BIZNES PLAN dr Marlena Ciechan – Kujawa

Biznes plan standardy i praktyka

Literatura:

„Biznes plan. Standardy i praktyka” – Marlena Ciechan – Kujawa

„Założyć firmę i nie zbankrutować. Aspekty zarządcze” S.Sojak

Zaliczenie:

Kolokwium z teorii

Wywiad analiza (ocena w góre)

p.237 piętro II; środa 12:00-13:00

BIZNES PLAN – długofalowy i kompleksowy plan działalności organizacji gospodarczej lub realizacji przedsięwzięcia gospodarczego:

-sporządzony w oparciu o wszechstronną ocenę sytuacji strategicznej firmy (uwzględniającą wszystkie istniejące uwarunkowania natury finansowej, rynkowej, marketingowej, organizacyjnej, kadrowej i technologicznej)

-w udokumentowanej formie prezentujący:

• cele przedsięwzięcia

• sposoby osiągnięcia tych celów

• terminy realizacji tych celów

• zasoby przeznaczone do ich realizacji

FUNKCJE BIZNES PLANU:

wewnętrzna:

-plan wykorzystywany jest jako wewnętrzny dokument niezbędny do zarządzania przedsiębiorstwem, aby w spójny i logiczny sposób rozwijać biznes w ciągu kilku najbliższych lat;

-dostarcza narzędzi do bieżącego monitorowania, dokonywania przeglądów i korekt zarówno w okresie budowy, jaki i w okresie eksploatacji.

Zewnętrzna:

-plan ma podstawowe znaczenie dla uatrakcyjnienia przedsiębiorstwa w oczach potencjalnych inwestorów i przyciągania z zewnątrz środków potrzebnych na finansowanie jej przedsięwzięć

-stanowi podstawę do rozmów z wszelkiego rodzaju kontrahentami i decydentami, takimi jak: wiodący akcjonariusze, banki, potencjalni inwestorzy, agencje finansowe państwowe i prywatne, fundusze inwestycyjne.

Najczęstsze okoliczności sporządzania biznes planu:

-uruchamianie nowej działalności gospodarczej

-przeprowadzanie fuzji przedsiębiorstw

-pozyskiwanie zewnętrznych środków na finansowanie działalności

-krytyczny okres działalności (np. zmiana form własności lub profilu działalności, ukierunkowanie na nowe rynki, duże inwestycje, modernizacja)

-inne: wycena i sprzedaż firmy, restrukturyzacja, likwidacja przedsiębiorstwa

Założenia wstępne:

-zakres przedmiotowy biznes planu

-horyzont czasowy biznes planu

• punkt startowy

• okres analizy danych

• okres projekcji finansowych

-podmioty zaangażowane w jego realizację

-odbiorcy biznes planu

-metodologia budowy biznes planu – metody oceny przeszłości i przyszłości

-czynniki wpływające na jego realizację – okoliczności sprzyjające, obojętne, utrudniające

Wątpliwości przy konstrukcji biznes planu:

1. Kto powinien opracować biznes plan?

2. Jak obszerny powinien być biznes plan?

3. Na ile dokładny powinien być biznes plan?

4. Jak przedstawić ryzyko związane z realizacją przedsięwzięcia?

5. Czy w biznes planie powinno się zamieszczać informacje poufne?

6. Jak zainteresować potencjalnych inwestorów, kredytodawców,…?

-innowacyjna koncepcja

-wykorzystanie doradców z doświadczeniem w dziedzinie mobilizowania środków finansowych o ustalonej wiarygodności

-spełnienie wymogów formalnych i merytorycznych przez dokument /patrz: cechy dobrego biznes planu/

CECHY DOBREGO BIZNES PLANU:

Rodzaje cech	Wyszczególnienie
MERYTORYCZNE	Kompleksowość Długofalowość Wykonywalność Zgodność wewnętrzna Operatywność Wariantowość Elastyczność
FORMALNE	Adekwatność Zgodność ze standardami Czytelność Zwięzłość Wiarygodność danych Poprawność rachunkowa

Struktura biznes planu

1.Wprowadzenie, którego elementami są:

- podsumowanie strategiczne

- ogólna charakterystyka przedsiębiorstwa i/lub przedsięwzięcia

2.Plan strategiczny zawierający:

- wyniki analizy strategicznej

- podstawowe cele działalności przedsiębiorstwa i/lub cele przedsięwzięcia

3.Plany szczegółowe (dziedzinowe):

- plan marketingowy

- plan działalności operacyjnej

- plan organizacji i zarządzania,

- plan finansowy

4.Załączniki.

