Hamulce cierne sterowane pneumatycznie
Rys. 5. Schemat pneumatycznego układu hamulcowego z układem ABS/ASR:
1 - czujniki prędkości obrotowych kół,
2 - siłowniki hamulcowe kół przednich,
3 - zawór sterujący hamulców kół przednich,
4 - zbiornik sprężonego powietrza zasilający dodatkowe odbiorniki,
5 - siłowniki hamulcowe kół tylnych (napędowych),
6 - zawory sterujące hamulców kół tylnych,
7 - zawory dwudrożne,
8 - zawory sterowania różnicowego,
9 - sterownik elektroniczny,
10 - zawór sterowania silnikiem,
11 - zawór dwudrożny,
12 - siłownik pompy wtryskowej,
13 - przewód sterowania zwalniaczem (przepustnica wydechu),
14 - zbiornik sprężanego powietrza hamulców kół przednich,
15 - zbiornik sprężonego powietrza hamulców kół tylnych
Pneumatyczne układy hamulcowe są obecnie stosowane w zasadzie we wszystkich
pojazdach ciężarowych i autobusach. Specyfika tych układów sprawia, że istnieje bardzo duża
różnorodność rozwiązań tych układów. Pneumatyczne układy hamulcowe są układami
obco siłowymi. źródłem energii potrzebnej do uruchomienia hamulców jest sprężone
powietrze dostarczone przez sprężarkę zainstalowaną przy silniku samochodu i
magazynowane w zbiorniku o odpowiedniej pojemności. Kierowca steruje dopływem
sprężonego powietrza do mechanizmów hamulcowych.
Pneumatyczne układy hamulcowe posiadają wiele zalet, mianowicie:
- skuteczność działania hamulców mimo możliwych małych nieszczelności układu,
- prawidłowe hamowanie przyczep przez włączenie ich do jednolitego obwodu
hamulcowego samochodu,
- możliwość samoczynnego zahamowania przyczepy w przypadku oderwania się jej od
samochodu ciągnącego,
- możliwość wykorzystania sprężonego powietrza w innych układach samochodu, przede
wszystkim w zawieszeniu pneumatycznym i otwieraniu drzwi np. w autobusach,
Niestety posiadają one również istotne wady:
- większy stopień skomplikowania całego układu,
- strata części mocy silnika na napędzanie sprężarki,
- większe wymiary siłowników, co wynika ze znacznie niższego ciśnienia roboczego nie w
przypadku układów hydraulicznych,
- dłuższy czas zwłoki zadziałania w porównaniu do innych układów,
- zawartość pary wodnej w powietrzu atmosferycznym stwarza niebezpieczeństwo
zamarznięcia kondensatu, co prowadzi do unieruchomienia hamulców,
- mała precyzja sterowania wskutek występowania wartości progowych ciśnienia oraz
histerezy zespołów,
- stały spadek ciśnienia w zbiornikach wskutek nieszczelności zaworów i złącz układu, co
przy dłuższym postoju może doprowadzić do braku sprężonego powietrza w całym układzie,
czyli brak działania hamulców,
- brak możliwości dynamicznego dopasowania siły hamowania pojazdu ciągnącego i
przyczepy (naczepy),
- możliwość powstawania awarii całego układu w starszych konstrukcjach niezaopatrzonych
w zawory zabezpieczające
Parametry badanego układu:
-nominalne ciśnienie -0,64 Mpa
-spadek ciśnienia po wciśnięciu pedału – o 0,02 MPA dopuszczalne- 0,05Mpa
-czas napełnienia zbiornika- 9:24 orientacyjnie 8-10 min
-Spadek ciśnienia w ciągu 10 min-18,75% dopuszczalne 2%
Wnioski:
-układ niesprawny brak szczelności układu zbyt duży spadek ciśnienia