DOKUMENTACJA OBSERWACJI PEDAGOGICZNYCH

DO PRZEPROWADZANIA

ANALIZY GOTOWOŚCI DZIECKA

DO PODJĘCIA NAUKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ

- DIAGNOZY PRZEDSZKOLNEJ

Podstawa prawna opracowania:

• Rozporządzenie MEN z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 356)

• Rozporządzenie MEN z dnia 18 stycznia 2017 r. w sprawie świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych

(Dz. U. z 2017 r. poz. 170 z późn. zm.).

Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Edukacji Narodowej obowiązkowym zadaniem każdego nauczyciela jest:

• przeprowadzenie i dokumentowanie obserwacji pedagogicznych mających na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci,

• przeprowadzenie analizy i podsumowanie przeprowadzonych obserwacji na przełomie października i listopada, tak zwanej diagnozy przedszkolnej, w celu ocenienia gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej,

• na podstawie zgromadzonych wyników diagnozy – opracowanie i zrealizowanie indywidualnego programu wspomagania i korygowania rozwoju dziecka (celem takiej analizy jest także przekazanie rodzicom informacji o poziomie gotowości szkolnej ich dzieci),

• na podstawie dokumentacji obserwacji pedagogicznych i przeprowadzonej ich analizy, w terminie do końca kwietnia, wydanie rodzicom informacji o gotowości ich dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej (wzór dokumentu: Informacja o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej zawarty jest w rozporządzeniu MEN z dnia 18 stycznia 2017 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych nr 70 – MEN-I/54/2).

Niniejsze opracowanie to zestaw arkuszy do badania gotowości do nauki w szkole podstawowej, które zawierają:

• zestaw opisu umiejętności, wynikających z Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego,

• opisu umiejętności, które są sformułowane w sposób konkretny i sprawdzalny.

DIAGNOZA PRZEDSZKOLNA 6-LATKA

Arkusz badania gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej, każde dziecko w wieku poprzedzającym możliwość pójścia do szkoły powinno zostać poddane diagnozie przedszkolnej pod kątem gotowości do podjęcia nauki w szkole podstawowej. Niniejszy arkusz jest narzędziem skonstruowanym do tego celu. Na jego podstawie nauczyciele i rodzice otrzymują szczegółowe informacje o umiejętnościach dzieci, na podstawie których będą mogli przygotować odpowiednie wsparcie, aby dzieci dobrze przygotować do podjęcia nauki szkolnej.

Diagnozy dokonuje się dwukrotnie:

1. Diagnoza wstępna – październik/listopad

2. Diagnoza końcowa – marzec/kwiecień.

Po przeprowadzeniu diagnozy, nauczyciel zobowiązany jest do wydania rodzicom informacji o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej w terminie do końca kwietnia.

Do oceny poziomu umiejętności dzieci w poniższej diagnozie zastosowano system punktowy, gdzie:

• 1 pkt – uzyskuje dziecko, które opanowało dana umiejętność

• 0 pkt – uzyskuje dziecko, które nie opanowało danej umiejętności

W kolumnie UWAGI nauczyciel ma możliwość zanotowania dodatkowych informacji.

Opis arkusza badania gotowości szkolnej

Arkusz badania gotowości szkolnej umożliwia zdiagnozowanie dziecka w 5 sferach. Każda z nich została podzielona na kilka kategorii.

Sfera rozwoju	Kategorie szczegółowe
Rozwój psychomotoryczny	Ogólna sprawność ruchowa
	Koordynacja wzrokowo-ruchowa
Rozwój umiejętności społecznych i odporności emocjonalnej	brak
Rozwój samodzielności/samoobsługa	brak
Rozwój umiejętności szkolnych	Sprawność grafomotoryczna/gotowość do nauki pisania
	Słuch fonematyczny
	Gotowość do nauki czytania
	Umiejętności w zakresie kompetencji matematycznych Umiejętności w zakresie wiedzy o otoczeniu społecznym i przyrodniczym
Rozwój funkcji poznawczych	Myślenie
	Pamięć
	Uwaga
	Percepcja
	Mowa

Punktacja zadań w arkuszu i interpretacja wyników

Po dokonaniu diagnozy należy zliczyć punkty i odnieść je do punktacji zawartej w tabeli. Ilość punktów określa poziom gotowości szkolnej dziecka:

- wysoki,

- średni,

- niski.

W sumie dziecko może uzyskać 77 punktów.

Punkty	Procentowo	Poziom gotowości szkolnej	Interpretacja wyniku
77p – 65p	100% - 85%	wysoki	Dziecko jest gotowe do podjęcia nauki w szkole podstawowej.
64p – 38p	84% - 50%	średni	Dziecko można uznać za gotowe do podjęcia nauki w szkole podstawowej, aczkolwiek konieczne jest podjęcie działań wspomagających w sferach, w których dziecko ma trudności.
37p – 0p	>50%	niski	Dziecko nie jest gotowe do podjęcia nauki w szkole podstawowej.

Nauczyciel ma również możliwość określić poziom rozwoju dzieci w poszczególnych sferach:

	Przedziały punktowe
Poziom rozwoju	Rozwój psychomotoryczny	Rozwój umiejętności społecznych i odporności emocjonalnej	Rozwój samodzielności/ samoobsługa	Rozwój umiejętności szkolnych	Rozwój funkcji poznawczych
wysoki	9p – 8p	16p – 14p	8p – 7p	27p – 23p	17p – 14p
średni	7p – 5p	13p – 8p	6p – 4p	22p – 14p	13p – 9p
niski	4p – 0p	7p – 0p	3p – 0p	13p – 0p	8p – 0p

Opracowała mgr Monika Banyś.

