OPRACOWANIE ZAGADNIEŃ OBOWIĄZUJĄCYCH DO EGZAMINU Z PRZEDMIOTU ZAWODOWEGO :

MASAŻ LECZNICZY

Autorstwa studentów :

WnoZ/stacjonarne/Fizjoterapia Iº/IIrok

rocznik : 2011/2014

SPIS ZAGADNIEŃ

SPIS ZAGADNIEŃ

1. Definicja masażu, rys historyczny, podział i rola masażu.

2. Zasady wykonywania, dawkowania i stosowania masażu klasycznego i leczniczego.

3. Warunki wykonywania masażu.

4. Rodzaje i formy masażu.

5. BHP masażu, masażysty, pacjenta.

6. Masaż, a AIDS.

7. Tok zabiegu masażu.

8. Środki wspomagające masaż.

9. Charakterystyka technik masażu pod względem technicznym i fizycznym.

10. Wpływ technik masażu klasycznego na organizm.

11. Wpływ masażu na tkanki i układy organizmu człowieka.

12. Dobór chwytów i technik, a oddziaływanie na tkanki i układy.

13. Masaż segmentarny – cel i zadania.

14. Zasady wykonywania masażu segmentarnego – metodyka wykonywania.

15. Działanie biologiczne i terapeutyczne masażu segmentarnego.

16. Masaż łącznotkankowy – cel i zadania, istota działania.

17. Masaż okostnowy – cel i zadania, istota działania.

18. Drenaż limfatyczny – cel i zadania.

19. Zasady wykonywania drenażu limfatycznego.

20. Metodyka drenażu limfatycznego poszczególnych odcinków ciała.

21. Masaż izometryczny, kontralateralny, centryfugalny – cel i zadania.

22. Zasady i metodyka masażu izometrycznego.

23. Zasady i metodyka masażu kontralateralnego i centryfugalnego.

24. Czynniki działające na organizm człowieka podczas masaży w wodzie.

25. Masaż podwodny, wirowy, z katedry natryskowej – cel i zadania, działanie terapeutyczne, wsk. i p/wsk. metodyka.

26. Zasady wykonywania masaży w wodzie.

27. Rodzaje masaży przyrządowych, podział, metodyka, wsk. i p/wsk., działanie terapeutyczne.

28. Masaż sportowy w procesie odnowy biologicznej.

29. Podział i rodzaje masażu sportowego.

30. Cel i zadania masażu higieniczno-kosmetycznego.

31. Metodyka masażu twarzy, wsk. i p/wsk.

32. Metodyka masażu karku, wsk. i p/wsk.

33. Metodyka masażu tułowia, wsk i p/wsk.

34. Metodyka masażu kończyn dolnych, wsk. i p/wsk.

35. Metodyka masażu kończyn górnych, wsk. i p/wsk.

36. Metodyka masażu st. kolanowego, wsk. i p/wsk.

37. Metodyka masażu st. łokciowego, wsk. i p/wsk.

38. Metodyka masażu st. ramiennego, wsk. i p/wsk.

39. Metodyka masażu obręczy barkowej, wsk. i p/wsk.

40. Metodyka masażu obręczy biodrowej, wsk. i p/wsk.

41. Przydatność masażu w leczeniu dyskopatii – uzasadnij.

42. Przydatność masażu w leczeniu rwy kulszowej – uzasadnij.

43. Przydatność masażu w leczeniu radiculopatii – uzasadnij.

44. Przydatność masażu w leczeniu porażeń i uszkodzeń nerwów obwodowych – uzasadnij.

45. Przydatność masażu w leczeniu kręczu karku u dorosłych i u dzieci –uzasadnij.

46. Przydatność masażu w leczeniu porażeń spastycznych i wiotkich – uzasadnij.

47. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu oddechowego- uzasadnij.

48. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu pokarmowego – uzasadnij.

49. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu krążenia- uzasadnij.

50. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu nerwowego- uzasadnij.

51. Przydatność masażu w amputacjach, dobór technik, cel.

52. Przydatność masażu w leczeniu złamań – uzasadnij.

53. Uzasadnij przydatność masaży specjalistycznych w leczeniu chorób wewnętrznych.

54. Zabiegi fizjoterapeutyczne uzupełniające i wspomagające działanie masażu - uzasadnij ich przydatność,

55. Rola odczynu kontralateralnego, konsensualnego i sprzężenia zwrotnego w masażu.

56. Rola kompensacji pośredniej i bezpośredniej w masażu.

57. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w urazach stawów i kręgosłupa.

58. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w porażeniach i niedowładach.

59. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w amputacjach.

60. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w chorobach układu nerwowego, krążenia, oddechowego, pokarmowego, w okresie rekonwalescencji.

Przygotował mgr Wojciech Laber

1. DEFINICJA MASAŻU, RYS HISTORYCZNY, PODZIAŁ I ROLA MASAŻU.

Definicja masażu

jest metodą leczenia fizykalnego zewnętrznego i wewnętrznego objawów chorobowych, a w wielu przypadkach przyczyn chorobowych,

jest to świadome, mechaniczne drażnienie tkanek wywierające bezpośredni i pośredni wpływ na organizm,

jest egzogennym bodźcem mechanicznym, którego źródłem jest ściśle określona praca rąk masażysty na tkance masowanej,

jest formą terapii, w której energia kinetyczna jest zamieniana w energię mechaniczną ukierunkowaną na tkanki (energia cieplna),

jest to ściśle określone oddziaływanie bodźca mechanicznego na tkankę organizmu żywego przy biernym zachowaniu się masowanego,

jest świadomym, sprężystym odkształceniem tkanek i narządów; stwarza możliwość przywracania najbardziej optymalnego układu przestrzennego komórek, tkanek, narządów czy układów (wg Krzysztofa Kassolika)

Historia masażu

Wywodzi się z Chin i Indii.