Posumowanie wykonawcze powinno wykazywać:

-cele sporządzenia bilansu planu,

-krótki opis i uzasadnienie przedsięwzięć będących przedmiotem biznes planu:

>przewidywaną wielkość nakładów finansowych potrzebnych do osiągnięcia celów,

>sposoby finansowania zamierzeń,

-główne wnioski końcowe, w tym syntetyczną ocenę przewidywanych wyników finansowych i opis spodziewanych korzyści: MPV, okres zwrotu z inwestycji, stopa zwrotu z inwestycji, jako elementy świadczące o efektywności projektu, oraz wpływ danego projektu na płynność i rentowność działalności firmy.

OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZESIĘBIORSTWA

-podstawowe dane o przedsiębiorstwie:

Nazwa przedsiębiorstwa

Forma prawna prowadzonej działalności

Przedmiot i obszar działalności

Numer NIP i REGON

Dane tele-adresowe

Oddziały firmy (jedno miejsce)

Właściciele, udziałowcy i struktura kapitału

Władze zarządzające

-krótka historia przedsiębiorstwa i jej obecne miejsce na rynku (tego nie robimy !!!):

Data założenia firmy i rozpoczęcie działalności,

Najistotniejsze osiągnięcia firmy

Ogólna charakterystyka dotychczasowej działalności

Syntetyczna ocena aktualnych i przeszłych wyników finansowych przedsiębiorstwa – (dwa ostatnie lata).

Plan strategiczny

-wyniki analizy strategicznej

-cele

Formułowanie strategii wymaga określenia takich elementów jak:

-ofertowane produkty i usługi (co zamierzamy robić?)

-obsługiwane oraz nas rynki i klientów (dla kogo będziemy produkować i komu świadczyć usługi?)

-przewagę strategiczną (dlatego klienci będą od nas kupować?)

-priorytety w działaniu: produkty i rynki (na co będziemy kładli największy nacisk ?)

-systemy i struktury (w jaki sposób chcemy wprowadzić w życie strategie, czyli co, kto, dlaczego i gdzie?)

ANALIZA SWOT

S-(stengths) – siły

W-(weaknesses) – słabości

O-(oportunities) – szanse

T-(threats) – zagrożenia

Perspektywy oceny:

Ocena przedsiębiorstwa

Ocena otoczenia

Ocena przyszłości

Ocena oczekiwań stron zainteresowanych

Analiza przedsiębiorstwa powinna obejmować wszystkie główne płaszczyzny funkcjonowania firmy: rozwojowe, ekonomiczno – finansową, organizacyjną, personalną, marketingową, techniczną.

Ich celem może być wskazanie słabych i mocnych stron:

- zasobów, jakimi dysponuje organizacja ( materialnych, finansowych, informacyjnych, ludzkich)

- organizacji jednostki i jej procesów ( podstawowych, pomocniczych, zarządczych)

- produktów ( ich dostępność, nowoczesność, innowacyjność, konkurencyjność, zakresu oferty) i potencjału rynkowego ( stałych klientów, kompanów)

Analiza otoczenia konkurencyjnego (sektorowa)

Analiza powinna obejmować badania:

- podmiotów funkcjonujących w otoczeniu konkurencyjnym:

* klientów – obecnych i potencjalnych, bezpośrednich i pośrednich

* dostawców – usług, materiałów, towarów

* konkurentów – bezpośrednich i dóbr substytucyjnych, dotychczasowych i przyszłych

- interakcji pomiędzy tymi podmiotami

Analiza makroekonomiczna obejmuje diagnozę czynników:

- ekonomicznych	- społeczno – demograficznych
- prawnych	- technologicznych
- politycznych

SW dotyczą słabych i mocnych stron organizacji – w momencie tworzenia biznesplanu. + w ciągu najbliższych 3 lat (w przyszłości)

OT szansy i zagrożenia płynące z otoczenia w chwili tworzenia biznesplanu + w ciągu najbliższych 3 lat (w przyszłości)

*oczekiwania stron zainteresowanych (interesariuszy, np.: żądania podwyżki, obniżenia cen czesnego itp.)

Siły	Ranga	Słabości	Ranga
Pozycja lidera	0,2	Niewystarczająco wykwalifikowana kadra	0,1
Doświadczenie	0,2	Rozproszona struktura dostawców	0,3
Wysoka jakość produktów	0,2	Wysokie nakłady na marketing
Ceniona marka	0,4	Brak certyfikatów jakości
	100%
Szanse	Ranga	Zagrożenia	Ranga
Wejście na nowe rynki	0,4	Ryzyko zmiany koniunktury/ sezonowość sprzedaży	0,25
Możliwość poszerzenia asortymentu	0,2	Ryzyko dot. Uruchomienia nowej działalności za granicą	0,1
Rozwój eksportu	0,2
Dobre warunki do realizacji celów inwestycyjnych	0,2
		Możliwość pojawienia się nowych konkurentów	0,25
		Zmiana potrzeb i gustów nabywców	0,4

