Lublin 2013

Politechnika Lubelska

Wydział Elektrotechniki i Informatyki

Katedra Urządzeń Elektrycznych

i Techniki Wysokich Napięć

20-618 Lublin, ul. Nadbystrzycka 38A

www.kueitwn.pollub.pl

L

L

A

A

B

B

O

O

R

R

A

A

T

T

O

O

R

R

I

I

U

U

M

M

G

G

E

E

O

O

M

M

E

E

T

T

R

R

I

I

A

A

I

I

G

G

R

R

A

A

F

F

I

I

K

K

A

A

I

I

N

N

Ż

Ż

Y

Y

N

N

I

I

E

E

R

R

S

S

K

K

A

A

Instrukcja do ćwiczenia

nr 3

Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

2

1. Cel ćwiczenia

Zapoznanie się podstawowymi sposobami edycji rysunków i obiektów graficznych

w środowisku programu AutoCAD przy użyciu funkcji paska "Zmień".

2. Funkcje paska "Zmień"

Możliwości programu związane z edycją elementów graficznych zostały przedstawione

w tym rozdziale. Wygląd paska "Zmień" przedstawiony został poniżej.

W

YMAŻ

Polecenie WYMAŻ usuwa z rysunku wybrane obiekty.

Po wybraniu tego polecenia w odpowiedzi na komunikat
„Wybierz obiekty:” zaznaczamy te, które chcemy usunąć.
Możemy to zrobić na dwa sposoby. Wybierając elementy
oknem przesuwając wskaźnik myszy w prawo (typ okno –
okno koloru niebieskiego) co spowoduje, iż zostaną usunięte

tylko elementy mieszczące się w oknie w całości. Przesuwając wskaźnik myszy w lewo (typ
wymaż – okno koloru zielonego) spowoduje to, iż zostaną usunięte elementy mieszczące się w
oknie w całości i częściowo.

K

OPIUJ

Polecenie KOPIUJ kopiuje wybrane obiekty. Po

wyświetleniu

komunikatu

„Wybierz

obiekty:”

wskazujemy elementy do kopiowania kończąc wybór
poprzez naciśnięcie klawisza E

NTER

lub prawego

przycisku myszy. Dalej możemy postępować w dwojaki
sposób określając:



punkt bazowy – kopiowanie oparte na wskazaniu najpierw punktu bazowego a później

punktu docelowego.



Przesunięcie

– kopiowanie oparte na wskazaniu wektora przemieszczenia kopii

w kierunku X, Y, Z względem położenia bieżącego. Przesunięcie
odbywa się w górę i w prawo, gdy chcemy przesunąć w dół i lewo
wprowadzamy wartości ze znakiem minus „–”.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

3

L

USTRO

Polecenie

LUSTRO

powoduje

wykonanie

lustrzanego odbicia (działa tu symetria osiowa względem
dowolnej osi leżącej w płaszczyźnie bieżącego układu
współrzędnych LUW). Po wykonaniu odbicia, obiekty
odbijane mogą zostać usunięte (na rysunku pozostanie
tylko odbicie) lub co jest ustawieniem domyślnym,

pozostają zachowane.

Wybieramy obiekty do odbicia („Wybierz obiekty:”) po czym określamy dwa punkty

stanowiące oś odbicia („Określ pierwszy punkt odbicia:” i „Określ drugi punkt odbicia:”).
Po wyznaczeniu osi zadane zostanie pytanie o wymazanie lub pozostawienie obiektów
odbijanych („Wymazać wskazane obiekty? [Tak/Nie] <N>:”). Odpowiedź T powoduje
wymazanie obiektu a N pozostawia obiekt bez zmian.

O

DSUNIĘCIE

Polecenie ODSUNIĘCIE kopiuje obiekty równolegle.

Po wprowadzeniu polecenia pojawi się pytanie o odległość
kopii od oryginału którą wpisujemy z klawiatury. Następnie
wskazujemy obiekt przeznaczony do skopiowania („Wybierz
obiekt do odsunięcia lub <Zakończ/Cofaj>:”).

Określenie odległości odsunięcia jest także możliwe dzięki

poleceniom:



wpisanie odległości

– wpisujemy odległość na jakiej kopia powinna się znaleźć od

oryginału a następnie wskazujemy element oryginalny i lewym
przyciskiem myszy wskazujemy, po której stronie ma się
znaleźć element odbity.



przezPunkt

– wskazujemy punkt, przez który ma przechodzić kopia.



