operator maszyn w przemysle wlokienniczym 826[01] z3 02 n

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Bogdan Włodarczyk

Wytwarzanie dzianin techniką falowania
826[01].Z3.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Andrzej Konarczak

mgr inż. Hanna Walczak

Opracowanie redakcyjne:

mgr inż. Maria Michalak

Konsultacja:

mgr Małgorzata Sienna

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 826[01].Z3.02

„Wytwarzanie dzianin techniką falowania”, zawartego w programie nauczania dla zawodu
operator maszyn w przemyśle włókienniczym.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

Wprowadzenie

Wymagania wstępne

Cele kształcenia

Przykładowe scenariusze zajęć

Ćwiczenia

5.1.

Wytwarzanie dzianin techniką falowania

5.1.1.

wiczenia

5.2.

Obliczenia

5.2.1.

wiczenia

5.3.

Wybrane mechanizmy falowarki płaskiej

5.3.1.

wiczenia

Sprawdzian osiągnięć

Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie

operator maszyn w przemyśle

włókienniczym.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem i innymi materiałami potrzebnymi do wykonania zadań praktycznych,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem i właściwa interpretacja rysunków technicznych
i schematów,

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy
jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić
uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ć

wiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę

teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono propozycję ćwiczeń wraz
ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne możliwości ich
realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie
zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły. Prowadzący może
również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował,

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału. Zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń – czytając zamieszczone w nim
odpowiedzi – powinien potwierdzić opanowanie określonego zakresu materiału. Jeżeli
wystąpią trudności, nauczyciel powinien do tych zagadnień wrócić, sprawdzając czy
braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez ucznia tego
zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu jest

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż od postawy nauczyciela, sposobu prowadzenia
zajęć zależy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń niezainteresowany
materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni umiejętności
założonych w jednostce modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak zwaną
„ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności
ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne,
czy może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych,

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki
osiągnięte przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej
nauczyciela realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano
określoną liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa
uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test według
własnego projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak
przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie
swoich umiejętności. Ze względów praktycznych, związanych z warunkami, w jakich
przebiega sprawdzian, korzystne może być przygotowanie testu zawierającego
prawidłowe odpowiedzi w różnych punktach, tak by komunikacja między uczniami nie
przynosiła im oczekiwanych rezultatów. Np. w jednym teście w pytaniu 6 może być
prawidłowa odpowiedź b, zaś w innym egzemplarzu będzie to odpowiedź d.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

pokaz,

−

wiczenie (laboratoryjne lub inne),

−

projektów,

−

przewodniego tekstu.

Schemat układu jednostek modułowych

826[01].Z3.03

Wytwarzanie dzianin techniką

osnowową

826[01].Z3

Technologia dzianych wyrobów

włókienniczych

826[01].Z3.01

Wytwarzanie dzianin techniką

szydełkowania rządkowego

826[01].Z3.02

Wytwarzanie dzianin

techniką falowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozpoznawać podstawowe sploty dziewiarskie,

–

rozróżniać rodzaje przędz i nawojów,

–

posługiwać się pojęciem masy liniowej,

–

rozróżniać podstawowe elementy występujące w mechanizmach maszyn,

–

odczytywać proste rysunki techniczne,

–

wyjaśniać działanie prostych mechanizmów,

–

dokonywać prostych obliczeń matematycznych,

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

charakteryzować technikę dziania w układzie rządkowym na szydełkarkach płaskich
i cylindrycznych,

–

obliczać parametry strukturalne dzianin,

–

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

dobrać metody wytwarzania dzianin techniką falowania,

−

rozróżnić typy falowarek,

−

rozróżnić sploty dzianin wytwarzanych na falowarkach,

−

określić przeznaczenie dzianin wytwarzanych na różnych rodzajach falowarek
z uwzględnieniem rodzaju przerabianego surowca,

−

obliczyć parametry strukturalne dzianin,

−

dobrać rodzaje elementów oczkotwórczych zastosowanych w falowarkach,

−

określić sposób współpracy elementów oczkotwórczych zastosowanych w falowarkach,

−

odczytać schematy mechanizmów i urządzeń zastosowanych w falowarkach,

−

wskazać rodzaje mechanizmów i urządzeń zastosowanych w falowarkach,

−

zaplanować i zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami ergonomii, przepisami
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska,