Analiza TOWS/SWOT

„wzmacniaj silne strony wykorzystuj szanse, i jednocześnie eliminuj słabe strony, omijając zagrożenia”

Technika wykonywania:

1.Zdefiniuj listy szans, zagrożeń, silnych i słabych stron organizacji

2.Przypisz poszczególnym szansom, zagrożeniom, silnym i słabym stronom wagi określające ich istotność z punktu widzenia ich wpływu na możliwości rozwoju organizacji

3.Równoległe, tzn. „z zewnątrz do wewnątrz” i „od wewnątrz na zewnątrz”, zbadaj relacje zachodzące między silnymi i słabymi stronami a szansami i zagrożeniami, przy czym:

A)w analizie TOWS („Z zewnątrz do wewnątrz”) posługujemy się następującym zbiorem pytań:

-czy dane zagrożenia osłabią kolejne siły?

-czy dane szanse spotęgują zidentyfikowane siły?

-czy dane zagrożenia spotęgują występujące słabości?

-czy dane szanse pozwolą przezwycięży c istniejące słabości?

B)w analizie SWOT („Od wewnątrz na zewnątrz”) posługujemy się następującym zbiorem pytań:

-czy zidentyfikowane siły pozwolą wykorzystać szanse, które mogą wystąpić?

-czy zidentyfikowane słabości nie pozwolą na wykorzystanie mogących się pojawić szans?

-czy zidentyfikowane siły pozwolą na przezwyciężenie mogących wystąpić zagrożeń?

-czy zidentyfikowane słabości wzmocnią siłę oddziaływania mogących wstąpić zagrożeń?

	Zagrożenia
Siły		Ryzyko koniunktury	Ryzyko dot. Uruchomienia nowej działalności za granicą	Możliwość pojawienia się nowych konkurentów	Zmiana potrzeb i gustów nabywców	Waga	Liczba interakcji	Iloczyn wag i interakcji
	Pozycja lidera na polskim rynku	1	0	1		0,2	3,00	0,6
	doświadczenie	0	0	0	0	0,2	0,00	0,0
	Wysoka jakość produktów	0	0	0	0	0,2	0,00	0,0
	Ceniona marka	0	0	1	1	0,4	2,00	0,8
	Waga	0,25	0,1	0,25	0,4
	Liczba interakcji	1	0	2	2
	Iloczyn wag i interakcji	0,25	0	0,5	0,8
	Ranga
	Suma interakcji						10
	Suma iloczynów							2,95

Typy strategii podstawowych

Wyniki analizy SWOT	Typ strategii	Charakterystyka
Dominują interakcje pomiędzy siłami i szansami	Agresywna (maxi-maxi)
Przeważają interakcje pomiędzy słabościami i szansami	Konkurencyjna (mini – maxi)
Przeważają interakcje pomiędzy siłami i zagrożeniami	Konserwatywna (maxi – mini)
Dominują interakcje pomiędzy słabościami i zagrożeniami	Defensywna (mini-mini)

Prawidłowe sformułowanie celów, wymaga zastosowania zasady SMART

• Specyficzne dla danej organizacji – konkretne, jednoznacznie określone, uwzględniające specyfikę działalności przedsiębiorstwa i warunku jego funkcjonowania.

• Mierzalne (wymierne) – określone w sposób umożliwiający ustalenie za pomocą zdefiniowanych parametrów stopnia ich realizacji.

• Akceptowane przez strony zainteresowane i ambitne, ponieważ tylko takie stanowią wystarczającą motywację do zmian.

• Realne – możliwe do osiągnięcia, oparte o wnikliwą analizę strategiczną.

• Ograniczone w czasie – wskazujące graniczny termin ich osiągnięcia.

Cele powinny uwzględniać:

• Perspektywę finansową (np. oczekiwany poziom rentowności, poziom kosztów, poziom płynności, zakładana struktura przychodów)

• Perspektywę klienta (np. zakładowy udział w rynku, poziom satysfakcji klientów, liczbę nowych klientów, stopień lojalności klientów (rezygnacji), rentowność klientów)

• Perspektywę procesów (np. zakładowy poziom produktywności, poziom dostępności produktów, oczekiwane wskaźniki jakości, poziom zapasów)

• Perspektywę rozwoju (np. dostępność strategicznych kompetencji, efektywność szkoleń, liczbę wdrożeń nowych produktów, poziom zaangażowania pracowników)

Przykłady

• Zwiększenie obrotu ze sprzedaży ratalnej sprzętu AGD o 5% rocznie

• Osiągnięcie w przyszłym roku obrotu na rynku lokalnym na poziomie 3 000 000zł i zysków na poziomie 120 000 oraz zwiększanie tych wartości w kolejnych latach o 10%

• Utrzymanie w ciągu 3 kolejnych lat na dotychczasowych poziomie przychodów z oferowanych usług w zakresie serwisu samochodów osobowych

