System szkolnictwa w Polsce.

Pierwsze szkoły na terenach Polskich powstały właśnie w średniowieczu, które podlegało i podporządkowane było Kościołowi. Funkcjonowały trzy typy szkół:

- Szkoły parafialne( szkoły wiejskie i miejskie )- był to najniższy stopień szkół. Uczono w nich przede wszystkim łaciny, gramatyki, czytania i pisania.

- Szkoły klasztorne- powstawały głównie przy klasztorach benedyktynów. Dbały głównie o wychowanie religijne.

- Szkoły katedralne- były to szkoły pod patronem biskupów diecezjalnych. Nauczano tam siedmiu przedmiotów ( siedem sztuk wyzwolonych), podzielonych na dwie grupy:

Trivium (gramatyka, logika-dietetyka, retoryka)

Quadrivium( geometria, arytmetyka, astronomia, muzyka)

System edukacji ten opierał się na metodach pamięciowych . Szkoły te najlepiej rozwinięte były w wielkich miastach, tj. Kraków, Wrocław, Poznań i Lwów.

System szkolnictwa w Europie.

Bardzo ważne w oświacie były reformy Karola Wielkiego w dziedzinie nauki i oświaty. Charakteryzowały się one trzema elementami: tradycją germańską, antyczną kulturą rzymską i chrześcijaństwem. Istniały wtedy tzw. szkoły pałacowe, w których wykładano siedem sztuk wyzwolonych, o których wspominałam wyżej, wspomaganych o naukę opartą na Piśmie Świętym. W szkołach tych nauczano także zasad kancelaryjnych, czyli umiejętności redagowania dekretów królewskich i cesarskich.

Początki scholastyki.

Nauka jednak w czasach Karola Wielkiego miała charakter bardzo elitarny. Większy rozwój i upowszechnienie nauki i oświaty nastąpił w XII w, w okresie wzrostu gospodarczego i powstającej gospodarki pieniężnej w Europie, szczególnie zachodniej. Wtedy właśnie rozwinął się wielki rozwój filozofii i nauki. Powstawały nowe warstwy społeczne intelektualistów. Dzięki temu powstało zapotrzebowanie na nauczanie wyższą naukę i kulturę. Powstawały wtedy nowe przedmioty filozofii i teologia scholastyczna. Scholastyka byłą to metoda rozumowania charakterystyczna dla filozofii średniowiecznej, polegająca na dokładnym stosowaniu ustalonej procedury składającej się z komentowania tekstu , związanej z nim dyskusji oraz formułowania wniosków. W pełni została zastosowana po raz pierwszy przez P. Abelarda, posługiwał się nią św. Tomasz z Akwinu.

Rozwój szkół zakonnych

Pod wpływem coraz większego rozwoju gospodarki i zainteresowania oświatą, nauką i koniecznością studiów, szczególnie teologicznych, nastąpił rozwój szkół zakonnych. Klasztory już bardzo dawna przejmowały rolę budynków naukowych i szkolnych, w których gromadziły się biblioteki. Kultywowano w nich przede wszystkim wiedzę teologiczną, jednak także studiowano także nowych pisarzy i starożytnych filozofów.

Rozwój szkolnictwa żydowskiego w diasporze.

Tutaj cały czas w średniowieczu rozwijały się szkoły żydowskie. Przyjmowano w nich wszystkich, bez wyjątku od pochodzenia społecznego. Każda gmina żydowska miała własną szkołę elementarną. Dlatego też było bardzo podobnie zorganizowane. Znajomość sztuki czytania i pisania w śród żydów była powszechna już od starożytności.

Powstanie i rozwój uniwersytetów

Pierwsze uniwersytety średniowieczne powstały w Europie, które były podobnie zorganizowane. Posiadały cztery wydziały, czyli fakultety: wydział niższy sztuk wyzwolonych, oraz trzy wydziały wyższe : teologii, prawa i medycyny, po których ukończeniu uzyskiwało się doktorat. Program edukacyjny uniwersytetów był ściśle ustalony , niezmienny, wykłady polegały na czytaniu tekstów, które potem wyjaśniał nauczyciel. Na medycynie wykładano pisma Hipokratesa, na teologii Biblie, na filozofii Arystotelesa. Studiowanie składało się z wykładów i dysputacji, która miała ma celu opanowanie ważnych tez i teorii.

Książki w średniowiecznej Europie.

Książka pełniła w średniowieczu rolę podstawowego narzędzia pracy i źródła wiedzy. Księgi spisywano głównie w klasztornych skryptoriach, z czasem powstawały w miastach wyspecjalizowane warsztaty kopistów. Oczywiście uniwersytety i kancelarie dworskie nie mogły się bez ksiąg obejść, stąd też je tam kopiowano. Książki pisane były na pergaminie lub papierze, który pojawił się w Europie około drugiej połowy XII wieku, a rozpowszechnił się zwłaszcza w XIV stuleciu. Książki średniowieczne były bogato zdobione, pojawiały się w nich miniatury, inicjały, bordiury, strony pokrywano ozdobami roślinnymi, motywami zwierzęcymi lub małymi kompozycjami o alegorycznej symbolice. W XV wieku zaczęły się pojawiać książki blokowe lub ksylograficzne (ksylograf). Za sprawą Johanna Gutenberga nadeszła era książki drukowanej.

Czym pisano w szkołach.

Na pergaminie początkowo pisano trzciną a potem, około V wieku n.e. zaczęto stosować pióra ptaków, ze szczególnym upodobaniem gęsie, które podobnie jak calamus było rozszczepione na końcu. Natomiast na tabliczkach woskowych pisano metalowym rylcem który w górnej części był spłaszczony aby łatwiej było wycierać powstałe błędy.