Wymaż

umożliwia określenie, czy obiekt źródłowy ma zostać usunięty

po wykonaniu odsuwania.

o Tak

– tak, odsuwany obiekt ma zostać usunięty.

o Nie

– nie, odsuwany obiekt ma pozostać.



wArstwa

– umożliwia określenie, czy obiekt powstały w wyniku

odsunięcia ma się znaleźć na warstwie aktualnej czy
źródłowej:

o Aktualna

– obiekt ma zostać umieszczony w warstwie aktualnej (bieżącej);

o

źRódłowa

– obiekt ma zostać umieszczony na tej samej warstwie, na której

leży obiekt odsuwany.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

4

S

ZYK

Polecenie SZYK kopiuje obiekty i ustawia je w szyk

prostokątny

lub

kołowy.

Wszystkie

parametry

wprowadzane są za pomocą okna dialogowego
widocznego

poniżej

dla

szyku

prostokątnego

i kołowego. Istnieje możliwość podglądu szyku przed jego
utworzeniem.



Szyk prostokątny

– szyk prostokątny.



Szyk kołowy

– szyk kołowy (biegunowy).



Wybierz obiekty

– wybór obiektów przeznaczonych od utworzenia szyku.



OK

– utworzenie szyku.



Anuluj

– anulowanie polecenia.



Podgląd

– podgląd szyku przed jego utworzeniem

Szyk prostokątny



Wiersze

– liczba wierszy w szyku.



Kolumny

– liczba kolumn w szyku.



Odległość między
wierszami

– odległość między wierszami szyku.



Odległość między
kolumnami

– odległość między kolumnami szyku.



Kąt szyku

– kąt obrotu szyku.

Szyk prostokątny



Środek

– środek szyku.



Metoda

– metoda tworzenia szyku:

o

Liczba elementów i kąt
wypełnienia

– określamy liczbę elementów i kąt wypełnienia. Kąt między

elementami zostanie obliczony automatycznie.

o

Liczba elementów i kąt
między elementami

– określamy liczbę elementów i kąt między elementami. Kąt

wypełnienia zostanie obliczony automatycznie.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

5

o

Kąt wypełnienia
i kąt między

elementami

– określamy kąt wypełnienia i kąt między elementami. Liczba

elementów zostanie obliczony automatycznie.



Liczba elementów

– liczba elementów szyku szyku.



Kąt wypełnienia

kąt wypełnienia szyku.



Kąt między elementami

kąt między elementami szyku.



Obróć elementy podczas
kopiowania

jeżeli przełącznik ten zostanie włączony, elementy wchodzące

w skład szyku będą podczas kopiowania obracane.



Więcej

po naciśnięciu przycisku pojawi się dodatkowa opcja (dla

zaawansowanych).

o Standardowy obiektu

– domyślny punkt bazowy obiektu (odległość pomiędzy punktem

bazowym
a środkiem szyku pozostaje stała w trakcie tworzenia szyku).
Domyślny punkt bazowy stosowany przez program to środek
dla okręgu, łuku, elipsy; dla wieloboku – pierwszy narożnik; dla
linii, polilinii, splajn – pierwszy punkt; dla prostej – punkt
środkowy a dla regionu – jego uchwyt.

o Punkt wstawiania

– nowy punkt bazowy obiektu. Można wpisać współrzędne lub

wskazać na ekranie.

P

RZESUŃ

Polecenie

PRZESUŃ kopiuje wybrane obiekty.

Polecenie to działa tak samo jak polecenia KOPIUJ z tą
różnicą, że element bazowy staje się elementem docelowym
(zmienia swoje miejsce położenia).

Po wyświetleniu komunikatu „Wybierz obiekty:”

wskazujemy elementy do przesunięcia kończąc wybór poprzez

naciśnięcie klawisza E

NTER

lub prawego przycisku myszy.

Dalej możemy postępować w dwojaki sposób określając:



punkt bazowy – kopiowanie oparte na wskazaniu najpierw punktu bazowego a później

punktu docelowego.



Przesunięcie

– kopiowanie oparte na wskazaniu wektora przemieszczenia kopii

w kierunkuX, Y, Z względem położenia bieżącego. Przesunięcie
odbywa się w górę i w prawo, gdy chcemy przesunąć w dół i lewo
wprowadzamy wartości ze znakiem minus „–”.