Plan marketingowy

• Podstawowe założenia strategii marketingowej opartej o wynik analizy rynki i przewidywane trendy rozwoju sytuacji rynkowej (przepisy prawne, dane makroekonomiczne)

• Asortyment oferowanych produktów i usług

• Polityka cenowa

• Działanie w zakresie dystrybucji wyrobów i usług

• Reklama i promocja sprzedaży

• Obecni i potencjalni klienci

• Bezpośredni i pośredni konkurencji

• Planowana sprzedaż

Plan działalności operacyjnej

• Proces i technologia wytworzenia wyrobów realizacji usług

• Infrastruktura techniczna

• Zakupy materiałów i usług

• Zdolności produkcyjne i usługowe oraz plan ilościowy produkcji i usług

• Specyfikacja kosztów produkcji i usług

Plan organizacji i zarządzania

• Organizacje przedsiębiorstwa (aktualna sytuacja i planowane zmiany )

• Posiadane zasoby ludzkie i koszty ich zatrudnienia (sytuacja aktualna i planowane zmiany)

• Zasady, metody i systemu zarządzania wdrożone w przedsiębiorstwie (sytuacja aktualna i planowane zmiany)

• Harmonogram głównych zamierzeń, który powinien precyzować:

- logiczną kolejność działań

- zakładowy czas ich realizacji

- oczekiwany efekt końcowy

- inne informacje – np. jeśli jest to możliwe na tym etapie – osoby, komórki organizacyjne odpowiedzialne za wdrożenie planów.

PLAN FINANSOWY

• Założenia przyjętych prognoz finansowych

• Podstawowe sprawozdania finansowe, w szczególności:

  • Bilans

  • Rachunek zysków i strat

  • Rachunek przepływów pieniężnych

• Ocena ekonomiczno-finansowa, opartą o:

  • Analiza finansowa

  • Analiza efektywności inwestycji

  • Analiza progu rentowności

  • Analiza wrażliwości zysku

  • Analiza ryzyka

Założenia planu finansowego

• Dane makroekonomiczne: stopa inflacji, stopy podatkowe, kursy wymiany walut, obciążenia podatkowe

• Dane przychodowo-kosztowe: dotyczące poziomu i trendów kształtowania się- cen, wielkości sprzedaży, kosztów projektowania wyrobów i ich produkcji, dystrybucji, serwisu, promocji, płac i innych kosztów

• Założenia stosowanych standardów wewnętrznych: zasady tworzenia i wykorzystywania rezerw, metody amortyzacji środków trwałych, zasady wyceny zapasów, cykle płatności zobowiązań, inkasa należności, rotacji zapasów podziału zysku

• Dane na temat form i warunków finansowania działalności: przeznaczenia środków finansowych, wysokości i terminów pozyskania kredytów, pożyczek i dotacji i innych środków oraz zasad ich spłaty-

• Zastosowana metoda kalkulacji i analiz oraz uzasadnienie ewentualnych uproszczeń

• Przyjęte sposoby prowadzenia obliczeń

Koszty bezpośrednie + Koszty pośrednie produkcyjne ( k. wydziałowe) = (+) Kapitał własny

Koszty bezpośrednie i pośrednie:

Koszty bezpośrednie – to koszty, których omiar i odniesienie na produkty llub działalności w oparciu o dowody źródłowe jest możliwy, istotny i opłacalny. Do najczęściej spotykanych kosztów bezpośrednich zalicza się:

-koszty zużycia materiałów

-wynagrodzeń wraz z narzutami

-inne koszty bezpośrednie (tj. zużycie narzędzi, koszty obróbki obcej).

Koszty pośrednie – to koszty, które nie wykazują ścisłego związku z efektami pracy lub podporządkowanie tych kosztów na podstawie dowodów źródłowych do produktów jest nieopłacalne lub nieistotne

Można podzielić je na:

-wydziałowe związane z kosztami wytworzenia powstającymi w wydziałach produkcyjnych, a nie zaliczone do kosztów bezpośrednich

-ogólnozakładowe czyli koszty utrzymania zarządu jednostki oraz komórek ogólnej obsługi ich rozliczanie na produkty odbywa się w sposób umowny za pomocą tzw. kluczy rozliczeniowych.

