2013-01-17
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
USTAWA
\/ Art. 3. l. Diagnosta laboratoryjny jest uprawniony do wykonywania zabiegów i
z dnia 27 lipca 2001 r. czynności polegających na pobraniu od pacjenta materiału do badań
laboratoryjnych.
o diagnostyce laboratoryjnej.
Art. 5. 1. Diagności laboratoryjni zorganizowani są na zasadach samorządu
(Dz. U. Nr 100, póz. 1083)
zawodowego, zwanego dalej "samorządem"
Rozdział l Przepisy ogólne
3. Jednostką organizacyjną samorządu, posiadającą osobowość prawną, jest
Krajowa Izba Diagnostów Laboratoryjnych, z siedzibą w Warszawie.
Art. 1. Ustawa określa zasady i warunki wykonywania czynności diagnostyki
laboratoryjnej oraz zasady organizacji i działania samorządu diagnostów
Uprawnienia do wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej
laboratoryjnych.
Art. 6. 1. Prawo samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki
\/ Art. 2.1. Czynności diagnostyki laboratoryjnej obejmują:
laboratoryjnej powstaje z chwilą dokonania wpisu na listę diagnostów
1) badania laboratoryjne, mające na celu określenie właściwości fizycznych, laboratoryjnych i złożenia ślubowania.
chemicznych i biologicznych oraz składu płynów ustrojowych, wydzielin, wydalin i
2. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
tkanek pobranych dla celów profilaktycznych, diagnostycznych i leczniczych lub
Diagnostów Laboratoryjnych, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz czynności
sanitarno-epidemiologicznych,
diagnostyki laboratoryjnej, które mogą być wykonywane bez nadzoru diagnosty
2) mikrobiologiczne badania laboratoryjne płynów ustrojowych, wydzielin, laboratoryjnego przez analityków medycznych nieposiadających ukończonych
wydalin i tkanek pobranych dla celów profilaktycznych, diagnostycznych, i studiów wyższych i tytułu magistra.
leczniczych lub sanitarno-epidemiologicznych,
3) działania zmierzające do ustalenia zgodności tkankowej.
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ
Uprawnienia do wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej
Art. 8. 1. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych prowadzi listę diagnostów
laboratoryjnych oraz na wniosek zainteresowanego podejmuje w drodze uchwały
Art. 7. 1. Na listę diagnostów laboratoryjnych wpisuje się osobę fizyczną, która:
decyzję o wpisie.
1) ukończyła studia wyższe i uzyskała tytuł magistra na kierunkach analityki
Art. 12. 1. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych skreśla diagnostę
medycznej, biologii, biotechnologii, chemii, farmacji, mikrobiologii lub tytuł
laboratoryjnego z listy diagnostów laboratoryjnych w przypadku:
lekarza,
1) wniosku diagnosty laboratoryjnego,
2) jest obywatelem polskim,
2) utraty obywatelstwa polskiego,
3) korzysta z pełni praw publicznych,
3) ograniczenia zdolności do czynności prawnych,
4) posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
4) utraty z mocy wyroku sądowego praw publicznych,
5) wykazuje nienaganną postawę etyczną,
5) orzeczenia dyscyplinarnego lub wyroku sądowego o pozbawieniu prawa do
6) posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie zawodu diagnosty
wykonywania czynności z zakresu diagnostyki laboratoryjnej,
laboratoryjnego,
6) nieuiszczania składek członkowskich za okres dłuższy niż 12 miesięcy,
7) złożyła egzamin na diagnostę laboratoryjnego.
7) śmierci diagnosty laboratoryjnego.
\/ 2. Od wymogu, o którym mowa w ust. l pkt 7, są zwolnione osoby będące
lekarzami, posiadające I lub II stopień specjalizacji wchodzącej w zakres
diagnostyki laboratoryjnej
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ
\/ Wykonywanie czynności diagnostyki laboratoryjnej
\/ Art. 13. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych jest uprawniona do kontroli
Art. 16. Czynności diagnostyki laboratoryjnej, przeprowadzane przez diagnostę
i oceny wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej przez diagnostę
laboratoryjnego, wykonywane są w laboratorium diagnostycznym, zwanym dalej
laboratoryjnego. Kontrolę przeprowadzają! oceny dokonują wizytatorzy powołani
"laboratorium".
przez Kraj ową Radę Diagnostów Laboratoryjnych spośród diagnostów
laboratoryjnych.