−

ustalić przebieg nitek przez elementy urządzenia podającego,

−

przewlec nitki przez elementy urządzenia podającego,

−

ustawić urządzenia pomocnicze zapewniające właściwy przebieg procesu dziania,

−

uruchamiać i zatrzymywać falowarki,

−

określić przyczyny zatrzymań falowarek,

−

zlikwidować przyczyny zatrzymań maszyny,

−

rozpoznać błędy powstałe w czasie wytwarzania dzianiny,

−

usunąć przyczyny powstawania błędów w trakcie pracy maszyny,

−

określić jakość wytworzonej dzianiny,

−

uporządkować stanowisko pracy,

−

wykonać obliczenia produkcyjne,

−

wykonać zgodnie z dokumentacją techniczną konserwację maszyny,

−

posortować odpady poprodukcyjne,

−

zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy i ochrony przeciwpożarowej
w czasie obsługi maszyny,

−

posłużyć się tekstami źródłowymi (normy, instrukcje, literatura zawodowa).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Operator maszyn w przemyśle włókienniczym 826[01]

Moduł:

Technologia tekstyliów dzianych 826[01].Z3

Jednostka modułowa:

Wytwarzanie dzianin techniką falowania 826[01].Z3.02

Temat: Czynności z zakresu przygotowania stanowiska pracy i maszyny do produkcji.

Cel ogólny: Przygotowanie stanowiska pracy i maszyny do realizacji procesu produkcyjnego.

Po zakończeniu zajęć uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko pracy uwzględniając zasady BHP,

−

wybrać odpowiedni rodzaj surowca zgodnie z warunkami technologicznymi,

−

skompletować podstawowe narzędzia i przybory potrzebne przy obsłudze maszyny,

−

przeprowadzić nitki na poszczególnych głowicach przez elementy urządzenia podającego,

−

ocenić ogólnie, czy maszynę można włączyć,

−

włączyć maszynę i ustawić na początek produkcji wyrobu,

−

rozpocząć proces produkcji.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–3-osobowych ustalając zakres czynności,

−

pojedynczo wykonują czynności przy maszynie.

Czas trwania zajęć: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego,

−

surowiec (nawoje),

−

narzędzia,

−

maszyna dziewiarska,

−

pytania prowadzące.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna:
1.

Określenie tematu zajęć.

Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.

Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego.

Podział grupy uczniów na zespoły.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Faza właściwa:
Praca metodą tekstu przewodniego.
Podać treść ćwiczenia: Przygotuj stanowisko pracy i maszynę do procesu produkcyjnego.
Aby wykonać ćwiczenie, uczeń powinien:
1.

zapoznać się z tekstem przewodnim do ćwiczenia,

wykonać ćwiczenie zgodnie z tekstem przewodnim,

zaprezentować wyniki własnej pracy.

Tekst przewodni do ćwiczenia:
I. Informacje
Pytania prowadzące:
1.

Jakich zasad BHP należy przestrzegać organizując stanowisko pracy?

Jakich zasad BHP należy przestrzegać pracując przy maszynie?

Jaki surowiec należy dobrać uwzględniając warunki technologiczne?

Jakie narzędzia przydadzą się podczas przygotowywania maszyny i jej obsługi?

Przez jakie elementy przeprowadzić nitki w urządzeniu podającym?

Co sprawdzić przed włączeniem i uruchomieniem maszyny?

Gdzie należy włączyć maszynę?

Jakie czynności trzeba wykonać przed uruchomieniem maszyny?

Na czym będzie polegała praca dziewiarza podczas realizacji procesu produkcyjnego?

II. Planowanie – odnieść się do pytań prowadzących.
Uczniowie określają:
1.

Zasady BHP, które należy przestrzegać podczas przygotowania i pracy maszyny.

Rodzaj surowca i jego parametry.

Narzędzia niezbędne do pracy.

Sposób przeprowadzenia nitki w urządzeniu podającym.

Elementy, które należy sprawdzić przed włączeniem maszyny.

Miejsce podłączenia maszyny.

Czynności dziewiarza przed uruchomieniem maszyny i podczas procesu produkcyjnego.

Podział pracy w grupie.

III. Ustalenie – uczniowie ustalają z nauczycielem wszystkie elementy etapu planowania,
nauczyciel koryguje ewentualne błędy.

IV. Wykonanie
1.

Uczniowie organizują stanowisko pracy.

Uczniowie dobierają surowiec i „zakładają na maszynę”.

Uczniowie obsługują maszynę podczas produkcji.

V. Sprawdzanie
1.

Uczniowie sprawdzają w grupach, czy powzięte założenia organizacyjne nie wymagają
pewnej korekty.

Uczniowie sprawdzają jakość wyrobów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Praca domowa
Nie przewiduje się pracy domowej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

pytania sprawdzające,

−

test sprawdzający,

−

obserwacja czynności praktycznych wykonywanych przez ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Operator maszyn w przemyśle włókienniczym 826[01]

Moduł:

Technologia tekstyliów dzianych 826[01].Z3

Jednostka modułowa:

Wytwarzanie dzianin techniką falowania 826[01].Z3.02

Temat: Błędy wynikające z nieprawidłowej pracy maszyny.

