TOKSYCZNI RODZICE

Postawy rodziców	Rodzice - charakterystyka	Rodzice – mechanizmy obronne	Dzieci (skutki bliskie)	Dorosłe dzieci (skutki dalekie)
Bogowie, tyrani	- zachowują się jak bogowie - ustanawiają zasady, osądzają, zadają ból - bunt traktują jak atak przeciwko nim - narzucają zasady zachowania i postępowania - potępianie wyborów dziecka, żeby nie mogło zrobić czegoś przeciwko woli rodziców - hamują rozwój niezależności i samodzielności	- wzbudzają poczucie winy w dziecku, które postępuje inaczej niż rodzice by tego chcieli	- dziecko boi się sprzeciwić rodzicom - dziecko wzrasta w strachu przed dezaprobatą swoich rodziców	- poczucie bezsilności, zależności od rodziców - nieumiejętność podejmowania samodzielnych decyzji - postrzeganie siebie, jako winnego
Nieadekwatni	- przerzucają rolę rodzica na dziecko - narzucają dziecku odpowiedzialność za siebie i nich samych - obarczają dzieci finansowym utrzymaniem rodziny	- ignorowanie dzieci (dzieci muszą radzić sobie same) - pokazywanie swojej bezradności (np. w wyniku choroby itp.) - kreowanie poczucia, że bez pomocy dziecka rodzina nie przetrwa	- dziecko pozbawione jest wzorca (modelu ról rodzicielskich) - prowadzi do poczucia dezorientacji i chaosu - odarcie z dzieciństwa	- formuje niską samoocenę (poprzez nie umiejętność sprostania wszystkim obowiązkom) - prowadzi do nieustannego dążenia do doskonałości
Kontrolerzy	Jawna kontrola: - przesadna kontrola - hamowanie kreatywności dziecka - narzucanie swoich koncepcji - dominacja nad dzieckiem - zastraszanie i poniżanie dziecka Manipulacja: - niezależność dziecka traktują, jako utratę czegoś najważniejszego	- rodzice uważają swoje działanie, jako robienie wszystkiego „dla dobra” dziecka. - ukrywają swoje prawdziwe motywy (wzbudzają poczucie winy, manipulują) - boją się odrzucenia ze strony dziecka - doradzają, wtrącają się w życie dzieci, aby czuć się potrzebnymi - odmowę traktują jako odrzucenie ich miłości i troski	- dziecko staje się niespokojne i bojaźliwe - dziecko nie ma możliwości odmowy, musi podporządkować się rodzicom - wzrost poczucia bezsilności i niezaradności	- utrata niezależności (wszystkie wybory podporządkowane są woli rodziców) - nieumiejętność oddzielenia własnych potrzeb od potrzeb rodziców
Alkoholizm	- przerzucenie odpowiedzialności za rodzinę na dziecko - stosują kłamstwo, wymówki - okradają dzieci z dzieciństwa	- ignorowanie dzieci - obarczanie dzieci winą - wmawianie dzieciom, że to one i ich zachowania są główną przyczyną alkoholizmu rodziców - udawanie normalnego ojca, normalnej matki na zewnątrz	- dziecko zmuszone do ukrywania „rodzinnej tajemnicy” - żyje w emocjonalnych chaosie -zaprzecza swoim słusznym odczuciom - poczucie niepewności, strachu - odizolowanie, osamotnienie - uczy się kłamstwa	- nieumiejętność wyrażania uczuć - strach przed wyrażeniem własnej opinii - poczucie gniewu, przygnębienia, podejrzliwość - przerost poczucia odpowiedzialności - mogą również popadać w alkoholizm
Niszczyciele słowem	- dziecko jest traktowane przedmiotowo (krytyka wyglądu, inteligencji, umiejętności) - znieważanie dziecka, jako istoty ludzkiej - obrażanie słowami - nadmierne krytykowanie - poniżające uwagi	- rywalizacja z własnym dzieckiem - usprawiedliwiają swoje czyny chęcią pomocy, troską	- wiara w to, co mówią rodzice - brak poczucia własnej wartości	- niska samoocena - próby samobójcze - życie „na krawędzi” - poczucie odrzucenia
Stosowanie przemocy fizycznej	- brak kontroli nad swoimi odruchami - rozładowywanie swoich negatywnych napięć	- powielają zachowania swoich własnych rodziców - wierzą, że to dziecko i jego zachowanie jest powodem do użycia przemocy fizycznej	- brak poczucia bezpieczeństwa - nieufność - życie w strachu, napięciu, bólu - życie w lęku przed zranieniem	- poczucie wściekłości, agresji - nienawiść do samego siebie - popadanie w przestępstwa - znęcanie się nad własną rodziną
Kazirodztwo	- zdrada podstawowego zaufania - szantaż emocjonalny - groźby, wykorzystywanie lęku i bezbronności ofiary - zapewnienie sobie milczenia	- nieumiejętność hamowania własnych popędów	- strach przed byciem skrzywdzonym - strach przed rozpadem rodziny - ogromne poczucie wstydu - poczucie winy - samooskarżanie się	- prowadzi do emocjonalnego spustoszenia - trudności ze zbudowaniem związków z ludźmi - popadanie w depresje, głębokie nałogi

