6. Rodzaje hipoksji
Ogólne niedotlenienie ustroju określa się mianem anomia, niedotlenienie zaś tylko samej krwi –
anoxemia. Wiggers odróżnia cztery zasadnicze typy klinicznego niedotlenienia:
1.
Typ anoksemiczny, w którym prężnośc tlenu we krwi jest zmniejszona, co pociąga za sobą
niedotlenienie hemoglobiny.
2.
Typ anemiczny, w którym niedotlenienie jest wywołane niedoborem hemoglobiny.
3.
Typ zastoinowy, w którym niedotlenienie powstaje z niedostatecznego krążenia krwi.
4.
Typ histotoksyczny, w którym niedotlenienie powstaje wskutek zablokowania tkankowych
enzymów oddechowych.
Ad1
Ten typ powstaje z różnych przyczyn ustrojowych i pozaustrojowych. Z przyczyn pozaustrojowych –
przebywanie w atmosferze o obniżonej zawartości tlenu, np. na dużych wysokościach lub podczas
oddychania w przestrzeni zamkniętej. Z przyczyn ustrojowych – wszystkie zaburzenia układu
oddechowego, prowadzące do zaburzeń wentylacji pluc, a więc zwężenia dróg oddechowych, zmiany
chorobowe płuc i opłucnej ograniczają powierzchnię oddechową płuc.
Ad2
Ten typ polega na ogólnym niedotlenieniu wskutek zawartości małej ilości hemoglobiny we krwi. Do
tego samego typu niedotlenienia dochodzi również wskutek zablokowania hemoglobiny przez
powstanie CO-hemoglobiny lub methemoglobiny.
Ad3
Ten typ powstaje wskutek zastoju krwi. W tych przypadkach następuje zwiększona redukcja
hemoglobiny w tkakach, co powoduje zwiększenie ilości hemoglobiny zredukowanej we krwi żylnej i
w następstwie sinicę. W zastoju krwi zwiększona redukcja oksyhemoglobiny na hemoglobinę
zredukowaną jest ułatwiona dzięki zwiększonej zawartości dwutlenku węgla, co przez zakwaszenie
powoduje zwiększoną dysocjację oksyhemoglobiny
Ad4
Ten typ powstaje na skutek uszkodzenia układu enzymów oksydoredukcyjnych komórek. Do
najsilniejszych jadów uszkadzających enzymy oddechowe komórkowe należy cyjanowodór i różne
cyjanki. Poza tym również niektóre narkotyki powodują uszkodzenie enzymów oddechowych
komórek.
Bibliografia:
Antoni Horst – Fizjologia Patologiczna (str, 668)
K. Kucharczyk, M. Nowak – Anatomia i fizjologia człowieka (str, 282-283)