Narządy płciowe żeńskie
Narządy płciowe żeńskie dzieli się na zewnętrzne i wewnętrzne. Zewnętrzne narządy płciowe nazywa się sromem (Ryc.4-1).

Ryc.4-1 Wygląd żeńskich nażądów płciowych zewnętrznych

W skład zewnętrznych narządów płciowych wchodzi: wzgórek łonowy, wargi sromowe większe, przedsionek pochwy, wargi sromowe mniejsze, łechtaczka, gruczoły przedsionkowe większe (gruczoły Bartholina), błona dziewicza. Wewnętrzne narządy płciowe znajdują się w tzw. miednicy mniejszej (Ryc.4-2). Stanowią je: pochwa, macica, jajowody, jajniki.

Ryc.4-2 Stosunki topograficzne narządów płciowych dojrzałej kobiety:
A. budowa, proporcje poszczególnych części narządów płciowych,
B. stosunki topograficzne narządów płciowych w przekroju miednicy mniejszej

Przymacicza (aparat więzadłowo-wieszadłowy)
Przymacicza stanowią zespół tkanek łącznych pełniących rolę więzadeł zlokalizowanych w przestrzeni wokół macicy i poza jamą otrzewnej. Dzielą się one na przymacicza boczne, przednie i tylne. Przymacicza są jednym z czynników warunkujących prawidłowe zawieszenie macicy i pochwy w miednicy. Ich uszkodzenie, zwiotczenie lub ograniczenie sprężystości na skutek stanów chorobowych, mogą prowadzić do zaburzeń statyki narządu rodnego.

Przydatki maciczne
Przydatkami macicznymi określa się jajniki, jajowody i więzadła macicy.

Cykl miesiączkowy
Czynność narządów rodnych kobiety dojrzałej płciowo podlega ciągłej regulacji neurohormonalnej. Jajnik (żeński gruczoł płciowy) przejawia w tym okresie czynność wewnątrzwydzielniczą (hormonalną) i rozrodczą, które są ze sobą ściśle powiązane. Czynność wewnątrzwydzielnicza jajnika jest jednym z ogniw obejmujących "wyższe piętra" układu wydzielania wewnętrznego - przysadkę mózgową i podwzgórze. Dlatego często używa się określenia: oś podwzgórze-przysadka-jajnik. Cykl płciowy kobiety jest szczególnego rodzaju biorytmem sterowanym osią podwzgórze-przysadka-jajnik. Hormony gonadotropowe produkowane przez przysadkę mózgową (hormon folikulotropowy - FSH i luteinizujący - LH), działając na jajnik, sterują szeregiem przemian zachodzących cyklicznie i określanych cyklem płciowym. Obserwując zmiany w jajniku doprowadzające w sposób cykliczny do wzrostu pęcherzyka Graafa, jego pękania i uwalniania komórki jajowej, czyli owulacji (jajeczkowania), łatwiej zrozumieć procesy będące konsekwencją tych zmian a nazywane cyklem miesiączkowym (Ryc.4-3).

Ryc.4-3 Zmiany zachoddzące w błonie śluzowej macicy (dolna część ryciny) oraz w jajniku
(górna część ryciny) w związku z cyklem miesiączkowym. Kolor czarny - miesiączka

Cykl miesiączkowy trwa najczęściej 28 dni (nie powinien trwać dłużej 35 dni i krócej niż 25 dni). W każdym cyklu miesiączkowym występują w całym organizmie kobiety, a szczególnie w błonie śluzowej macicy, charakterystyczne zmiany, które można podzielić na cztery fazy:

1. faza wzrostu (proliferacji),

2. faza owulacji (jajeczkowania),

3. faza wydzielnicza,

4. faza krwawienia miesiączkowego.