SZTUKA MOTYWACJI

1. Od ludzi, którymi kierujesz, oczekuj tego, co najlepsze:

- bądź przyjaźnie nastawiony do podwładnych

- dostrzegaj dobre cechy

- nie bądź podejrzliwy

- nie patrz innym na ręce

- doceniaj wysiłek, a praca będzie wydajniejsza

- nie wytykaj każdego błędu i wady

- koncentruj się na mocnych punktach, nie na słabościach

- postrzegaj innych, jako osoby pełne energii i zapału a staną się takimi, jakimi ich postrzegasz

• W sztuce George'a Bernarda Shawa zatytułowanej Pigmalion profesor pomaga kocmołuchowi o nazwisku Eliza Doolittle stać się elegancką damą. Zasadniczo udaje mu się to dzięki temu, że zawsze traktuje ją jak damę, aż w końcu ona zaczyna spełniać jego oczekiwania.

• Goethe ujął tę zasadę następująco: „Traktuj człowieka według tego, jak wygląda, a uczynisz go gorszym. Ale traktując go według tego, kim mógłby być, naprawdę takim go uczynisz".

• „Powiedzmy naszej młodzieży, że najlepsze książki trzeba dopiero napisać, najlepsze obrazy jeszcze namalować, najlepsze rządy dopiero stworzyć i że wszystko, co najlepsze, zrobią dopiero oni". – John Erskin

2. Zauważać potrzeby innych ludzi:

- poznaj rzeczywiste potrzeby innych

- odwołuj się do potrzeb

- nie zakładaj, że potrzeby innych są takie same jak twoje

- zadawaj pytania i uważnie słuchaj odpowiedzi

- interesuj się innymi: dowiedz się, co lubią, na czym im zależy, a czego nie cierpią, nienawidzą

- pamiętaj, że potrzeby się zmieniają, dlatego należy je ciągle obserwować

• „Możesz zdobyć w życiu, co tylko zechcesz, jeśli wystarczającej liczbie ludzi pomożesz zdobyć to, czego oni pragną” – Zig Ziglar

• „Tajemnica wspólnego życia polega przede wszystkim na powiększaniu wiedzy o tym, co robią otaczający cię ludzie... Trzeba wiedzieć, jak się ubierają, co dziecko dostało z ostatniej klasówki, czy codziennie chodzi ubrane w to samo ubranie...” – Alan Alda, aktor

3. Wysoko ustawiaj poprzeczkę doskonałości:

- wyznaczaj sobie coraz to nowe cele, aby osiągnąć jeszcze więcej

- oczekuj od innych jak najwięcej (według ich możliwości)

- kieruj się swoimi możliwościami

- zbyt łatwy cel nie przyniesie satysfakcji, a zbyt trudny uznamy za nieosiągalny

