1. Definicja masażu, rys historyczny, podział i rola masażu

2. Zasady wykonywania, dawkowania i stosowania masażu klasycznego i leczniczego

3. Warunki wykonywania masażu

4. Rodzaje i formy masażu

5. BHP masażu, masażysty i pacjenta

6. Masaż a ADIS

7. Tok zabiegu masażu

8. Środki wspomagające masaż

9. Charakterystyka technik masażu pod względem technicznym i fizycznym

10. Wpływ technik masażu klasycznego na organizm

W masażu klasycznym wyróżnia się  8 podstawowych technik, są to:

Głaskanie - sprężyste odkształcanie tkanek naskórka.

Rozcieranie - sprężyste odkształcanie tkanki łącznej.

Wyciskanie

Ugniatanie - sprężyste odkształcanie tkanki mięśniowej.

Oklepywanie

Wibracja

Wstrząsanie

   Niektórzy autorzy podają jako odrębną (dodatkową) technikę wałkowanie lub mobilizację stawów (ruchy bierno-czynne w stawach).

 

    Pod pojęciem masażu rozumiemy ściśle określone oddziaływanie bodźcami mechanicznymi na tkanki organizmu żywego.

    Masaż jako bodziec mechaniczny skierowany jest na : powłoki skórne, mięśnie, torebki i więzadła stawowe. Wywołuje w organizmie liczne zmiany i reakcje, o charakterze miejscowym i ogólnym.

Pod pojęciem :

• reakcji miejscowych rozumie się zmiany powstające bezpośrednio w masowanych tkankach;

• reakcji ogólnych rozumie się zmiany ogólne wywołane drogą odruchową w układach : krążenia, nerwowym, wewnątrzwydzielniczym i innych.

Reakcje te często nazywane są odczynem. Reakcje uzależnione są od wielu czynników: - wieku, budowy ciała, płci, stanu psychicznego, fazy choroby, jednostki chorobowej, pory roku, charakteru osoby masowanej.

 

GŁASKANIE

GŁASKANIEM nazywamy ruch ,wykonywany dłońmi masażysty w którym dłoń ślizga się po powierzchni skóry , bez przesuwania tkanki masowanej.

Głaskanie to najstarszy i najbardziej rozpowszechniony  ruch stosowany w masażu. To technika najczęściej stosowana, wykonujemy ją zawsze , kilkakrotnie w czasie zabiegu.

Głaskaniem rozpoczynamy i kończymy masaż, oraz przeplatamy poszczególne techniki lub chwyty . Niekiedy masaż ogranicza się wyłącznie do głaskania, na przykład w przypadku  skrajnej bolesności.

Głaskanie to technika sprężyście odkształcająca naskórek i skórę właściwą.

Głaskanie wykonujemy zgodnie z zasadami masażu klasycznego dotyczącymi kierunku ruchu. Głaskanie może być powierzchowne i głębokie. Głaskanie powierzchowne wykonujemy  powoli , rytmicznie: 24-25 ruchów / min. W głaskaniu głębokim tempo i siła ucisku są większe niż w głaskaniu powierzchownym.

Rodzaj techniki głaskania zależy  od:

- obwodu,

- powierzchni masowanej części ciała,

- siły nacisku.

         W technice głaskania wyróżnia się:

• głaskanie płaskie i obejmujące,

• głaskanie jednorącz ( małe powierzchnie) i oburącz (duże powierzchnie),

• głaskanie powierzchowne (łagodne) i głębokie (energiczne).

Nacisk w czasie głaskania powinien zaczynać się łagodnie i kończyć się łagodnie, oraz być równomiernie rozłożony na całej powierzchni masowanej. Ręka w czasie głaskania powinna być rozluźniona , aby mogła dostosować się do wszystkich nierówności i kształtu odcinka masowanego (krętarzy, guzków, wyrostków ). 

 

CELE GŁASKANIA

 

1.    Przyzwyczajenie pacjenta do dotknięcia terapeuty, pozwolenie na wyczucie i znalezienie miejsc chorobowo zmienionych.

2.    Głaskanie służy do rozprowadzenia talku, żelu, maści itp.

3.    Delikatne głaskanie wpływa kojąco na ból.

4.    Po głaskaniu skóra staje się gładka i elastyczna.

 

GŁASKANIE  POWIERZCHOWNE - CELE  CD

 

5.   Głaskanie powierzchowne powoduje mechaniczne usunięcie zrogowaciałych łusek naskórka, w celu ułatwienia wydzielniczej pracy gruczołów potowych i łojowych.

6.    Zwiększenie tonusu (napięcia) skórnego i tkanki podskórnej .

7.   Wzmożenie przemiany materii w tkankach skórnych i szybsze odprowadzenie ewentualnych obrzęków i krwiaków.

8.  Poprawa wazomotorycznej funkcji naczyń skórnych , stymulacja procesów wymiany w skórze i podskórnej tkance łącznej.

9.   Obniżenie pobudliwości zakończeń nerwów czuciowych skóry przez działanie uspokajające na OUN, czyli obniża pobudliwość emocjonalną, sprzyja rozluźnieniu mięśni.

 

GŁASKANIA  GŁĘBOKIE  - CELE CD

 

10.  Podnosi nieznacznie temperaturę skóry.

11.  Przyspieszenie krążenia, przyspieszenie odpłynięcia krwi żylnej z tkanek i  chłonki w kierunku dosercowym przez co następuje opróżnienie pni żylnych

powierzchownych i głębokich w tkankach. W opróżnionych żyłach powstaje ciśnienie ujemne, wskutek czego krew z bocznych naczyń żylnych napływa do większych naczyń.

12.  Głaskanie przyspiesza odpływ krwi żylnej z tkanek, a na jej miejsce napływa  krew tętnicza, powodując szybsze i lepsze odżywienie tkanek.

13.  Zmniejszenie zastoju i obrzęków, dzięki naprzemiennemu zwężaniu i rozszerzaniu się światła naczyń następuje pobudzenie układu krążenia- przyspiesza się wchłanianie krwiaków.

14. Powoduje zwiększenie kurczliwości mięśni.

15. Pobudzenie funkcji gruczołów potowych i łojowych.

16. Głaskanie wykonane na klatce piersiowej powoduje zwolnienie ruchów oddechowych . Zjawisko to tłumaczone jest hamowaniem czynności wyższych części OUN z następczym obniżeniem pobudliwości ośrodka oddechowego.

17. Głaskanie jako bodziec mechaniczny działa na zakończenia nerwów czuciowych i ruchowych w skórze.

18. Pod wpływem głaskania głębokiego wchłanianie płynów z tkanki podskórnej zwiększa się o 16-58%.

19. Głaskanie wykonane energicznie i rytmicznie działa pobudzająco na OUN.

20. Energiczne głaskanie zapewnia miejscowe przyspieszenie krążenia, powoduje zaczerwienienie, dając lekkie przekrwienie.

21. U chorych z niedowładami i porażeniami pochodzenia OUN lekkie głaskanie obniża pobudliwość komórek ruchowych rdzenia kręgowego.

 

 

ROZCIERANIE

 

ROZCIERANIE- to technika polegająca na wykonywaniu rękoma masażysty ruchów kolisto-posuwistych wraz z tkanką masowaną . Istotą rozcierania jest to, aby tkanka masowana przesuwała się za ręką masażysty. Rozcieranie powoduje utworzenie się fałdu skórnego, w którym następuje rozciąganie i rozcieranie tkanek.

Rozcieranie jest najważniejszą i podstawową techniką  masażu w procesie leczenia. To technika sprężyście odkształcająca struktury zbudowane z tkanki łącznej. Rozcieranie wykonuje się najczęściej w masażu na okolicę:

-          stawów,

-          torebek stawowych,

-          aparatu więzadłowego,

-          ścięgien,

-          powięzi,

-          rozcięgien  mięśni,

-          tkanek mięśniowo-ścięgnistych.

Szczególną uwagę zwraca się na rozcieranie miejsc gdzie brzuśce mięśniowe przechodzą w ścięgna, oraz na miejsca  przyczepów mięśniowych.

Rozcieranie jest podstawową techniką w leczeniu:

-          przykurczy,

-          blizn, bliznowcy,

-          zrostów pourazowych.

  Rozcieranie stosuje się na okolice stawów w artrozach (zmianach zwyrodnieniowo-wytwórczych stawów) i zmianach patologicznych tkanek okołostawowych.

  W masażu sportowym rozcieranie ma zastosowanie przy rozgrzewce stawów i mięśni (pamiętajmy jednak, że nie zastąpi rozgrzewki) - temperatura okolicy masowanej ulega podwyższeniu (nawet o 5º ).

  W zależności od wskazań rozcieranie może być:

-          powierzchowne - tonizujące,

-          głębokie - drażniące ( mobilizujące; daje większy odczyn)

  Kierunek rozcierania określa się na podstawie anatomicznej struktury tkanek i patologicznych zmian tych tkanek.

   Rozcieranie w zależności od kierunku wykonywania dzielimy:

• spiralne - działa troficznie na tkanki ( poprawia ukrwienie , odżywienie, metabolizm tkanek.

• podłużne - działa rozluźniająco na receptory ścięgien, powięź mięśniową.

• poprzeczne - działa mobilizująco, powoduje uruchomienie ścięgien, poprawia napięcie powięzi mięśniowej.

Rozcieranie wykonujemy w tempie 60 - 100 ruchów /min.

Rozcieranie powinno być poprzedzone i zakończone głaskaniem. W trakcie również wykonujemy głaskanie.

 

 

CELE  ROZCIERANIA.

 

1. Obniżenie pobudliwości nerwów ( działanie przeciwbólowe).

2. Zapobiega otarciom i odleżynom , stosowane przy hartowaniu tkanek (po amputacjach).

3. Ułatwienie wchłaniania się krwiaków, obrzęków, wysięków pozapalnych.

4. Uaktywnienie miejscowego przepływu krwi i limfy ( masaż odprowadzający); daje lepsze przekrwienie stawów.

5. Uelastycznienie przykurczonych mięśni i powstałych blizn, oraz uelastycznienie torebek stawowych, więzadeł, przyczepów mięśniowych.

6. Likwidacja zgrubień, stwardnień, różnego pochodzenia mięśniowych; w torebkach stawowych.

7. Likwidacja blizn , bliznowców, zrostów po zabiegach operacyjnych.

 

 

UGNIATANIE

 

UGNIATANIE - to technika masażu klasycznego polegająca na wykonaniu rękoma masażysty ruchów : przyłożenia, unoszenia, uciskania i wyciskania tkanki masowanej.

 

Ugniatanie wykonujemy w tempie 40 - 50 ruchów na min. Wymaga ono użycia większej siły w stosunku do pozostałych technik.