Sprawozdanie finansowe w biznes planie

• Bilans – stanowi sprawozdanie o majątku firmy, którego wielkość jest kryterium bezpieczeństwa i niezależności

• Rachunek zysków i strat – jest sprawozdaniem o wyniku finansowym firmy, będący kryterium rentowności i efektywności firmy

• Rachunek przepływów pieniężnych – jako sprawozdanie o rodzajach wpływów i wydatków środków pieniężnych stanowi kryterium wypłacalności

BILANS
Pozycja/ stan na koniec	0	I kw	II kw	III kw	IV kw	1 rok	2 rok	3 rok
AKTYWA
Aktywa trwałe
Aktywa obrotowe
Zapasy
Należności
Środki pieniężne
PASYWA
Kapitał własny
K. podstawowy
K. zapasowy
Wynik finansowy netto
Zobowiązania
Kredyt długoterminowy
Zobowiązania z tytułu dostaw

Rachunek zysków i strat

• Jest on dokumentem ,, dynamicznym” prezentującym osiągnięte przez jednostkę w danym roku obrotowym przychody, koszty, zyski i straty

• Rachunek zysków i strat jest ściśle powiązany z bilansem, ponieważ ustalony przy jego pomocy wynik finansowy przenosi się do pasywów bilansu i ujmuje się w pozycji kapitały własne

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT
Pozycja	0	I kw	II kw	III kw	IV kw	1 rok	2 rok	3 rok
Przychody ze sprzedaży
Koszty operacyjne:
Materiały i surowce
Czynsze i dzierżawy
Wynagrodzenia
Narzuty na wynagrodzenia
Transport
Energia elektryczna i gaz
Amortyzacja
Reklama
Pozostałe
Wynik na działalności operacyjnej
Koszty finansowe (odsetki)
Wynik brutto
Podatek dochodowy
Wynik netto

• Z punktu widzenia potencjału inwestycyjnego firmy, jak i jej zdolności do spłaty zobowiązań, ważniejszą pozycją od zysków netto jest kwota posiadanych przez nią środków pieniężnych

• Firma może osiągać zysk księgowy i jednocześnie zbankrutować ze względu na brak płynności finansowej środków pieniężnych

Rachunek przepływów pieniężnych

Obrazuje realne przepływy pieniężne ( wpływy i wydatki) w przedsiębiorstwie na trzech poziomach:

• Operacyjnym – identyfikującym skutki pieniężne tych operacji i zadań, które wymagają uwzględnienia przy ustalaniu wyniku finansowego ze sprzedaży, a więc odnoszącego się do podstawowej działalności przedsiębiorstwa

• Inwestycyjnym – związanym z obrotem aktywów trwałych jednostki ( z wyjątkiem długoterminowych rozliczeń między okresowych) oraz inwestycjami krótkoterminowymi ( z wyjątkiem środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych)

• Finansowym – związanym zarówno z pozyskaniem, jak i spłatę własnych i obcych źródeł finansowania

RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Pozycje	0	I kw	II kw	III kw	IV kw	1 rok	2 rok	3 rok
Przepływy z działalności operacyjnej
Wynik netto
Amortyzacja
(-) Zmiana kapitału obrotowego netto
(+) Odsetki zapłacone
Przepływy z działalności inwestycyjnej
Zakup Środków trwałych
Przepływy z działalności finansowej
(+) Zaciągnięcie kredytu
(-) Spłata kredytu
(-) Odsetki zapłacone
(+) Wpłata kapitału własnego
Wypłata dywidendy
Razem przepływ pieniężny
Stan środków pieniężnych na początku okresu

Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto
Pozycje	0	I kw	II kw	III kw	IV kw	1 rok	2 rok	3 rok
Zapasy materiałów i surowców
Należności
Zobowiązania z tytułu dostaw materiałów
Zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto
Zmiana zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto

Dużą wartość informacyjną daje analiza porównawcza wyniku finansowego netto z poziomem przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej

Wyszczególnienie	Warianty
	1	2	3	4
Wynik finansowy netto	+	+	-	-
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej	+	-	+	-

• Najbardziej pozytywną sytuacją jest wariant 1, w którym firma generuje zysk niemateriałowy i kasowy

• Z kolejnych wariantów, w krótkim okresie najkorzystniejsza będzie sytuacja 3, w której firma generuje stratę, ale dysponuje środkami pieniężnymi na pokrycie swoich zobowiązań

Analiza finansowa przedsiębiorstwa

Ocena efektywności finansowej przedsiębiorstwa dokonywana jest za pomocą określonych technik analitycznych, obejmujących najczęściej:

• Analizę wstępną

• Analizę wskaźnikowa

Analiza wstępna składa się z :

• Analizy struktury

• Analizy dynamiki

Analiza pionowa bada strukturę danego rodzaju wielkości finansowych w poszczególnych częściach sprawozdania finansowego (np. aktywa w bilansie, pasywa w bilansie, przychody w rachunku zysków i strat, koszty w rachunku zysków i strat).

Można przeprowadzić ją ogólnie lub w zależności od potrzeb (np. analizowany jest wybrany składnik) bardziej szczegółowy.

W wersji ogólnej wielkością zbiorczą, stanowiącą bazę odniesienia 100%, jest sumą bilansową. W wersji szczegółowej pozycją zbiorczą jest określona grupą aktywów lub pasywów np. zapasy.