Faza wzrostu obejmuje odbudowę błony śluzowej jamy macicy (endometrium) po miesiączce oraz jej rozrost pod wpływem wydzielanych przez jajniki estrogenów, których stężenie we krwi stale wzrasta. Trwa ona około 10-14 dni. Faza owulacji to pęknięcie pęcherzyka Graafa i uwolnienie z niego dojrzałej komórki jajowej. Czynnikiem, który pobudza jajeczkowanie jest hormon luteinizujący - LH; stężenie tego hormonu we krwi kobiety znacznie wzrasta na kilkanaście godzin przed owulacją. Przy regularnych, 28-dniowych cyklach owulacja odbywa się w połowie cyklu, czyli około 14. dnia cyklu. Jest to najlepszy okres do poczęcia dziecka. W fazie wydzielniczej, pod wpływem rosnącego poziomu progesteronu wydzielanego przez przekształcony pęcherzyk Graafa - tzw. ciałko żółte (a po zajściu w ciążę przez łożysko), dochodzi do dalszych zmian w błonie śluzowej macicy. Zmiany te polegają na rozwoju gruczołów błony śluzowej, ich charakterystycznym skręceniu i wzbogaceniu ich wydzieliny w różne substancje odżywcze. Ma to na celu przygotowanie błony śluzowej macicy na przyjęcie zapłodnionego jaja, czyli zagnieżdżenia.
Jeżeli nie dochodzi do zapłodnienia, to pojawia się faza krwawienia miesiączkowego (trwającego prawidłowo 3-5 dni), czyli złuszczenia i wydalenia błony śluzowej jamy macicy. Warto wspomnieć, że złuszczaniu nie ulega błona śluzowa szyjki macicy, reagująca w czasie całego cyklu miesiączkowego na bodźce hormonalne znacznie słabiej niż błona śluzowa jamy macicy.
<<< Powrót

Przekwitanie (klimakterium) i menopauza
Przekwitanie (klimakterium) jest okresem przejściowym między dojrzałością płciową a starością. Przekwitanie spowodowane jest stopniowym wygasaniem prawidłowej czynności jajników, co objawia się zaniknięciem dwufazowości cyklu (cykle bezowulacyjne), zaburzeniami cyklu miesiączkowego, aż do ustania miesiączkowania. Ostatnia miesiączka nazywana jest menopauzą. Menopauza nie jest jednak równoznaczna z początkiem przekwitania, które rozpoczyna się około 6 lat przed menopauzą. Wystąpienie menopauzy często poprzedza okres nieregularnie powtarzających się miesiączek. Tylko to krwawienie miesiączkowe można uznać za menopauzę, po którym występuje co najmniej 6-miesięczna przerwa w krwawieniu.
Menopauza dzieli okres przekwitania na okres przedmenopauzalny i pomenopauzalny - trwający również około 6 lat. Tak więc okres przekwitania jest procesem długotrwałego, stopniowego wygasania czynności jajników. Zmiany zachodzące w tym okresie w organizmie kobiety, zarówno zmiany czynnościowe, jak i organiczne, niosą ze sobą niebezpieczeństwo pojawienia się patologii. Dlatego też, wystąpienie np. krwawienia z dróg rodnych u kobiety po menopauzie wymaga konsultacji lekarskiej.

Cykl miesiączkowy rozpoczyna się pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego, kończy zaś ostatniego dnia przed następną miesiączką

Przebieg cyklu miesiączkowego.

Średni czas trwania cyklu wynosi 28 dni, u większości kobiet waha się od 27 do 30 dni. Cykle krótsze niż 26 dni i dłuższe niż 32 dni mogą budzić niepokój i wymagają konsultacji lekarskiej.

W ciągu każdego cyklu miesiączkowego organizm kobiety jest przygotowywany do tego aby mogła zaistnieć ciąża. Główną rolę w tym zadaniu odgrywają hormony płciowe - estrogeny i progesteron, których działanie powtarza się w każdym cyklu miesiączkowym.

Hormony płciowe działają na macicę przygotowując ją w każdym cyklu miesiączkowym do możliwości powstania ciąży.

Najpierw macica zostaje przygotowana do ewentualnego przyjęcia zapłodnionego jaja. Hormony powodują, iż nabłonek jamy macicy (czyli komórki wyścielające jamę macicy) staje się miękki jak dywan, gotowy do przyjęcia zapłodnionego jaja i stworzenia najlepszych warunków do rozwoju ciąży. Następnie, przy udziale hormonów dochodzi do uwolnienia z jajnika komórki jajowej, gotowej do zapłodnienia przez plemniki. Jeżeli jednak nie dojdzie do zapłodnienia to komórka jajowa obumiera i wówczas organizm zaczyna przygotowywać się do następnej możliwości powstania ciąży, czyli do kolejnego cyklu miesiączkowego.

W tym też celu zostaje usunięty nabłonek jamy macicy, który nie będzie już użyteczny w kolejnym cyklu. Dzieje się to w ten sposób, iż podczas miesiączki wypływająca krew porywa nabłonek ze sobą i usuwa go poza organizm kobiety.