Ugniatanie to technika odkształcająca sprężyście tkankę mięśniową.

W czasie ugniatania ręka nie ślizga się po skórze lecz wyraźnie i zdecydowanie chwyta za masowany mięsień, grupę mięśni, starając się odciągnąć od części kostnej.

Podstawowe chwyty ugniatania to:

- ugniatania chwytem przesuwanym , czyli „ falą”;

- ugniatanie okrężne.

Inne chwyty ugniatania ( odmiany):

- zwijanie - wykonujemy na powierzchniach płaskich; przy dużej ilości tkanki  tłuszczowej, przy osłabionych mięśniach.

- wałkowanie - wykonujemy na kończynach (zwłaszcza ramie i udo). W przypadku osłabionych mięśni przy urazach , przy kruchości włośniczek i chorobach obwodowych naczyń krwionośnych , powoduje rozluźnienie bardzo napiętych mięśni.

- zruszanie - wykonuje się w okolicach gdzie trudno jest chwycić mięśnie (np. mięśnie przykręgosłupowe , na plecach  , okolice międzyżebrowa).

     Oddziaływuje silnie na układ autonomiczny. Składa się z przyłożenia , ucisku, wyważenia , powrotu i uniesienia opuszek palców masażysty.

    

       Ugniatanie w masażu klasycznym stanowi ok. 40% całego masażu i ok. 60% masażu sportowego.

       Ugniatanie stosujemy oddzielnie na mięśniach synergistycznych i antagonistycznych.

Nie powinno być zbyt energiczne lecz narastać stopniowo powinno wywoływać bólu lecz uczucie przyjemne. Ruchy wykonujemy : płynnie , rytmicznie , bez odrywania rąk od powierzchni masowanej , bez gwałtownych szarpnięć. W  czasie  ugniatania  nie  wykonujemy  żadnych  szarpnięć  i  szczypań.

 

     Ruch ugniatania polega na skośnym lub poprzecznym do przebiegu mięśnia rozciąganiu, skręcaniu i uciskaniu. Mięśnie w czasie ugniatania powinny być opracowywane podłużnie. Ugniatanie ma być techniką odkształcającą sprężyście brzuśce mięśnia.

     Ugniatanie wykonujemy :

-          wzdłuż przebiegu naczyń krwionośnych w kierunku do serca ,

-          od dalszego do bliższego szczytu mięśnia,

-          od przyczepu dalszego do bliższego.

 

Rodzaj techniki ugniatania zależy od:

-          kształtu mięśnia,

-          powierzchni masowanej,

-          wielkości mięśnia,

-          stanu bólowego,

-          wieku ,płci  i jednostki chorobowej.

 

CELE UGNIATANIA

 

1. Stosuje się w celu intensywnego pobudzenia mięśni.

2. Dużego przekrwienia masowanego obszaru , a co się z tym łączy -zwiększenie szybkości przepływu krwi, także limfy i ułatwienie wymiany tkankowej w mięśniach ( lepsze odżywienie i szybsze odprowadzenie produktów przemiany materii).

3. Uregulowanie, czyli sprowadzenie do fizjologicznego napięcia mięśniowego po przez oddziaływanie na receptory czucia głębokiego.

4. Przyspieszenie ogólnej regeneracji mięśni po intensywnym wysiłku fizycznym.

5. Zwiększenie elastyczności tkanki mięśniowej oraz ścięgien.

6. Pobudzenie po przez receptory czucia głębokiego ośrodkowego układu nerwowego.

7. Ugniatanie pobudza włókna mięśniowe do skurczu , które powodują szybszy ruch płynów międzytkankowych.

8. Ugniatanie zmniejsza napięcie blizn.

9. Ugniatanie stymuluje procesy wymiany tlenu i dwutlenku węgla w mięśniach.

 

 

WYCISKANIE

 

WYCISKANIE- to technika podobna do głaskania głębokiego. Polega na wykonywaniu ruchu rękoma masażysty o jednakowym nasileniu po całym masowanym odcinku wraz z tkanką skórną.

 

       Ta technika wykorzystywana jest przede wszystkim w masażu sportowym ,w masażu leczniczym stosuje się ją w tzw. drenażu limfy.

       Wyciskanie wykonuje się ruchami jednostajnymi lub pulsacyjnymi. Możemy je wykonywać kciukiem lub całą dłonią obejmującym chwytem oraz wszystkimi palcami. Często stosuje się ruch wspomagany oraz ruchy naprzemienne. Wszystkie ruchy mają charakter prostolinijny, czyli wykonuje się je wzdłuż włókien  mięśniowych. Wyciskanie działa na skórę, i tkanki głębiej położone.

 

CELE WYCISKANIA

 

1.        Wyciskanie przepycha krew w naczyniach żylnych i chłonnych w kierunku serca.

2.        Wyciskanie opróżnia naczynia krwionośne i chłonne zwiększając szybkość przepływu krwi i limfy.

3.        Szybsze odprowadzenie produktów przemiany materii.

4.        Ułatwienie dopływu tkanek krwi utlenionej.

5.        Wyciskanie działa pobudzająco na OUN.

6.        Wyciskanie pobudza receptory nerwowe znajdujące się w tkance podskórnej a także w obwodowych warstwach mięśni i ścięgien.

 

 

OKLEPYWANIE

 

Oklepywanie - to seria energicznych uderzeń rękoma masażysty następujących jedno po drugim , bardzo szybko w tkankę masowaną.

 

       Istotą oklepywania jest to , aby w czasie uderzania kontakt ręki masażysty był jak najkrótszy, a siła uderzenia na całej powierzchni ręki biorącej udział w masażu była rozłożona równomiernie.

 

       Uderzenie powinno być sprężyste, krótkie, wykonane tak aby nie wywoływało powstawania bólu i nie wywoływało powstawania : siniaków, krwiaków i pękania naczyń.

       

        Oklepywanie należy do tzw. techniki twardej, dlatego nie należy jej stosować u osób starszych, u dzieci, po ciężkich zabiegach operacyjnych. Przeciwwskazane jest również przy :

-          silnym bólu,

-          wzmożonym napięciu mięśniowym,

-          kruchości ścian naczyń krwionośnych,

-          żylakach,

-          po wzmożonym wysiłku fizycznym,

-          w spastyczności (w przebiegu porażeń spastycznych ),

-          dyskopatiach,

-          osteoporozie,

-          w przykurczach mięśniowych,

-          w skoliozach po stronie przykurczonych mięśni.

  

Oklepywanie stosujemy gdy chcemy doprowadzić do silnego przekrwienia masowanej części ciała .

  

Dobór sposobu oklepywania zależy od:

-          okolicy stosowania masażu,

-          od grubości tkanki masowanej,

-          stanu fizjologicznego i patologii tkanki masowanej,

-          zadania jakie ma spełniać oklepywanie.

  

W oklepywaniu wyróżniamy dwa sposoby wykonywania:

-          szybkie - 250-300 uderzeń / min.

-          wolne  - 100-120 uderzeń / min.

Siłę uderzenia możemy stopniować. Uderzenia są lekkie gdy ruch jest wykonywany przez stawy nadgarstkowe przy unieruchomionych stawach łokciowych i barkowych. Siła uderzenia zwiększa się gdy w ruchach oklepywania biorą udział również stawy łokciowe, oraz stawy barkowe.

Siła zmienia się również w zależności od sposobu i wielkości powierzchni dłoni biorącej udział w masażu np. oklepywanie opuszkami palców, oklepywanie całą powierzchnią dłoni.

 

 

CELE  OKLEPYWANIA.

 

1.        Bardzo silne przekrwienie masowanej powierzchni, a tym samym poprawa    odżywienia tkanek.

2.        Pobudzenie mięśni gładkich i poprzecznie prążkowanych do skurczu.

3.        Zmniejszenie tkanki tłuszczowej przez przyspieszenie przemiany materii.

4.        Podwyższenie temperatury  tkanek.

5.        W chorobach układu oddechowego oklepywanie wykorzystuje się w celu oderwania wydzieliny zalegającej w płucach.

6.        Wpływ na naczynia krwionośne:

-          słabe oklepywanie - zwęża naczynia krwionośne, zwalnia tętno.

-          silne oklepywanie - rozszerza naczynia krwionośne.

7.        Zmiana pobudliwości ośrodkowego układu nerwowego:

-          lekkie oklepywanie - działa uspokajająco i znieczulająco

-          silne oklepywanie - działa pobudzająco

-          bardzo silne oklepywanie - hamuje lub znosi reakcje ze strony OUN.

8.        Wpływ na zdrowe nerwy obwodowe:

-          lekkie oklepywanie - pobudza,

-          silne oklepywanie - obniża działanie nerwów,

-          bardzo silne oklepywanie - hamuje działanie nerwów.

9.        Wpływ na chore nerwy obwodowe :

-          lekkie oklepywanie - uspakajające,

-          silne oklepywanie - pobudzające.

 

 

WIBRACJA

 

Wibracja - to technika polegająca na przekazywaniu za pomocą ręki masażysty lub aparatu wibracyjnego drgań mechanicznych o malej amplitudzie i znacznej  częstotliwości tkankom masowanym.

 

      Wibracja ręczna jest trudna i męcząca, ale daje lepsze możliwości wyczucia, głębokości przekazywanych drgań.

       Wibracja aparatem - wibratorem lub aquawibronem, maty do masażu, poduszki , fotele itp.

       Ruchy w czasie wibracji wykonujemy góra-dół, a nie na boki, częstotliwość drgań ok. 20 - 40       drgań / sekundę.

       Wyróżniamy wibrację:

• labilną - wykonuje się wzdłuż przebiegu nerwu, włókien mięśniowych , naczyń obwodowych.

                      Najczęściej stosowana wzdłuż kręgosłupa. Rozluźnia napięte mięśnie.

• stabilną - najczęściej stosuje się na punkty bolesne, w miejscu wyjścia nerwu obwodowego w mięśniu wykonujemy w czasie 5 - 20 s.

 

       Wibrację stosujemy:

-          w chorobach układu oddechowego,

-          w leczeniu sztywności karku,

-          w wzmożonym napięciu mięśni,

-          w chorobie zwyrodnieniowej.

 

CELE  WIBRACJI.

 

1. Wibracja labilna:

-          obniża napięcie mięśniowe,

-          normalizuje napięcie tkanek.

2. Wibracja punktowa:

-          obniża próg pobudliwości nerwowej,

-          działanie przeciwbólowe,

-          wpływ na zmniejszenie obrzęków.

3. Wibracja wywołuje odczyn pośredni objawiający się:

-          zwiększeniem napięcia naczyń krwionośnych,

-          zwolnieniem tętna,

-          wzrostem ciśnienia krwi.

