Metody aktywizujące:

Metody aktywizujące - grupa metod nauczania charakteryzująca się tym, że w procesie kształcenia aktywność podmiotu uczącego się przewyższa aktywność podmiotu nauczania.

Metody:

1. oparte na działaniu:

-samodzielnych doświadczeń

-ćwiczeń

-zadań stawianych dziecku do rozwoju

- kierowania własną działalnością dziecka

2. oglądowe:

-obserwacje

-pokaz

3. słowne:

-rozmowy

-opowiadanie

-zagadki, metoda żywego słowa

-objaśnienie, instrukcję

Klasyfikacja m.aktywizujących wg. J.Krupiewskiej, kryterium: cele i treści edukacyjne:

• Integracyjna

• Tworzenie i definiowanie pojęć i zasad

• Hierarchizacja

• Twórczego rozwiązywania problemów

• Pracy we współpracy

• Ewaluacyjne

• Twórczego myślenia

• Grupowego podejmowania decyzji

• Dyskusje

• Diagnostyczne

• Planowania gire dydaktycznych przyśpieszonego uczenia się

Dlaczego warto wykorzystywać m.aktywizujące?- sprzyjają rozwijaniu twórczego i krytycznego myślenia, dają okazję do pełnienia różnych ról, wywołują pozytywne emocję wdrażają do samooceny. Wyzwalanie aktywności poznawczej dzieci, możliwość zaspokojenia potrzeb edukacyjnych uczniów o różnych preferencjach sensorycznych.

Zasady aktywności dziecka:

1. zasada wewnętrznej i zewnętrznej aktywności.

2. zasada aktywności rzeczywistej a nie pozornej

3. zasada aktywności różnorodnej

4. zasada aktywności korzystania z zasobów wewnętrznych i zewnętrznych

Wady i zalety m.aktywizujących:

+ rozwijanie twórczego i krytycznego myślenia

+ dają okazję do pełnienia różnych ról

+ wywołują pozytywne emocję

+ wdrażają do samooceny

-brak atmosfery bezpieczeństwa [prawo do blędów, prawo do pytań, do indywidualnego tępa pracy

-nadmierne ingerowanie nauczyciela w proces myślenia uczniów

-błędne rozumienie nauczycieli istoty metod aktywizujących

-brak rozróżnienia pomiędzy metodami a technikami aktywizującymi

Metoda projektów:

Matoda projektów - To pogłębione badanie tematu o dużej wartości poznawczej.

Realizuje go niewielka grupa, czasem klasa, czasem jedno dziecko.

Podstawowe cechy projektu:

-Charakter badawczy

-Działania badawcze ukierunkowane są celowo, tak by znaleźć odpowiedź na pytania dotyczące tematu postawione przez dzieci, nauczyciela lub pojawiające się podczas pracy

Dlaczego metoda projektów:

-Inne metody nie pomagają w formułowaniu pytań

-Nie zachęcają do inicjatywy przy zgłębianiu problemu

-Projekt angażuje intelekt i emocje

-To wspólna przygoda nauczyciela i dzieci.

-Nauczyciel nie wie, w jakim kierunku rozwiną się zainteresowania dzieci.

To samo dziecko stawia pytania, samo szuka odpowiedzi i samo decyduje , jakie zadania wybierze.

Zalety i wady:

+Korzyści krótkoterminowe (wzrost umiejętności szkolnych: czytanie, pisanie, liczenie))

+Korzyści długoterminowe (społeczne, emocjonalne: motywacja do nauki, zdolności do nauki, większa częstotliwość wzajemnych kontaktów)

+Współpraca z rodzicami (włączają się, rozmawiają, kupują książki, zabierają na wycieczki, są ekspertami, moment kulminacyjny)

+Wzrost umiejętności rozwiązywania problemów (myślenie matematyczne : liczenie, porównywanie, klasyfikowanie; naukowe: tworzą listę pytań, omawiają strategie umożliwiające znalezienie odpowiedzi lub źródła informacji)

- problemy z oceną wkładu pracy uczestników

- projekty wymagają pracy i są czasochłonne

- brak zaangażowania uczniów słabszych

- chęć dominacji uczniów lepszych

- problemy na poziomie organizacji pracy, podziału i przydziału zadań

- w licznych grupach mogą być problemy z dyscyplinowaniem.