Ambroży Pare (ojciec masażu) – zbadał i opisał wpływ masażu na poszczególne tkanki.

Fredrach Hoffman – opracował program stosowania masażu w licznych przypadkach chorobowych

Johan Mezger – uważany za autora masażu naukowego określił na podstawie własnych badań zasady masażu wskazania i przeciwwskazania

Izydor Zabłudowski – ojciec masażu w Polsce

Jan Zaorski

Józef Jankowiak – znawca masażu

Zygmunt Prochowicz – autor książki

Podział masażu leczniczego

1. Masaż klasyczny

• ułożenia rozluźniające

• technika głaskania

• technika rozcierania

• technika ugniatania

• technika oklepywania (wibracja przerywana)

• technika wstrząsania

• technika wibracji

• technika wyciskania

2. Masaż specjalistyczny

• masaż segmentarny

• masaż łącznotkankowy

• masaż okostnowy

• masaż izomeryczny

• masaż kontrlateralny

• masaż centryfundalny (masaż stawowy)

3. Masaż w środowisku wodnym

• masaż wirowy

• masaż podwodny

• masaż natryskowy

4. Masaż przyrządowy

• masaż wibracyjny

• masaż pneumatyczny

• masaż synkardialny

5. Masaż higieniczno-kosmetyczny

6. Masaż sportowy

• masaż śródstartowy

• masaż przedstartowy

• masaż treningowy

7. Masaż relaksacyjny

Metody masażu:

1. Masaż wykonywany ręcznie

2. Masaż wykonywany aparatem

Formy masażu:

1. Masaż krótkobodźcowy – trwający ok. 10-20 minut, w czasie którego należy dostarczyć taką ilość bodźców, aby w czasie zabiegu wystąpił odczyn miejscowy w tkankach masowanych; odczyn ten wtórnie powinien spowodować odpowiednie przestrojenie funkcji fizjologicznych różnych układów; codziennie lub co drugi dzień

2. Masaż średniobodźcowy – 20-30 minut w czasie, którego należy dostarczyć taką ilość bodźców, aby w czasie zabiegu wystąpił zarówno odczyn miejscowy i częściowo odpowiednia reakcja ogólna; codziennie lub co drugi dzień

3. Masaż długobodźcowy – ok. 30-45 minut w czasie, którego oprócz odczynu miejscowego i ogólnego, tempo bardzo wolne, siła lekka, ilość bodźców rozłożona w czasiE

2.ZASADY WYKONYWANIA, DAWKOWANIA I STOSOWANIA MASAŻU KLASYCZNEGO I LECZNICZEGO.

Przy doborze chwytów i technik zachowuje się zasadę stopniowania bodźca przechodząc od bodźców słabszych do mocniejszych. Masaż powinien być wykonywany z siłą poniżej progu bólu. O sile bodźca mówią reguła Arndta-Schulza, Hildebrandta, prawo Wildera i Kowarschika wg których:

- słabe i średnie bodźce działają uspokajająco i pobudzająco na układ nerwowy,

- silne i bardzo silne bodźce działają hamująco i znoszą reakcję ze strony układu nerwowego.

Przy doborze siły należy stosować zasadę:

„Bodziec powinien być tak silny jak to jest konieczne i tak słaby, jak to jest możliwe.”

1. Zasada warstwowości: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wibracja itd.

2. Zasada dawkowania bodźca: od słabego, średniego, mocnego do bardzo mocnego.

3. Zasada kolejności opracowania mięśnia:

- głaskanie ogólne,

- rozcieranie (przyczep końcowy, przyczep początkowy),

- rozcieranie granicy powięzi,

- rozcieranie brzuśców mięśnia,

- ugniatanie mięśni,

- wibracja przerywana,

- wstrząsanie z wibracją nieprzerywaną,

- głaskanie głębokie i powierzchowne.

4. Zasada kolejności opracowania mięśni

- zginacze,

- przywodziciele,

- rotatory wewnętrzne,

- prostowniki,

- odwodziciele,

- rotatory zewnętrzne.

5. Masaż wykonujemy częścią dłoniową lub grzbietową rekina obnażonej części ciała pacjenta.

6. Masaż jest zabiegiem biernym.

7. Zasada kierunku masażu.

8. Węzłów chłonnych nie masujemy.

9. Zasada ilości powtórzeń: 8-10 razy.

10. Masaż przerwany, co najmniej na 10 minut powinien być rozpoczęty ponownie.

11. Nie przerywa się masażu!

12. Dobór siły, tempa i rytmu masażu zależy od wielu czynników:

- masy mięśni okolicy masowanej,

- schorzenia (siła normalna – stan przewlekły, delikatnie – podostry),

- budowy pacjenta

- typ asceniczny: szczupły, wysoki: masaż lekki i spokojny,

- typ pykniczny: otyły: masaż silny na pograniczu bólu,

- typ atletyczny: umięśniony: masaż średni mocny.

- wieku i płci pacjenta

- do 14 lat: słabo,

- 14-40 lat: średnio mocno lub mocno,

- 40-55 lat: średnio mocno,

- powyżej 55 lat: masaż łagodny, słaby

- tempo

- pacjentów znerwicowanych – wolno, łagodnie, tempo wolne, rytmiczne

- pacjentów flegmatycznych – szybko, energicznie, arytmicznie

- stan zdrowia

- ostry: nie masuje się

- podostry: łagodnie

- przewlekły: mocniej.