4. Wibracja:

-          słaba - działanie uspokajające,

-          silna - działanie pobudzające.

 

 

WSTRZĄSANIE

 

Wstrząsanie- to technika masażu klasycznego polegająca na przekazywaniu tkankom za pomocą rąk masażysty drgań mechanicznych o znacznej amplitudzie i niedużej częstotliwości.

 

       Technika ta stosowana jest na zakończenie masażu i możemy ją stosować między techniką ugniatania, a głaskaniem.

       Wstrząsanie ma wpływ na tkanki:

-          powierzchowny - po przez działanie pośrednie  - wstrząsanie całą kończyną.

                                       Wykonujemy po uprzednim wymasowaniu całej kończyny.

-          głęboki - po przez działanie bezpośrednie - wstrząsanie dłonią masażysty.

Ruch wykonujemy poprzecznie do włókien mięśniowych, dłoń masażysty powinna przylegać do powierzchni tkanki masowanej całą swoją powierzchnią.

        Skutki wstrząsania odpowiadają natężeniu z jakim ten chwyt będziemy wykonywać. Ruchy wykonuje się zdecydowanie, płynnie , rytmicznie, bez szarpnięć.

 

CELE WSRZĄSANIA.

 

1. Obniżenie napięcia mięśniowego i rozluźnienie aparatu więzadłowo- torebkowego np. po wysiłku fizycznym.

2. Ułatwienie wydzielania płynu zalegającego płynu wysiękowego w płucach  (wstrząsanie klatką piersiową) w chorobach układu oddechowego.

3. Usprawnianie  krążenia obwodowego , aktywacja przepływu krwi, a szczególnie limfy.

4. Lepsze rozprowadzenie chłonki w przestrzeniach międzykomórkowych tkanek powierzchownych i głębokich.

5. Słabe wstrząsanie - obniżenie pobudliwości OUN.

6. Silne wstrząsanie (energiczne, szybkie ) - wzmożenie  pobudliwości OUN.

11. Wpływ masażu na tkanki i układy organizmu człowieka

WPŁYW MASAŻU ZALEŻY OD:

1. Siły bodźca:

• technika masażu

• wielkość powierzchni masowanej

• czas trwania masażu

2. Właściwości indywidualna osoby masowanej:

• wiek

• płeć

• rodzaj wykonywanej pracy

• budowa ciała

stan zdrowia

UKŁAD ODDECHOWY:

• Aktywizujemy proces dyfuzji w obrębie pęcherzyków płucnych, przez  zwiększenie przepływu krwi przez płuca

• Przez masaż np. mięśni międzyżebrowych wpływamy na polepszenie ich funkcjonowania, tym samym na dynamikę oddechową  klatki piersiowej

• Przez oklepywania klatki piersiowej, możemy działać na drzewo oskrzelowe (odklejanie się flegmy)

UKŁAD MIĘŚNIOWY:

• Aktywacja procesów odżywczych w obrębie mas mięśniowych, co z kolei prowadzi do przyrostu ich masy i wzmocnienia struktury wewnętrznej

• Mięsnie są zdolniejsze do podjęcia efektywniejszej pracy (zwiększenie siły; częstotliwości skurczów i rozkurczów)

• Skraca się czas regeneracji mięśni po wysiłku

• Oddziaływanie regulujące stan napięcia mięśni

UKŁAD KRĄŻENIA:

• Masaż przyśpiesza krążenie krwi i limfy. W czasie masażu ogólnego obserwujemy początkowy spadek a potem wzrost ciśnienia krwi. Taką reakcję tłumaczą trzy teorie: mechaniczna, hormonalna i odruchowa.

UKŁAD NERWOWY:

• CENTRALNY UKŁAD NERWOWY: poprawa ukrwienia przynależnych do tego układu a także można wpływać przez opracowanie mięśni unerwianych przez te nerwy

• UKŁAD AUTONOMICZNY: przez opracowanie grzbietu, zwłaszcza pasma przykręgosłupowego możemy wpływać na układ sympatyczny. Opracowując powłoki brzuszne i  działając na narządy jamy brzusznej, oddziałujemy na układ parasympatyczny.

• OBWODOWY UKŁAD NERWOWY: w sposób bezpośredni na zakończenia nerwów; przez opracowanie mięśni na nerwy je unerwiające. Wpływ regulujący szybkość przewodzenia impulsów nerwowych.

UKŁAD POKARMOWY:

• Polepszamy funkcjonowanie narządów pokarmowych oddziałując regulująco na czynności wydzielania gruczołów pokarmowych

• Poprawa perystaltyki jelit

• Przyśpieszanie procesy diurezy nerek (opracowanie grzbietu)

• Regulujący wpływ na napięcie ścian pęcherza moczowego (opracowanie podbrzusza)

• przyśpieszenie procesu przemiany materii

UKŁAD KOSTNY:

• Wpływ na utrzymanie równowagi między składnikami organicznymi i nieorganicznymi

• Możemy wpływać na zmniejszanie procesu powstawania zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych

Nie wolno masować miejsc po złamaniach z niepełnym zrośnięciem. Masaż może uszkodzić okostną i opóźnić w ten sposób proces pełnej regeneracji

12. Dobór chwytów i technik a oddziaływanie na tkanki i układy

13. Masaż segmentarny - cele i zadania

14. Zasady wykonywania masażu segmentarnego - metodyka wykonywania

1. rozpoczynamy od opracowania kręgosłupa

2. nie przekracza się granicy bólu

3. dostosowujemy do odczuć pacjenta

• dzieci - masaż słaby

• młodzież - masaż średni

• 20-40 lat - masaż silny

• 40-60 lat - masaż średnio nasilony

• powyżej 60 lat - masaż słaby

siłę masażu należy dostosować do liczby pobudzonych receptorów, im większa powierzchnia masowana i liczba tkanek tym większa siła masażu

pierwsze masaże delikatnie - siła wzrasta z ilością zabiegów

siła nacisku powierzchni rośnie przy posuwanie się od tkanek powierzchownych w głąb, maleje w kierunku kręgosłupa i od dołu ku górze

im gwałtowniejsze objawy tym słabszy masaż

przy doborze siły należy się kierować granicą bólu oraz przekrwieniem tkanek w segmentach zajętych

nie jest wskazane stosowanie jakichkolwiek środków poślizgowych, ponieważ zaburza się tarcie i czucie palpacyjne

pozycja do masażu może być siedząca lub leżąca

przed przystąpienie do terapii segmentarnej należy wyszukać wszystkie zmiany odruchowe w tkankach oraz punktach maksymalnego bólu (punkty rzutowane)

punkty maksymalne masuje się na początku terapii łagodniej od otoczenia i starając się je usunąć

przy pierwszym zabiegu należy masować segmenty położone niżej i dopiero po zlikwidowaniu napięć w nich można masować segmenty położone wyżej

w pierwszej kolejności należy usuwać zmiany napięć powierzchniowych, a dopiero później głębokich

liczbę zabiegów określamy po usunięciu zmian odruchowych - kończymy terapię

masażysta powinien znać wszystkie możliwości wystąpienia zmian odruchowych i sposoby ich usuwania

przekroczenie zasad dawkowania w masażu segmentarnym poznajemy po pogorszeniu się stanu zdrowia oraz po powstawaniu Nawych zmian odruchowych

każdy chwyt masażu segmentarnego terapeutyczny i diagnostyczny musi być poprzedzony głaskaniem

każdy chwyt powtarzamy dwukrotnie

nie wolno przerywać masażu

jeżeli chwyt został przerwany nie należy go kontynuować tylko zacząć od nowa

ze względu na wystąpienie u masażysty różnicy w sile, czuciu i temperatury pomiędzy ręka prawą a lewą tam gdzie jest to możliwe używamy tej samej ręki

każdy zabieg powinien być poprzedzony i zakończony chwytem diagnostycznym, celem stwierdzenia poprawnego i skutecznego wykorzystywania zabiegu

znajomość powyższych zasad oraz wskazań i przeciwwskazań jak i anatomii, fizjologii człowieka pozwoli na skuteczne i bezpieczne korzystanie z masażu segmentarnego

Kierunek wykonywania masażu segmentarnego na poszczególnych odcinkach ciała:

• kręgosłup - od góry do dołu

• grzbiet - za dołu do góry, oraz od linii pachowej śr. do kręgosłupa

• obręcz barkowa i kark - od stawu barkowego do potylicy

• szyja - z dołu do góry

• głowa - od linii środkowej twarzy do potylicy

• klatka piersiowa - od mostka do linii pachowej środkowej oraz kręgosłupa

• powłoki brzuszne - w prawą stronę zgodnie z ruchem wskazówek zegara

• miednica i pośladki - od spojenia łonowego, wzdłuż pachwin, grzebieni biodrowych do kości krzyżowej oraz szpary pośladkowej

• KKD - udo, stawy kolanowe, podudzia, stawy skokowe, stopa - z dołu do góry

• KKG - ramiona, stawy łokciowe, przedramię, nadgarstek, ręka - z dołu do góry

Wskazania:

• choroby skóry: zaburzenia trofiki, odmrożenia, choroby naczyń krwionośnych i limfatycznych

• choroby układu narządu ruchu (ortopedia, traumatologia, reumatologia)

• choroby układu mięśniowego (rozluźnienie mięśni oddechowych, choroby dróg oddechowych, pobudzenie czynności mięśni gładkich)

• choroby układu krążenia (stan obniżonego ciśnienia krwi, choroby naczyń obwodowych, Reynauda, Burgera, przewlekłe zapalenie mięśnia sercowego, żylaki, guzkowate zapalenie żył, samorodna sinica kończyn)

• choroby układu nerwowego (nerwobóle po urazach, zapalenia nerwów obwodowych, kręgozmyk, zaburzenie gruczołów wydzielania wewnętrznego, bóle głowy)

• choroby narządów wewnętrznych (zaburzenia czynności narządów wewnętrznych, przewlekłe choroby narządów wewnętrznych, zaburzenia napięć ścian narządów wewnętrznych, stany po zapaleniach bateryjnych)

Przeciwwskazania:

• podwyższona temperatura ciała

• krwotoki, krwawienia

• ostre i podostre stany zapalne wyżej wymienionych wskazań

• zatory, zakrzepy, tętniaki

• nowotwory złośliwe i niezłośliwe

• ostre bakteryjne stany zapalne tkanek i narządów wewnętrznych

• brak odruchowych zmian w tkankach na obwodzie

• stany zawałowe i pozawałowe

15. Działanie biologiczne i terapeutyczne masażu segmentarnego

16. Masaż łącznotkankowy - cel i zadania, istota działania

17. Masaż okostnowy - cel i zadania, istota działania

Punktowe rozcieranie określonych powierzchni okostnej opuszkami palców 2-4 lub opuszka kciuka.