- nie bój się właściwie zwracać uwagi na błędy

• Marzenie zaczyna się od nauczyciela, który w ciebie wierzy, który cię ciągnie, popycha i prowadzi na kolejny poziom, czasem szturchając ostro zakończonym patykiem, któremu na imię prawda. – D. Rather

• Kiedy uczniowie nie lubią szkoły, to znaczy, że szkoła za mało od nich oczekuje. Kiedy ludzie nienawidzą swojej pracy, to najczęściej powodem jest rutyna i nuda. A jeśli na horyzoncie pojawi się przywódca, który rzuci wyzwanie i zaoferuje jakąś wielką sprawę, ludzie z pewnością chętnie za nim pójdą

4. Stwórz środowisko, w którym niepowodzenie nie oznacza przegranej

- człowiek uczy się na błędach

- umożliwiaj innym poprawianie błędów

- przyznawaj się do niepowodzeń

- nie bój się niepowodzeń

- podejmuj ryzyko

• Mądra matka, ale i mądry przywódca uparcie wpaja ludziom, jak uczyć się na błędach i jak nigdy się nie poddawać.

• Błędem totalnym jest tak ostre karcenie młodych ludzi za popełnione błędy, że w rezultacie rezygnują z ambicji i szczytnych celów. Seneka, filozof rzymski powiedział: „Skoro jesteś człowiekiem, podziwiaj tych, którzy usiłują dojść do wielkich rzeczy, nawet gdy po drodze zdarzają się im niepowodzenia".

• „Błędów nie popełnia tylko ten, kto nigdy nic nie robi". – Teodor Roosevelt

5. Jeśli ktoś zdąża tam gdzie ty – dołącz się do niego

- spostrzegaj ludzi, którzy mają cele podobnych do twoich

- przyłączaj się do tych, którzy mają takie same cele jak ty

- wysłuchuj pomysłów innych ludzi

- określaj wspólny cel grupy

- bierz pod uwagę zdanie innych

- twórz plany i dokładne określaj cele

- działaj w grupie, a łatwiej osiągniesz cel

- motywuj do koniecznych zmian

• Jednym z powodów ciągłych sporów między rodzicami i dziećmi jest fakt, że rodzice mają zupełnie inne cele niż dzieci. W tym miejscu zawsze będzie istniał konflikt pokoleń

• Jeśli pozwolisz uczennicy przed całą klasą oznajmić, że jest beznadziejna z matematyki, możesz uczynić jej wielką krzywdę, ponieważ ona będzie się starała udowodnić sobie, że miała rację

• Kiedy uczniowie uważają, że są słabi z matematyki, być może chcą tylko powiedzieć, że źle im poszło na ostatniej klasówce. Naszym zadaniem jest przekonanie ich, że są bardziej uzdolnieni, niż im się zdaje.

6. Wykorzystuj wzorce, by zachęcać do sukcesu

- posługuj się przykładami innych osób– pokaż, że cel da się osiągnąć

- gromadź małe sukcesy w jeden wielki sukces

- stosuj przykłady legendarnych lub współczesnych osób – rozbudzasz motywację i nowe siły do pracy

• Opowiadanie o wspaniałych absolwentach z dawnych lat, a nawet zapraszanie ich na zajęcia może być znakomitym sposobem motywowania uczniów. Możliwe, że studenci lepiej by się uczyli, gdyby od czasu do czasu odkładali podręczniki na bok i rozmawiali o takich postaciach jak Lincoln lub Maria Curie.

• Dobry inspirator stosuje w pracy z grupą również wzorce współczesne, bo jest to jeden z najskuteczniejszych sposobów ukazywania pracownikom, czego szef od nich oczekuje.

• Kiedy przywódca opowiada o ludziach sukcesu, nie tylko wpaja nam pewne wartości, ale i przekonuje, że skoro oni mogli coś osiągnąć, nas też na to stać. Kiedy widzi się osiągnięcia innych ludzi, zdobywa się motywację do osiągania podobnych sukcesów.