Fazy cyklu miesiączkowego:

Cykl miesiączkowy podzielić można na 4 fazy. Są to:

Krwawienie miesiączkowe

• a - macica jest gotowa do ciąży, jajo zostaje uwolnione z jajnika,

• b - jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia, komórka jajowa obumiera,

• c - nabłonek jako już bezużyteczny, usuwany jest podczas miesiączki

• faza krwawienia

• faza dojrzewania komórki jajowej

• faza jajeczkowania - owulacja

• faza ciałka żółtego

1. Faza krwawienia.

Jest to okres trwający średnio 3 do 5 dni w którym dochodzi do łuszczenia nabłonka (powierzchniowej warswy komórek) jamy macicy i wydalenia go z macicy wraz z krwią poza organizm kobiety. Obrazowo można określić, iż macica jest okresowo "oczyszczana" z tkanek które stają się bezwartościowe dla celów rozmnażania.

2. Faza dojrzewania komórki jajowej - faza przed jajeczkowaniem.

Długość tej fazy nie jest stała, trwa średnio 12 - 14 dni. Cykle długie mają fazę dojrzewania dłuższą, zaś cykle krótkie - krótszą.

3. Jajeczkowanie czyli owulacja.

Nie jest to właściwie faza cyklu, lecz proces polegający na uwolnieniu z jajnika (z tzw. pęcherzyka jajnikowego) dojrzałej komórki jajowej. Jajeczkowanie ma miejsce mniej więcej w połowie cyklu tj. na około 14 dni przed miesiączką - z możliwością przesunięcia o jeden dzień wcześniej lub później. Odstępstwa od tej reguły opisane są dalej.

Jajeczkowanie jest bardzo istotne z punktu widzenia zapłodnienia. Uwolniona z jajnika komórka jajowa może po połączeniu z plemnikiem i osadzeniu (zagnieżdżeniu się) w jamie macicy dać początek zarodkowi czyli przyszłemu dziecku. Komórka jajowa wędruje z jajnika przez jajowód do macicy, żyje około 24 godzin, po których obumiera jeżeli nie dojdzie do połączenia z plemnikiem. Na ogół podczas jednego cyklu zostaje uwolniona tylko jedna komórka jajowa.

4. Faza ciałka żółtego - po jajeczkowaniu

Długość tej fazy wynosi średnio 14 dni i trwa do ostatniego dnia przed wystąpieniem miesiączki. Polega ona na tym, że w miejscu, w którym rozwijało się jajo, powstaje w jajniku tzw. ciałko żółte. Wydzielaono hormony, których zadaniem jest utrzymanie ciąży.

O ile nie dojdzie do połączenia jaja z plemnikiem, w organizmie kobiety spada poziom hormonów ciałka żółtego. Jest to sygnał do zniszczenia się nabłonka wyścielającego jamę macicy i jej oczyszczenia czyli wystąpienia krwawienia miesiączkowego. Następnie cykl rozpoczyna się od nowa.

Cykl miesiączkowy a możliwość zajścia w ciążę

Aby doszło do zapłodnienia komórki jajowej i rozwoju ciąży musi zostać spełnionych kilka warunków. Oto podstawowe z nich:

• obecność żywej i dojrzałej komórki jajowej - czyli wystąpienie jajeczkowania,

• obecność żywych i dojrzałych komórek męskich - plemników - czyli odbyty stosunek płciowy (bądź sztuczne wprowadzenie nasienia),

• obecność odpowiednio przygotowanej błony śluzowej jamy macicy, umożliwiającej zagnieżdżenie zapłodnionego jaja - jest to efekt prawidłowego działania hormonów płciowych.

Warunki powstania ciąży:

Jak wspomniano wcześniej jajeczkowanie odbywa się mniej więcej w połowie cyklu miesiączkowego tj. na około 14 (+/- 1) dni przed wystąpieniem miesiączki. Moment jajeczkowania i następujące po nim 24 godziny (długość życia komórki jajowej) to okres największego prawdopodobieństwa zajścia w ciążę, gdy dojdzie do stosunku płciowego.