Cel:

• wywołać odczyn przekrwienny oraz pobudzać regenerację komórek w tkance okostnej

• odruchowe oddziaływanie na tkanki i narządy wewnętrzne ukrwione przez te same nerwy rdzeniowe co okostna

Metodyka:

• głaskanie okolicy masowanej

• masaż jednego punktu trwa 4-10 sek.

• przerwa dla danego punktu 2-4 min.

• czas zabiegu około 20min, co drugi dzień, w zależności od indywidualnych wskazań

• pola występowanie punktów okostnowych w wybranych jednostkach chorobowych:

• kręgosłup - wyrostki kolczyste kręgosłupa, łopatka, kość krzyżowa, grzebienie biodrowe, kości kulszowe, krętarze większe kości udowej, spojenie łonowe, potylica, mostek, żebra

• głowa - skronie, potylica, łopatki, wyrostki kolczyste kręgów szyjnych, wyrostki sutkowate kości skroniowych, kość jarzmowa

• serce - łopatka po stronie lewej, mostek, żebra po stronie lewej

• płuca - łopatka, obojczyk, żebra, mostek

• żołądek - łopatka i żebro po stronie lewej, mostek

• jelita i drogi moczowe - kość krzyżowa, grzebienie biodrowe, kości łonowe, dolne żebra

• drogi żółciowe - łopatka i żebra po stronie prawej, mostek, wyrostki kolczyste dolnych kręgów piersiowych

• choroby kobiece - grzebienie biodrowe, kość krzyżowa, spojenie łonowe, krętarze większe kości udowej

Przeciwwskazania:

• ostre i podostre zapalenia kości

• osteoporoza

• nowotwór kości

• gruźlica kości

• świeże stany po złamaniach kości

18. Drenaż limfatyczny - cel i zadania

Stosuje się w przypadku zalegania chłonki (tworzą się obrzęki chłonne, utrudnienia przepływu limfy), udrożnienia naczyń i węzłów chłonnych.

Wskazania:

• obrzęki chłonne

• zastoje chłonne

• niedrozność naczyń i węzłów chłonnych spowodowana operacją, chorobą zakaźną i zapalną

Przeciwwskazania:

• ogólne do masażu

• żylaki

19. Zasady wykonywania drenażu limfatycznego

Wykonuje się go: wzdłuż przebiegu naczyń chłonnych i do węzłów chłonnych. Pozycje drenażowe (ułatwienia odpływu limfy) - podniesienie odcinka ciała powyżej węzłów ręki.

• ilość ruchów 10-15/min

• ruchy płynne, miękkie, mające charakter przepychający

• czas trwania: częściowy - 20', cały 60' (nie może być krótszy)

• w czasie zabiegu kończyn należy opracować dwa razy trzeba opracować chłonne i staw

• można codziennie

• ilość zabiegów w serii nie jest limitowana

• nie stosuje się maści rozgrzewających tylko oliwki

• przed należy sprawdzić stan węzłów chłonnych okolicy masowanej (czy nie są twarde, przebarwione)

Techniki:

• głaskanie pierścieniowe głębokie

• rozcieranie koliste i spiralne

• wolne ugniatanie

• uciski

20. Metodyka drenażu limfatycznego poszczególnych odcinków ciała

Kierunki:

• w obrębie kończyn najpierw bark i doły pachowe, ramię, staw łokciowy, bark, przedramię, staw nadgarstkowy, staw łokciowy, ręka, staw nadgarstkowy, i od palców w górę

• w obrębie twarzy od linii środkowej twarzy w dół, do węzłów chłonnych przyusznych, zausznych i podpotylicznych

21. Masaż izometryczny, kontralateralny, centryfugalny - cel i zadania

22. Zasady i metodyka masażu izometrycznego

23. Zasady i metodyka masażu kontralateralnego i centryfugalnego

24. Czynniki działające na organizm człowieka podczas masaży w wodzie

25. Masaż wirowy, podwodny, z katedry natryskowej - cel, zadania, działanie terapeutyczne, wskazania i przeciwwskazania, metodyka

26. Zasady wykonywania masaży w wodzie

27. Rodzaje masaży przyrządowych, podział, metodyka, wskazania i przeciwwskazania, działanie terapeutyczne

28. Masaż sportowy w procesie odnowy biologicznej

29. Podział i rodzaje masażu sportowego

30. Cel i zadania masażu higieniczno - kosmetycznego

31. Metodyka masażu twarzy - wskazania i przeciwwskazania

32. Metodyka masażu karku - wskazania i przeciwwskazania

33. Metodyka masażu tułowia - wskazania i przeciwwskazania

34. Metodyka masażu kończyn dolnych - wskazania i przeciwwskazania

35. Metodyka masażu kończyn górnych - wskazania i przeciwwskazania

36. Metodyka masażu stawu kolanowego - wskazania i przeciwwskazania

37. Metodyka masażu stawu łokciowego - wskazania i przeciwwskazania

38. Metodyka masażu stawu ramiennego - wskazania i przeciwwskazania

39. Metodyka masażu obręczy barkowej - wskazania i przeciwwskazania

40. Metodyka masażu obręczy biodrowej - wskazania i przeciwwskazania

41. Przydatność masażu w leczeniu dyskopatii - uzasadnij

42. Przydatność masażu w leczeniu rwy kulszowej - uzasadnij

okres ostry :

zaleca się pozycje przeciw bólowe- max rozluźnienie mm. Farmakologia i fizykoterapia.    

Masażu nie wykonujemy!

 

Okres podostry:

Początkowo stosujemy tylko postępowanie klasyczne. Ponieważ nie możemy ułożyć pacjenta na brzuchu nie da się wykonać postępowania segmentarnego.

 

1. masaż klasyczny wykonujemy w ułożeniu na boku zdrowym. Nogi ugięte w stawach biodrowych i kolanowych i ułożone jedna na drugiej. W celu rozluźnienia okolicy lędźwiowo-krzyżowej pomiędzy kolana poduszkę w kształcie klina lub wałka. Opracowujemy kolejno: okolice L-S, staw biodrowy, udo, kolano i dół podkolanowy, podudzie, itd. aż do palców.  Następnie wykonujemy uciski punktowe.

Jeżeli przy pierwszym zabiegu pacjent źle reaguje na masaż w obrębie kończyny, wówczas przez 3-5 zabiegów wykonujemy w okolicy lędźwiowo-krzyżowej.

W miarę poprawy stanu zdrowia kiedy pacjent może już leżeć na brzuchu przechodzimy do masażu w tej pozycji.

 

2. masaż segmentarny

segmenty zajęte: S₂ - S₃ po str. chorej oraz  L₃ - L₄  po str. przeciwnej

 

Okres przewlekły:

W dalszym ciągu m. klasyczny lub postępowanie segmentarne.                        

1. w postępowaniu klasycznym do masażu z poprzedniego okresu dołączamy (oprócz zmiany pozycji) początkowo uciski oraz wibrację wykonywane w przebiegu nerwu kulszowego, a w okresie późniejszym gimnastykę.

43. Przydatność masażu w leczeniu radiculopatii - uzasadnij

44. Przydatność masażu w leczeniu porażeń i uszkodzeń nerwów obwodowych - uzasadnij

Cel masażu:

• Usuwanie obrzęków

• Zapobieganie przykurczom

• Zapobieganie zanikom mm. (poprawa trofiki)

• Usprawnianie mm. podczas powrotu nerwu do sprawności

 

Okres porażenia:

Nie stosujemy zabiegów

 

Okres kompensacji:

Drenaż limfatyczny (w przypadku obrzęku)

Masaż klasyczny

Początkowo masaż  stosujemy powyżej i poniżej miejsca uszkodzenia. Samego miejsca uszkodzenia nie masujemy, aby nie zaburzyć procesu regeneracji, czy nawet dodatkowo uszkodzić nerwu. W pobliżu nerwu m. wykonujemy delikatnie i wolno oraz bez nadmiernego naciągania tkanek. Masaż tkanek powyżej miejsca uszkodzenia ma mieć działanie przede wszystkim odżywcze. Stosuje się: głaskania, rozcierania powierzchowne, uciski jednoczesne i wibrację poprzeczną.

Rozpoczynamy od masażu b. delikatnego (pierwsze zab.), stopniowo zwiększamy siłę i czas trwania zabiegu.

Po pojawieniu się oznak regeneracji nerwu dołączamy opracowanie miejsca uszkodzenia.

Tkanki nie objęte porażeniem masujemy słabiej niż porażone, musimy bowiem pamiętać że mm. zdrowe zareaguję mocniej na bodźce niż mm. porażone.

 

Okres adaptacji:

Główny nacisk kładziemy na zwiększenie masy i siły mm. oraz uaktywnienie przepływu krwi przez mm. porażone. Włączamy ugniatania podłużne i poprzeczne. W miejscach oddalonych można stosować wszystkie techniki za wyjątkiem oklepywań

• neuropraksja - przejściowe przerwanie czynności nerwów bez zmian strukturalnych - daje przejściowe porażenie lub niedowład, przejściowe zaburzenie czynności, brak zaniku mięśni i odczynu zwyrodnieniowego - najlżejsza postać. Powrót do zdrowia następuje po zabiegach fizjoterapeutycznych i leczeniu farmakologicznym (np. porażenie nerwu twarzowego typu Bela)

• aksonotmesis - całkowite przerwanie włókien osiowych przy zachowaniu osłonek. Pełny obraz porażenia obwodowego z porażeniem mięśni i odczynem zwyrodnieniowym. Możliwy powrót do stanu prawidłowego po długim leczeniu

• neurotmesis - całkowite przerwanie włókien osiowych i osłonek. Obraz trwałego i całkowitego porażenia obwodowego. Konieczność leczenia chirurgicznego.

Zasady leczenia:

• Zapobieganie przykurczom (ćw. bierne, masaż wszystkich stawów objętych uszkodzeniem nerwów). Należy uważać na nadmierne rozciągniecie nerwów.

• Zapobieganie zanikom mięśni (masaż, kineza, prądy, drenaż limfatycznyw przypadku obrzęków, odpowiednie ułożenie kończyny, opaska elastyczna)

W uszkodzeniach z porażeniem mięśni są 3 okresy: porażenie, kompensacja i adaptacja.

Porażenie nerwu łokciowego:

Najczęstszą przyczyną jest zwichniecie stawu, rozerwanie w czasie złamania i długi ucisk.