Cel ogólny: Rozpoznać błędy powstałe w czasie wytwarzania dzianiny.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać podstawowe błędy w wyrobach,

−

określić prawdopodobne przyczyny powstawania błędów,

−

znaleźć w maszynie źródła powstawania błędów,

−

dobrać narzędzia potrzebne do wykonania korekty ustawień, naprawy lub wymiany
uszkodzonego elementu, który powoduje powstawanie błędów,

−

określić sposób likwidacji przyczyny błędów,

−

usunąć przyczynę błędów.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–4-osobowych; odszukują błędy i określają przyczyny ich
powstawania oraz sposoby usuwania,

−

pojedynczo wykonują czynności przy maszynie.

Czas trwania zajęć: 3 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne

−

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdego zespołu uczniowskiego,

−

instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego,

−

przykłady dzianin i wyrobów dzianych zawierających różne błędy,

−

narzędzia i elementy do wymiany,

−

maszyna dziewiarska,

−

pytania prowadzące.

Przebieg zajęć:
Faza wstępna:
1.

Określenie tematu zajęć.

Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.

Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego.

Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa:
Praca metodą tekstu przewodniego.
Podać treść ćwiczenia: Rozpoznaj błędy w załączonych próbkach dzianin, określ przyczyny
ich powstawania, a następnie usuń je.
Aby wykonać ćwiczenie, uczeń powinien:
1.

zapoznać się z tekstem przewodnim do ćwiczenia,

wykonać ćwiczenie zgodnie z tekstem przewodnim,

zaprezentować wyniki własnej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tekst przewodni do ćwiczenia:
I. Informacje
Pytania prowadzące:
1.

Jakie błędy powstają w wyniku nieprawidłowej pracy maszyny?

Jakie błędy powstają w wyniku wad surowca?

Jaki wpływ ma błąd na własności użytkowe wyrobu i jego estetykę?

Gdzie w maszynie znajdują się elementy powodujące powstawanie błędów w wyrobie?

Jak usunąć przyczynę błędów?

Jakich narzędzi użyjesz przy likwidacji przyczyn błędów?

II. Planowanie
Uczniowie określają:
1.

Rodzaje błędów, które powstają w wyniku nieprawidłowej pracy maszyny.

Rodzaje błędów, które powstają z wad surowca.

Wpływ błędów na właściwości użytkowe i estetyczne wyrobów.

Elementy maszyny powodujące powstawanie błędów.

Sposób usunięcia poszczególnych rodzajów błędów.

Narzędzia potrzebne do usunięcia przyczyn błędów.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Podział pracy w grupie.

III. Ustalenie – uzgodnienie z nauczycielem elementów etapu planowania, nauczyciel

koryguje ewentualne błędy.

IV. Wykonanie
1.

Uczniowie określają rodzaj błędów w otrzymanych próbkach dzianin.

Ustalają przyczyny błędów.

Uczniowie dokonują regulacji lub wymiany uszkodzonych elementów.

V. Sprawdzanie
1.

Uczniowie sprawdzają w grupach, czy błędy i ich przyczyny zostały prawidłowo
rozpoznane,

Uczniowie sprawdzają, czy powzięte działania zmierzające do usunięcia przyczyn
błędów dały pożądany skutek.

Zakończenie zajęć:
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które elementy ćwiczenia sprawiły im trudności.
Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone,
jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

Praca domowa
Nie przewiduje się pracy domowej.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

–

pytania sprawdzające,

–

opis przyczyn błędów i sposobów ich usuwania na podstawie udostępnionych próbek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Wytwarzanie dzianin techniką falowania

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przy użytkowaniu maszyn obowiązują określone przepisy BHP. Omów zasady

bezpiecznej obsługi falowarki płaskiej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapoznać się z ogólnymi przepisami BHP i p.poż.; odszukać w warsztacie środki p.poż.,

zapoznać się z przepisami BHP obowiązującymi w warsztacie, gdzie znajduje się
maszyna,

wyszukać w maszynie miejsca (mechanizmy), które mogą stanowić zagrożenie,

sprawdzić, czy są zamontowane prawidłowo wszystkie osłony,

przedstawić zasady bezpiecznego składowania narzędzi i surowców na stanowisku pracy,

określić warunki bezpiecznej obsługi, czyszczenia i konserwacji maszyny.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