O

BRÓT

Polecenie OBRÓT obraca wybrane elementy wokół

wybranego punktu. Wybieramy obiekty, które mają być

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

6

obrócone („Wybierz obiekty:”) i wskazujemy punkt obrotu („Określ punkt bazowy:”) a
następnie podajemy kąt obrotu lub wybieramy opcję Odniesienie („Określ kąt obrotu lub
[Odniesienie]:”.



kąt obrotu

– wybrane obiekty będą obrócone o określony kąt względem bieżącego

położenia. Kąt wpisujemy z klawiatury lub wskazujemy na ekranie
podczas przesuwania kursora.



Kopiuj

– obracanie z kopiowaniem. Po wykonaniu polecenia mamy dwa obiekty

(źródłowy i nowy obrócony o podany kąt).



Odniesienie

podajemy aktualny kąt obrotu obiektu („Określ kąt odniesienia <0>:”)

oraz docelowy kąt obrotu („Określ nowy kąt:”). Gdy aktualny kąt nie jest
znany, można go wskazać na ekranie.

S

KALA

Polecenie SKALA zmienia wielkości obiektów.

Wybieramy obiekty do powiększenia lub zmniejszenia („Wybierz obiekty:”) a następnie

określamy punkt, względem którego ma nastąpić przeskalowanie („Określ punkt bazowy:”).
W odpowiedzi na komunikat „Określ współczynnik skali lub [Odniesienie]:” wskazujemy na
ekranie współczynnik skali wpisując go z klawiatury lub wybierając opcję Odniesienie.



współczynnik
skali

– współczynnik skali określa stopień powiększania (wartości > 1)

i zmniejszanie (< 1). Współczynnik mus być większy od 0.



Odniesienie

– umożliwia skalowanie przez podanie długości odniesienia („Określ

długość odniesienia <1>:”) oraz nowej długości odniesienia („Określ
nową długość:”). Długości te można wpisać z klawiatury lub wskazać na
ekranie.



Kopiuj

– tworzy kopie wybranego elementu i zmienia jej wielkość. Obiekt

pierwotny pozostaje bez zmian.

R

OZCIĄGNIJ

Polecenie ROZCIĄGNIJ rozciąga obiekty powodując, że niektóre z nich są

przesuwane, inne pozostają nieruchome, a ich ciągłość zostaje zachowana. Obiekty
wybieramy za pomocą okna typu PRZECIĘCIE (zielone) lub WIELOBOK (niebieskie).
Obiekty całkowicie zawarte w oknie są przesuwane. Obiekty przecinane oknem są
rozciągane.

Po wprowadzeniu wybieramy przeznaczone do rozciągania obiekty („Wybierz obiekty

do rozciągania oknem przecinającym lub wielobokiem przecinającym… Wybierz obiekty:”).
Następnie wybieramy punkt bazowy lub podajemy wielkość przesunięcia („Określ punkt
bazowy albo przesunięcie:”) po czym wskazujemy punkt docelowy („Określ drugi punkt
przesunięcia:”)

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

7

U

TNIJ

Polecenie UTNIJ ucina obiekty na krawędzi cięcia wyznaczonej przez inne.

Wskazujemy obiekty od tej strony, która ma zostać ucięta. Wykonanie polecenia
z wciśniętym przyciskiem S

HIFT

zamienia polecenie UTNIJ na WYDŁUŻ.



Krawędź

– umożliwia wskazanie ucinanych obiektów za pomocą łamanej.

W odpowiedzi na komunikat „Określ pierwszy punkt krawędzi:”
wskazujemy ten punkt a następnie wskazujemy kolejne punkty łamanej
(„Określ następny punkt krawędzi lub [Cofaj]:). Aby zakończyć
wskazywanie punktów naciskamy E

NTER

.



Przecięcie

– umożliwia wskazanie ucinanych obiektów za pomocą okna przecięcia.

Wydłużone zostaną elementy zaznaczone w całości lub częściowo.
Wskazujemy pierwszy narożnik okna „Określ pierwszy narożnik
okna:”, a potem przeciwległy narożnik „Określ przeciwległy
narożnik:”.



Rzut

dotyczy grafiki 3D.

o Brak

– ucinanie następuje wyłącznie wtedy, gdy obiekty mają punkt wspólny

z granicą.

o Luw

– obiekty są najpierw rzutowane na płaszczyznę bieżącego LUW

i dopiero potem ucinane. Obiekty nie muszą mieć w przestrzeni
punktów wspólnych z granicą przedłużenia.

o wiDok

– obiekty są rzutowane na płaszczyznę widoku równoległą do

płaszczyzny ekranu. Obiekty nie muszą mieć w przestrzeni punktów
wspólnych z granicą przedłużenia.



krawędziE

– sposób wyznaczania granic cięcia. Trzeba zdecydować czy granice

mają być wyznaczone tylko przez obiekty graniczne, czy również przez
ich przedłużenia.

o Zrozciaganiem

– granicę cięcia wyznaczają obiekty oraz ich przedłużenia

w nieskończoności.

o

Bezrozciągania

– granicę cięcia wyznaczają wyłącznie wskazane obiekty.