Porażone mięśnie: międzykostne, glistowate po stronie łokciowej, kłębika, przywodziciel kciuka, przy uszkodzeniu w łokciu: mm. zginacz łokciowy nadgarstka i zginacz głęboki palców. Ręka - ułożenie szponiaste. Zaburzenie czucia po stronie łokciowej ręki.

W okresie porażenia (5-12 dni): terapia spoczynkowa, szyna korekcyjna

Okres kompensacyjny: w obrzęku - drenaż limfatyczny, w innych - opracowanie klasyczne z objęciem dłoni, stawu promieniowo - nadgarstkowego, przedramienia, ramienia, później staw łokciowy.

Na początki masaż poniżej i powyżej miejsca uszkodzenia, w tym czasie miejsca uszkodzenia nie masujemy aby nie zaburzać procesu regeneracji i dodatkowo nie uszkodzić nerwu. Rękę masujemy klasycznie.

Rozpoczynamy delikatnie zwiększając siłę i czas trwania masażu. Stopniowo wprowadzamy też opracowanie rozcięgna dłoniowego. Przy pojawieniu się oznak regeneracji dodatkowo delikatne techniki głaskania i rozcierania oraz ucisków w miejscu uszkodzenia.

W okresie adaptacji głównie kładziemy nacisk na zwiększenie siły i masy mieśniowej oraz uaktywnienie przepływu krwi przez porażone mieśnie.

Porażenie nerwu pośrodkowego:

Uszkodzenie najczęściej dotyczy okolicy przedramienia i nadgarstka. Porażeniu ulegają mm. glistowate, kłębu, wewnętrzne dłoni. Rzadko uszkodzenie jest w dole pachowym i w obrębie łokcia - wówczas porażone są mm. odwracające, zginacz nadgarstka promieniowy, zginacz głęboki palców, mm. kciuka i glistowate po stronie promieniowej. Ręka przyjmuje postać ręki błogosławiącej lub małpiej. Palec II i III zgina się jedynie w stawie śródręczno - paliczkowym.

W uszkodzeniach nerwu pośrodkowego może dochodzić do przykurczu Volkmanna, objawów zespołu kanału nadgarstka,

W okresie kompensacji, niezależnie od miejsca uszkodzenia wykonujemy masaż całej kończyny. Przez pierwsze zabiegi - drenaż limfatyczny w związku z częstymi zaburzeniami naczyniowymi powodującymi obrzęk., później - masaż klasyczny. Gdy pojawi się kauzalgia (przewlekły zespół bólowy, palący ból) zabieg się przerywa.

W okresie adaptacji główny nacisk na zwiększenie masy i siły mięśni i uaktywnienie przepływu krwi przez mięśnie. Techniki ugniatania i wibracji, bez oklepywania.

Porażenie nerwu promieniowego:

Może być uszkodzony:

1. w obrębie dołu pachowego, zazwyczaj pod wpływem ucisku np. kul. Porażenie obejmuje: mm. trójgłowy (zniesienie prostowania łokcia), ramienno - promieniowy (osłabienie zginania łokcia), odwracacz przedramienia (zniesienie odwracania - z wyjątkiem, gdy przy zgiętym łokciu ruch ten wykonuje m. dwugłowy), prostowniki ręki i długie palców (zniesienie prostowania).

2. W bruździe nerwu promieniowego lub poniżej łokcia np. w złamaniach kości ramiennej lub urazach stawu łokciowego. Porażone zostają: prostownik nadgarstka (z wyjątkiem prostownika nadgarstka promieniowego długiego), prostownik palców i kciuka (zniesienie prostowania wszystkich stawów kciuka i śródręczno - paliczkowych palców), odwracacz przedramienia. Charakterystyczna jest ręka opadająca.

Rzadko pojawiają się zaburzenia czucia, zmiany odżywcze są niewielkie. Rokowania lepsze niż w przypadku uszkodzenia nerwów pośrodkowego i łokciowego.

Okres porażenia: terapia spoczynkowa, ułożenie na specjalnej szynie, stawy śródręczno - paliczkowe podtrzymywane w pozycji niewielkiego zgięcia, palce swobodne, kciuk odwiedziony i wyprostowany. Jeżeli doszło do uszkodzenia w okolicy dołu łokciowego - masaż tkanek porażonych. Dokładne opracowanie ręki, stawu nadgarstkowo - promieniowego, przedramienia - szczególnie strony grzbietowej, prostowników i zginaczy stawu łokciowego. Techniki klasyczne. W obrębie ramienia unikamy technik głębokich by nie pociągnąć nerwu i nie pogłębić uszkodzenia (głaskanie, delikatne rozcieranie powierzchni).

Po 10 zabiegu można dołączyć masaż okolicy łopatki. Po pojawieniu się oznak regeneracji - opracowanie miejsca uszkodzenia technikami łagodnymi.

W okresie adaptacji - zwiększenie masy i siły mięśnia, oraz zwiększenia przepływu krwi przez mięśnie. Przy uszkodzeniu w dole pachowym można dołączyć opracowanie barku i karku.

Porażenie nerwu strzałkowego:

Najczęstsze w przypadku złamań okolicy głowy strzałki. Porażenie i zanik mm. grupy przedniej goleni, krótkich prostowników palców, mm. strzałkowych. Pięta zwisa końsko - szpotawo, brak zgięcia grzbietowego w stawie skokowym, prostowania palców, nawracania stopy, zmiany troficzne w obrębie skóry i paznokci.

Okres porażenia: szyna lub sprężyna podtrzymująca kończynę i palce w zgięciu grzbietowym

Okres kompensacji: w przypadku zmian skórnych owrzodzeń - brak masażu na tkankach chorych. Możliwy masaż z wykorzystaniem odruchu konsensualnego na zdrowej kończynie. Przy uszkodzeniach w granicach głowy strzałki to miejsce omijamy. Masaż stopy, stawu skokowego, 2/3 dolnych podudzia i uda. Techniki klasyczne w trakcie pierwszych zabiegów, łagodne, później mocniejsze. W obrębie stawu skokowego dużo rozcierań: torebek, pochewek, ścięgien. Od chwili pojawienia się oznak regeneracji - na mięśniach zdrowych techniki rozluźniające, na porażonych - pobudzające, stopniowo obejmujemy też miejsce uszkodzenia.

Porażenie nerwu twarzowego:

VII nerw czaszkowy, jest nerwem mieszanym, unerwia mięśnie mimiczne czuciowo, 2/3 przednie języka, śliniankę

Może ulec uszkodzeniu w wyniku porażenia połowiczego (krwotok, zakrzep) - górny neuron, dolny

Włókna obwodowe uszkodzone przez: zapalenie ucha środkowego, urazy, przechłodzenie.

W okresie ostrym - leczenie farmakologiczne, unikanie wychłodzenia. Okres podostry - masaż klasyczny w pozycji leżącej, okres przewlekły - dodatkowo techniki pobudzające: oklepywanie i ugniatanie.

45. Przydatność masażu w leczeniu kręczu karku u dorosłych i dzieci - uzasadnij

KK wrodzony pochodzenia mięśniowego -  dotyczy częściej dziewcząt niż chłopców i częściej strony prawej niż lewej. Przyczyną tej postaci kręczu jest skrócenie mięśnia M.S.O. na skutek jego częściowego zbliznowacenia i zwłóknienia. Niekiedy dochodzi też do skrócenia innych mm.( mm. Pochyłych, czworobocznego,  płatowatego głowy i szyi, szerokiego szyi). Zgodnie z czynnością M.S.O. w przypadku lewostronnego kręczu szyja jest zgięta w lewo a głowa skręcona w prawo. Lewy bark zostaje uniesiony a cała głowa przesunięta w kierunku str. zdrowej.

 

Cel leczenia:

·        wydłużyć przykurczony mięsień

·        nauka kontrolowania i utrzymywania prawidłowej pozycji przez dziecko.

 

Masaż:

·        celem masażu jest rozluźnienie a później rozciągnięcie przykurczonych mm.

·        Wszystkie techniki wykonujemy opuszkami palców, bardzo delikatnie ale zdecydowanie.

·        Do masażu stosujemy oliwkę

·        Należy uważać by nie podrażnić bardzo delikatnej skóry  dziecka

·        Konieczna jest współpraca z opiekunem dziecka (najlepiej matka)

 

Postępowanie masażem (dla str. lewej):

Faza I -pogłębiamy przykurcz. Pochylamy nieznacznie główkę po str. chorej (lewa) zmniejszając napięcie m. przykurczonego. Wykonujemy masaż( głaskania i rozcierania , delikatne-chorego, intensywne-zdrowego)

Faza II - rozciąganie przykurczu. Pochylamy  główkę dziecka na str. zdrową (prawa). M. przykurczony - napięty  a zdrowy- rozluźniony. Masaż jw. + ugniatania dla m. zdrowego.

Faza III - masaż (rozluźniający) obydwu mm. M.S.O. przy swobodnym ułożeniu główki dziecka

Faza IV - masaż karku przy swobodnym ułożeniu główki dziecka

Faza V- masaż mm. czworobocznych. przy swobodnym ułożeniu główki dziecka

Faza VI - wykonujemy masaż punktowy. Po str. przykurczonej (lewej) stosujemy uciski jednostajne. Każdy punkt min. 15''. Po str. zdrowej uciski przerywane.

Faza VII -redresja.

46. Przydatność masażu w leczeniu porażeń spastycznych i wiotkich - uzasadnij

Okres ostry:

Jeżeli stan zdrowia pacjenta pozwala, można, już od 3-9 dnia po udarze, przy akceptacji lekarza prowadzącego wykonywać głaskania średniej mocy i mocne w obrębie ręki i stopy oraz głaskania średniej mocy klatki piersiowej. Po kilku dniach można dołączyć delikatną wibrację w przestrzeniach między żebrowych.

 

Okres kompensacji:

W miarę poprawy stanu zdrowia p. przy kolejnych zabiegach stopniowo zwiększamy obszar objęty masażem. Do ręki i stopy dołączamy przedramię i podudzie. Po kilku kolejnych zabiegach masażem obejmujemy również udo i ramię. W razie potrzeby dołączamy opr. twarzy i grzbietu. 

Cały czas wykonujemy masaż głęboki ale lekki i w wolnym tempie. Stosujemy: głaskania, delikatne rozcierania, ugniatanie podłużne, uciski jednoczesne. Nieco mocniej na KG (mm. nadgrzebieniowy, podgrzebieniowy, naramienny, obłe, trójgłowy, prostujące nadgarstek i palce). Na KD masaż mm. obręczy biodrowej, tylnych uda, prostowników palców i strzałkowych. Masaż klasyczny + pobudzający lub rozluźniający na odpowiednie grupy mięśni w zależności od potrzeb. Nie wykonuje się wibracji, która może wzmóc spastykę. Masaż klasyczny można wspomóc masażem punktowym.