−

instrukcje BHP i p.poż.,

−

rodki gaśnicze i inne środki ochrony istniejące w warsztacie,

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska,

−

narzędzia i surowce potrzebne przy realizacji procesu technologicznego,

−

odzież ochronna,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Określ zakres obowiązków dziewiarza, uwzględniając sposoby wykonania określonych

czynności. Omów zasady organizacji pracy na stanowisku pracy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wiczenia oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać w materiałach dydaktycznych informacje o zakresie obowiązków i czynnościach,

które wykonuje dziewiarz,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

sprawdzić, czy posiadasz potrzebne do pracy materiały i narzędzia,

wymienić rodzaje prac i konkretne czynności, które wykonuje dziewiarz,

omówić sposób i miejsce wykonywania określonych prac,

omówić zasady bezpieczeństwa (BHP i p.poż.) pracy dziewiarza.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

poradnik dla ucznia,

−

zestaw narzędzi potrzebnych w pracy dziewiarza,

−

inne materiały, surowce, półprodukty i wyroby potrzebne do prezentacji zakresu pracy
dziewiarza,

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Sklasyfikuj wskazane przez nauczyciela elementy oczkotwórcze falowarki płaskiej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wiczenia oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

odszukać w materiałach dydaktycznych informacje o elementach oczkotwórczych,

nazwać poszczególne elementy,

zlokalizować w maszynie poszczególne elementy oczkotwórcze,

określić znaczenie i zastosowanie danego elementu z punktu widzenia technologicznego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

elementy oczkotwórcze,

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Wykonaj czynności z zakresu konserwacji mechanizmów maszyny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wiczenia z uwzględnieniem przepisów BHP.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

odszukać w instrukcji obsługi i konserwacji maszyny charakterystyczne punkty,
w których dokonuje się smarowania bądź oliwienia mechanizmów maszyny,

odszukać informacje o rodzaju smaru lub oleju zalecanego przez producenta maszyny,

odszukać informacje o częstości tego typu prac konserwacyjnych,

znaleźć w maszynie wskazane w instrukcji punkty,

określić sposób konserwacji i przyrządy lub narzędzia potrzebne przy tej czynności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia.

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska

−

rodki chemiczne do konserwacji mechanizmów maszyny,

−

przyrządy i narzędzia do konserwacji mechanizmów,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 5

Wykonaj podstawowe czynności z zakresu przygotowania falowarki płaskiej do

produkcji, a następnie przejdź do realizacji procesu produkcyjnego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

wiczenia z uwzględnieniem przepisów BHP.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

przygotować się do pracy uwzględniając przepisy BHP,

wybrać odpowiednie nawoje i przeprowadzić nitki przez elementy urządzenia podającego
w falowarce płaskiej,

napchnąć uprzednio wykonany ściągacz na grzebień mankietowy i umieścić go
w odpowiednim mechanizmie w maszynie,

włączyć maszynę i przygotować do rozpoczęcia produkcji nowego wyrobu,

wykonać wyrób i skompletować jego części.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

narzędzia i surowce,

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 6

Rozpoznaj błędy powstałe w wyrobie. Określ przyczyny powstawania błędów

i czynności zmierzające do ich usunięcia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapoznać się z rodzajami błędów,

zapoznać się z przyczynami ich powstawania,

rozpoznać błędy występujące w próbkach dzianin,

przedstawić sposób usunięcia przyczyn powstawania danych błędów.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem,

–

metoda tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki dzianin z różnymi błędami,

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 7

Rozróżnić sploty dzianin wytwarzanych na falowarkach na podstawie próbek i rysunków

splotów.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

zapoznać się z próbkami dzianin,

zapoznać się z rysunkami splotów,

dopasować rysunki splotów do próbek dzianin,

określić (nazwać) dane sploty.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki dzianin o różnych splotach,

−

rysunki splotów,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 8

Wymień igłę haczykową i igłę przekładacza brzegowego w falowarce płaskiej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

sprawdzić w maszynie, które elementy trzeba wymienić,

rozważyć sposób mocowania tych elementów oraz przebieg demontażu,

przygotować elementy do wymiany,

dobrać potrzebne narzędzia,

dokonać wymiany uszkodzonych igieł.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

pokaz z objaśnieniem.

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

igły potrzebne do wymiany,

−

narzędzia niezbędne do wykonania wymiany,

−

maszyna – falowarka płaska,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Obliczenia

5.2.1. Materiał nauczania

Ćwiczenie 1

Wykonaj rozliczenie wyrobu odpasowanego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

zapoznać się z próbkami dzianin,

zapoznać się z rysunkami splotów,

dopasować rysunki splotów do próbek dzianin,

określić (nazwać) dane sploty.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

próbki dzianin o różnych splotach,

−

rysunki splotów,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Oblicz liczbę rządków i kolumienek w próbce dzianiny o dowolnych wymiarach. Określ

cisłość rządkową „P

” i ścisłość kolumienkową „P

” dzianiny. Oblicz ilość rządków

i kolumienek w próbce o długości 14 cm i szerokości 11 cm. Oblicz liczbę rządków
i kolumienek w dzianinie o długości 50 cm i szerokości 40 cm uwzględniając zwiększenie
ś

cisłości rządkowej o 10% przy niezmienionej ścisłości kolumienkowej (w odniesieniu do

wyznaczonego wcześniej „P

” i „P

”).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

zliczyć rządki i kolumienki w próbce,

wyznaczyć „P

” i „P

”, czyli określić liczbę rządków oraz kolumienek oczek na odcinku

10 cm,

obliczyć liczbę rządków i kolumienek w próbce 14 x 11 cm,

obliczyć liczbę rządków i kolumienek w próbce 50 cm na 40 cm uwzględniając przy tym
zmianę ścisłości rządkowej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego.