13. Po zabiegu odpoczynek 15-20 minut, nie można oziębiać tkanek.

14. Po pierwszych ok. 5 masażach może wystąpić pogorszenie stanu zdrowia; efekt leczniczy odnotowuje się po 7 zabiegach.

15. Masaż robi się w seriach 10 zabiegów, mogą nastąpić 3 serie po sobie. Jeśli nie ma efekty, przerwać zabiegi na pół roku.

16. Masaż poszczególnej części ciała trwa 10-15 minut, po tym czasie występuje szczyt efektu terapeutycznego. Przedłużenie może doprowadzić do odczynu paradoksalnego.

17. Masaż ogólny całego ciała trwa 40-60 minut, a jeśli połączony jest z ćwiczeniami czynnymi lub biernymi trwa ok. 70 minut. Na poszczególne części ciała przeznaczamy 10-15 minut.

18. Dawkowanie masażu uzależnione jest od odczynu, czyli reakcji pacjenta na zabieg.

19. W masażu wykorzystujemy zjawiska odczynu konsensualnego, kompensacji pośredniej i bezpośredniej.

20. Czas masażu uzależniony jest od jednostki chorobowej, objętości okolicy masowanej, aktualnego stanu zdrowia pacjenta, kolejności wykonywania zabiegu.

21. Siła masażu wzrasta wraz ze wzrostem liczby wykonanych zabiegów.

22. Masażu nie wykonujemy bezpośrednio po posiłku – nawet do 2 godzin.

23. Zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami.

5. BHP MASAŻU, MASAŻYSTY, PACJENTA.

   Masaż jako zabieg leczniczy wymaga biegłej znajomości podstaw anatomii czynnościowej opisowej, fizjologii, fizjopatologii, biomechaniki narządów ruchu, patobiomechaniki, psychologii, pedagogiki. Masaż może wykonywać:

• technik fzjoterapii,

• licencjonowany fizjoterapeuta,

• mgr fizjoterapii,

• wykwalifikowany masażysta po szkole dla niewidomych,

• uczestnik kursu masażu z dyplomem ukończenia.

Cechy psychofizyczne masażysty

Osiągniecie celu terapeutycznego wymaga współpracy masażysty z pacjentem.

Masażysta powinien być:0

- cierpliwy,

- zrównoważony (spokojny),

- wyrozumiały,

- umiejętny w nawiązywaniu kontaktu z pacjentem,

- umiejętny w zdobywaniu zaufania pacjentów,

- sprawny fizycznie i manualnie,

- dyskretny,

- ogólnie zdrowy,

- powinien formułować zdania wyraźne, jasne i zrozumiałe,

- od masażysty wymagana jest umiejętność sprawnej obserwacji reakcji miejscowych i ogólnych na wykonywany zabieg.

Przeciwwskazania do zawodu masażysty:

- choroby skóry,

- padaczka,

- zaburzenia statyczne,

- żylaki KKD,

- płaskostopie,

- skolioza,

- schorzenia alergiczne,

- astma oskrzelowa,

- niewydolność układu krążenia,

- wady serca,

- stany wzmożonego lub obniżonego napięcia nerwowego,

- nadmierna potliwość rąk,

- choroby psychiczne.

Higiena i bezpieczeństwo pracy masażysty

1. Skóra rąk masażysty powinna być czysta bez zmian chorobowych, a paznokcie krótko obcięte. Przed i po zabiegu ręce powinny być dobrze umyte ciepłą, bieżącą wodą, a okresowo należy je dezynfekować i natłuszczać.

2. Masażysta podczas zabiegu nie powinien nosić zegarka i biżuterii.

3. Strój masażysty powinien być:

- wygodny i swobodny,

- dwuczęściowy, płócienny.

4. Obuwie zmienne, wygodne.

5. Wygląd masażysty: schludny, włosy spięte, strój czysty.

6. Stosowanie środków poślizgowych (aby nie dopuścić do podrażnienia skóry pacjenta oraz w celu ułatwienia przesunięcie rąk masażysty).

7. Podczas zabiegu masażysta powinien unikać długotrwających obciążeń statycznych w pozycjach wymuszonych (np. pochylanie się, praca jednorącz).

8. Czas pracy masażysty 8 godzin (praca dwuzmianowa).

Higiena masowanego

1. Sprawdzić czy chory posiada skierowanie na zabieg.

2. Ustalić czy nie ma przeciwwskazań do zabiegu.

3. Określić cel i zadania zabiegu.

4. Przed masażem pacjent powinien:

- wziąć natrysk higieniczny,

- opróżnić pęcherz moczowy,

- przebrać się w odpowiedni strój,

- oczyścić skórę i usunąć nadmierne owłosienie, zdjąć ozdoby metalowe,

- wyrazić zgodę na masaż.

5. W trakcie masażu:

– słuchać zaleceń masażysty,

- rozluźnić się i odprężyć.

6. Po masażu:

- nie wstawać zbyt gwałtownie,

- odpocząć przez 20-30 minut w pokoju,

- zapobieganie zapaleniu mieszków włosowych – oliwki, pacjent może nasunąć na nogę pończochę damską,

- metal usunięty.

Gabinet masażu – BHP

3. Masaż można wykonywać przyłóżkowo (głównie w szpitalach i klinikach) oraz w gabinecie masażu lub na wydzielonym do tego stanowisku.

Wyróżniamy:

1. gabinet masażu suchego – klasycznego,

2. gabinet masażu podwodnego, wirowego,

3. gabinet masażu przyrządowego.