KD masujemy ostrożnie, bo u pacjentów występuje skłonność do zakrzepowego zapalenia żył. W okresie zwiotczenia masaż ma na celu zapobieganie zesztywnieniu stawów i przykurczom mięśniowym. W okresie spastyczności należy osłabić stan spastyczny przywracając zdolność ruchu

 

UWAGA!

Nie wykonuje się masażu segmentarnego

Nie wykonuje się głaskań dosercowych( mogą pogłębiać spastykę)

Nie wykonuje się wibracji (każda wibracja w tej jedn. Chorobowej potęguje spastykę)

KD masujemy słabiej niż kg (występuje skłonność do zakrzepowego zap. żył)

Mm. spastyczne masujemy o wiele słabiej niż ich antagonistów.

 

Okres adaptacyjny:

Sposób postępowania podobny jak w okresie podostrym. Zmniejsza się częstotliwość i cykl zabiegów masażu oraz czas trwania na rzecz gimnastyki leczniczej. Masaż 2-3x w tygodniu + gimnastyka lecznicza

47. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu oddechowego - uzasadnij

ASTMA OSKRZELOWA - postępowanie masażem.

 

Okres napadu:

W tym okresie zasadniczo nie wykonuje się masażu. Jedyną formą rękoczynów możliwą do wykonania jest masaż punktowy (dwa pkt. u podstawy mostka, dwa u nasady - kierunek do głowy, w okolicy C_6-7 kierunek jw., itd.)

 

Okres międzynapadowy:

1. stosujemy masaż segmentarny jak w chorobach dróg oddechowych(15-20 zab.). Przez około 10 zabiegów nie stosujemy sprężynowanie klatki piersiowej.

Segmenty zajęte: C₃-Th₇

W astmie oskrzelowej zmiany odruchowe upodabniają się do punktów maksymalnych. Przy stosowaniu masażu częstość i nasilenie napadów ulegają prawie zawsze zmniejszeniu, a w dużej części przypadków udaje się je powstrzymać.

2. masaż klasyczny rozluźniający mm. oddechowe. Opracowujemy grzbiet i klatkę piersiową, obręcz barkową, szyję, i kark. Szczególną uwagę należy zwrócić na obniżenie napięć mm., stosując głaskania, rozcierania, ugniatania podłużne i uciski punktowe (w przestrzeniach międzyżebrowych przy kręgosłupie i przy mostku), kresy karkowej dolnej oraz wałów mm. czworobocznych.

 

MASAŻ W ROZEDMIE PŁUC

 

cel masażu:

uruchomienie klatki piersiowej

ułatwienie oddychania (szczególnie wydechu)

 

częstotliwość, intensywność i czas trwania zabiegu należy dostosować do wydolności sercowo krążeniowej ogólnej i aktualnej (w chwili masażu)

 

Możemy wyróżnić dwa sposoby postępowania:

    1. Masaż segmentarny. W rozedmie płuc zajęte są te same sfery co w dychawicy oskrzelowej. Nie należy zapominać o ogólnym zesztywnieniu klatki piersiowej wskutek wzmożonego napięcia mm. między żebrowych. Dopiero usunięcie tych stanów umożliwia prowadzenie gimnastyki oddechowej. Rozluźnienie napiętych mm.  oraz stwardniałej tkanki łącznej usuwa podrażnienia kaszlowe.   Po uzyskaniu elastyczności klatki piersiowej stosujemy chwyt sprężynowania klatki piersiowej.

 

    2. W  lżejszych przypadkach stosujemy masaż klasyczny. Wykonujemy masaż rozluźniający napięcia mięśniowe w obrębie grzbietu i kl. pierś.  Stosujemy głaskania, rozcierania, ugniatania podłużne i delikatne roztrząsanie. Jeżeli wydolność chorego się poprawia, możemy dołączyć oklepywania i wibrację kl. pierś

 

ROZTRZENIE OSKRZELI - postępowanie masażem.

 

1. masaż klasyczny w ułożeniu drenażowym. 

Opracowujemy grzbiet i klatkę piersiową stosując głaskania, rozcierania, ugniatania  poprzeczne i podłużne, oklepywania łyżeczkowe, wibrację w okolicy segmentów zajętych procesem chorobowym i delikatne roztrząsania.  Na zakończenie można wykonać chwyt sprężynowania klatki piersiowej z mas. segm.   

2. masaż segmentarny jak w chorobach ukł. oddechowego wraz ze  sprężynowaniem klatki piersiowej

48. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu pokarmowego - uzasadnij

49. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu krążenia - uzasadnij

Różnego rodzaju bodźce, nie tylko dotykowe, ale także wzrokowe i inne oddziaływujące na nasz ustrój, wywołują określone reakcje naszego organizmu, a więc także poszczególnych narządów m. in. serca, które jest głównym ogniwem układu krążenia, zapewniającym stały przepływ krwi.

              Ogólnie można powiedzieć, że pod wpływem masażu wzrasta pojemność wyrzutowa i minutowa serca, ponieważ właśnie pod wpływem masażu wzrasta dopływ krwi do prawego przedsionka i komory serca, stamtąd krew przedostaje się do płuc, przyspieszają się procesy dyfuzyjne w płucach i krew świeżo utlenowana powraca do lewego przedsionka a następnie przez tętnice zostaje rozprowadzona po całym organizmie. U ludzi chorych na serce masaż powinien być lekki, spokojny, dostosowany do rytmu serca.

                 Wpływ masażu na układ krążenia tłumaczą trzy podstawowe teorie:

- hormonalna

- odruchowa

- mechaniczna

                 Teoria hormonalna -  Wskutek masażu wydziela się z tkanek większa ilość histaminy, który rozszerza naczynia krwionośne, z kolei histamina, drażniąc nadnercza, powoduje wzrost wydzielania adrenaliny. Adrenalina powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, podnosząc ciśnienie krwi. Tak więc w pierwszej fazie masażu notujemy spadek ciśnienia, a mniej więcej w 20 min. po masażu wzrost ciśnienia. U ludzi cierpiących na nadciśnienie masaż musi być łagodny, powolny, tak aby nie doprowadzić do gwałtownego wahania ciśnienia.      

             Teoria odruchowa mówi o obniżeniu się ciśnienia krwi masowanej części ciała, o czym informują ośrodkowy układ nerwowy parareceptory. Reakcją obronną organizmów odpowiedzi na tę informację jest wzrost ciśnienia. 

              Teoria mechaniczna oparta jest na dwóch przesłankach: na mechanicznym przepychaniu krwi (głaskanie) i na wytwarzaniu na naczyniach masowanych próżni (ugniatanie), która zapełnia się wskutek wessania krwi z części dalszych, leżących obwodowo od miejsca masowanego. I tak masując część bliższą wywieramy pośredni i bardzo skuteczny wpływ na część ciała dalszą.                                                            

 Na układ krwionośny wywieramy wpływ, stosując wiele rodzajów masaży, jednak najskuteczniej wpływa na układ krwionośny zarówno ośrodkowy, jak i obwodowy- masaż klasyczny, drenaż limfatyczny, masaż segmentarny,  masaż wibracyjny i wszelkiego rodzaju masaże wodne.

   Masaż jako bodziec mechaniczny wywołuje w organizmie zmiany i reakcje o charakterze miejscowym i ogólnym.

Pod pojęciem:

-reakcji miejscowych rozumie się zmiany powstające bezpośrednio w masowanych tkankach;

-reakcji ogólnych rozumie się zmiany ogólne wywołane drogą odruchową w układach: krążenia, nerwowym, wewnątrz wydzielniczym i innych.

Reakcje te często nazywane są odczynem. Odczyn występujący w tkance w wyniku zadziałania na nią określonej postaci energii zależy od: ilości energii, czasu działania energii, właściwości tkanki.

Odczyn miejscowy występuje w miejscu działania energii. Odczyn ogólny stanowi niejako odpowiedź całego ustroju lub niektórych jego układów na dany bodziec fizyczny. Powstaje on w wyniku wtórnych zmian zachodzących w ustroju pod wpływem miejscowego działania energii lub na drodze odruchowej.

Jeśli natężenie danego bodźca jest małe, a czas jego działania krótki, to odczyn jest minimalny lub nie występuje wcale. W celu uzyskania zatem odczynu konieczne jest dostarczenie do tkanki określonej ilości energii, o której decyduje jej natężenie i czas działania.

Najmniejszy stwierdzany odczyn nazywa się odczynem progowym. Zwiększenie natężenia danego czynnika lub wydłużenie czasu jego oddziaływania nasila oczywiście odczyn tkanki. Stopień odczynu zależy od wrażliwości tkanki na dany bodziec. Przekroczenie granicy zdolności przystosowania się tkanki do bodźca powoduje jej uszkodzenie. Granicę tę określa się nazwą wartości progowej tolerancji tkanki, której miarą jest ilość energii dostarczonej w określonym czasie.

               Wszystkie chwyty  wykonywane w stałym kontakcie ze skórą i przesuwające się w kierunku serca, a więc głaskanie i ugniatanie, działają przy dostatecznym ucisku mechanicznie wyciskająco na żyły i naczynia limfatyczne.

Działanie głaskania na prawidłowe żyły polega na niewielkim tylko wspomaganiu

prądu krwi, ponieważ jest ona w stałym szybkim przepływie. Poza tym głaskanie

przyspiesza krążenie, przyspiesza odpłynięcie krwi żylnej i chłonki z tkanek w

kierunku dosercowym przez co następuje opróżnienie pni żylnych powierzchownych i głębokich w tkankach. W opróżnionych żyłach powstaje ciśnienie ujemne, wskutek czego krew z bocznych naczyń żylnych napływa do większych naczyń. Głaskanie przyspiesza odpływ krwi żylnej, a na jej miejsce napływa krew tętnicza, powodująca szybsze i lepsze odżywienie tkanek. Głaskanie także zmniejsza zastoje i obrzęki krwi i chłonki, dzięki naprzemiennemu zwężaniu i rozszerzaniu się światła naczyń następuje pobudzenie układu krążenia- przyspiesza się wchłanianie krwiaków. Energiczne głaskanie zapewnia miejscowe  przyspieszenie krążenia, powoduje zaczerwienienie, dając lekkie przekrwienie.

Ugniatanie prowadzi do dużego przekrwienia masowanego obszaru, a co się z tym łączy- zwiększenie szybkości przepływu krwi, także limfy.