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

papier A4,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Wybrane mechanizmy falowarki płaskiej

5.3.1. Materiał nauczania

Ćwiczenie 1

Sklasyfikuj wskazane przez nauczyciela podstawowe mechanizmy falowarki płaskiej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

zagadnień objętych ćwiczeniem oraz przygotować niezbędne materiały.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

odszukać

materiałach

dydaktycznych

kryteria

klasyfikacji

podstawowych

mechanizmów falowarki płaskiej,

zlokalizować w maszynie poszczególne mechanizmy,

wyodrębnić i nazwać główne elementy składowe mechanizmów,

określić znaczenie i zastosowanie danego mechanizmu z punktu widzenia
technologicznego.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

maszyna dziewiarska – falowarka płaska,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wytwarzanie dzianin
techniką falowania”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 9, 11, 14, 15, 16, 19 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 5, 8, 10, 12, 13, 17, 18, 20 są z poziomu ponadpodstawowego,

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań, czyli wszystkich zadań z poziomu
podstawowego i przynajmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań, czyli wszystkich zadań z poziomu
podstawowego i przynajmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi 1: 1. b, 2. b, 3. d, 4. d, 5. c, 6. a, 7. b, 8. d, 9. c, 10. b, 11. b,

12. c, 13. a, 14. c, 15. c, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. d.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić zastosowanie falowarki płaskiej

Rozpoznać elementy oczkotwórcze

Zidentyfikować proces falowania

Określić zastosowanie uchwytu płaszczek

Określić zastosowanie falowacza

Rozpoznać cechy budowy falowarki

Rozpoznać zastosowanie elementów maszyny

Rozpoznać elementy na rysunku

Określić zastosowanie elementu maszyny

10 Określić sposób działania prasy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11 Określić zastosowanie elementu maszyny

12 Określić sposób działania grzebienia igłowego

13 Określić sposób regulacji ścisłości rządkowej

14 Rozpoznać proces dający określony efekt

15 Określić zastosowanie elementu maszyny

16 Rozpoznać elementy na rysunku

17 Scharakteryzować mechanizm i jego działanie

18 Rozpoznać i określić fragment procesu

19 Określić przyczynę powstawania głównych

elementów wyrobu

20 Scharakteryzować mechanizm na podstawie

rysunku

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

10 minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uważnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

Niektóre zadania wymagają stosunkowo prostych obliczeń, które powinieneś wykonać
przed wskazaniem poprawnego wyniku.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Falowarka płaska jednogrzebieniowa służy do produkcji dzianin
a)

dwuprawych rządkowych w postaci rękawa (worka).

lewoprawych rządkowych półodpasowanych i odpasowanych.

lewoprawych rządkowych w postaci rękawa (worka).

lewoprawych kolumienkowych.

Na rysunku przedstawiono
a)

płaszczkę spychającą.

płaszczkę falującą.

płaszczkę przytrzymująco-spychającą.

płaszczkę rozdzielającą.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Na rysunku przedstawiono proces
a)

przeciągania nitki przez wcześniej uformowane oczka.

przytrzymywania nitki gdy igły przemieszczają się do
góry.

rozdzielania po uprzednim zafalowaniu.

falowania poprzedzającego rozdzielanie.

Uchwyt płaszczek umożliwia
a)

wysunięcie

łożyska

płaszczek

falujących

i rozdzielających w celu zafalowania nitki na trzonach
igieł.

wycofanie wyłącznie płaszczek falujących do pozycji
wyjściowej.

wycofanie wyłącznie płaszczek rozdzielających do pozycji
wyjściowej.

wysunięcie z łożyska płaszczek rozdzielających podczas procesu rozdzielania oraz
wycofanie płaszczek falujących i rozdzielających do pozycji wyjściowej.

Falowacz służy do
a)

stopniowego wysuwania z łożyska płaszczek rozdzielających podczas procesu
rozdzielania.

stopniowego wysuwania z łożyska płaszczek rozdzielających i falujących podczas
procesu falowania nitki na trzonach igieł.

stopniowego wysuwania z łożyska płaszczek falujących podczas procesu falowania.

jednoczesnego wysuwania z łożyska płaszczek falujących i rozdzielających.

Falowarki płaskie wyposażone są w igły
a)

haczykowe.

języczkowe.

dwudzielne.

dwuhaczykowe.