KARTA DIAGNOZY DZIECKA

Imię i nazwisko dziecka: …………………………………………

Rok szkolny: ……….......................

Osoba przeprowadzająca badanie: ……………………………………

Lateralizacja
	Prawostronna	Lewostronna	Niejednorodna
Oko
Ręka
Noga

ROZWÓJ PSYCHOMOTORYCZNY

OGÓLNA SPRAWNOŚĆ RUCHOWA

Dziecko:

Diagnoza wstępna

Diagnoza końcowa

TAK

NIE

UWAGI

TAK

NIE

UWAGI

Uczestniczy w zabawach ruchowych

Ma płynne, skoordynowane ruchy

Utrzymuje równowagę, stojąc na 1 nodze przez 30s (P i L noga łącznie)

Zręcznie rzuca i chwyta przedmioty

Jeździ na 2-kołowym rowerze

Schodzi ze schodów nie trzymając się poręczy, stawiając nogi naprzemiennie

KOORDYNACJA WZROKOWO - RUCHOWA

Wrzuca piłkę do kosza z odległości 2 – 2,5m (2 razy na 3 rzuty)

Sprawnie posługuje się nożyczkami, wycinając różne kształty

Wiąże sznurowadła

ROZWÓJ UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNYCH I ODPORNOŚCI EMOCJONALNEJ

Stosuje się do norm i zasad przyjętych w grupie

Chętnie bawi się z innymi

Bawi się zgodnie, nie wywołuje konfliktów

Szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie

Przejawia poczucie własnej wartości

Odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu i innych grup

Współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku

Stosuje się do poleceń nauczyciela

Rozpoznaje i nazywa emocje (radość, smutek, złość, zadowolenie, zdziwienie)

Panuje nad nieprzyjemną emocją (podczas zabawy, w trudnej sytuacji lub czekania na swoją kolej)

Przeżywa emocje w sposób pozwalający mu adaptację w nowym otoczeniu

Dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, troszczy się o nie

Zależy mu na dobrej ocenie swojej pracy, doprowadza ją do końca

Potrafi poradzić sobie z porażką i pokonywać trudności

Używa zwrotów grzecznościowych (dzień dobry, do widzenia, przepraszam, proszę, dziękuję)

Posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem i adresem

ROZWÓJ SAMODZIELNOŚCI/ SAMOOBSŁUGA

Utrzymuje porządek wokół siebie, sprząta po skończonej zabawie

Jest pozytywnie nastawione do samodzielnego rozwiązywania zadań

Samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne

Zgłasza potrzeby fizjologiczne

Samodzielnie ubiera się i rozbiera

Zapina ubranie na guziki, zatrzaski i zamek błyskawiczny

Spożywa posiłki z użyciem sztućców

Nakrywa do stołu i sprząta po posiłku

ROZWÓJ UMIEJĘTNOŚCI SZKOLNYCH

SPRAWNOŚĆ GRAFOMOTORYCZNA/GOTOWOŚĆ DO NAUKI PISANIA

Używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i prób pisania

Przyjmuje prawidłową postawę podczas rysowania

Prawidłowo odwzorowuje figury geometryczne i inne znaki graficzne

Określa kierunki i miejsca na kartce papieru

Kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru

ROZWÓJ UMIEJĘTNOŚCI SZKOLNYCH

SŁUCH FONEMATYCZNY

Potrafi znaleźć rym do podanego słowa

Dzieli zdanie na wyrazy

Dokonuje analizy i syntezy sylabowej wyrazu

Rozróżnia głoski na początku i końcu w prostych fonetycznie słowach

GOTOWOŚĆ DO NAUKI CZYTANIA

Rozpoznaje litery

Odczytuje wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych

UIEJĘTNOŚCI W ZAKRESIE KOMPETENCJI MATEMATYCZNYCH

Liczy obiekty

Rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10

Odróżnia liczenie błędne od poprawnego

Wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej

Posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi

Rozróżnia podstawowe figury geometryczne

Rozróżnia stronę lewą i prawą

Określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby oraz innych przedmiotów

UMIEJĘTNOŚCI W ZAKRESIE WIEDZY O OTOCZENIU SPOŁECZNYM I PRZYRODNICZYM

Wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe

Posługuje się pojęciami dot. następstwa czasu (wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem)

Posługuje się nazwami: - pór roku, - dni tygodnia, - miesięcy

Rozpoznaje modele monet i banknotów o niskich nominałach

Rozumie do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym

Posługuje się pojęciami dot. zjawisk przyrodniczych w życiu zwierząt, roślin i ludzi

ROZWÓJ FUKNCJI POZNAWCZYCH

MYŚLENIE

Układa przedmioty w grupy, szeregi i rytmy

Klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru i przeznaczenia

Rozumie związki przyczynowo - skutkowe między zdarzeniami układając historyjkę obrazkową

PAMIĘĆ

Zapamiętuje treść poleceń

Dość szybko uczy się wierszy i piosenek

Zapamiętuje prosty układ taneczny

UWAGA

Skupia uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności

Potrafi z uwagą śledzić treść czytanej lub opowiadanej bajki

PERCEPCJA

Układa obrazek z części

Wskazuje 6 i więcej elementów, którymi różnią się obrazki

Odwzorowuje obrazek

MOWA

Mówi poprawnie pod względem: - artykulacyjnym, - gramatycznym, - fleksyjnym, - składniowym

Odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach, objaśnia ich kolejność

Wypowiadając się używa zdań złożonych

Inne informacje o dziecku (zdolności dziecka, dane o stanie zdrowia, frekwencja itp.).

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Podpis nauczyciela