Głaskanie stosowane w określonym miejscu  i delikatne ugniatanie wykonuje się w celu usunięcia nagromadzonego w tkankach płynu (obrzęki) i w przewlekłych zastojach, również w metodzie drenażu limfatycznego, np. po skręceniu, zwichnięciu, w żylakach i w obrzękach statycznych, które występują głównie w okolicy kotek u osób wykonujących zawody wymagające stania.

           Chwyty z dużym miejscowym uciskiem stosowane podczas masażu, a więc rozcieranie, mogą prowadzić do zmiażdżenia komórek, szczególnie wtedy, gdy są one chorobowo obrzęknięte. Podczas rozpadu komórek uwalniają się substancje histamino podobne, które znajdują się w komórkach, tzw. hormony tkankowe. Wywołują one rozszerzenie tętniczek i otwarcie włośniczek znajdujących się w spoczynku. Występuje w związku z tym, miejscowe, czynne zwiększone ukrwienie. Czasami rozcieranie powoduje przerwanie włośniczek, wynaczynienie krwi do tkanki, do powstania krwiaka. Rozcieranie ułatwia wchłanianie krwiaków, obrzęków, wysięków pozapalnych, uaktywnia miejscowy przepływ krwi i limfy (masaż odprowadzający) co daje lepsze przekrwienie stawów.

Oklepywanie jako silny bodziec mechaniczny w krótkim czasie wywołuje maksymalne przekrwienie masowanej części ciała. Słabe oklepywanie wywołuje skurcz naczyń krwionośnych- zwęża je, zwalnia tętno, silne zaś rozszerza naczynia krwionośne oraz miejscowo podwyższa temperaturę ciała.

             Wibracja wywołuje odczyn pośredni który objawia się zwiększonym napięciem naczyń krwionośnych, zwolnieniem tętna, wzrostem ciśnienia krwi.

             Wstrząsanie usprawnia krążenie obwodowe, aktywuje przepływ krwi, a szczególnie limfy (która pod wpływem wstrząsania znacznie łatwiej i szybciej przemieszcza się w kierunku klatki piersiowej, gdzie powraca do krwi przez przewód piersiowy i przewód chłonny prawy).

             Podczas stosowania wszystkich chwytów w masowanym miejscu natychmiast pojawia się zaczerwienienie skóry.  Można je zawsze osiągnąć w każdym dowolnym miejscu skóry. Barwa skóry jest zależna od jej ukrwienia. Przy niewielkim przepływie krwi skóra jest blada, przy dużym czerwona. Naczynia krwionośne, przez które prześwituje barwa krwi to delikatne i najdelikatniejsze obwodowe gałązki zamkniętego układu krwionośnego, tętniczki i naczynia włosowate (kapilatory).

Wszystkie chwyty masażu oddziałują na naczynia. W masowanym obszarze następuje rozwój włośniczek i przyspieszenie w nich przepływu krwi.

              Masaż wpływa nie tylko na naczynia żylne i chłonne, przyspieszając powrót krwi do serca, lecz także wpływa na pracę naczyń tętniczych, gdyż serce napełnione krwią wydatniej niż przed masażem lepiej jest odżywione, lepiej pracuje dostarczając tym samym większą ilość krwi do płuc i do układu tętniczego obwodowego. Masując poszczególne części ciała powodujemy rozszerzenie się naczyń tętniczych przez rozgrzewanie ich i przez poprawę kurczenia się i rozkurczania mięśni gładkich znajdujących się w naczyniach tętniczych.

               Wpływ masażu na pracę serca osiąga się przede wszystkim, masując grzbiet i klatkę piersiową przy szczególnym zastosowaniu rytmicznych ucisków i wibracji, zwłaszcza na mostku i w lewym V międzyżebrzu. Zarówno masaż wpływający na naczynia obwodowe, jak i masaż grzbietu oraz klatki piersiowej wywierają pośredni wpływ na mięsień sercowy. Masaż bezpośredni serca może być wykonany jedynie przez lekarza w czasie zabiegu operacyjnego.

               Wynikiem działania masażu jest miejscowe przekrwienie. Przekrwienie to ma istotne następstwa. Krew zaopatruje wszystkie części organizmu w tlen i składniki odżywcze oraz odtransportowuje produkty przemiany materii. Serce, tętnice i żyły spełniają te zadania, podobnie jak naczynia limfatyczne transportują wodę, białka i produkty przemiany materii. Włośniczki włączone są w niezliczonej ilości między tętnice i żyły. Zaopatrzenie w krew jest zależne od stanu czynnościowego danego narządu. Przepływ krwi jest regulowany i dostosowany do czynności przez wpływ ośrodkowego układu nerwowego, a oprócz tego miejscowo przez produkty przemiany materii o odczynie kwaśnym (np. kwas mlekowy), które zmieniają miejscowo występujące podczas pracy napięcie układu współczulnego, powodując obkurczenie naczyń krwionośnych na obwodzie i wywołując rozszerzenie włośniczek. W ten sposób jest zapewniony zwiększony dopływ krwi do czynnych mięśni, podczas gdy zaopatrzenie nieczynnych obszarów mięśni jest ograniczone. Liczne włośniczki zamknięte w czasie spoczynku otwierają się w czasie pracy narządów i tkanek., tak że, łączna powierzchnia naczyń będących do dyspozycji przy wymianie produktów zwiększa się i może osiągnąć znaczne rozmiary.

 

Wskazania do masażu  - choroby układu krążenia:

- stany obniżonego ciśnienia krwi

- choroby obwodowych naczyń krwionośnych

- przewlekła niewydolność krążenia (celem ułatwienia odpływu krwi żylnej i chłonki z kończyn dolnych

- stwardnienia tętnic obwodowych (masaż delikatny)

- stany po przebytych zapaleniach żył kończyn dolnych (nie wcześniej niż 6 miesięcy po ustąpieniu stanu ostrego)

- choroba Raynauda

- zespoły żylakowe bez owrzodzeń

- choroba Bűrgera (I i II stadium choroby)

Przeciwwskazania do masażu:

- ostre stany zapalne i alergiczne skóry

- zmiany na skórze

- zakrzepy żylne

- zapalenie węzłów chłonnych

- tętniaki

- zaawansowana miażdżyca naczyń obwodowych

- hemofilia

- owrzodzenie podudzi

- nie wyrównane wady serca

- wylewy krwawe po urazowe ( do 2-3 tyg)

- ogólne przeciwwskazania do masażu

50. Przydatność masażu w leczeniu chorób układu nerwowego - uzasadnij

51. Przydatność masażu w amputacjach - dobór technik, cele

Cel masażu:

• przyspieszenie procesu gojenia i uelastycznienie blizny,

• nadanie prawidłowego kształtu kikutowi,

• uwolnienie wciągniętych w bliznę zakończeń nerwowych,

• profilaktyka pojawiania się patologicznych ustawień,

• likwidacja obrzęków,

• przeciwdziałanie zaburzeniom czucia,

• rozluźnienie mięśni i wzmocnienie ich siły,

• wzrost ogólnej wydolności organizmu

Postępowanie:

 

1. Okres przed zaprotezowaniem

    drenaż limfatyczny,

    opracowanie blizny pooperacyjnej,

    masaż klasyczny rozluźniający:

    1 dzień - KKG, obręcz barkowa, kark, grzbiet,

    2 dzień - zdrowa KKD, obręcz biodrowa, dolna część grzbieu

• masaż klasyczny mm przkurczonych kikuta

głaskanie,

rozcieranie,

ugniatanie podłużne,

łagodna wibracja poprzeczna

• masaż klasyczny mm rozciągniętych kikuta

intensywne głaskanie,

rozcieranie,

delikatne oklepywanie,

ugniatanie poprzeczne,

wibracja poprzeczna

• hartowanie kikuta

rozcieranie całymi dłońmi,

            nacieranie ręcznikiem frotte,

szczotkowanie szczytu kikuta,

szczypanie, oklepywanie szczytu kikuta

• masaż klasyczny pobudzający kikuta

2. Okres po zaprotezowaniu

- masaż klasyczny części KKG, obręczy barkowej, karku i grzbietu oraz KKD zdrowej prowadzony na zmianę,

- masaż klasyczny pobudzający kikuta

52. Przydatność masażu w leczeniu złamań - uzasadnij

Objawy:

 

• zniekształcenie kończyny, skrócenie odcinka,

• obrzęk w miejscu złamania,

• ograniczenie ruchu w stawach w pobliżu złamania,

• ból i bolesność dotykowa w miejscu złamania,

• patologiczna ruchomość w miejscu złamania,

• trzeszczenie odłamów kości podczas ruchu

Gojenie:

Okres zrostu - polega na powstaniu nowej tkanki w obrębie złamania, która łączy odcinki kości. W KKG 3 -6 tyg, w KKD 6 - 12 tyg.

Okres konsolidacji - pełen zrost kostny, polega na wymodelowaniu nowej kości ( utworzeniu jamy szpikowej i pojawieniu się kom. szpikowych ). Dla KKG 6 -12 tyg. Dla KKD 12 - 24 tyg.

 

Cel masażu:

 

            1. okres unieruchomienia

                    · skrócenie gojenia i kostnienia,

                    · poprawa ukrwienia i uwapnienia,

                    · poprawa odżywienia i utlenowania,

                    · przeciwdziałanie zanikom mięśni,

                    · utrzymanie sprawności mięśni i stawów nie objętych unieruchomieniem,

                    · przeciwdziałanie powikłaniom,

                    · zapobieganie zaburzeniom ogólnoustrojowym

 

             2. po zdjęciu unieruchomienia

  - działanie p/bólowe,

  - poprawa odżywienia i uelastycznienia skóry,

  - przeciwdziałanie przykurczom,

  - likwidacja zrostów wewnątrzstawowych, okołościęgnistych i okołostawowych,

  - wzmocnienie siły mięśni i masy mięśniowej,

  - zwiększenie ruchomości w stawach objętych unieruchomieniem,

  - zmniejszenie nieodwracalnych skutków urazu

 

Powikłania:

 

• opóźniony zrost kostny,

• nieprawidłowy zrost,

• staw rzekomy,

• przykurcz Volkmana,

• zespół Sudeca,

• martwica kości,

• zanik mięśni,

• urazy naczyń krwionośnych i nerwów,

• przykurcze stawowe,

• odleżyny

Postępowanie:

 

            1. w okresie unieruchomienia

 

• masaż konsensualny,

• drenaż limfatyczny,

• masaż klasyczny rozluźniający powyżej unieruchomienia

            2. po zdjęciu unieruchomienia

• drenaż limfatyczny,

• masaż klasyczny poprawiający trofikę,

• opracowanie blizny,

• masaż klasyczny rozluźniający

                głaskanie,

                rozcieranie podłużne,

                ugniatanie podłużne,

                uciski jednostajne powyżej złamania,

                wibracja labilna poprzeczna

 

