2010-01-15

1

Stres a nadnercza
glikortykoidy
,,

Glikokortykoidy KORTYZOL

WĘGLOWODANY

1.Stymulacja glukoneogenezy z białek i substratów w wątrobie
2.aminokwasyglukoza- wątroba
3.mobilizacja aminokwasów z tkanek pozawątrobowych
4.ułatwia działanie hormonów-adrenaliny, glukagonu

KORTYZOL a tłuszcze

1.Uwalnia kwasy tłuszczowe
2. wolnych kwasów tłuszczowych w osoczu
3. Nasilona oksydacja tłuszczów

,,NADNERCZOWA CUKRZYCA”
glukozy we krwi kwasów tłuszczowych
KORTYZOL a białka
zapasów białek




Transport aminokwasów
RNA mięśnie i tkanka limfatyczna
KORTYZOL a STRES
w urazach
w infekcjach
wysokie i niskie temperatury
po sympatykomimetykach
w zabiegach operacyjnych
KORTYZOL a zapalenia
Stabiluzuje błony lizosomalne
przepuszczalność kapilar
migracji krwinek białych w miejsce zapalenia
prostaglandyny, leukotrieny, wazodylatacja
Supresja limfocytow T, IL-1
eozynofilii, limfocytów
Stosowany przy odrzutach przeszczepów
Stymuluje krwinki białe i czerwone

Sekrecja ALDOSTERONU
1.jonów K w płynie pozakomórkowym (S)
2. RENINA-ANGIOTENSYNA
przepływu w nerkach, objetości krwi, ciśnienia

utrata jonów Na

3.jonów Na w płynie pozakomórkowym(Sł)
4. ACTH konieczne do sekrecji

ALDOSTERON

1.działa w nerkach
2. Reabsorpcja jonów Na i eliminacja K
( w gruczołach potowych, ślinowych, trzustce i w przewodzie pokarmowym)
3. Powoduje wzrost wrażliwości receptorów smakowych na sól tzn, wzrost spożycia soli

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

2010-01-15

2

ANGIOTENSYNA II
Angiotensynogen-renina-angiotensyna I

angiotensyna I-ACE-angiotensyna II

Aldosteronu
ADH
Stymuluje pragnienie
Zwęża arteriole

Odpowiedź na stres

Gospodarka fosforo-wapniowa

Ca 1100 g (27.5mol), 99%
P 500g-800g (16-25mol),95%
pula wymienialna 500mmol/dobę
reabsorpcja nerkowa 247,5mmol
filtracja 250mmol
Wydalanie z moczem 2,5mmol
Remodeling (przebudowa)
Dorośli 20%, dzieci 100%/ rok
4% zbita a 29% gąbczasta
pula wymienialna 500mmol/dobę
Białka: kolagen
Gla protein MGP, BGP-osteokalcyna
Osteonektyna i osteopontyna

Osteoblasty

stymulacja
PTH; wit.D

3

1,25 OH cholekalcyferol

T3, T4, GH, EGF, FGF,PDGF,IGF-I
Estrogeny (IL-1, IL-6, TNF-

α

) TGF-

β

hamowanie
kortykosterydy

Osteoklasty

stymulacja
PTH; wit.D

3

1,25 OH cholekalcyferol

IL-6,IL-11
hamowanie
Kalcytonina, estrogeny, TGF-

β

, IFN-

α

, PGE

2

Parathormon PTH(1)

• Stale produkowany, słabo magazynowany
• Uwalnianie: Ca

2+osocze

Docelowe działanie: nerki, kości, jelito
Efekt: Ca

2+osocze

syntezy wit.D3

nerkowej reabsorpcji Ca

2+

i kostnej

Parathormon PTH(2)

efekt molekularny:
•
• cAMP; szybki transport Ca

2+

; synteza białek osteoklastów ( parakrynne,brak receptora

PTH)

•
• 2-3h kości; osteoklasty 12h; jelitowa absorpcja
• 1-2dni; transport nerkowy minuty

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

2010-01-15

3

Ca

2+

ujemne sprzężenie

Parathormon PTH a Ca

2+

Jelito
wchłanianie
•

•

kości

uwalnianie

nerki

Kalcytonina (1)

Uwalnianie:

↑

Ca

2+

> 2,5mmol/l

•
• Gastryna; CCK; sekretyna; glukagon; Dopamina; estrogeny; stym.

β

adren.

•
• kalcytonina gastrynę i HCl

Kalcytonina – rola biologiczna

osocze: Ca

2+;

↓

fosforanów osteoblasty

• transfer Ca

2+

nowotworzenie kości

w moczu:

Ca, Mg, chlorki,fosforany

syntezy D3 w nerkach

Witamina D3
biosynteza:
skóra; nerki; wątroba;
Udział w syntezie:
pośrednio PTH; PRL; estrogeny
miejsce działania: jelito, kości, nerki
cel:wzrost Ca w osoczu przez wchłanianie,wiązanie,mobizację z kości,
•

Ca

2+

ujemne sprzężenie wit.D3

27

28

29

30