\/ Art. 17. l. Laboratorium jest zakładem opieki zdrowotnej w rozumieniu ustawy z
dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej.
v/ Art. 14. Diagnosta laboratoryjny, który nieprzerwanie nie wykonywał czynności
diagnostyki laboratoryjnej przez okres dłuższy niż 5 lat, a zamierza podjąć ich
\/ 2. Laboratorium może być także jednostką organizacyjną zakładu opieki
wykonywanie, ma obowiązek zawiadomienia o tym Krajowej Rady Diagnostów
zdrowotnej.
Laboratoryjnych i odbycia przeszkolenia. Tryb i zakres przeszkolenia ustala
\/ 3. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych.
Diagnostów Laboratoryjnych, określa, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim
powinno odpowiadać laboratorium, ze szczególnym uwzględnieniem wymagań
fachowych personelu i kierownika laboratorium, warunków sanitarnych
pomieszczeń i urządzeń oraz zasad atestowania aparatury i sprzętu medycznego.
1
2013-01-17
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ
Obowiązki i prawa diagnosty laboratoryjnego
\/ Art. 18. Uprawnienia do kierowania laboratorium mają tylko osoby posiadające
prawo wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej.
Art. 21. Diagnosta laboratoryjny jest obowiązany do postępowania zgodnego ze
wskazaniami wiedzy zawodowej, z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą
Art. 19. l. Krajowa Rada Diagnostów Laboratoryjnych prowadzi Ewidencję
starannością.
Laboratoriów Diagnostycznych, zwaną dalej "Ewidencją".
Art. 22. Diagnosta laboratoryjny może przeprowadzić zabiegi i czynności
V 2. Wpis do Ewidencji dokonywany jest na wniosek podmiotu, który utworzył
diagnostyki laboratoryjnej po wyrażeniu zgody przez pacjenta, z zastrzeżeniem art.
zakład opieki zdrowotnej.
23,24 i 25.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
Art. 23. l. Jeżeli pacjent jest niepełnoletni lub niezdolny do świadomego wyrażenia
1) pełną i skróconą nazwę zakładu opieki zdrowotnej prowadzonego w formie
zgody, wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego, a gdy pacjent nie ma
laboratorium lub którego jednostką organizacyjną jest laboratorium,
przedstawiciela ustawowego lub porozumienie się z nim jest niemożliwe - zgoda sądu
opiekuńczego.
2) nazwę (firmę), formę organizacyjno-prawną, siedzibę, adres podmiotu, który
utworzył lub prowadzi zakład opieki zdrowotnej, o którym mowa w pkt l.
Art. 25. Zgoda osób, o których mowa w art. 22 i 23, nie jest wymagana w
przypadku wykonywania przez diagnostę laboratoryjnego czynności i zabiegów
4. Wpis w Ewidencji zawiera dane, o których mowa w ust. 3.
przeprowadzanych na zlecenie lekarskie.
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABORATORYJNEJ
Obowiązki i prawa diagnosty laboratoryjnego
Art. 28. l. Diagnosta laboratoryjny ma prawo odmówić wykonania zlecenia
lekarskiego, jeżeli wykonanie tego zlecenia może zagrozić życiu lub zdrowiu pacjenta,
chyba że po zwróceniu lekarzowi uwagi na wspomniane niebezpieczeństwo ten ostatni
,y Art. 26. 1. Wykonywanie zabiegów i czynności diagnostyki laboratoryjnej bez
ponowi zlecenie na piśmie.
zgody pacjenta jest dopuszczalne, jeżeli konieczne jest niezwłoczne przeprowadzenie
badań diagnostycznych, a ze względu na stan zdrowia lub wiek pacjent ten nie może 2. Odmowę wykonania zlecenia diagnosta laboratoryjny uzasadnia na piśmie oraz
wyrazić zgody, a nie ma możliwości porozumienia się z jego przedstawicielem powiadamia o tym fakcie niezwłocznie swojego bezpośredniego przełożonego.
ustawowym lub opiekunem faktycznym.