Udział aktywów trwałych w aktywach ogólnych

• Wskaźnik informuje jaki jest udział aktywów trwałych w całości majątku firmy.

Im wyższy wskaźnik tym wyższe koszty stałe i mniejsza elastyczność firmy.

Udział aktywów obrotowych w aktywach ogółem

• Wskaźnik informuje jaki jest udział aktywów obrotowych w całości majątku.

Im wyższy wskaźnik tym lepsza płynność i większa elastyczność finansowa firmy.

Udział kapitału własnego w pasywach ogółem

• Wskaźnik informuje, jaki jest udział kapitału własnego w pasywach ogółem.

Im wyższy jest ten wskaźnik tym ryzyko utraty płynności oraz finansowe działalności niższe

Udział kapitału obcego w pasywach obrotowych

• Wskaźnik informuje jaki udział zobowiązań i rezerw na zobowiązania w pasywach ogółem ( jaka część majątku jest finansowana kapitałem obcym).

Im wyższy jest ten wskaźnik tym ryzyko finansowe firmy wyższe.

Analiza pozioma – porównuje określone pozycje poszczególnych rodzajów wielkości finansowych (np. składnik aktywów ze składnikiem pasywów)

Badanie dynamiki

Do badania dynamiki wykorzystuje się najczęściej bezwzględne oraz względne wskaźniki dynamiki

Wskaźniki dynamiki

Zmiana stanu

Tempo zmian

Wskaźnik dynamiki

Np.

2009 rok okres bazowy (poprzedni)	2010 okres bazowy (bieżący)	Różnica	Przyrost	Dynamika
1	2	3=2-1	4=3/1(%)	5=2/1(%)
40 000	48 000	8 000	20 %	120 %
40 000	34 000	- 6 000	-15 %	85 %

Jeżeli wskaźnik dynamiki ( dla przyrostu wartość graniczna będzie 0) jest:

- wyższa od 100%, to dana wielkość z okresu na okres rośnie

- równa 100% to dana wielkość nie zmienia się

- niższa od 100% to dana wielkość z okresu na okres maleje

Im wyższa jest wartość wskaźnika dynamiki, tym silniej rośnie dana wielkość, natomiast im niższa tym szybciej spada.

Wskaźniki finansowe

Wykorzystywane są do badania:

• Płynności finansowej,

• Sprawności działania (obrotowości),

• Wspomagania finansowego (zadłużenia),

• Rentowności

Analiza działalności prowadzona jest zazwyczaj jako ocena zmian poziomu wskaźników:

• W czasie (porównania ze wskaźnikami okresów przeszłych lub przyszłych),

• W przestrzeni (porównania ze wskaźnikami innych podmiotów tej samej branży sektora gałęzi),

• Do wielkości planowanej (zrealizowane do planowanych)

Wskaźniki płynności- pokazują zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania w wymaganej wysokości zobowiązań bieżących.

Wskaźniki sprawności działania – służą do pomiaru i oceny efektywności wykorzystania zaangażowanych w działalność firmy zasobów majątkowych oraz kapitałowych.

Wskaźniki zadłużenia – ustalają strukturę kapitału firmy oraz efektywność jego fin.

Wskaźniki rentowności- wskazują efektywność działalności przedsiębiorstwa na trzech płaszczyznach: handlowej, ekonomicznej, finansowej

Wskaźnik bieżącej płynności

Wskaźnik ogólnego zadłużenia

ROS sprzedaż

ROA aktywów

ROE rentowności i kapitałów

Dla przedsiębiorstwa produkcyjnego:

I stopnia (płynności gotówkowej)

WP = środki pieniężne/zobowiązania bieżące

Optimum =0,2

(nie liczy się go w biznes planie, istotny jest przy bieżącej działalności)

II stopnia (wskaźnik szybki)

WP= Aktywa obrotowe –zapasy - rmk/ zobowiązania bieżące

Optimum= 1

Ten nas interesuje:

III stopnia (wskaźnik bieżącej płynności)

Aktywa obrotowe/zobowiązania bieżące

Optimum większe od 1 lub 2

Wskaźniki rentowności (liczymy wszystkie):

Zysk netto/ wartość rentowności tego co chcemy policzyć

Rentowność aktywów

ROA= ZYSK netto/średni stan aktywów ogółem

(Stan aktywów i kapitału bierzemy z bilansu)

Rentowność kapitału własnego

ROE = zysk netto / średni stan kapitału własnego

Rentowność sprzedaży

ROS= zysk netto/ przychody netto ze sprzedaży

(Z rachunku zysku i strat lub bilansu)

Wskaźnik zadłużenia

Woz = zobowiązania i rezerwy na zobowiązania / aktywa ogółem

Optimum w praktyce krajów wysoko rozwiniętych 0,57- 0,67

Te nie są konieczne do biznes planu, ale można:

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego

Wzkw= zobowiązania i rezerwy na zobowiązania / kapitał własny

Wskaźnik zadłużenia długoterminowego

Wzkw= Zobowiązania długoterminowe / kapitał własny

Optimum= 0,5-1

EBIT= zysk (strata) netto + koszty podatkowe + koszty finansowe związane z obsługą długu (netto)

Dla większości startujących firm, EBIT jest tożsamy z wynikiem operacyjnym i z wynikiem brutto, a nawet z

wynikiem netto

Wynika to z tego, ze młode firmy na mają przychodów ze źródeł innych niż podstawowe.