• masaż segmentarny

• masaż usuwający przykurcze,

• masaż izometryczny,

·        masaż klasyczny pobudzający

53. Uzasadnij przydatność masaży specjalistycznych w leczeniu chorób wewnętrznych

54. Zabiegi fizjoterapeutyczne uzupełniające i wspomagające działanie masażu - uzasadnij ich przydatność

55. Rola odczynu kontralateralnego, konsensualnego i sprzężenia zwrotnego w masażu

56. Rola kompensacji pośredniej i bezpośredniej w masażu

57. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w urazach stawów i kręgosłupa

58. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w porażeniach i niedowładach

59. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w amputacjach

60. Umiejętność doboru postępowania leczniczego masażem w chorobach układu nerwowego, krążenia, oddechowego, pokarmowego, w okresie rekonwalescencji

METODYKA MASAŻU CAŁOŚCIOWEGO

      Leżenie tyłem lub siad

MASAŻ KOŃCZYN GÓRNYCH

         DŁOŃ

• głaskanie palców i śródręcza w pronacji,

• głaskanie palców,

• rozcieranie palców,

• głaskanie śródręcza podłużne i poprzeczne,

• rozcieranie śródręcza ( kciukami, opuszkami ),

• głaskanie palców i śródręcza w supinacji,

• głaskanie śródręcza podłużne, poprzeczne i okrężne,

• rozcieranie śródręcza ( kciukami, opuszkami ),

• ugniatanie falą kłębika palca V,

• ruch szczypczykowy kłębu kciuka,

• ugniatanie falą kłębu kciuka,

• głaskanie dłoni - ruchy posuwiste

         PRZEDRAMIE

         głaskanie przedramienia w pronacji i supinacji,

         rozcieranie przedramienia,

         ugniatanie podłużne jednorącz i oburącz,

         ugniatanie falą,

         głaskanie przedramienia półpierścieniowe i pierścieniowe,

         głaskanie delikatne przedramienia ( muskanie )

         NADGARSTEK

• głaskanie nadgarstka w supinacji,

• rozcieranie okrężne nadgarstka,

• głaskanie nadgarstka w pronacji,

• rozcieranie wokół wyrostków rylcowatych nadgarstka,

• głaskanie obu powierzchni nadgarstka naprzemiennie

 

         RAMIE

         głaskanie podłużne i poprzeczne ramienia,

         ugniatanie podłużne jednorącz i oburącz ( mięsień dwugłowy ramienia ),

         ugniatanie falą ( mięsień dwugłowy ramienia ),

         mieszenie ( mięsień dwugłowy ramienia ),

         głaskanie ramienia,

         ugniatanie jednorącz i oburącz ( mięsień trójgłowy ramienia ),

         ugniatanie falą ( mięsień trójgłowy ramienia ),

         mieszenie  ( mięsień trójgłowy ramienia ),

         głaskanie ramienia,

         ugniatanie podłużne ( mięśnia naramiennego ),

         ugniatanie falą  ( mięśnia naramiennego ),

         głaskanie ramienia półpierścieniowe i pierścieniowe,

         głaskanie delikatne ramienia ( muskanie)

 

         STAW ŁOKCIOWY

• głaskanie w supinacji,

• rozcieranie okrężne wokół dołu łokciowego ( kciukami, opuszkami ...),

• głaskanie skrzyżne dołu łokciowego,

• głaskanie wokół wyrostka łokciowego w pronacji

• rozcieranie wokół wyrostka łokciowego,

• głaskanie wokół wyrostka łokciowego,

• ruch szczypczykowy przez wyrostek łokciowy,

• rozcieranie wokół nadkłykci kości ramiennej,

• ruch szczypczykowy dla więzadła pobocznego stawu łokciowego,

• głaskanie stawu

         STAW RAMIENNO - BARKOWY

• głaskanie daszkowe stawu,

• głaskanie w liniach pachowych przedniej i tylnej,

• rozcieranie pojedyncze w linii pachowej ( z podtrzymaniem ),

• rozcieranie podwójne w liniach pachowych,

• głaskanie okrężne wokół wyrostka barkowego łopatki

• ( opracowanie łopatki i stawu barkowo - obojczykowego),

• głaskanie dołu pachowego,

• rozcieranie dołu pachowego,

• ruch szczypczykowy fałdu przedniego i tylnego pachy,

• głaskanie stawu

      Leżenie tyłem

MASAŻ KOŃCZYN DOLNYCH ( powierzchnia przednia ):

         STOPA ( noga spoczywa na przeciwnej nodze)

         głaskanie strony grzbietowej,

         rozcieranie powierzchowne śródstopia,

         głaskanie palców,

         rozcieranie palców,

         głaskanie podłużne i poprzeczne śródstopia,

         rozcieranie podłużne i poprzeczne śródstopia,

         głaskanie podeszwy stopy,

         rozcieranie podłużne i poprzeczne podeszwy stopy,

         ruchy szczypczykowe brzegu bocznego stopy,

         ugniatanie falą brzegu bocznego stopy,

         ruchy szczypczykowe brzegu przyśrodkowego stopy,

         ugniatanie falą brzegu przyśrodkowego stopy,

         głaskanie stopy

 

         GOLEŃ

           głaskanie,

           rozcieranie ( mięsień piszczelowy przedni ),

           ugniatanie podłużne ( mięsień piszczelowy przedni ),

           ugniatanie jednorącz i oburącz  ( mięsień trójgłowy łydki ),

           głaskanie półpierścieniowe i pierścieniowe,

           głaskanie delikatne goleni ( muskanie ),

         STAW SKOKOWY

   głaskanie wokół kostek,

   rozcieranie pojedyncze, podwójne wokół kostek,

   głaskanie oburącz wokół kostek,

         UDO

• głaskanie,

• rozcieranie pasma biodrowo - piszczelowego,

• ugniatanie podłużne jednorącz i oburącz ( mięśnie przywodziciele i czworogłowy ),

• ugniatanie falą ( mięśnie uda zaczynając od przyśrodka ),

• mieszenie ( mięsień czworogłowy ),

• głaskanie półpierścieniowe i pierścieniowe,

       głaskanie delikatne uda( muskanie ),

         STAW KOLANOWY

• głaskanie okrężne wokół rzepki,

• głaskanie skrzyżne wokół rzepki,

• rozcieranie okrężne wokół rzepki,

• ruch szczypczykowy dla więzadła rzepki,

• rozcieranie więzadeł pobocznych,

• ruch szczypczykowy dla więzadeł pobocznych,

• ugniatanie falą dla więzadeł pobocznych,

• gimnastyka rzepki,

• głaskanie całej kończyny dolnej,

 

      Leżenie przodem

MASAŻ KOŃCZYN DOLNYCH ( powierzchnia tylna ):

         GOLEŃ

• głaskanie,

• rozcieranie,

• ugniatanie podłużne jednorącz i oburącz ( mięśni goleni ),

• ugniatanie falą  ( mięsień brzuchaty łydki ),

• mieszenie  ( mięsień brzuchaty łydki ),

• głaskanie silne,

• głaskanie delikatne goleni

         GUZ PIĘTOWY

• głaskanie okrężne,

• rozcieranie wokół guza piętowego,

• głaskanie skrzyżne,

 

         ŚCIĘGNO ACHILLESA

• głaskanie,

• rozcieranie,

• ruch szczypczykowy dla ścięgna Achillesa,

• ruchy posuwiste,

• głaskanie

         UDO

• głaskanie,

• rozcieranie,

• ugniatanie podłużne jednorącz i oburącz ,

• ugniatanie falą ( mięśni uda ),

• głaskanie delikatne ( muskanie )

         DÓŁ PODKOLANOWY

• głaskanie okrężne,

• rozcieranie wokół dołu podkolanowego,

• głaskanie skrzyżne,

• ruch posuwisty,

• głaskanie całej kończyny dolnej,

MASAŻ GRZBIETU I POŚLADKÓW:

• głaskanie,

• rozcieranie,

• ugniatanie podłużne ( mięsień czworoboczny i najszerszy grzbietu ),

• ugniatanie falą ( mięsień czworoboczny  w 3 pasmach ),

• mieszenie ( mięśnia czworobocznego )

• ugniatanie falą ( mięsień prostownik grzbietu ),

• głaskanie podłużne,

• głaskanie poprzeczne ( przestrzenie międzyżebrowe ),

• rozcierania ( przestrzenie międzyżebrowe ),

• głaskanie podłużne wzdłuż kręgosłupa,

• rozcieranie stawów kręgosłupa,

• ugniatanie esowate,

• ruch przyśrubowania,

         opracowanie mięśni pośladkowych:

         głaskanie ( wzdłuż włókien ),

         ugniatanie podłużne,

         ugniatanie falą,

         głaskanie,

         opracowanie stawu krzyżowo - biodrowego:

         głaskanie okrężne stawów,

         rozcieranie stawów krzyżowo - biodrowych,

         głaskanie całości grzbietu

 

      Leżenie tyłem

MASAŻ KLATKI PIERSIOWEJ:

• głaskanie skrzyżne od mostka → wyrostek barkowy → dół pachpowy,

• rozcieranie powierzchni mięśnia piersiowego większego,

• ugniatanie podłużne lub ruchem szczypczykowym ( mięśnia piersiowego większego ),

• ugniatanie falą ( mięśnia piersiowego większego ),

• głaskanie górnej części klatki piersiowej,

• głaskanie przestrzeni międzyżebrowych,

• rozcieranie przestrzeni międzyżebrowych,

• głaskanie całej klatki piersiowej ( przyczepy mięśnia piersiowego ),

• głaskanie okrężne i skrzyżne,

• rozcieranie okrężne i skrzyżne,

   opracowanie połączenia mostkowo - żebrowego:

• głaskanie podłużne,

• rozcieranie podłużne,

• głaskanie mostka i połączeń żeber,

• głaskanie klatki piersiowej,

• unoszenie piersi ( u kobiet tylko za ich zgodą )

MASAŻ POWŁOK BRZUSZNYCH:

• głaskanie podłużne i poprzeczne,

• ugniatanie podłużne jednorącz ( mięśnia prostego brzucha nie dzieląc go ),

• ugniatanie falą ( mięsień prosty brzucha ),

• ugniatanie podłużne ( mięśnia skośnego brzucha  w 3 pasmach),

• ugniatanie falą ( mięsień skośny brzucha  w 3 pasmach ),

• wstrząsanie miednicy ( wyjątkowo ),

• głaskanie powłok brzusznych ( zgodnie z ruchem wskazówek zegara ),

Masaż - zagadnienia egzaminacyjne 23

---