Klawisze pośredniczą w przekazywaniu napędu z
a)

krzywki głównej do grzebienia igłowego.

falowacza do płaszczek falujących.

falowacza do uchwytu płaszczek.

falowacza do grzebienia płaszczek spychających.

Zaznaczone na rysunku elementy to
a)

1 – falowacz, 2 – wodzik, 3 – płaszczka
spychająca.

1 – falowacz, 2 – wodzik, 3 – uchwyt
płaszczek.

1 – wodzik, 2 – falowacz, 3 – płaszczka
spychająca.

1 – wodzik, 2 – falowacz, 3 – uchwyt
płaszczek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wodzik w falowarce płaskiej służy do
a)

nadawania ruchu posuwisto-zwrotnego płaszczek rozdzielających.

nadawania ruchu posuwisto-zwrotnego płaszczek spychających.

podawania odcinka nitki potrzebnego do uformowania kolejnego rządka oczek przed
procesem falowania nitki.

podawania odcinka nitki potrzebnego do uformowania kolejnego rządka oczek po
wcześniej wykonanym procesie falowania nitki.

10.

Zamykanie haczyka igły w falowarce płaskiej odbywa się w wyniku
a)

nacisku haczyka igły na prasę w postaci obrotowej tarczy.

nacisku haczyka igły na prasę w postaci listwy stanowiącej dolną część łożyska
płaszczek falujących i rozdzielających.

nacisku klawisza na haczyk igły.

nacisku falowacza na haczyk igły.

11.

Igły przekładające w falowarce płaskiej umożliwiają
a)

zmianę głębokości zafalowania nitki w różnych miejscach na długości rządka oczek.

zwężanie wyrobu poprzez przekładanie oczek.

zwężanie wyrobu poprzez przekładanie zafalowanych na trzonach igieł odcinków
nitki.

przekładanie (wymianę) zafalowanych na trzonach igieł odcinków nitki między
sąsiednimi igłami.

12.

Grzebień igłowy w falowarce płaskiej wykonuje ruch
a)

posuwisto-zwrotny wyłącznie w płaszczyźnie pionowej (wynoszenie i opuszczanie
igieł).

posuwisto-zwrotny wyłącznie w płaszczyźnie poziomej (od prasy i do prasy).

złożony zarówno w płaszczyźnie pionowej jak i poziomej.

obrotowy.

13.

cisłość rządkową wyrobu wytwarzanego na falowarce płaskiej można regulować za

pomocą
a)

głębokości falowania (ustawienia falowacza) i (lub) ustawienia grzebienia igłowego
w płaszczyźnie poziomej.

zmiany zakresu ruchu uchwytu płaszczek.

zmiany zakresu ruchu grzebienia igłowego w płaszczyźnie pionowej (wydłużania
pętli oczka podczas jego formowania).

zmiany zakresu ruchu płaszczek spychających.

14.

Na rysunku przedstawiono element wyrobu odpasowanego, w którym zastosowano
a)

zwężanie a następnie poszerzanie wyrobu.

wykonanie odcinka wyrobu o stałej szerokości a następnie poszerzanie.

wykonanie odcinka wyrobu o stałej szerokości a następnie zwężanie.

poszerzanie a następnie zwężanie wyrobu.

15.

Krzywka główna w falowarce płaskiej służy do napędu
a)

grzebienia igłowego.

grzebienia płaszczek spychających.

falowacza.

grzebienia igłowego i falowacza.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16.

Na rysunku oznaczono
a)

1 – klawisz, 2 – płaszczka
rozdzielająca, 3 – igła przekładająca.

1 – klawisz, 2 – płaszczka falująca,
3 – igła przekładająca.

1 – klawisz, 2 – płaszczka
rozdzielająca, 3 – igła haczykowa.

1 – płaszczka spychająca,
2 – płaszczka rozdzielająca, 3 – igła
przekładająca.

17.

Rysunek przedstawia mechanizm
a)

napędu uchwytu płaszczek.

krzywki głównej o stałym zakresie
wodzenia.

napędu

grzebienia

igłowego

w ruchu pionowym.

krzywki głównej o zmiennym
zakresie wodzenia.

18.

Rysunek przedstawia proces formowania oczka przy falowaniu dwustopniowym. Pozycja
oznaczona literą A przedstawia
a)

falowanie nitki na trzonach igieł.

podawanie odcinka nitki, z którego będzie
utworzony nowy rządek oczek.

nakładanie uprzednio uformowanego oczka
na haczyk igły.

ustawienie

elementów

oczkotwórczych

bezpośrednio przed rozpoczęciem nowego
kolejnego cyklu formowania rządka oczek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19.

