rynkową i oczekiwane wyniki przedsiębiorstwa w długim okresie.

Efekty zastosowań

Przydatność rachunku kosztów celu. Rachunek kosztów celu przynosi największe efekty w zarządzaniu kosztami w przedsiębiorstwach wytwarzających wyroby w średnich lub małych seriach, wyroby o wielu wariantach wykonań (wyroby typu MX).

Typowymi branżami, w których stosowany jest w świecie rachunek kosztów celu, to przemysł samochodowy, przemysł sprzętu gospodarstwa domowego i przemysł budowy maszyn. Mniej przydatny jest to rachunek w przedsiębiorstwach o produkcji masowej. (Irena Sobańska

Etapy stosowania

Proces rachunku kosztów docelowych przebiega w czterech ściśle powiązanych ze sobą etapach"

1. Ustalenie dopuszczalnego kosztu produktu (allowable cost) - czyli kosztu wyznaczonego przez rynek

2. Określenie docelowego kosztu produktu (target cost)

3. Ustalenie kosztów docelowych poszczególnych komponentów produktu

4. Kalkulacja kosztów docelowych dla całego łańcucha dostawców (etap ten nie musi występować)

Bibliografia

• INFOR nr 2/2002 CONTROLLING I RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA, Piotr Prewysz-Kwinto "Etapy rachunku kosztów docelowych"

• Mieczysław Dobija "Rachunkowość zarządcza i controlling" W-wa 1999 str. 108-159

Autor: Marta Duda

---