Cofaj

– anuluje ostatnie cięcie i przywraca obiektowi pierwotną długość.

W

YDŁUŻ

Polecenie WYDŁUŻ przedłuża istniejące obiekty do wyznaczonej przez inne obiekty na

rysunku granicy przedłużenia. Wykonanie polecenia z wciśniętym przyciskiem S

HIFT

zamienia polecenie WYDŁUŻ na UTNIJ.



Krawędź

– umożliwia wskazanie przedłużanych obiektów za pomocą łamanej.

W odpowiedzi na komunikat „Określ pierwszy punkt krawędzi:”
wskazujemy ten punkt a następnie wskazujemy kolejne punkty
łamanej („Określ następny punkt krawędzi lub [Cofaj]:). Aby
zakończyć wskazywanie punktów naciskamy E

NTER

.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

8



Przecięcie

– umożliwia wskazanie przedłużanych obiektów za pomocą okna

przecięcia. Wydłużone zostaną elementy zaznaczone w całości lub
częściowo. Wskazujemy pierwszy narożnik okna „Określ pierwszy
narożnik okna:”, a potem przeciwległy narożnik „Określ
przeciwległy narożnik:”.



Rzut

dotyczy grafiki 3D.

o Brak

– przedłużenie następuje wyłącznie wtedy, gdy obiekty mają punkt

wspólny z granicą.

o Luw

– obiekty są najpierw rzutowane na płaszczyznę bieżącego LUW

i dopiero potem przedłużane. Obiekty nie muszą mieć w przestrzeni
punktów wspólnych z granicą przedłużenia.

o wiDok

– obiekty są rzutowane na płaszczyznę widoku równoległą do

płaszczyzny ekranu. Obiekty nie muszą mieć w przestrzeni
punktów wspólnych z granicą przedłużenia.



krawędziE

– sposób wyznaczania granic przedłużenia. Trzeba zdecydować czy

granice mają być wyznaczone tylko przez obiekty graniczne, czy
również przez ich przedłużenia.

o Zrozciaganiem

– granicę wydłużenia wyznaczają obiekty oraz ich przedłużenia

w nieskończoności.

o

Bezrozciągania

– granicę wydłużenia wyznaczają wyłącznie wskazane obiekty.



Cofaj

– anuluje ostatnie przedłużenie i przywraca obiektowi pierwotną

długość.

P

RZERWIJ W PUNKCIE

Polecenie PRZERWIJ W PUNKCIE przeznaczone jest do rozdzielania obiektów

w punkcie. Wskazujemy element do przerwania („Wybierz obiekt:” ) a następnie wskazujemy
drugi punkt „Określ pierwszy punkt przerwania:”.

P

RZERWIJ

Polecenie PRZERWIJ przeznaczone jest do rozdzielania obiektów (z jednego dzielimy

na więcej). Wskazujemy element do przerwania („Wybierz obiekt:” ) – jest to pierwszy punkt
podziału – a następnie wskazujemy drugi punkt „Określ drugim punkt przerwania lub
[Pierwszy]:”. Miejsce przerwania jest odległość między wskazanymi punktami pierwszym

i drugim



Pierwszy

– pozwala ponownie wprowadzić pierwszy punkt (domyślnie pierwszy punkt

podziału utożsamiany jest z miejscem wyboru obiektu.



@

– wskazujemy element a następnie wpisujemy znaczek @ – wówczas

funkcja działa jako przerwij w punkcie.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

9

D

OŁĄCZ

Polecenie to łączy stykające się obiekty. W miejsce łączonych obiektów pojawia się

jeden obiekt. Polecenie można stosować względem: odcinków, polilinii, łuków, łuków
eliptycznych i splajnów.

Łączone odcinki muszą leżeć na tej samej prostej; łuki muszą leżeć na tym samym łuku.
W pierwszym kroku wybieramy obiekt źródłowy, do którego będą dołączane inne

obiekty „Wybierz obiekt źródłowy:”. Następnie wskazujemy obiekty, które mają zostać
dołączone.

F

AZUJ

Polecenie FAZUJ ścina narożnik składający się

z dwóch odcinków lub wszystkie wierzchołki płaskiej
polilinii. Użytkownik określa długość ścięć lub długość i kąt
ścięcia.