• Jak zachodzi się w ciążę

Plemniki - komórki płciowe męskie żyją w sprzyjających warunkach 72 godziny (3 dni). Tak więc okres płodny należy rozszerzyć o trzy dni przed owulacją. Czy wobec tego, aby uniknąć niepożądanej ciąży, nie wystarczy powstrzymać się od współżycia płciowego jedynie przez cztery "krytyczne" dni? (trzy dni przed spodziewaną owulacją - przeżycie plemników oraz jeden dzień po owulacji - przeżycie komórki jajowej). Podroż plemnika

Odpowiedź na to pytanie jest negatywna, gdyż głównym problemem w skutecznym zastosowaniu takiej metody antykoncepcji są trudności w precyzyjnym określeniu dnia owulacji. Zdaniem naukowców jajeczkowanie ma miejsce pomiędzy 13 a 15 dniem przed miesiączką. Należy jednak dodać, iż kobieta - szczególnie młoda, współżyjąca płciowo nieregularnie, nie może dokładnie przewidzieć jak długo będzie trwał cykl miesiączkowy. Może on trwać zarówno 27 jak i 31 dni. Prześledźmy na przykładzie (w tabeli po prawej stronie), w jak szerokich granicach można spodziewać się jajeczkowania u nieregularnie miesiączkującej kobiety.

Otrzymujemy zakres pomiędzy 12- a 18-tym dniem cyklu podczas którego możliwa jest owulacja a więc i zapłodnienie. Do otrzymanego zakresu należałoby dodać długość życia plemników, komórki jajowej, margines bezpieczeństwa, co znacznie wydłużyłoby okres, w którym może dojść do zapłodnienia i powstania ciąży. Ponadto istnieją czynniki, które powodują iż jajeczkowanie nie następuje pomiędzy 13 a 15 dniem przed miesiączką.

Do takich czynników zaliczyć można m.in.:

• silne przeżycia psychiczne

• zmiany warunków klimatycznych

• zmiany temperatury otoczenia - przegrzanie, przemarznięcie

• stosunek przerywany, stosunek z nowym partnerem, zdenerwowanie

• inne

Nie można też wykluczyć, iż komórka jajowa uwolniona zostanie z jednego jajnika (jak to bywa zazwyczaj) a po kilku dniach, pod wpływem nieznanych przyczyn, dochodzi do uwolnienia drugiej komórki jajowej z drugiego jajnika. Wszystkie te czynniki powodują, iż jednoznaczne określenie dni płodnych i niepłodnych nie może być prostą matematyczną wyliczanką a jest problemem złożonym i trudnym do ujęcia w sztywne ramy i reguły.

Cykl miesiączkowy kobiety

Najważniejsze hormony regulujące cykl miesięczny u kobiet:

• Estrogeny - są to żeńskie hormony płciowe. Należą one do steroidów. Są syntetyzowane przez jajniki, a także w niewielkich ilościach przez jądra i korę nadnerczy. Do najważniejszych estrogenów należą estradiol, estriol i estron. Syntetyczne estrogeny używane są w przemyśle farmaceutycznym do produkcji tabletek antykoncepcyjnych i zastępczych leków hormonalnych stosowanych w czasie menopauzy. Estrogeny wpływają na błonę śluzową macicy powodując rozrost naczyń krwionośnych i zwiększenie jej ukrwienia.

Estradiol wytwarzany jest przez rosnące pęcherzyki Graafa w jajnikach, a w mniejszych ilościach przez łożysko i korę nadnerczy. Wydzielanie estradiolu regulowane jest przez hormony przysadki mózgowej. Estradiol reguluje popęd płciowy i odpowiada za wykształcenie drugorzędowych cech płciowych żeńskich. Ponadto, wpływa również na rozwój gruczołów mlecznych oraz na metabolizm.

• Progesteron - jest to steroidowy żeński hormon płciowy, który początkowo syntetyzowany jest przez ciałko żółte, a następnie przez łożysko. Umożliwia on implantację zapłodnionej komórki jajowej, czyli zygoty, w błonie śluzowej macicy i utrzymanie ciąży. Wykazuje on antagonistyczne działanie w stosunku do estrogenów hamując dojrzewanie pęcherzyków Graafa. W lecznictwie stosowany zapobiegawczo przy ryzyku poronienia, zatruciach ciążowych, zaburzeniach miesiączkowania.