7. Okazuj uznanie i chwal osiągnięcia

- zauważaj osiągnięcia podwładnych

- chwal innych za ich osiągnięcia, a doprowadzisz do ich powtarzania

- dziękuj swoim podwładnym

- ustalaj takie normy, aby większość mogła im sprostać, ponieważ ludzie lubią osiągać sukcesy

- stosuj pochwałę: wygłaszaj ją publicznie (dasz powód do dumy), czyń sukces okazją do świętowania, wręczaj pochwałę na piśmie (ręcznie napisaną), dokładnie ją precyzuj(chwal za konkretne osiągnięcia),

- obdarowuj pracowników drobnymi prezentami (jednak zbyt duża ilość nagród materialnych może osłabić motywację)

- stosuj wzmocnienie pośrednie (chwal sposób osiągnięcia sukcesu)

- przypominaj innym o ich wcześniejszych sukcesach

- stosuj wzmocnienie negatywne (kary): tylko, gdy jest to konieczne i zaraz po występku

- nie wykorzystuj poczucia winy (szczególnie u dzieci)

• Nauczyciele mają zwyczaj wzywać do szkoły rodziców tych dzieci, które się źle uczą, ale byłoby lepiej, gdyby część tego czasu poświęcili na rozmowę z rodzicami dzieci, które uczą się lepiej niż inne lub zrobiły duże postępy w nauce. O tak oczywistym akcie uznania błyskawicznie dowiaduje się cała szkoła i klimat w klasie natychmiast się polepsza.

• W przypadku dzieci musimy być pewni, że czują się dobrze zarówno wtedy, gdy kocha się je za samo istnienie, jak i za to, co robią.

8. Stosuj mieszankę wzmocnienia pozytywnego i negatywnego

- wzmocnienie negatywne:

1. Upewnij się, że uczysz jak unikać pewnych rodzajów zachowania, a nie ciebie samego

Dlatego trzeba się starać, żeby dzieci raczej bały się konsekwencji pewnych poczynań niż rodziców.

2. Natychmiast koryguj niepożądane zachowanie

Tradycyjny sposób karania ma jedną zasadniczą wadę- na ogół kara za niewłaściwe postępowanie stosowana bywa długo po występku, więc jest nieskuteczna.

3. Ustal sposoby hamowania bodźca negatywnego, gdy tylko ustanie niepożądane zachowania

Odebranie dziecku roweru lub samochodu na trzydzieści dni zamiast na trzy wcale nie jest dziesięć razy skuteczniejsze. Niestety - przynosi zupełnie przeciwny skutek.

4. Jeśli nie skutkuje kontrola nad bodźcami negatywnymi, spróbuj wyeliminować dany rodzaj zachowania

Pozytywnie wzmacniaj wszystko to, co nie jest niepożądanym zachowaniem.

- stosuj słuszne poczucie winy, które wypływa z wiedzy, że popełniło się błąd, co prowadzi do zmiany na lepsze

- nie stosuj neurotycznego poczucia winy ( dziecko uważa, że uczucia rodziców są najważniejszym powodem wszystkich działań)

9. Potrzebę współzawodnictwa stosuj w sposób umiarkowany:

- motywuj do pracy w grupie – potrzeba przynależności jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka

- zadbaj o dobrą atmosferę w grupie

- stosuj współzawodnictwo (ale z umiarem ), a podwładni będą pracować wydajniej

- rozbudź w ludziach chęć współzawodnictwa w sposób umiejętny

- nie poniżaj (Dlaczego nie możesz mieć takich dobrych stopni jak twoja siostra?)…

-…a inspiruj (Wiesz, Tom, gdy widzę, co sąsiedzi zrobili ze swoim podwórkiem, aż chce mi się wyjść i zrobić to samo z naszym. Co ty na to?")