Polilinia

– ścina wierzchołki płaskiej polilinii. Po wybraniu tej opcji wybierz

polilinię „Wybierz polilinię 2D:”.



Fazy

– opcja ta umożliwia podanie długości ścięć: pierwszego („Określ

wymiar fazy pierwszej:”) i drugiego ścięcia (Określ wymiar fazy

drugiej:) a następnie wskazujemy w kolejności boki do fazowania.
Jeśli przyjmiemy wartości ścięć równe 0, to polecenie to może służyć
do łącznia odcinków mających wspólny punkt w przestrzeni.



kąT

– opcja ta umożliwia określenie długości ścięcia „Określ długość fazy

na pierwszej linii:” i jego kąta „Określ kąt fazy względem pierwszej

linii:”.



Utnij

– opcja ta umożliwia określenie czy oryginalne elementy mają być po

wykonaniu ścięcia ucięte:

o Z ucinaniem

– tworzone jest ścięcie i ucinane są oryginalne elementy.

o Bez ucinania

– tworzone jest ścięcie, ale nie są ucinane oryginalne elementy.



Metoda

– metoda tworzenia ścięć:

o

Długość

– ścinanie wykonane w oparciu o dwie odległości ścięć (wartości

powinny być podane wcześniej w opcji Fazy).

o

Kąt

– ścięcie wykonywane w oparciu o długość i kąt ścięcia (wartości

powinny być podane wcześniej w opcji kąT).



Wiele

– ścinanie wielokrotne. Po wykonaniu pierwszego ścięcia działanie

polecenia nie zakończy się, a użytkownik poproszony zostanie
o wybranie kolejnej pary odcinków. Działa do momentu wciśnięcia
klawisza E

SC

.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

10

Z

AOKRĄGLAJ

Polecenie ZAOKRĄGL łączy dwa obiekty za pomocą łuku

o określonym promieniu. Łączyć można odcinki, łuki, okręgi, płaskie
polilinie, splajny, półproste i proste.



Polilinia

– zaokrągla wierzchołki płaskiej polilinii. Po wybraniu tej opcji wybierz

polilinię „Wybierz polilinię 2D:”.



pRomień

– pozwala na określenie promienia zaokrąglenia „Określ promień

zaokrąglenia:”. Jeśli przyjmiemy wartość promienia równą 0, to
polecenie to może służyć do łączenia odcinków mających wspólny
punkt w przestrzeni.



Utnij

– opcja ta umożliwia określenie czy oryginalne elementy mają być po

wykonaniu zaokrąglenia:

o Z ucinaniem

– tworzone jest zaokrąglenie i ucinane są oryginalne elementy.

o Bez ucinania

– tworzone jest zaokrąglenie, ale nie są ucinane oryginalne elementy.



Wiele

– zaokrąglanie wielokrotne. Po wykonaniu pierwszego zaokrąglenia

działanie polecenia nie zakończy się, a użytkownik poproszony
zostanie o wybranie kolejnej pary odcinków. Działa do momentu
wciśnięcia klawisza E

SC

.

R

OZBIJ

Polecenie ROZBIJ rozbija elementy złożone na elementy proste. Rozbijać można bloki,

polilinie, regiony, itp.

Po wybraniu polecenia wskazujemy na element do rozbicia.

P

ORZĄDEK RYSOWANIA



Przesuń

na

wierzch

– ustawia wybrane obiekty „na wierzch”. Wybrane obiekty będą

wyświetlane na końcu zasłaniając obiekty wyświetlane wcześniej.



Przesuń na spód

– ustawia wybrane obiekty „na spodzie”. Wybrane obiekty będą

wyświetlane na początku i będą zasłaniane przez obiekty
wyświetlane później.



Nad obiekty

– ustawia wybrane obiekty „ponad” wskazanym obiektem.



Pod obiekty

– ustawia wybrane obiekty „pod” wskazanym obiektem.

Ćw. 3. Edycja rysunków – funkcje paska „Zmień”

11

3. Literatura

1. Pikoń A., AutoCAD 2011 PL, Wydawnictwo HELION, Gliwice 2011

2. Jaskulski A, AutoCAD 2012/LT2012/WS+ - Kurs projektowania parametrycznego

i nieparametrycznego 2D i 3D, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011

3. Suseł M., Makowski K., Grafika inżynierska z zastosowaniem programu AutoCAD,

Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2005

4. Mazur J., Kosiński K., Polakowski K., Grafika inżynierska z wykorzystaniem metod

CAD, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2006