• Hormon luteotropowy (LH) - jest to hormon gonadotropowy, syntetyzowany i uwalniany przez przedni płat przysadki mózgowej. Na jego sekrecję wpływają hormony podwzgórza. Jego narządem docelowym są jajniki i jądra. Pod wpływem LH następuje zakończenie procesu oogenezy, w wyniku którego powstaje dojrzała, zdolna do zapłodnienia komórka jajowa, jako tak zwany pęcherzyk Graafa. Pod wpływem gwałtownego wyrzutu LH do krwi przez przysadkę mózgową, dochodzi do pęknięcia pęcherzyka i uwolnienia komórki jajowej. Proces ten nosi miano owulacji. W tym momencie pozostałe komórki pęcherzyka przekształcają się w tak zwane ciałko żółte.

• Hormon folikulotropowy (FSH) - jest to hormon gonadotropowy, podobnie jak LH, wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej, a jego wydzielanie jest regulowane przez podwzgórze. Pobudza jajniki do wydzielania estrogenów, które wpływają na wzrost i dojrzewanie komórek jajowych

.

	Początek formularza szukane słowa      ilość stron      -          ocena      -          płeć      dowolna     mężczyzna     kobieta szkoła      podstawowa      gimnazjum      liceum      studia      szukaj w: Biologia - Człowiek Dół formularza

Opracowania.pl
polecane przez Bryk

Opracowania z biologii znajdziesz też w portalu opracowania.pl

Materiały gotowe do zapamiętania, zamiast korepetycji.

Dodaj do notatnika

Pobierz pracę

Mini-ściąga do druku

Dodaj komentarz

Autor:

Iwona Malik

Strony maszynopisu (a4):			4,8
Strony rękopisu (a5):			11,9
Ocena nauczyciela

Komentarz nauczyciela:

temat wyczerpany, bogaty język

Średnia ilość gwiazdek:

3,25

Oceń pracę
pdst.	gimn.	liceum		studia

	wybierz szkołę aby ograniczyć ilość wyników	Początek formularza Dół formularza	Początek formularza Dół formularza	Początek formularza Dół formularza	Początek formularza Dół formularza

Brykowisko
	Najświeższe galerie na Brykowisku laguna xD Nazwa: :) poziomka98 Nazwa: haha ;D Ostatnio dołączyli do brykujących Haikara Wiek: 70 Paulincia3196 Wiek: 14 O sobie: : Zapytaj, a się dowiesz!! Ostatnio dodali prace amina karolex123 Wiek: 12 Nr gg: 31242010
Liceum » Biologia » Człowiek

Cykl miesiączkowy kobiety

Najważniejsze hormony regulujące cykl miesięczny u kobiet:

• Estrogeny - są to żeńskie hormony płciowe. Należą one do steroidów. Są syntetyzowane przez jajniki, a także w niewielkich ilościach przez jądra i korę nadnerczy. Do najważniejszych estrogenów należą estradiol, estriol i estron. Syntetyczne estrogeny używane są w przemyśle farmaceutycznym do produkcji tabletek antykoncepcyjnych i zastępczych leków hormonalnych stosowanych w czasie menopauzy. Estrogeny wpływają na błonę śluzową macicy powodując rozrost naczyń krwionośnych i zwiększenie jej ukrwienia.

Estradiol wytwarzany jest przez rosnące pęcherzyki Graafa w jajnikach, a w mniejszych ilościach przez łożysko i korę nadnerczy. Wydzielanie estradiolu regulowane jest przez hormony przysadki mózgowej. Estradiol reguluje popęd płciowy i odpowiada za wykształcenie drugorzędowych cech płciowych żeńskich. Ponadto, wpływa również na rozwój gruczołów mlecznych oraz na metabolizm.

• Progesteron - jest to steroidowy żeński hormon płciowy, który początkowo syntetyzowany jest przez ciałko żółte, a następnie przez łożysko. Umożliwia on implantację zapłodnionej komórki jajowej, czyli zygoty, w błonie śluzowej macicy i utrzymanie ciąży. Wykazuje on antagonistyczne działanie w stosunku do estrogenów hamując dojrzewanie pęcherzyków Graafa. W lecznictwie stosowany zapobiegawczo przy ryzyku poronienia, zatruciach ciążowych, zaburzeniach miesiączkowania.