Art. 29. 1. Diagnosta laboratoryjny jest obowiązany do zachowania tajemnicy
V' 2. Decyzję o podjęciu zabiegów i czynności diagnostyki laboratoryjnej w zawodowej.
okolicznościach, o których mowa w ust. l, diagnosta laboratoryjny podejmuje na
2. Od zachowania tajemnicy zawodowej diagnosta laboratoryjny jest zwolniony:
pisemne zlecenie lekarza leczącego pacjenta, odnotowane w dokumentacji
medycznej pacjenta. 1) w stosunku do osoby, pod której opieką medyczną znaj duj e się pacjent,
V Art. 27. Diagnosta laboratoryjny bierze udział w postępowaniu diagnostycznym, 2) w stosunku do samego pacjenta, a gdy jest on niepełnoletni lub
profilaktycznym i monitorowaniu terapii. O ostatecznym zestawie zleconych badań ubezwłasnowolniony  w stosunku do jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna
decyduje prowadzący terapię lekarz. faktycznego,
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
\/ 2. Od zachowania tajemnicy zawodowej diagnosta laboratoryjny jest
zwolniony:
Art. 30. 1. Diagnosta laboratoryjny ma prawo i obowiązek pogłębiania i
aktualizowania wiedzy i umiejętności zawodowych, w tym w szczególności ma prawo
1) w stosunku do osoby, pod której opieką medyczną znaj duj e się pacjent,
do uzyskiwania specjalizacji zawodowej.
2) w stosunku do samego pacjenta, a gdy jest on niepełnoletni lub
2. Minister właściwy do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
ubezwłasnowolniony  w stosunku do jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna
Diagnostów Laboratoryjnych, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz, tryb i zasady
faktycznego,
uzyskiwania specjalizacji przez diagnostów laboratoryjnych.
3) gdy badanie diagnostyczne zostało przeprowadzone na żądanie uprawnionych na
podstawie odrębnych ustaw organów lub instytucji; wówczas diagnosta laboratoryjny
jest obowiązany poinformować o wynikach badań wyłącznie te organy lub instytucje,
Rozdział 5
4) gdy jest to niezbędne do praktycznej nauki zawodów medycznych,
Egzamin na diagnostę laboratoryjnego
5) gdy jest to niezbędne dla celów naukowych,
Art. 31. Celem egzaminu na diagnostę laboratoryjnego, zwanego dalej "egzaminem",
jest sprawdzenie, czy kandydat na diagnostę laboratoryjnego jest należycie
6) w przypadkach gdy przewidują to przepisy szczególne.
przygotowany do samodzielnego wykonywania czynności diagnostyki laboratoryjnej,
3. Ujawnianie tajemnicy poza przypadkami, o których mowa w ust. 2 pkt l i 2,
a przede wszystkim, czy poza znajomością wiedzy teoretycznej posiada umiejętność
może nastąpić wyłącznie w niezbędnym zakresie.
praktycznego jej stosowania.
2
2013-01-17
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
\/ Rozdział 6 Samorząd diagnostów laboratoryjnych Art. 47. Do zakresu działania Krajowej Rady należy:
V Art. 34. 1. Krajową Izbę Diagnostów Laboratoryjnych tworzą zamieszkali na 1) reprezentowanie samorządu wobec organów państwowych i samorządowych,
terenie kraju diagności laboratoryjni. sądów, kas chorych, instytucji i organizacji,
2. Przynależność diagnostów laboratoryjnych do samorządu jest obowiązkowa. 2) wykonywanie uchwał Krajowego Zjazdu,
3) udzielanie opinii o projektach aktów prawnych oraz przedstawianie
\/ Art. 35. Do zadań samorządu należy w szczególności:
wniosków dotyczących unormowań prawnych z zakresu ochrony zdrowia,
1) sprawowanie nadzoru nad należytym wykonywaniem czynności diagnostyki
laboratoryjnej,
2) reprezentowanie diagnostów laboratoryjnych oraz ochrona ich interesów
zawodowych,
3) działanie na rzecz stałego podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez diagnostów
laboratoryjnych,
4) udział w ustalaniu standardów i zasad oceny pracy w diagnostyce laboratoryjnej,
5) integrowanie środowiska diagnostów laboratoryjnych,
6) prowadzenie badań w zakresie ochrony zdrowia.