- możesz stosować gniew, jeśli skierowany jest na wspólnego wroga np. okrucieństwo, egoizm, manipulacja i nie wywołuje zbędnej nienawiści

• Dla ludzi o dużej motywacji rywalizacja jest czynnikiem bardzo ważnym. Sztuka polega tylko na tym, żeby odpowiednio ją wykorzystywać

10. Nagradzaj współpracę

- w grupie łatwiej jest poradzić sobie z trudnościami

- człowiek potrzebuje poczucia przynależności

- zachęcaj do poczucia odpowiedzialności za swoje działania

- wzbudzaj zaufanie poprzez dotrzymywanie obietnic

- sprawiedliwie rozdzielaj nagrody

- pamiętaj, że podstawowa zasada motywacji to uczciwość

- Pobudzaj ducha zespołu:

1. Nagradzaj współpracę – nagradzaj wszystkich równo za osiągnięcie jednego celu

2. Odpowiedzialnością za morale grupy obarczaj samą grupę – presja rówieśników jest o wiele skuteczniejsza niż presja z góry

3. Planuj wspólne wyjazdy – ludzie stają się bardziej twórczy i otwarci, gdy opuszczają swoje codzienne otoczenie

4. Porozumiewanie musi mieć wielką wartość – regularnie stwarzaj możliwość kontaktu między członkami grupy

• Na przykład w rodzinie porozumienie jest czymś nie odzownym. Wystarczy chociażby zostawić na stole liścik do pozostałych członków rodziny, informujący, gdzie się jest i o której się wróci. To prosty nawyk, który znakomicie łagodzi wzajemne kontakty.

11. Pozwalaj by w grupie zdarzały się burze

- nie unikaj trudnych stosunków międzyludzkich

- dawaj możliwość upustu gniewu

- Jak postępować z osobami notorycznie siejącymi zamęt:

1. Toleruj odrobinę niewytłumaczalnego zachowania

2. Spróbuj określić powód denerwującego zachowania

3. Określ stopień niszczącej działalności danego człowieka

4. Poproś o pomoc – czasami najbardziej niechętni do współpracy ludzie miękną, gdy poprosisz ich o pomoc

5. Oceniaj zasługi – jeśli jego wkład w pracę nie jest znaczący zastanów się nad usunięciem go

6. Jeśli problem jest naprawdę poważny, usuń odpowiedzialnego za to człowieka

7. Zajmując się kłopotliwymi ludźmi, zawsze odwołuj się do tego, co w nich najlepsze – jeśli będziemy oczekiwać od ludzi wszystkiego co w nich najlepsze – uczynią wszystko by spełnić nasze oczekiwania

• Tylko słaby przywódca pozwala niszczyć morale grupy i torpedować jej pracę wyłącznie, dlatego, że boi się ukarać, udzielić nagany, czy usunąć kogoś z grupy.

• Tymczasem jedna działająca jak zapalnik osoba może zrujnować związek łączący członków grupy i zniszczyć jej entuzjazm

12. Staraj się własną motywację utrzymać na wysokim poziomie

- bądź pełen entuzjazmu i przelewaj ten entuzjazm na innych

- miej wiarę w powodzenie swoich celów

- analizuj pomysły podwładnych

- nawiązuj kontakty z osobami, które cię inspirują

- uodpornij się na krytykę

Odświeżanie umiejętności inspiratora:

1. Współpracuj z pozytywnie nastawionymi, osiągającymi sukcesy ludźmi

2. Rozważaj pomysły wpadając ci do głowy – nie zapełniaj umysłu mało ważnymi rzeczami

3. Korzystaj z bogactwa informacji – słuchaj inspirujących wypowiedzi ludzi sukcesu

4. Bierz udział w seminariach i innych zajęciach

5. Prowadź dziennik – zapisuj w nim swoje cele

• To, co nazywamy „geniuszem", w znacznej mierze wiąże się z odwagą, śmiałością i energią

• Dobry inspirator chętnie myśli i działa równie odważnie - nakreśla cele daleko wyprzedzające zamysły grupy.

WYCHOWANIE BEZ PORAŻEK

1. Koncepcja Thomasa Gordona

Pedagogia Thomasa Gordona określana jest przez nas mianem „wychowania bez zwycięzców i bez pokonanych”. Opiera się na teorii równoważnych stosunków interpersonalnych między ludźmi, w tym także między dorosłymi a dziećmi. Otóż, cele wychowania Gordon wyprowadza ze sposobu postrzegania dziecka jako po prostu człowieka ze wszystkimi ludzkimi cechami, uczuciami oraz uniwersalnymi wartościami, które dają możliwość bycia wolnym.