- każdy z gabinetów może być jedno- lub wielostanowiskowy,

- środowiska zabiegowe powinny być oddzielone parawanami lub stałymi ściankami działowymi,

- na jedno stanowisko zabiegowe przypada 6m², natomiast jednostanowiskowe pomieszczenie do masażu powinno mieć ok. 12-16m²

Wyposażenie:

- stół do masażu (z regulacją wysokości) – dodatkowe wyposażenie stołu, które stanową różnej wielkości i kształtu wałeczki oraz poduszeczki z gąbki obszytej materiałem,

- krzesło i taboret o regulowanej wysokości,

- biurko na dokumentacje zabiegową,

- szafka na środki chemiczne (szklana, zamykana),

- szafki na fartuchy, prześcieradła, ręczniki, koce itp.,

- kubły na brudne materiały,

- szafa dwukomorowa na garderobę osobistą i służbową,

- gabinet musi być wyposażony w umywalkę z bieżącą wodą oraz przy gabinecie powinien znajdować się natrysk,

- podłoga zmywalna,

- pomieszczenie dostatecznie oświetlone – oświetlenie naturalne i sztuczne (75 luxów, mierzone 80cm nad podłogą),

- wentylacja naturalna i sztuczna,

- temperatura powietrza: 20-22^o,

- wilgotność powietrza 40-60%,

- powierzchnia okien: minimum 10% wielkości gabinetu.

Masażysta powinien prowadzić kartę masażu – jest to dokument stosowanych metod masażu i ocena procesu leczniczego (5 lat jesteśmy zobowiązani przetrzymywać tę dokumentację)

12. DOBÓR CHWYTÓW I TECHNIK, A ODDZIAŁYWANIE NA TKANKI I UKŁADY

Głaskanie powoduje:

- złuszczenie naskórka i skóry właściwej w warstwie brodawkowej i siateczkowej,

- opróżnienie przewodów gruczołów z wydzieliny,

- przemieszczenie płynów tkankowych,

- zwiększenie napływu krwi tętniczej,

- zwiększenie przepływu chłonki,

- zwiększenie odpływu krwi żylnej,

- podniesienie temperatury skóry,

- wzbudzenie potencjału receptorów.

Działanie:

- oczyszczenie skóry,

- skóra staje się gładsza, elastyczniejsza i bardziej sprężysta,

- polepszenie działania gruczołów łojowych i potowych,

- szybsze i lepsze odżywianie tkanek,

- sprawniejsze usuwanie produktów przemiany materii,

- działa uspokajająco na cały system nerwowy (delikatne powierzchnie),

- wpływa kojąco na ból,

- zmniejsza zastoje i obrzęki,

- wpływa rozluźniająco na mięśnie,

- zwalnia ruchy oddechowe (głaskanie klatki piersiowej).

Rozcieranie powoduje:

- przemieszczanie i odkształcanie blaszek tkanki łącznej,

- przemieszczenie płynów tkankowych,

- zwiększenie przepływu chłonki,

- zwiększenie napływu krwi tętniczej,

- zwiększenie odpływu krwi żylnej,

- podniesienie temperatury tkanek.

Działanie:

- szybsze i lepsze odżywianie tkanek,

- zwiększenie elastyczności struktur łącznotkankowych,

- zwiększenie zakresu ruchu w stawach,

- ułatwienie i przyspieszenie wchłaniania obrzęków, wysięków pozapalnych, krwiaków pourazowych,

- likwidowanie zgrubień różnego pochodzenia i nieprawidłowych zrostów tkankowych,

- uelastycznienie blizn różnego pochodzenia,

- rozgrzanie stawów i ścięgien przed wzmożonym wysiłkiem fizycznym.

Ugniatanie powoduje:

- przemieszczenie płynów tkankowych,

- zwiększenie przepływu chłonki,

- zwiększenie napływu krwi tętniczej,

- zwiększenie odpływu krwi żylnej,

- podniesienie temperatury tkanek,

- zwiększenie (obniżenie) napięcia mięśni,

- podniesienie kurczliwości mięśni.

Działanie:

- bierna gimnastyka mięśni i naczyń,

- szybsze i lepsze odżywianie tkanek,

- sprawniejsze odprowadzenie produktów przemiany materii,

- regulacja napięcia mięśni,

- uelastycznienie tkanki mięśniowej i ścięgien,

- rozciąganie przykurczonych powięzi,

- pobudzenie OUN,

- przyspieszenie procesów regeneracyjnych w mięśniach po wysiłku fizycznym.

Wpływ poszczególnych faz techniki ugniatania na mięsień:

- poprawne ułożenie mięśnia do masażu (zbliżenie przyczepów) – obniżenie wrażliwości receptorów czucia głębokiego,

- odciąganie mięśnia od podłoża – obniżenie stanu pobudzenia ośrodków ruchowych w rogach przednich rdzenia kręgowego w wyniku pobudzenia receptorów ścięgien,

- odkształcenie mięśnia poprzecznie do osi długiej – od odkształcenia struktury włókienek retikulinowych i kolagenowych błon komórkowych i tkanki łącznej w brzuścu; stan strukturalno-czynnościowy tych tkanek jest źródłem informacji o stanie danego narządu; w ugniatanym mięśniu nie może wystąpić ból, nieprzyjemne uczucie,

- przemieszczanie – „przesuwanie” komórek mięśniowych w stosunku do siebie w tkance łącznej – wpływamy na dystrybucję krwi tętniczej i żylnej oraz chłonki, regulujemy przestrzenne ułożenie włókien kolagenowych i ich stan napięcia w takich strukturach łącznotkankowych jak mięsna, namięsna i śródmięsna,

- ściskanie – zmiana metabolizmu komórki mięśniowej związana z odkształceniem jej błony komórkowej.