• Hormon luteotropowy (LH) - jest to hormon gonadotropowy, syntetyzowany i uwalniany przez przedni płat przysadki mózgowej. Na jego sekrecję wpływają hormony podwzgórza. Jego narządem docelowym są jajniki i jądra. Pod wpływem LH następuje zakończenie procesu oogenezy, w wyniku którego powstaje dojrzała, zdolna do zapłodnienia komórka jajowa, jako tak zwany pęcherzyk Graafa. Pod wpływem gwałtownego wyrzutu LH do krwi przez przysadkę mózgową, dochodzi do pęknięcia pęcherzyka i uwolnienia komórki jajowej. Proces ten nosi miano owulacji. W tym momencie pozostałe komórki pęcherzyka przekształcają się w tak zwane ciałko żółte.

• Hormon folikulotropowy (FSH) - jest to hormon gonadotropowy, podobnie jak LH, wydzielany przez przedni płat przysadki mózgowej, a jego wydzielanie jest regulowane przez podwzgórze. Pobudza jajniki do wydzielania estrogenów, które wpływają na wzrost i dojrzewanie komórek jajowych

.

R E K L A M A

czytaj dalej ↓

Cykl miesiączkowy

Jest on regulowany przez układ podwzgórzowo-przysadkowy. Główną rolę pełnią przysadkowe hormony gonadotropowe FSH i LH, które wpływają na jajniki stymulując je do wydzielania swoistych hormonów - estrogenów i progesteronu. Wydzielanie hormonów jajnikowych ma przebieg cykliczny i reguluje zmiany zachodzące w śluzówce macicy, które składają się na cykl miesiączkowy. Średnia długość tego cyklu menstruacyjnego wynosi 28 dni. Cykl ten dzieli się na trzy etapy:

• faza pęcherzykowa (folikularna)- w fazie tej jajniki, pobudzone przez hormony gonadotropowe FSH i LH, zwiększają wydzielanie estrogenów. Pod wpływem FSH pęcherzyki Graafa rosną i dojrzewają, stopniowo przesuwając się ku powierzchni jajnika. W tym czasie w pęcherzyku zachodzi podział mejotyczny pierwotnej komórki jajowej. Macica wchodzi w tak zwaną fazę wzrostową, w której jej błona śluzowa, przygotowując się na ewentualną ciążę, zaczyna grubieć. Pod koniec fazy pęcherzykowej dochodzi do gwałtownego wzrostu poziomu LH we krwi, który powoduje pęknięcie pęcherzyka i uwolnienie komórki jajowej, czyli owulację

• faza lutealna (faza ciałka żółtego) - komórka jajowa jest w jajowodzie, a z pozostałych komórek pęcherzyka Graafa tworzy się ciałko żółte (corpus luteum), które syntetyzuje i wydziela progesteron. Jajeczkowanie powoduje w macicy początek fazy wydzielniczej (sekrecyjnej), kiedy to zaczynają funkcjonować gruczoły cewkowe. W komórkach błony śluzowej macicy odkładany jest glikogen i lipidy. Macica przygotowuje się na przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Faza ta trwa tak długo, jak długo funkcjonuje ciałko żółte. Jeżeli komórka jajowa nie zostanie zapłodniona, następuje miesiączka

• miesiączka (menstruacja) - jest to krwawienie powstałe w wyniku pękania spiralnych naczyń krwionośnych w grubej, obficie ukrwionej śluzówce macicy. Śluzówka zostaje złuszczona, a jej resztki razem ze śluzem i krwią są wydalane na zewnątrz ciała. Miesiączka trwa zazwyczaj od 3-5 dni

Cykl miesiączkowy, który trwa średnio 28 dni, liczony jest od pierwszego dnia miesiączki (krwawienia). Następująca faza pęcherzykowa trwa około 14 dni i kończy się owulacją (jajeczkowaniem). Tak więc owulacja wypada zazwyczaj w połowie cyklu.

Już drugiego, trzeciego dnia cyklu zaczyna stopniowo wzrastać wydzielanie FSH i LH przez przysadkę, przy czym FSH znacznie przeważa ilościowo. Najwyższy ich poziom notuje się w 12 - 13 dniu cyklu. Hormony te stymulują jajnik do sekrecji estrogenów oraz do rozwoju pęcherzyka Graafa. Z około 400 tysięcy pierwotnych komórek jajowych, rozwija się w okresie dojrzałości płciowej ok. 360-500 pęcherzyków Graafa. W trakcie każdego cyklu miesiączkowego dojrzewa jeden pęcherzyk Graafa. Ma on kulisty kształt. Składa się z otoczki zewnętrznej, w której występują liczne naczynia krwionośne i limfatyczne, po nią leży wielowarstwowa błona ziarnista i wzgórek jajonośny wraz z zawartą w nim komórką jajową. Pęcherzyk wypełniony jest płynem.