2. 12 barier komunikacyjnych

JĘZYK NIEAKCEPTACJI - 12 BLOKAD WG GORDONA

1) Rozkazywanie, kierowanie, komenderowanie, polecanie (weź się do roboty).

2) Ostrzeganie, groźba (nie możesz marzyć o dobrych stopniach).

3) Moralizowanie (powinieneś), (twoim zadaniem jest nauka).

4) Doradzanie, sugerowanie rozwiązań(musisz lepiej zaplanować dzień, wtedy wszystko się uda).

5) Pouczanie, wykład (pamiętaj, że na poprawienie masz tylko tydzień).

6) Osądzanie, krytykowanie, potępianie (jesteś po prostu leniwy).

7) Obrzucanie wyzwiskami, wyśmiewanie, ośmieszanie (zachowujesz się jak pierwszoklasista).

8) Interpretowanie, analizowanie (starasz się wykręcić od obowiązków).

9) Chwalenie, wydawanie ocen ( jesteś zdolny i dasz sobie z tym radę).

10) Uspakajanie, okazywanie współczucia (miałem takie same problemy).

11) Indagowanie, przesłuchiwanie (ile czasu na to poświęciłeś, dlaczego tak długo czekałeś?)

12) Odwracanie uwagi, zmiana tematu (porozmawiajmy o czymś przyjemniejszym).

Każdy z powyższych komunikatów ujawnia, co myślimy o naszym rozmówcy i określa to, co on ostatecznie sam pomyśli o sobie. W efekcie uczeń jako odbiorca takich komunikatów przestaje mówić, izoluje się, ma poczucie winy, jest oburzony, czuje presję.

3. Aktywne słuchanie

Polega na wysyłaniu wypowiedzi zwrotnych do ucznia." O ile dobrze cię zrozumiałem.", " Jeśli dobrze rozumiem, to.. "," To znaczy, że .." " Niepokoisz się, że"...Dzięki takim wypowiedziom sprawdzamy, czy początkowa wypowiedź ucznia nie była " zaszyfrowana ", co często się zdarza, bo uczeń nie wie czy może powiedzieć wprost o tym, co go trapi. Zachęcamy też do dalszego mówienia dostarczając dowodu, że go rozumiemy. Często na końcu rozmowy okazuje się co naprawdę przeżywa uczeń.

4. Komunikat „WY”

Komunikaty, w których adresat nie jest dokładnie określony. Na ogół uczniowie się nimi nie przejmują. Nauczyciel rzuca hasła jakby w " powietrze „ a ponieważ nie odnoszą one oczekiwanego skutku, ich nadawca wydaje się uczniom śmieszny. " Cisza!", " Spokój!", " Zachowujecie się jak banda!", " Będzie w końcu porządek czy nie!.

Wypowiedzi z rozwiązaniem.

• Rozkazywanie: „ Wypluj tę gumę "

• Grożenie:, „ Jeżeli nie posłuchasz „

• Kazania: „ Powinieneś wiedzieć, że tak się nie robi "

• Pouczanie, logika, fakty: „ Nie skończysz tego, jeśli będziesz się obijał "

• Gotowe rozwiązania: „ Gdybym był na twoim miejscu, zabrałbym się do roboty "

Takie komunikaty często nie odnoszą skutku. A jeśli odnoszą to cena ich jest wysoka. Uczniowie, bowiem odczytują w nich ukryty komunikat: „ To ja rządzę, ja mam władzę, ty jesteś zbyt głupi, byś wiedział jak mi pomóc „. Najczęściej wzbudza to dodatkowy opór uczniów.

Wypowiedzi poniżające

Odnoszą jeszcze gorszy skutek. Zawarta jest w nich ocena, drwina krytyka, osąd. Zniesławiają ucznia, potęgują kompleksy. Są one lekceważone przez uczniów, albo przyswajane jako dowód, że są do niczego. Oto one: osądzanie, krytykowanie, potępienie, wyśmiewanie, wymyślanie, diagnozowanie - np. " Ty zawsze zaczynasz „, „ Zachowujesz się jak dziecko ", " Robisz to, żeby zwrócić na siebie uwagę ".

