21. System totalitarny w Europie
Komunizm w Związku Radzieckim:
- walka o władzę z wrogami wewnętrznymi i zew. po zamachu stanu 1917r.
- rozwiązanie innych partii politycznych, cenzura, „czerwony terror” policji politycznej NKWD, - dezorganizacja i upadek gospodarki rynkowej - komunizm wojenny - kontrola panstwa nad gospodarka, - wojna przeciwko białym czyli wojską danej Ententy (1918-22), - odbudowa godp. pod kontrola państwa w ramach Nowej Ekonomicznej Polityki gospodarka centralnie sterowana,
- budowa panstwa komunistycznego przez Stalina: gospodarka planowa, rozowj przemysłu zbrojeniowego i ciezkiego, - kolektywizacja rolnictwa, - system obozów karnych gułagów, - walka z religia, - kultura na usługach władzy, - jedna ideologia, - jedna partia, - kult jednostki, - aparat przymusu i represji, - brak wolnych mediów, - militaryzacja i panstwo policyjne.
Faszyzm we Włoszech:
Przyczyny: - skutki I WŚ: kryzys gospodarczy, ruina drobnych posiadaczy, demobilizacja armii doprowadzila do dużego bezrobocia, trudności w przestawieniu na produkcje pokojowa, niezadowolenie z podziału swiata po konferencji w Wersalu, upadek autorytetów i wartości, kryzys demokracji parlamentarnej w całej Europie.
Wzrost znaczenia skrajnych ideologii: faszyzmu i komunizmu:
- utworzenie Narodowej Partii Faszystowskiej 1921 z Mussolinim na czele,
- zamach stanu Musolliniego i „marsz na Rzym” czarnych koszul w X 1922r.,
- objecie teki premiera, - rozbudowa przemysłu ciężkiego, - katolicyzm religia państwową,
- hasła nacjonalizmu i kult wodza, - przeciwny parlamentyzmowi i instytucja samorządowym, - potępiał komunizm, - likwidował opozycje i parlament, - ingerowała we wszystkie dziedziny zycia społecznego i gosp. Przy zachowaniu gosp. Wolnorynkowej i własności prywatnej