Rządek oczek dzianiny na falowarce płaskiej powstaje w wyniku
a)

stopniowego opuszczania pojedynczych igieł do pozycji najniższej (poniżej górnej
krawędzi płaszczek spychających).

jednoczesnego opuszczania wszystkich igieł do
pozycji najniższej (poniżej górnej krawędzi
płaszczek spychających).

jednoczesnego

cofania

płaszczek

falujących

i rozdzielających.

stopniowego wysuwania z łożyska płaszczek
rozdzielających.

20.

Rysunek przedstawia
a)

mechanizm ruchu grzebienia igłowego.

mechanizm ruchu płaszczek spychających.

mechanizm ruchu uchwytu płaszczek.

mechanizm ruchu sprężyn klawiszowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Wytwarzanie dzianin techniką falowania

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wytwarzanie dzianin
techniką falowania”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 3, 4, 5, 8, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 20 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 1, 2, 6, 7, 9, 12, 16, 19 są z poziomu ponadpodstawowego,

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

−−−−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 7 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−−−−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań, czyli wszystkich zadań z poziomu
podstawowego i przynajmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−−−−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań, czyli wszystkich zadań z poziomu
podstawowego i przynajmniej 6 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzis: 1. a, 2. b, 3. b, 4. b, 5. c, 6. c, 7. a, 8. b, 9. b, 10. d, 11. a,

12. c, 13. b, 14. a, 15. c, 16. a, 17. c, 18. c, 19. b, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić sposób działania i jego przyczynę

Dokonać prostych obliczeń wyrobu
odpasowanego

Dokonać prostych obliczeń dotyczących próbki
dzianiny

Rozpoznać cechy wyrobu

Określić sposób regulacji parametrów maszyny

Określić sposób powstawania wyrobu

Określić zastosowanie mechanizmu maszyny

10 Określić jednostkę, w której wyraża się

podstawowe dane techniczne maszyny

11 Określić sposób regulacji parametrów

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12 Określić sposób działania mechanizmu

13 Określić zastosowanie elementu maszyny

14 Określić skutek uszkodzenia igły

15 Określić przyczynę błędu w dzianinie

16 Rozpoznać i określić fragment procesu dziania

17 Określić przyczynę błędu w dzianinie

18 Określić jednostkę numeru uiglenia

19 Określić sposób przeliczania jednostek

20 Określić cechy falowarki

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

10 minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Przeczytaj uważnie instrukcję.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

Niektóre zadania wymagają stosunkowo prostych obliczeń, które powinieneś wykonać
przed wskazaniem poprawnego wyniku.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

Uchwyt płaszczek wykonuje ruch
a)

w płaszczyźnie pionowej i poziomej za pomocą dwóch odrębnych mechanizmów
współpracujących ze sobą w sposób zsynchronizowany.

w płaszczyźnie poziomej za pomocą jednego mechanizmu napędowego.

obrotowy od mechanizmu krzywki głównej.

złożony w trzech płaszczyznach od krzywki głównej i dwóch odrębnych,
zsynchronizowanych mechanizmów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rysunek przedstawia część wyrobu odpasowanego. Odcinek l

długość 30 cm. Ścisłość rządkowa P

wyrobu jest stała na całej

jego wysokości. Na odcinku l

znajduje się 200 rządków oczek.

Jeśli chcemy wykonać dłuższy wyrób i odcinek l

wydłużymy do

33 cm maszyna będzie musiała wykonać o
a)

10 rządków więcej.

20 rządków więcej.

30 rządków więcej.

1 rządek więcej.

Rysunek przedstawia próbkę dzianiny po relaksacji o wymiarach 100 x 100 mm. Próbka
zawiera 50 rządków oczek i 40 kolumienek oczek. Aby wykonać dzianinę w kształcie
prostokąta przy tej samej ścisłości rządkowej i kolumienkowej o wymiarach: l = 350 mm,
s = 300 mm maszyna musi wykonać
a)

150 rządków, 120 kolumienek.

175 rządków, 120 kolumienek.

150 rządków, 80 kolumienek.

175 rządków, 80 kolumienek.

Rysunek przedstawia fragment dzianiny zawierającej oczka
a)

przekładane.

nabierane jednokrotnie.

nabierane dwukrotnie.

zrzucane z igieł.

Rysunek przedstawia fragment dzianiny o splocie
a)

trykotu.

dwuprawym.

lewoprawym ażurowym.

lewoprawym nabraniowym.

Poszerzanie wyrobu na falowarce płaskiej można zrealizować przez
a)

włączanie do pracy pojedynczych igieł przez wysuwanie ich z grzebienia igłowego.

zwiększanie głębokości zafalowania nitki.

poszerzanie zakresu pracy falowacza i wodzika.

zwiększanie siły z jaką prasa oddziaływuje na haczyki igieł.