Wybór tematu:

Podstawą są wspólne doświadczenia

Zdarzenie katalityczne (wycięcie migdałków- karetka pogotowia, chory kotek - makieta lecznicy, budowa obok przedszkola - budowa koparki)

- dotyczy dzieci, ich środowiska,

- nie abstrakcyjny,

- możliwość zorganizowania obserwacji,

- powrotu do tych miejsc,

- związany z doświadczeniem dzieci

Struktura projektu:

Trzy etapy.

Różny udział dzieci i nauczyciela.

Struktura projektu pełni rolę pomocniczą, a nie stanowi rezultat końcowy.

Etap 1 - wybór tematu

Etap 2 - dokonujemy analizy wstępnej siatki i siatki dzieci

Etap 3 - dyskusja podsumowywująca przygotowanie wydarzenia kulminacyjnego by umożliwić dzieciom podzielenia się wiedzą

Czym się różni metoda projektów od innych metod nauczania?

Dzieci badają jeden temat przez dłuższy czas. Przy wyborze tematu istotną rolę odgrywa ich zainteresowanie. Temat musi być dla dzieci ważny i powinien odnosić się do ich doświadczeń życiowych. Dzieci często prowadzą szczegółowe badania na poziomie o wiele bardziej zaawansowanym, niż wyobraża to sobie większość dorosłych. Rola nauczyciela polega na włączeniu do projektu części merytorycznych, np. w zakresie matematyki, czytania i wiedzy o środowisku.

Rola rówieśników:

Rola rówieśników - kształtowanie się relacji wzajemności, dziecko dla innego dziecka może być jak nauczyciel. Może oddziaływac na jego rozwój poznawczy jest to relacja obustronna. Dzieci mogą być dla siebie wsparciem

Uczenie się kooperatywne- zestaw technik i procedur, które opierają się a pracy grupowej

Warunki uczenia kooperatywnego:

- wielkość grupy do 5 osób

- Członkowie grupy zróżnicowani

Aby lekcja mogła być uznana za kooperatywną, musi w niej wystąpić pięć podstawowych elementów:

Pozytywna współzależność

Interakcja twarzą w twarz

Indywidualna odpowiedzialność za uczenie się zadanego materiału

Umiejętność współpracy

Przetwarzanie grupowe

Wady i zalety uczenia kooperatywnego:

+ efektywne wykorzystanie czasu przeznaczonego na naukę i własny rozwój

+wyjątkowo korzystne warunki uczenia się dla uczniów słabszych

+wzrost motywacji do nauki i emocjonalnego zaangażowania w procesy przebiegające podczas lekcji

- źle dobrane grupy ( albo grupy „lepszy uczniów” albo grupy słabszych )

- niezdrowa rywalizacja pomiędzy członkami grupy

- brak komunikacji w grupie podczas wykonywania zadań.

Pogadanka:

Pogadanka - polega na rozmowie nauczyciela z uczniami, przy czym nauczyciel jest w tej rozmowie osobą kierującą. Nauczyciel stawia uczniom kolejne pytania, na które otrzymuje od nich odpowiedzi.

Jak przygotować pogadankę:

• Ustanowienie celu (czego spodziewac się po pogadance): wprowadzenie nowego materiału, wzbogacenie wiadomości.

• Analiza merytoryczno-logiczna musi zebrać nazwy, fakty, pojęcia o których będzie rozmawiać z dziećmi. Będzie chciał im przedstawić. Zbadanie związku między nimi, które SA główne a które mniej. Ustalenie kolejności

• Rozłożenie elementów między pytaniami i ułożenie w odpowiedniej kolejności. Ustalić pytania dla dziecka tak aby były one najlepsze dla nauczyciela

• Sprawdzić czy te pytania będą odpowiednie i czy będą logiczne

• Zaprojektowanie zadań. Gdzie uczniowe więdzę będą mogli wykorzystać

Korzyści i zagrożenia:

- uczniowie przestają myśleć ( odpowiadają na zasadzie prostych skojarzeń)

- kiedy tok zajęć nie jest jasny/zrozumiały dla uczniów.

+ krok po kroku uczeń przyswaja sobie nowe informacje

+ uczeń porządkuje swoje posiadane już wiadomości

+ bieżąca kontrola stopnia opanowania materiału przez ucznia

Czym pogdanka różni się od rozmowy?

Podczas pogadanki nauczyciel kieruje rozmową zadając odpowiednie pytania natomiast podczas rozmowy nauczyciel kieruje się swobodnymi wypowiedziami uczniów na dany temat bez uprzedniego przygotowywania pytań.

---