Po wydostaniu się z pękniętego pęcherzyka, komórka jajowa, poprzez lejek jajowodu, przedostaje się do niego, gdzie może ona zostać zapłodniona. Ciałko żółte, pod wpływem LH, rozpoczyna wydzielanie progesteronu. Syntetyzuje ono również estrogeny. Wysoki poziom progesteronu oraz estrogenów hamuje wydzielanie FSH i LH. Jeśli uwolnione jajo nie zostanie zapłodnione i nie rozpocznie się ciąża, czynność wydzielnicza ciałka żółtego zanika w ciągu 2 tygodni. Spada poziom estrogenów i progesteronu we krwi, co powoduje wydzielanie gonadotropin przysadkowych (FSH i LH), które zaczynają pobudzać nowe pęcherzyki Graafa do wzrostu i dojrzewania - i cały cykl rozpoczyna się od nowa.

Zapłodnienie i ciąża

Dojrzała komórka jajowa, która została uwolniona z pęcherzyka Graafa, jest wychwytywana przez palczaste wypustki lejka jajowodu. Jajowód wyścielony jest nabłonkiem migawkowym. Ruch rzęsek tego nabłonka powoduje przesuwanie się komórki jajowej wzdłuż jajowodu w kierunku macicy. Droga ta trwa kilka dni. Komórka jajowa musi zostać zapłodniona w górnej części jajowodu, gdyż musi być wystarczająco dużo czasu na podziały komórkowe powstałej zygoty i wytworzenie blastocysty, zdolnej do implantacji w macicy . W związku z tym, plemnik ma około 24 godzin na wniknięcie do komórki jajowej, licząc od momentu uwolnienia jaja z pęcherzyka. Licząc od momentu wytrysku, plemniki mogą dotrzeć do jajowodu w ciągu kilku godzin. Czas życia plemników w drogach rodnych kobiety wynosi około 72 godzin. Największa szansa na zapłodnienie i w konsekwencji zajście w ciążę jest wówczas, gdy plemniki znajdują się już w jajowodzie w momencie nastąpienia owulacji. Plemniki otaczają komórkę jajową i za pomocą enzymów zawartych w akrosomach rozpuszczają osłonkę przejrzystą, która otacza jajo. Do rozpuszczenia tej osłonki potrzebnych jest około 5 tysięcy plemników. Gdy jeden z plemników przeniknie do wnętrza komórki jajowej, jej powierzchnia staje się nieprzepuszczalna dla innych plemników. Wniknięcie plemnika do wnętrza jaja nazywa się zaplemnieniem. Do zapłodnienia dochodzi w momencie zlania się jąder obu gamet, w wyniku czego powstaje zygota, która jest początkiem życia nowego organizmu.

Nowo powstała zygota zaczyna się dzielić mitotycznie i w konsekwencji dochodzi do wytworzenia stadium zwanego blastulą. Procesy te zachodzą w czasie wędrówki do macicy i trwają około 6-7 dni, po czym następuje implantacja zarodka w błonie śluzowej macicy. Komórki zarodka wytwarzają błony płodowe - najpierw owodnię, potem omocznię i na końcu kosmówkę. Palczaste wyrostki kosmówki, zwane kosmkami, wrastają głęboko w ścianę macicy. W ten sposób powstaje łożysko, które jest wspólnym wytworem zarodka i ściany macicy.

Niedługo po implantacji, w organizmie kobiety zaczyna gwałtownie wzrastać poziom hormonu - b-gonadotropiny kosmówkowej (hCG). To właśnie ten hormon wykrywany jest przez testy ciążowe lub badanie krwi. b-gonadotropina kosmówkowa ma decydujące znaczenie dla implantacji i utrzymania ciąży. Przy niskim jej stężeniu dochodzi do poronienia. Wszystkie hormony produkowane przez łożysko wpływają na metabolizm matki w taki sposób, by płód miał dostarczaną wystarczającą ilość substancji odżywczych. W przypadku zapłodnienia i ciąży, ciałko żółte przekształca się w ciałko ciążowe.

---