Nie maja kosztów finansowych, bo nie mają zazwyczaj długu (kredyty, pożyczki).

Nie płacą podatku dochodowego, bo nie mają zazwyczaj dochodu do opodatkowania.

Wskaźniki zdolności obsługi zadłużenia:

Wskaźnik pokrycia obsługi długu

Wpod= EBIT / raty kapitałowe + odsetki

Lub

Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych (TIE)

Wpzo= EBIT/odsetki

Obowiązkowo:

Wskaźnik pokrycia obsługi długu z nadwyżki finansowej

Wpodnf = zysk netto+ amortyzacja/ raty kapitałowe + odsetki

Próg rentowności (punkt równowagi, punkt krytyczny):

Rentowność działalności to nie próg rentowności

To taka ilość/wartość sprzedanych wyrobów, przy której uzyskane przez przedsiębiorstwo przychody ze sprzedaży dokładnie pokrywają poniesione koszty całkowite.

Każde zwiększenie sprzedaży ponad próg rentowności, przy danym poziomie kosztów stałych, gwarantuje osiągniecie zysku, jednocześnie spadek sprzedaży poniżej punktu rentowności - generuje stratę.

Na stałe etaty trzeba zapracować, mają wpływ na próg rentowności.

Pewne koszty ponoszone są bez względu na zmiany np. maszyny pracownicy itd. jeśli nie są uzależnione od zmiany aktywności.

Zmienność lub stałość kosztów zależy od tego czy reagują na zmianę aktywności działalności.

Koszty stałe + koszty zmienne dają nam koszty całkowite

Przychody ze sprzedaży rosną od zera w zależności od ceny jednostkowej.

Punkt przecięcia kosztów całkowitych i przychodów to próg rentowności.

Każda sztuka sprzedana ponad progiem rentowności daje nam zysk.

Gdy mamy jeden asortyment:

Ilościowy próg rentowności(xj) = całkowite koszty stałe (S) / cena jednostkowa (c) - jednostkowe koszty zmienne (zj)

Wartościowy próg rentowności (xw) = ilościowy próg rentowności * cena

Mianownik to marża brutto

Dla wielu asortymentów:

Ilościowy próg rentowności = całkowite koszty stałe (S) / średnioważona marża brutto ( m)

Wartościowy próg rentowności = il. Próg rentowności * cena średnioważona

Marżę średnioważoną ustalamy według następującego wzoru :

Suma (cj-zj)*uj, czyli mnożąc marże poszczególnych asortymentów przez ich udział w całkowitej sprzedaży.

Koszty stale firmy: 3000 zł

Jednostkowa marża brutto:

Dla wyrobu A wynosi 10 zł

Dla B 20 zł

Dla C 15 zł

Zaplanowany stosunek sprzedaży wyrobów ma się jak 1:1:2

Ustal próg rentowności dla całego koszyka i poszczególnych produktów.

Mb średnioważona = 10*0,25 + 20 *0,25+ 15*0,5= 15 zł marża średnioważona

Xil= 3000/15= 200 sztuk musimy sprzedać łącznie 200 sztuk każdego produktu, aby pokryć koszty stale

XA= 200*0,25=50 sztuk

XB tak samo

XC= 200* 0,5= 100 sztuk

Analiza wrażliwości zysku:

Polega na określeniu, w jakim stopniu zmiany czynników kształtujących zysk wpływają na jego poziom.

Obejmuje:

Wyznaczenie granicznego poziomu elementów, umożliwiających uzyskanie progu rentowności, a wiec

rentowności na poziomie zerowym.

Określenie poziomu marginesów bezpieczeństwa działania.

Wyznaczenie wielkości granicznych.

Minimalnego poziomu sprzedaży wyrobów niezbędnego do pokrycia kosztów całkowitych.

Minimalnej ceny, która zapewni zrównanie przychodów z kosztami.

Maksymalnego poziomu jednostkowego kosztu zmiennego oraz kosztu stałego, których przekroczenie

spowoduje zachwianie równowagi miedzy przychodami, a kosztami.

c,z,S,x Z(zysk)=0

Wyznaczenie wielkości granicznych dla analizowanych czynników polega na ustaleniu takiej ich wysokości,

która przy nie zmienionym poziomie innych czynników zagwarantuje osiągniecie progu rentowności.