Wypowiedzi pośrednie

Nabieranie, drwina, dowcipkowanie. Np. " Nigdy przedtem nie uczyłem małp ", "Może zaczekamy, aż ten błazen przestanie się popisywać "

Wszystkie takie próby rozwiązania problemu nauczyciela opierają się na języku nieakceptacji. Często odnoszą skutek przeciwny - pojawiają się mechanizmy obronne uczniów zmierzające do pozbawienia nauczyciela władzy. Są nieskuteczne, bo opierają się na wysyłaniu komunikatu TY, którego centrum jest uczeń.

5. Komunikat " JA "

Uczniowie muszą się z niego dowiedzieć, co stwarza nauczycielowi problem, określić konkretny wpływ na jego osobę, ujawnić stan uczuć.

Problem: Jacek, twoje ciągłe spóźnianie się sprawia mi kłopot.

Wpływ : Gdy wchodzisz muszę przerywać zajęcia .

Uczucia: To mnie rozprasza i denerwuje.

Poprzez takie reakcje nauczyciel ujawnia swój stan wewnętrzny, ujawnia swoje " ja ", niczego nie narzuca uczniowi i pozostawia samemu uczniowi odpowiedzialność za jego zachowanie. Uczeń może poczuć się rozważny i pomocny, a nie zawzięty i krnąbrny.

6. Różnica pomiędzy komunikatem typu „WY” a typu „JA”

Różnica miedzy nimi opiera się na tym, że w komunikacie typu „wy” mówimy coś o innych osobach, a w typie „ja”, w tej samej sytuacji, mówimy o naszych odczuciach, czy poczynaniach z uczniem. Jest to łatwiejsza do przyjęcia forma przekazania jakiejś informacji, nie spowoduje ona konfliktu między rozmówcami.

7. Metody wychowania bez porażek

Zarówno nauczyciele jak i uczniowie myślą przeważnie o rozwiązywaniu konfliktów w kategoriach: Wygrany - Przegrany. Wśród praktykowanych sposobów rozwiązań królują dwie metody.

Metoda I - autorytarna. Wygrywa tu nauczyciel. Może być szybka i skuteczna w wyjątkowych sytuacjach ( " Odłóż ten ostry nóż „). W innych przypadkach wywołuje u przegranego poczucie oburzenia i wrogości wobec zwycięzcy. Daje przegranemu słabą motywację do przemiany. Stawia nauczyciela w roli policjanta, który popisuje się władzą. Hamuje odpowiedzialność za siebie i współdziałanie, wywołuje u zwycięzcy poczucie winy. Jest destruktywna dla obu stron. W wyniku stosowania tej metody uczniowie uruchamiają niekiedy mechanizmy obronne - bunt, opór, prowokowanie, agresję.

Metoda II -permisywistyczna. Wygrywa uczeń. Nauczyciel się poddaje. Nauczyciel nie zwraca uwagi na zachowanie czy spór, po prostu kapituluje. Także przy zastosowaniu tej metody wygrany i przegrany odczuwają podobne emocje do opisanych powyżej.

Metoda III - niezawodna w rozwiązywaniu konfliktów. Polega na tym, że to obie strony poszukują sposobów rozwiązania konfliktu. Opiera się na 6 krokach rozwiązywania konfliktów

8. 6 kroków rozwiązywania konfliktów

1) Określenie problemu

2) Szukanie możliwych do przyjęcia dla obu stron rozwiązań

3) Ocena propozycji rozwiązań ( eliminacja rozwiązań nieakceptowanych przez jedną ze stron)

4) Wybór najlepszych rozwiązań.

5) Sposoby realizacji - kontrakt.

6) Zawarcie umowy - kontraktu.

7) Ocena wybranego rozwiązania w praktyce.

EFEKT : OBIE STRONY WYGRYWAJĄ – KOMPROMIS