Oklepywanie powoduje:

- osłabia czucie w zakończeniach nerwowych,

- zwiększa napięcie mięśniowe,

- rozszerza naczynia krwionośne.

Wykonywane z mniejszą siłą i częstotliwością ok. 100-120 uderzeń na minutę:

powoduje podwyższenie czucia w zakończeniach nerwowych i zwęża naczynia krwionośne.

Działanie Wibracji:

- obniża pobudliwość nerwową,

- działa przeciwbólowo,

- przyspiesza tworzenie się kostniny,

- zmniejsza obrzęki.

Wibracja przerywana:

- zwiększenie pobudliwości tkanki nerwowej,

- zwiększa napływ krwi tętniczej i odpływ krwi żylnej,

- pobudza mięśnie do skurczu,

- podniesienie temperatury tkanek,

- szybsze i lepsze odżywianie tkanek,

- regulacja napięcia mięśni

– słaby bodziec – zmniejsza napięcie mięśni i skurcz naczyń krwionośnych, uspokojenie systemu nerwowego

- silny bodziec – zwiększenie napięcia mięśni rozszerzenie naczyń krwionośnych, pobudzenie układu nerwowego, wzrost temperatury w miejscowej,

- zmniejszenie tkanki tłuszczowej – wtedy mocne oklepywanie, szybkie.

Wibracja nieprzerywana wstrząsanie:

- przesuwanie się płynów ustrojowych,

- zmiany pobudliwości układu nerwowego,

- aktywizacja przepływu krwi i chłonki,

- równomierne rozprzestrzenianie się płynu międzytkankowego,

- usuwanie napięcia mięśniowego wywołanego innymi technikami.

Wibracje i wstrząsanie na koniec masażu stosować, żeby wyciszyć i uspokoić.

Wstrząsanie:

- zmniejsza objawy spastyczne,

- aktywizuje obieg chłonki,

- poprawia krążenie obwodowe,

- zwiększa elastyczności więzadeł stawowych.

Wstrząsaniem będziemy kończyć masaż, a potem głaskanie głębokie i powierzchowne.

działanie wyciskania:

- odprowadzenie chłonki i krwi żylnej,

- zapobieganie lub likwidacja obrzęków chłonnych.

16. MASAŻ ŁĄCZNOTKANKOWY – CEL I ZADANIA, ISTOTA DZIAŁANIA.

Masaż łącznotkankowy jest przeznaczony do likwidowania stref zmian odruchowych występujących w obrębie tkanki łącznej. Zmiany odruchowe charakteryzują się obrzmieniami, wciągnięciami, oraz wgłębieniami, które umiejscawiają się w tkankach skórnej i podskórnej, a także w powięzi podskórnej. W określonej okolicy ciała stwierdza się wzmożone napięcie tkanki łącznej, co jest efektem powiązań z AUN.
Zastosowanie masażu łącznotkankowego zmniejsza napięcia i umożliwia przesuwanie tkanki, przez co korzystnie wpływa na likwidację zaburzeń czynnościowych narządów wewnętrznych.
Masaż łącznotkankowy znajduje zastosowanie w leczeniu chorób wewnętrznych.

23. ZASADY I METODYKA MASAŻU KONTRALATERALNEGO I CENTRYFUGALNEGO.

	KONTRALATERALNY	CENTRYFUGALNY
ZASTOSOWANIE	Wykonuje się na kończynie zdrowej w okresie unieruchomienia.	Zalecany w schorzeniach ortopedycznych i reumatycznych elementów okołostawowych (więzadeł, torebek stawowych, ścięgien, troczków)
CEL	*aktywizacja przepływu krwi w kończynie chorej, *aktywizacja receptorów układu nerwowego w kończynie chorej, *podtrzymanie siły i masy mięśnia w kończynie unieruchomionej *wspomaganie ćwiczeń kontralateralnych *przyspieszenie procesu kostnienia o ok. dwa tygodnie	*wywołanie silnego przekrwienia okolicy stawowej, *podwyższenie temperatury masowanych tkanek, *działanie przeciwbólowe.
METODYKA	Etap pierwszy – przygotowawczy Wywołanie przekrwienia samego stawu i najbliższej okolicy: głaskanie, rozcieranie w kierunku szpary stawowej przy użyciu wody z mydłem lub oliwki, ruchy rąk zbieżne do szpary stawowej czas trwania 4-7 minut Etap drugi – zasadniczy Wprowadzenie, wmasowanie środka leczniczego: głaskanie, rozcieranie przy użyciu środka wspomagającego: maści, kremu lub żelu o działaniu leczniczym lub rozgrzewającym czas trwania 5-8 minut	Wykonywany mocno, intensywnie, na granicy bólu, ponieważ tylko wtedy nastąpi przerzut neuroodruchowy na ośrodki przeciwnej kończyny w mózgu. Schemat masażu klasycznego z pominięciem opracowywania przyczepów. Stosowane techniki : głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, uderzanie i głaskanie głębokie ( bez wibracji ).
DAWKOWANIE	seria 15-20 zabiegów wykonywanych codziennie lub co drugi dzień	1-2 x dziennie, seria 6 dni w tygodniu Czas trwania od 8 do 12 minut
WSKAZANIA	- stan po urazie stawów - stan po dłuższym okresie unieruchomienia stawów - przykurcze w stawach, ograniczona ruchomość stawu - stan po rekonstrukcji więzadeł w stawie - blizny w obrębie stawu - zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze stawów - przeciążenia stawów - zapalenie stawów i tkanek okołostawowych - obrzęki stawowe	- okres unieruchomienia - zaopatrzenie ortopedyczne: gips, orteza, szyna - niepełny zrost kostny - urazy kończyn - brak możliwości masażu na kończynie chorej
PRZECIWSAKAZANIA	Bezwzglednym przeciwwskazaniem do stosowania masażu centryfugalnego są świeże stany pourazowe tkanek okołostawowych!	Obowiązujące w masażu

27.RODZAJE MASAŻY PRZYRZĄDOWYCH, PODZIAŁ, METODYKA, WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA ORAZ DZIAŁANIE TERAPEUTYCZNE.