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
,,Art. 2. Czynności diagnostyki laboratoryjnej obejmują:
1) badania laboratoryjne, mające na celu określenie
Dz.U. z 2003 r. Nr 171, póz. 1663
właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych oraz
USTAWA z dnia 28 sierpnia 2003 r.
składu płynów ustrojowych, wydzielin, wydalin i tkanek
pobranych dla celów profilaktycznych, diagnostycznych i
o zmianie ustawy o diagnostyce laboratoryjnej oraz o
leczniczych lub sanitarno-epidemiologicznych,
zmianie innych ustaw[1]
2) mikrobiologiczne badania laboratoryjne płynów
ustrojowych,wydzielin, wydalin i tkanek pobranych dla celów
2) po art. l dodaje się art. la w brzmieniu:
profilaktycznych,diagnostycznych i leczniczych lub sanitarno-
"Art. la. Medyczne laboratorium diagnostyczne, zwane dalej
epidemiologicznych,
"laboratorium", wykonuje badania in vitro materiału
3) działania zmierzające do ustalenia zgodności tkankowej,
biologicznego.";
4) wykonywanie oceny jakości i wartości diagnostycznej badań,
o których mowa w pkt 1-3, oraz laboratoryjnej interpretacji i
autoryzacji wyniku badań,
5) działalność naukową i dydaktyczną prowadzoną w dziedzinie
diągnostyki laboratoryjnej.";
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
"Art. 6a. 1. Osobą uprawnioną do wykonywania czynności
5) art. 6 otrzymuje brzmienie:
diagnostyki laboratoryjnej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, jest
również osoba posiadającą:
"Art. 6. Osobą uprawnioną do wykonywania czynności
diagnostyki laboratoryjnej jest:
1) tytuł zawodowy technika analityki medycznej,
1) diagnosta laboratoryjny,
2) tytuł zawodowy licencjata na kierunku analityka medyczna,
2) osoba posiadającą prawo wykonywania zawodu lekarza i
3) tytuł zawodowy magistra na kierunku innym niż określony w
specjalizację w dziedzinie przydatnej do wykonywania
art. 7 pkt l - przydatnym do wykonywania zawodu diagnosty
czynności diagnostyki laboratoryjnej.";
laboratoryjnego.
[/ 2. Osoby, o których mowa w ust. l pkt 1 i 2, wykonują
samodzielnie czynności diagnostyki laboratoryjnej, o których
mowa w art. 2 pkt 1-3, a czynności, o których mowa w art. 2
pkt 4, pod nadzorem diagnosty laboratoryjnego.
3. Osoby, o których mowa w ust. l pkt 3, wykonują wszystkie
czynności diagnostyki laboratoryjnej pod nadzorem diagnosty
laboratoryjnego.
Art. 6b. 1. Osoby uprawnione, o których mowa w art. 6 i art.
6a, w zależności od posiadanych kwalifikacji zawodowych, mogą
wykonywać zabiegi i czynności polegające na pobraniu od
pacjenta materiału do badań laboratoryjnych.