Na falowarce płaskiej splot intarsyjny powstaje w wyniku
a)

zasilania grup igieł różnymi wodzikami i tworzeniu w różnych fragmentach dzianiny
obszarów np. o odmiennych kolorach.

zasilania wszystkich igieł np. dwiema nitkami o różnych kolorach.

selekcji igieł biorących udział w tworzeniu danego rządka oczek.

zmiennego zafalowania nitki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sploty nabraniowe na falowarce płaskiej uzyskuje się przez
a)

okresowy i miejscowy brak zasilania nitką wybranych igieł.

okresowy i miejscowy brak prasowania haczyków igieł.

selekcję igieł, które nie będą wynoszone do pozycji najwyższej.

selekcję igieł, które nie będą osiągały pozycji najniższej.

Mechanizm przesuwu wału głównego umożliwia
a)

zmianę zakresu pracy falowacza.

zmianę zestawu krzywek napędowych przy przejściu z produkcji wyrobu na
fasonowanie (przekładanie oczek za pomocą igieł przekładających).

zmianę zestawu krzywek napędowych przy zmianie ścisłości dzianiny.

automatyczną zmianę rodzaju splotu dzianiny.

10.

Oznaczenie gg (geuge) określa odcinek o długości
a)

jednego cala angielskiego.

dwóch cali angielskich.

dwóch cali saskich.

półtora cala angielskiego.

11.

Napięcie nitki na falowarce regulowane jest
a)

naprężaczem talerzykowym.

głębokością spychania.

głębokością falowania.

siłą z jaką przytrzymywane są klawisze za pomocą sprężyn.

12.

Mechanizm ruchu pionowego uchwytu płaszczek otrzymuje napęd od
a)

przekładni stożkowej.

przekładni zębatej.

krzywki na wale głównym maszyny.

krzywki głównej.

13.

Krzywka główna służy do napędu
a)

grzebienia igłowego.

falowacza i wodzików.

płaszczek rozdzielających.

grzebieni przekładaczy oczek.

14.

Uszkodzona igła, która ma zaprasowany haczyk powoduje
a)

zrzucanie oczek.

tworzenie oczek nabraniowych.

tworzenie normalnych oczek.

tworzenie oczek o innej ścisłości, niż w reszcie wyrobu.

15.

Poprzerywane włókna elementarne widoczne na powierzchni wyrobu powstają na skutek
a)

zbyt głębokiego falowania lub rozdzielania.

zbyt małego napięcia nitki.

skaleczeń powierzchni elementów oczkotwórczych.

pracy igieł z zaprasowanymi haczykami.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16.

Rysunek przedstawia
a)

pracę igły przekładającej w momencie nasunięcia na nią oczka.

pracy igły przekładającej w czasie przenoszenia oczka z jednej igły haczykowej na
inną.

prasowanie igły haczykowej za pomocą prasy.

proces falowania nitki.

17.

Zrywy nitki mogą być spowodowane
a)

zbyt dużym zafalowaniem nitki.

zbyt słabym odbiorem dzianiny.

pocienieniami nitki lub błędami nawoju.

zaprasowaniem haczyka igły.

18.

Numer uiglenia wyrażony w Geuge oznacza liczbę igieł przypadających na
a)

50,80 mm.

27,78 mm.

38,10 mm.

23,60 mm.

19.

Aby rozliczyć wyrób odpasowany należy wymiary wyrażone
a)

w calach zamienić na centymetry.

w centymetrach zamienić na liczbę rządków oczek i liczbę kolumienek oczek.

w ilości rządków oczek i ilości kolumienek zamienić na metry.

w metrach zamienić na cale.

20.

Do podstawowych cech wyróżniających falowarki można zaliczyć
a)

liczbę głowic, liczbę wodzików.

szerokość roboczą łożyska igłowego, liczbę systemów (zamków) w maszynie.

liczbę grzebieni igielnicowych, szerokość roboczą łożyska igłowego.

rednicę cylindra, liczbę systemów (zamków) w maszynie .

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Wytwarzanie dzianin techniką falowania

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

Jackowski T., Szosland J., Korliński W.: Podstawy mechanicznej technologii tekstyliów.
WN-T, Warszawa 1987

Korliński W.: Technologia dzianin rządkowych. WN-T, Warszawa 1989

Praca zbiorowa pod redakcją Kornobis E.: Laboratorium podstaw dziewiarstwa.
Politechnika Łódzka, Łódź 1997

Waśniewski S.: Dziewiarstwo maszynowe. WSiP, Warszawa 1988

Zatorski H., Naze K.: Poradnik mistrza – falowarki płaskie (9). SWP, ZPDiP, Łódź 1978

Literatura metodyczna
1.

Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

Czasopisma
–

Nowa Edukacja Zawodowa

–

Edukator Zawodowy – www.koweziu.edu.pl/edukator/index.php