MASAŻE PRZYRZĄDOWE

1) wibracyjny

Jest to taki masaż, w którym wykorzystuje się technikę wibracji. Wykonujemy go aparatem, który ma zdolność wytwarzania drgań o dużej częstotliwości w ciągu 1 minuty, czas powyżej 500 drgań na minutę. Źródłem drgań może być sprzężone powietrze, energia elektryczna lub ciśnienie wody

Podział wibracji:

-ogólna wykorzystywana, stosowana na duży obszar ciała np. powłoki brzuszne

-wybiórcza- dotyczy mięśnia, głowy mięśnia lub poszczególnych włókien

-celowana- w chorobach ukł. Oddechowego na kl. piersiową jak chcemy celować na fragment płuca

-pośrednia- nie przykładamy bezpośrednio, np. przez naszą rękę

-bezpośrednia- bezpośrednio głowica przyłożona do obnażonego ciała pacjenta

Aparat do masażu wibracyjnego:

a) akwawibron- źródłem drgań jest ciśnienie wody. Jest ręcznym aparatem wibrującym, w którym źródłem drgań membrany z częstotliwością od 2000-7000-12000 drgań na minutę jest przepływająca woda. W aparacie można zmienić rodzaj membrany odpowiednio do różnych okolic wykonywania masażu

b) rador przekazuje drgania za pomocą specjalistycznych taśm, których stopień napięcia wpływa na siłę bodźca. Masaż tym aparatem można stosować na duże grupy mięśniowe ( udo, ramie, podudzie, przedramię) oraz na okolice miednicy

Siłę bodźca regulujemy w następujący sposób:

-siła strumienia wody regulowana na kranie

-ucisk głowicy aparatu rękoma masażysty

-dobór rodzaju membrany do aparatu i zabiegu

Ad.a)

Rodzaje membrany w akwawibronie:

Zależą od okolicy masowanej i rodzaju schorzenia:

-płaska z małymi guzkami- ma zastosowanie do małych grup mięśniowych i do tkanki podskórnej

-płaska z dużym guzkiem- ma zastosowanie do dużych grup mm, tkanki tłuszczowej

-płaska z kolcami- stosowana w schorzeniach układu krwionośnego do uprawniania tego układu

-płaska z czółkami (wąsami) stosowana w celu pobudzenia układu nerwowego

-płaska z gąbką- stosowana do delikatnych okolic ciała: twarz dekolt

-płaska w kształcie kielicha- stosowana do wytwarzania podciśnienia

Akwawibron stosujemy do masażu mięśni. Należy omijać struktury kostne położone bezpośrednio pod skórą, takie jak: wyrostki kolczyste kręgosłupa, grzebień łopatki, okolice kości krzyżowej, żebra, rzepka, kłykcie kości udowej, nadkłykcie kości ramiennej, brzeg kości piszczelowej.

-czas jednego zabiegu wynosi 5-20 minut

-zabieg wykonujemy codziennie lub co drugi dzień

-seria od 10-12 zabiegów

Przed wykonaniem masażu skórę pacjenta talkujemy.

Można także wykonać masaż wibracyjny aparatem akwawibron w środowisku wodnym. Pacjent leży w wannie w temp 36-37 st najpierw przyzwyczajamy pacjenta przez 5 minut do temp wody. Zabieg trwa 8-12 minut, kierunek dosercowy.

Wpływ masażu wibracyjnego na organizm:

-obniża patologiczne napięcie mięśni

-ograniczenie przewodnictwa nerwowego

-poprawa ukrwienia w okolicy masowanej

-mikrogimnastyka naczyń krwionośnych

-zmniejszenie obrzęków tkankowych

-obniżenie pobudliwości receptorów bólu

Wskazania do masażu wibracyjnego:

-stany pourazowe narządu ruchu

-choroby nerwów obwodowych np. rwa kulszowa

-zwężające zapalenie tętnic

-choroba Raynaunda

-samoistna sinica kończyn

-przewlekłe choroby o etiologii gośćcowej

-zwężające stwardnienie tętnic

P/wskazania do masażu wibracyjnego:

-stany ostre i podostre wyżej wymienionych wskazań

-kamica żółciowa

-kamica moczowa

-przeciwwskazania bezwzględnie obowiązujące w masażu

Ruch prowadzenie głowicy:

-spiralny

-poprzeczny

-podłużny

2)pneumatyczny (baryczny, nadciśnieniowy podciśnieniowy)urządzenie: boa

Cel:

-intensyfikacja krążenia krwi i limfy ( szybsze usuwanie produktów przemiany materii z mm i przyspieszenie dostępu tlenu i innych substancji energetycznych do tkanek)

-wywołanie „lekkości” w masowanych tkankach ( trening biegowy)

Metodyka:

Do masażu pneumatycznego służy specjalna cylindryczna komora (długości 80 cm, szer 30 cm) podłączona do kompresora ze specjalnym urządzeniem sterującym. Temp powietrza komory wynosi 35-40 st. /czas zabiegu 10-15 minu