3
2013-01-17
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
"2. Wizytatorzy są uprawnieni w szczególności do: "Art. 7. Diagnostą laboratoryjnym jest osoba wpisana na
listę diagnostów laboratoryjnych, która ma pełną zdolność do
1) wizytowania pomieszczeń laboratorium,
czynności prawnych, posiada stan zdrowia pozwalający na
2) obserwowania sposobu wykonywania czynności wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego, wykonuje zawód
diagnostyki laboratoryjnej, w laboratorium oraz spełnia jeden z warunków:
v
3) żądania informacji, wyjaśnień i udostępnienia 1) ukończyła studia wyższe na kierunku analityka
dokumentacji medycznej, medyczna i uzyskała tytuł zawodowy magistra,
4) wydawania zaleceń powizytacyjnych. 2) ukończyła studia wyższe na kierunku innym niż określony w
pkt l, przydatnym do wykonywania zawodu diagnosty
\/ 3. Wizytator ma obowiązek przedstawić diagnoście
laboratoryjnego, i uzyskała tytuł zawodowy magistra oraz w
laboratoryjnemu, o którym mowa w ust. l, a także do
ramach kształcenia podyplomowego uzyskała kwalifikacje
wiadomości kierownikowi laboratorium protokół z wizytacji w
zawodowe w zakresie analityki medycznej potwierdzone
terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia przeprowadzenia
egzaminem,
wizytacji.
i/ 3) ukończyła studia wyższe na kierunku innym niż
określony w pkt l i uzyskała na dotychczasowych zasadach
specjalizację I lub II stopnia w dziedzinie mającej
zastosowanie w diagnostyce laboratoryjnej
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
"Art. 7a. 1. Kształcenie podyplomowe, o którym mowa w \/Art. 30. Diagnosta laboratoryjny ma prawo i obowiązek
art. 7 pkt 2, pogłębiania i aktualizowania wiedzy i umiejętności
zawodowych, w tym w szczególności ma prawo do uzyskiwania
przeprowadzają szkoły wyższe, które prowadzą studia
tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w
na kierunku analityka medyczna, zwane dalej "jednostkami
ochronie zdrowia."
szkolącymi".
"Art. 30a. 1. Diagnosta laboratoryjny uzyskuje tytuł
2. Kształcenie podyplomowe może być prowadzone w trybie:
specjalisty, o którym mowa w art. 30, po odbyciu szkolenia
dziennym,wieczorowym, zaocznym lub mieszanym, na podstawie
specjalizacyjnego, zwanego dalej "specjalizacją",
programu nauczania opracowanego przez zespół ekspertów
ustalonego programem specjalizacji i zdaniu egzaminu
powołany przez ministra właściwego do spraw zdrowia.
państwowego.
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
2. Specjalizację może rozpocząć osoba, która spełnia \/prArt. 5.
łącznie następujące warunki:
1. Diagnosta laboratoryjny jest obowiązany wystąpić do
1) posiada prawo wykonywania zawodu diagnosty Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych o stwierdzenie
laboratoryjnego, prawa wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego w
terminie 12 miesięcy od dnia wejścia niniejszej ustawy w
2 została zakwalifikowana do odbycia specjalizacji w
życie.
postępowaniu kwalifikacyjnym.
2. Osoby, które nie dopełniły obowiązku, o którym mową
\/ Art. 30b. 1. Specjalizację mogą prowadzić szkoły
w ust. l, nie mogą wykonywać zawodu diagnosty
wyższe, które prowadzą studia na kierunku analityka
laboratoryjnego do czasu stwierdzenia prawa wykonywania
medyczna, jeżeli:
zawodu diagnosty laboratoryjnego.
1 spełniają standardy kształcenia specjalizacyjnego
określone w programie specjalizacji,
4
2013-01-17
USTAWA O MEDYCZNEJ DIAGNOSTYCE LABOTATORYJNEJ
.
Art. 6.
Osoby, które w dniu l paz
dziernika 2003 r. posiadały
uprawnienia do wykonywania czynności diagnostyki
laboratoryjnej, w rozumieniu dotychczas obowiązujących
przepisów, zachowują to prawo.
Art. 7.
1. Podmioty, które w dniu wejścia w życie ustawy prowadzą
laboratoria są obowiązane wystąpić do Krajowej Rady
Diagnostów Laboratoryjnych z wnioskiem o wpis tego
laboratorium do ewidencji w terminie 12 miesięcy od dnia
wejścia niniejszej ustawy w życie.
2. Podmioty, które nie dopełniły obowiązku, o którym
mowa w ust. l, nie mogą prowadzić laboratorium do czasu
uzyskania wpisu do ewidencji.
5