chomiku.pl

Historia ziołolecznictwa

Wiele rodzajów roślin leczniczych, występujących w różnych częściach świata, zawiera czynne substancje, których nie można zastąpić związkami chemicznymi. Substancje te pomagają organizmowi walczyć z chorobami, działają również profilaktycznie.

W całej historii ludzkości, oprócz ostatnich mniej więcej pięćdziesięciu lat, ludzie wykorzystywali przy leczeniu wszystkich rodzajów chorób, począwszy od drobnych zranień aż do chorób śmiertelnych, prawie wyłącznie tylko rośliny. Obecnie ziołowe preparaty lecznicze znowu stają się przedmiotem zainteresowania, gdyż skuteczność popularnych leków, np: antybiotyków, traci na sile. Dlatego naturalną koleją rzeczy jest powrót do ziół leczniczych. Przecież już nasi przodkowie znali działanie lecznicze szerokiej plejady ziół. Starożytni Egipcjanie uwiecznili je na tabliczkach kamiennych i malowidłach naściennych. Nawet z zachowanych papirusów egipskich dowiadujemy się, że wiele popularnych obecnie roślin, jak np: czosnek i jałowiec pospolity, było znanych i stosowanych już około 4000 lat temu.

Pierwszą w Europie książkę o ziołach leczniczych napisał w I-szym stuleciu grecki lekarz Dioscorides pod tytułem De Materia Media. Opisał w niej około 600 „drzew“ leczniczych. Wiele z ziół i ich działań, opisanych przez Dioscoridesa, jest znanych również dzisiaj, np:, że koper włoski wspomaga tworzenie mleka. Z kolei lekarz nadworny cesarza Marka Aureliusza, Galenus miał wyraźny wpływ na rozwój fitoterapii, stworzył podstawy klasyfikacji przepisywania medykamentów ziołowych. Np: w starożytnym Rzymie przy leczeniu reumatyzmu stosowano pokrzywę. Rzymianie biczowali się łodygami pokrzywy, aby powstała reakcja zapalenia naskórka, łagodząca dolegliwości reumatyczne.

Zakonnicy:

Najstarszy zachowany zielnik europejski pochodzi z X wieku. Opisywane są w nim różne metody leczenia chorób wywołanych przez „siły wyższe”. Mimo, że w tym czasie powstawały już fakultety medyczne w całej Europie, leczenie i zielarstwo znajdowały się w większości w rękach kościoła. Zakonnicy uprawiali w klasztorach rośliny do leczenia chorób i ran. W tym okresie najbardziej popularną rośliną była prawdopodobnie bukwica lekarska, którą wykorzystywano do wypędzania czarów czy odczyniania złych uroków.

Ale mimo dostępności rozmaitych ziół leczniczych, Europejczycy byli nękani przez wiele chorób. Przyczyną takiego stanu rzeczy był niski poziom higieny oraz szalejące epidemie. Kluczową osobistością tego okresu był Paracelsus, wyznający starożytną teorię Doktryna sygnatury, według której wygląd zewnętrzny rośliny odzwierciedla organy, które może ona leczyć. Okrągłe liście przywrotnika są przyrównywane do szyjki macicy. Orzech muszkatołowy oraz orzech włoski, ze względu na swoje podobieństwo do mózgu, są uważane za skuteczny środek wzmacniający aktywność umysłową. Liście miodunki lekarskiej przypominają chore płuca, dlatego ta roślina była stosowana przy leczeniu bronchitu i gruźlicy.

Do 1785 roku stosowano zioła przy leczeniu najrozmaitszych dolegliwości, aż jedno wydarzenie radykalnie przyśpieszyło rozwój farmakologii. Angielski lekarz Dr. Withering stwierdził, że gromadzenie wody w ciele, wywołane przez niewydolność serca, można skutecznie leczyć przy pomocy naparu z naparstnicy. Udało się ekstrahować glikozydy nasercowe - digoksynę i digitoksynę, które do dzisiaj są stosowane przy leczeniu wad serca.

Poprzez wiele setek lat ludzie obserwowali skutki używania jakiegoś kłącza czy kwiatu. Rośliny lecznicze potrafiły uratować wielu chorych, a nawet przedłużyć im życie, dlatego nie jest zaskoczeniem, że znowu do nich wracamy. Stosowanie większości ziół jest absolutnie bezpieczne, jednak niektóre z nich mogą wykazywać działanie uboczne. Dlatego też, zanim zaczniemy stosować zioła, należy zasięgnąć porady u dobrego fitoterapeuty.

Zainteresowanie leczniczym działaniem roślin, prastarą mądrością, która wytrzymała próbę czasu, nie słabnie, lecz wręcz przeciwnie, wzrasta.