-podciśnienie (ciśnienie ujemne) 50-130 mmHg (70-150 milibar.) w czasie 30-50 sek

-nadciśnienie (ciśnienie dodatnie) 80-150 mmHg ( 80-170 milib.) w czasie 30-40 sek

Wskazanie:

uzupełnienie rozgrzewki, restytucja( regeneracja) powysiłkowa (lekkoatletyka, podnoszenie ciężarów, inne sporty) zaburzenia krążenia obwodowego

3) synkardialny

Cel: wzmożenie fizjologicznej siły skurczowej tętnic poprzez synchronizację ucisku mankietu pneumatycznego na naczynia obwodowe z systemem pracy serca, zwiększenie ich elastyczności, usprawnienie krążenia obwodowego.

Im wyższe ciśnienie skurczowe pacjenta, tym mniejszą siłę ucisku należy zastosować 50-100 mmHg, czas trwania zależy od tętna ( im wolniejsze tętno, tym dłuższy ucisk), czas zabiegu 20-30 minut

Wskazania:

-zgorzel cukrzycowa

-zgorzel pochodzenia cukrzycowego

-zwężające stwardnienie tętnic

-pooperacyjny lub pourazowy obrzęk kończyn,

-żylaki kończyn

4) Masaż podciśnieniowy

Cel: intensywne przekrwienie, odżywienie i regeneracja tkanek

Aparat wytwarzający ujemne ciśnienie wyposażony w specjalne przyssawki, które umieszczamy na ciele pacjenta (miejscowo)

Terapia próżniowa:

-bańkami lekarskimi

-bańkami gumowymi

34. METODYKA MASAŻU KOŃCZYN DOLNYCH, WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA.

Doślę po weekendzie ze względu na to że w bibliotece gówno jest, w internecie jeszcze mniej. Poza tym waga tego pytania jest nieco niższa, ze względu na to że metodyka nie jest wielką filozofią i każdy ją lepiej lub gorzej ale jakoś pojmuje, a co ważne nie chciałbym pominąć istotnych wskazań lub przeciwwskazań. W Zdzieszowicach mam lepszą literaturę dlatego jak już wspomniałem – po weekendzie.

Przepraszam za moją nieodpowiedzialność.

Pozdrawiam

Thomas Greschutz

38. METODYKA MASAŻU STAWU RAMINNEGO. WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA

Techniki i czynności masażu
Kończyna górna
Staw ramienny
Głaskanie ręka zgięta oparta na biodrze
-         widełkowe
-         budkowe
-         daszkowe
-         wahadłowe ręce splecione
-         poprzeczne
-     głaskanie paliczkowe w dole pachowym
-     głaskanie śrubowe w dole pachowym
Rozcieranie
-         pasmowe czterema palcami
-         ośmioma palcami
-         kłębami
Ugniatanie
-         poprzeczne
-         podłużne
Uciski
-         ręka za ręką
-         podłużny
-         szczypanie
oklepywanie
-         łyżeczkowe
Wibracja
Rozcząsanie
-         jedna ręka
-          dwoma rękami
wskazania:
stan po złamaniu/zwichnięciu, unieruchomieniu, bark zamrożony, PHS, zwłóknienia torebki stawowej, bóle przeciążeniowe, objawy reumatyczne (żadne z powyższych w stanie ostrym) .
p/wskazania:
świeże urazy i ogólne p/wskazania do masażu klasycznego.

45. PRZYDATNOŚĆ MASAŻU W LECZENIU KRĘCZU KARKU I DOROSŁYCH I U DZIECI – UZASADNIJ.

Jego celem jest rozluźnienie, a później rozciągnięcie przykurczonych mięśni.

· Wszystkie techniki wykonujemy opuszkami palców, delikatnie i zdecydowanie.

· Do masażu stosujemy oliwkę.

· Bardzo ważne jest by nie podrażnić wrażliwej skóry dziecka.

· Konieczna jest współpraca z opiekunem dziecka (najlepiej matka)

Postępowanie masażem (dla strorny lewej):

Pozycja do wykonania masażu: leżenie tyłem.

Faza I: Pogłębiamy przykurcz. Pochylamy nieznacznie główkę po stronie lewej (chorej),

zmniejszając napięcie mięśnia przykurczonego. Wykonujemy masaż (delikatne i powolne

głaskania i rozcierania chorego oraz intensywne - zdrowego)

Faza II: Rozciąganie przykurczu. Pochylamy główkę dziecka na stronę prawą (zdrową),

zwiększając napięcie mięśnia przykurczonego, a zmniejszając zdrowego. Wykonujemy masaż

jak w fazie I dodając ugniatania mięśnia zdrowego.

Faza III: Masaż o charakterze rozluźniającym obydwu mięśni MOS przy swobodnym

ułożeniu główki dziecka

Faza IV: Masaż karku przy swobodnym ułożeniu główki dziecka

Faza V: Masaż mięśni czworobocznych przy swobodnym ułożeniu główki dziecka

Faza VI: Wykonujemy masaż punktowy. Najpierw po stronie lewej (chorej) stosujemy

uciski jednostajne (każdy punkt uciskamy minimum 15s). Potem po stronie prawej (zdrowej)

wykonujemy uciski przerywane (zwiększamy ucisk na ok. 1s, zwalniamy na taki sam okres i

powtarzamy do około 15s).