P-K=Z=0

(cx wielkość sprzedaży)- (kzjx (planowana wielkość sprzedaży) + S = 0

c - niewiadoma to cena graniczna resztę podstawiamy wielkość sprzedaży koszty zmiennie stale itd.

Tak samo liczymy koszty graniczne

Rachunek ekonomiczny efektywności inwestycji

To porównanie efektów uzyskanych w okresie eksploatacji ze zrealizowanej inwestycji z nakładami niezbędnymi do ich osiągnięcia.

1. Metody statyczne:

1. Okres zwrotu (Pb),

2. Księgowa stopa zwrotu (ARR)

2. Metody dynamiczne:

1. Zdyskontowany okres zwrotu (Dpb),

2. Wartość bieżąca netto (NPV),

3. Wewnętrzna stopa zwrotu (IRR)

1.* Metody statyczne – nie uwzględniają zmian pieniądza w czasie.

Służą do:

• Tylko do oceny projektów krótkookresowych (do roku czasu) o niskich nakładach,

• Do oceny projektów, w których inwestor ma już doświadczenie,

• Do wstępnej selekcji projektów

2.* Metody dynamiczne – Uwzględnia zmiany pieniądza w czasie za pomocą dyskontowania (sprowadzenie przyszłych wpływów pieniężnych do wartości aktualnej)

Służą do:

• Oceny inwestycji długookresowych

1.a) * wykorzystujemy w biznes planie

1.b) * porównanie wyniku na inwestycje do nakładów inwestycyjnych.

ARR = zysk netto / nakłady inwestycyjne

Możemy wykorzystać w biznes planie (nieobowiązkowe).

2.b) * NPV liczymy współczynnik dyskontujący w przypadku, gdy chcemy odnieść przyszłe wartości pieniądza do chwili obecnej.

Wskaźnik dyskontowy:

dt = 1 / (1+r)*t

t – kolejny rok inwestycji,

r – realny koszt kapitału wykorzystanego do inwestycji

wynika z tego jaki kapitał pozyskaliśmy na realizację inwestycji.

Koszt kapitału przedsiębiorstwa jest średnią równoważoną kosztu poszczególnych składników kapitału. Wagami są udziały tych składników w kapitale służącym do finansowej działalności.

WACC = suma ui * ri

ui – udział i - tego źródła (składnika) kapitału w wartości kapitału ogółem,

ri – koszt i – tego źródła (składnika) kapitału,

n – liczba źródeł (składników) kapitału

Graniczna (min) stopa dyskontowa oczekiwana przez inwestora obejmuje:

1. Spodziewana stopa inflacji (możemy nie uwzględniać, ale trzeba uzasadnić dlaczego)

2. Premię za przedsięwzięcie o minimalnym ryzyku

Ustalamy na poziomie stawki WIBOR dla kredytów długoterminowych lub oprocentowania obligacji rządowych 12 miesięcznych.

3. Premia za ryzyko.

Nie ma standardów. Musimy uzgodnić w grupie (minimum kilka punktów procentowych)

Gdy firma funkcjonuje, to ROE z ostatniego roku musi być przynajmniej na poziomie poprzedniego roku.

Zysk netto / kapitał własny

NPV wpływy pieniężne z inwestycji

Dla oceny efektywności inwestycji istotne są dwie kwestie:

1. Sposób ustalania wpływów z inwestycji:

• Zysk księgowy (nie robimy),

• Nadwyżka finansowa (robimy)  zysk netto w poszczególnych latach + amortyzacja. Sumę dyskontujemy wskaźnikiem (dt).

• Przepływy (CF) (nie robimy)

2. Rodzaj, struktura i koszt kapitału wykorzystywanego do finansowania inwestycji:

• Koszt kapitału własnego,

• Koszt kapitału obcego,

• WACC

NPV może przyjmować następujące wartości:

1. NPV> 0  stopa zwrotu wyższa od stopy granicznej  akceptacja.

2. NPV = 0  stopa zwrotu równa stopie granicznej  inwestycja nie zwiększa ani nie zmniejsza wartości firmy.

3. NPV < 0  stopa zwrotu niższa od stopy granicznej  przedsięwzięcie powinno być odrzucone, bo jego realizacja przyniesie jednostce straty finansowe.

NPV = suma Wp * d – I

NPV – wpływy pieniężne netto,

Wp – suma wpływów pieniężnych,

I – nakłady inwestycyjne

Liczymy (gdybyśmy kończyli inwestycję po 3 latach):

1. Wpn * d1 +

2. Wpn * d2 +

3. Wpn * d3 +

(powyżej 3 lat): to co wyżej i wieczna renta *d3 = suma Wp*d

Jeżeli nie to liczymy wieczną rentę:

Wieczna renta = NPV z ostatniego roku/r

Wp* Wpn3/r (średnioważona)

26