Ateny i Sparta w VIII – VI w.
Ateny to polis leżące na płw. Attyka znajdujące się na zachodniej części tej krainy. Władzę spełniała rada zwana areopagiem (od wzgórz Aresa) którą tworzyli archonci – najwyżsi urzędnicy. Prawa zostały spisane przez Drakona w 621 były one bardzo surowe. Zła sytuacja w państwie groziła wybuchem niezadowolenia dlatego udzielono pełnomocnictwa Solonowi 594. Ustanowił podział na klasy majątkowe: najubożsi to Teci, najbogatsi to Arystokraci. Solon ustanowił trybunał zwany heliają składający się z 6 tysięcy osób. Ustanowił też radę czterystu. Reformy Solona nie zapewniły spokoju w państwie dlatego kolejnym bardziej znanym władcą stał się Kleisthenes przedstawił on swój program na zgromadzeniu ludowym. Kleisthenes powołał radę pięciuset jej zadaniem było utrzymanie porządku dziennego w państwie. Kraj podzielił na 10 okręgów zwanych fyle. W skład rady pięciuset wchodziło po 50 przedstawicieli wylosowanych z każdego takiego okręgu. Z każdej fyli wybierano po jednym strategu. Po wprowadzeniu reform Klejstenesa Ateny stały się polis Demokratycznym
Sparta
Największe polis greckie w starożytności była nazwana państwem Lacedemończyków mieszkańcami byli Spartiaci oraz heloci. W wiekach VII- VII Sparta podbiła Mesenią w ten sposób nastąpił rozrost terytorialny Sparty. Sparta zaczęła zawierać układy z państwami obejmującymi wszystkie polis Peloponezu w ten sposób powstał związek Peloponeski. Twórcą praw Sparty był Likurug, władzę spełniała Rada starszych zwana geruzją w jej skład wchodziło 28 spartiatów oraz dwóch królów. Jedynie Geruzja mogła wprowadzać projekty uchwał na zgromadzeniu zwanym apellą. Później powstał urząd eforów mogli oni sadzić królów. Ustrój panujący w Sparcie to to Oligarchiczny. Młodych obywateli wychowywano w spartańskich warunkach i wychowaniu kładziono nacisk na zdyscyplinowanie i rozwój fizyczny.