Faza VII: Redresja. Dziecko w leżeniu tyłem z głową wysuniętą poza leżankę. Jedna osoba stabilizuje barki dziecka, a masażysta chwytając delikatnie za główkę nieznacznie ją obniża i wykonuje skłon kręgosłupa szyjnego w prawo oraz skręt w lewo. Te dwa elementy ruchu, zginanie boczne i skręcanie, mogą być wykonywane równocześnie lub oddzielnie. Oddzielne wykonywanie, najpierw ruchu zgięcia bocznego, a następnie skrętu, jest łagodniejsze, ponieważ daje dziecku dłuższe okresy odpoczynku. Redresję należy wykonywać płynnie i spokojnie (ryzyko uszkodzenia splotu ramiennego). Pierwsze redresje wykonuje się krótko (kilka do kilkunastu sekund). Jeśli dziecko dobrze znosi ten zabieg, można wydłużyć czas nawet 5minut

Celowym jest ogrzanie mięśni ciepłym ręcznikiem przed podjęciem masażu. Po masażu zalecana jest kinezyterapia, ale terapia kręczu szyi nie może sprowadzać się tylko do określonej pory dnia, ale musi trwać przez cały okres choroby stosując terapię ułożeniową, odwracanie uwagi dziecka zmuszajace do intersowania się zjawiskami po stronie zdrowej, przystawianie do właściwej piersi itp.

Dzieci w okresie „dziecka leżącego” nie wolno:

· układać w pozycji leżąc tyłem z poduszką pod głową,

· układać z wałeczkami pod klatką piersiowa z głową mocno odchyloną do tyłu,

· nosić na rękach z główką ustawioną pionowo,

· biernie sadzać przez podpieranie poduszkami.

Brak istotnych wzmianek w literaturze o przydatności masażu w kręczu szyi u osób dorosłych.

49. PRZYDATNOŚĆ MASAŻU W LECZENIU CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA – UZASADNIJ.

Choroby układu krążenia będące wskazaniem do masażu:

- przewlekła niewydolność układu krążenia,

- obniżone ciśnienie krwi,

- nieznaczne otłuszczenie serca,

- stwardnienie tętnic obwodowych,

- stan po zakrzepowym zapaleniu żył (nie wcześniej niż 6 miesięcy po wystąpieniu schorzenia),

- choroba Bürgera (pierwszy, ewentualnie drugi okres)

- zespoły żylakowe bez owrzodzeń w obrębie żylaków,

- obrzęki limfatyczne związane z niewydolnością układu chłonnego.

Wpływ masażu na układ krwionośny i limfatyczny:

- rozszerzenie się łożyska naczyniowego

- teoria mechaniczna (przepychanie, wessanie lub zasysanie),

- teoria hormonalna (histamina, bradykinina, cholina, itp.),

- teoria odruchowa,

• otwarcie się dodatkowych naczyń włosowatych,

• Liczba otwartych naczyń włosowatych na 1 mm² poprzecznego przekroju mięśni:

• spoczynek (30-270)

• masaż (do 1400)

• wysiłek (do 2500)

• wzmożony krwioobieg (do 3000)

• zwiększa szybkość przepływu krwi i chłonki

• szybsze usuwanie produktów rozpadu (likwidacja objawów zastoinowych, przyspieszenie wchłaniania obrzęków),

• dostarczenie substancji odżywczych do tkanek,

• wzmożenie zasilania organów w tlen.

• ułatwia odpływ krwi żylnej,

• zmniejsza opór krwi w tętnicach, przez co ułatwia pracę serca

• zwiększa się objętość wyrzutowa serca,

• wzrasta siła skurczy mięśnia sercowego,

• obniża się częstość skurczu,

• praca serca jest bardziej ekonomiczna i wydajna,

• zmiany ciśnienia tętniczego krwi.

Pod wpływem masażu wzrasta pojemność wyrzutowa i minutowa serca, ponieważ właśnie pod wpływem masażu wzrasta dopływ krwi do prawego przedsionka i komory serca, stamtąd krew przedostaje się do płuc, przyspieszają się procesy dyfuzyjne w płucach i krew świeżo utlenowana powraca do lewego przedsionka a następnie przez tętnice zostaje rozprowadzona po całym organizmie. U ludzi chorych na serce masaż powinien być lekki, spokojny, dostosowany do rytmu serca.
 Wpływ masażu na układ krążenia tłumaczą trzy podstawowe teorie:
 - hormonalna
 - odruchowa
 - mechaniczna
 Teoria hormonalna - Wskutek masażu wydziela się z tkanek większa ilość histaminy, który rozszerza naczynia krwionośne, z kolei histamina, drażniąc nadnercza, powoduje wzrost wydzielania adrenaliny. Adrenalina powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, podnosząc ciśnienie krwi. Tak więc w pierwszej fazie masażu notujemy spadek ciśnienia, a mniej więcej w 20 min. po masażu wzrost ciśnienia. U ludzi cierpiących na nadciśnienie masaż musi być łagodny, powolny, tak aby nie doprowadzić do gwałtownego wahania ciśnienia.
 Teoria odruchowa mówi o obniżeniu się ciśnienia krwi masowanej części ciała, o czym informują ośrodkowy układ nerwowy parareceptory. Reakcją obronną organizmów odpowiedzi na tę informację jest wzrost ciśnienia.

 Teoria mechaniczna oparta jest na dwóch przesłankach: na mechanicznym przepychaniu krwi (głaskanie) i na wytwarzaniu na naczyniach masowanych próżni (ugniatanie), która zapełnia się wskutek wessania krwi z części dalszych, leżących obwodowo od miejsca masowanego. I tak masując część bliższą wywieramy pośredni i bardzo skuteczny wpływ na część ciała dalszą.