Grupa 2 Edukacja Elementarna, Studia Podyplomowe

Marzena Kuszczuk, Monika Piszczatowska, Marta Olechwierowicz

Psychologia rozwojowa

Dziecko 5 letnie

Rozwój fizyczny	Rozwój umysłowy	Rozwój emocjonalny	Rozwój społeczny
Dziecko w wieku 5 lat:
mierzy około 107-112cm waży około 18-20 kg jego kończyny i szyja wydłużają się, zanika tkanka tłuszczowa lubi ruch, jest bardzo aktywne, następuje przyrost zdolności motorycznych podczas siedzenia często zmienia pozycję zwinnie biega, wzrasta długość kroku oraz rozwija się technika biegu kuca, klęka, wspina się na drabinkę, pokonuje przeszkody skacze obunóż przed siebie, skacze na jednej nodze w miejscu, robi trzy przysiady samodzielnie w zabawach ruchowych uczy się zwracać uwagę na inne dzieci, orientuje się w przestrzeni utrzymuje równowagę, przy pomocy rąk, balansuje wchodzi i schodzi ze schodów bez trzymania się poręczy zaczyna jeździć na rowerze na dwóch kołach łapie piłkę, rzuca i kopie w nią sprawnie łączy klocki typu LEGO i buduje z nich obiekty przycina papier, tnie po prostej linii wykleja kontury, przykleja naklejki lepi z plastelinykształty przestrzenne nawleka korale, igłę trzyma przedmioty efektywnie, włączając ołówek do pisania potrafi narysować koło, trójkąt, kwadrat rysuje linie pionowe, poziome, ukośne potrafi samodzielnie nakładać różne części odzienia może mieć trudności z takimi czynnościami jak zawiązanie fartuszka lub sznurowadeł u bucików czy też guzików u płaszcza je łyżeczką, widelcem, czasem posługuje się również nożem, pije z kubka potrafi umyć ręce, twarz, niestarannie je wyciera, myje zęby czesze włosy zwykle w jedną stronę potrafi skorzystać z toalety bez pomocy dorosłych	rozpoznaje pojedyncze litery, potrafi policzyć do 10 rozpoznaje podstawowe kolory i prawidłowo stosuje je w rysunkach zna adres domowy rozumie znaczenie przeciwieństw (mały - duży) i podobieństw (ten sam kolor samochodzików) rozpoznaje koło, kwadrat, trójkąt odróżnia prawą stronę ciała od lewej potrafi wymienić dni tygodnia rozumie znaczenia następstwa czasu, np. dziś, jutro, rano, wieczorem układa proste puzzle i układanki potrafi porównać dwa zbiory ze względu na ilość i utworzyć zbiór przedmiotów podobnych do siebie animizuje i antropomorfizuje przedmioty, zjawiska i zdarzenia (np. miś jest głodny) umie szczegółowo opowiedzieć zdarzenie, (np. wydarzenie z przedszkola, usłyszaną historię) zadaje mnóstwo pytań: po co, dlaczego, kiedy? potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki rozpoznaje i zapamiętuje to, co jest przedstawione na obrazkach układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r	zaczyna się wstydzić „nie patrzcie, kiedy się rozbieram” często odmawia wykonania zadania lub polecenia chce decydować samo o sobie chce być najważniejsze, na pierwszym miejscu zaczyna podlegać gwałtownym reakcjom, zwykle są one krótkotrwałe jest często uparte, dyskutuje zmienne, łatwo śmiech przechodzi w płacz i odwrotnie jest spontaniczne, nie panuje nad ekspresją każde nowe wydarzenie jest źródłem emocji coraz lepiej rozumie emocje własne i innych osób, zdobywa zdolność regulowania ekspresji własnych emocji posiada zdolność i skłonność do mówienia o emocjach i refleksji nad nimi komentuje i wyjaśnia reakcje emocjonalne innych osób potrafi właściwie oceniać przyczyny podstawowych reakcji emocjonalnych jednak jest skłonne zwracać uwagę na czynniki zewnętrzne wywołujące emocje niż na wewnętrzne /z wiekiem zasada ta ulega odwróceniu/ potrafi przewidywać w zabawie, co może zrobić rówieśnik przejawiający określone emocje nabywa umiejętności zaradczych, które pozwalają manipulować zachowaniami i uczuciami innych osób przez wyrażanie własnych emocji np. przytulanie się dzieci stają się coraz bardziej świadome znaczenia porażki obok fizjologicznych /czerwienienie się, pocenie/ przejawów emocji obserwuje się wiele ruchowych przejawów emocji, takich jak klaskanie, podskakiwanie pod wpływem oddziaływań społecznych następuje ograniczenie ekspresji emocji, przede wszystkim hamowanie przejawów emocji negatywnych/gniewu, strachu/ dziecko nabiera biegłości w pocieszaniu innych, droczeniu się, żartowaniu z innymi dzieli się wspólnymi przeżyciami oraz pomaga, gdy dostrzeże innych w kłopocie	chętnie bawi się zespołowo, ale wyraźny jest podział na dzieci uległe i dominatorów, pojawiają się częste konflikty w zabawie wciela się w role (zgodne z płcią), zabawa w dom, sklep samodzielnie wymyśla zabawy rozumie polecenia kierowane do całej grupy używa zaimków ja, mnie, mój (poczucie tożsamości) zależy mu na uznaniu dorosłych czasem krytykuje lub zawstydza inne dzieci, wytykając im błędy przyjaźnie charakteryzuje tymczasowość i brak trwałości pojawia się coraz większa wrażliwość na opinię innych odczuwa empatię w konflikcie z kolegami zaczyna rozumieć sens przeprosin, ale częściej winą za konflikt obarcza inne dziecko

BIBLIOGRAFIA

Harwas - Napierała B., Trempała J. Psychologia rozwoju człowieka, t. 2, Warszawa 2008, PWN

Przetacznik - Gierowska M., Makieło - Jarża G. , Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku dziecięcego, Warszawa 1992, WSiP

Vasta R., Haith M., Miller S. Psychologia dziecka, Warszawa 1995, WSiP

Żebrowska M. Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa 1985, PWN

Strelau J., Psychologia, t. 1, Gdańsk 2000, GWP

Gruszczyk-Kolczyńska E., Zielińska E. Nauczycielska diagnoza gotowości do podjęcia nauki szkolnej, 2014, Bliżej Przedszkola

---