SOK TRZUSTKOWY

• SKŁAD:

• kationy: NA+, K+, Ca2+, Mg2+

• aniony: HCO3-, Cl-, HPO24-, SO24-

• enzymy trawienne (stanowią 95% białka znajdującego się w soku trzustk.)

• inne białka

- jest wydzieliną zewnętrzną trzustki, która przez przewód trzustkowy i bańkę wątrobowo- trzustkową dostaje się do dwunastnicy.

- W ciągu doby wydziela się ok. 2 l soku o odczynie zasadowym- pH 7,1-8,4

-Sok trzustkowy zawiera:

+ trypsynogen i chymotrypsynogen - nieaktywne enzymy proteolityczne

+ rybonukleazę i deoksyrybonukleazę-enzymy trawiące kw.deoksy...i rybonukleinowy

+ alpha-amylazę - enzym rozkładający wielocukry do dwucukrów

+ lipazę - enzym hydrolizujący tłuszcze roślinne i zwierzęce do kw.tł. i glicerolu

Trypsynogen znajdujący się w soku trzustkowym po dostaniu się do dwunastnicy zostaje zamieniony pod wpływem enzymy enteropeptydazy (enterokinazy) na enzym aktywny.

Enterokinaza wydzielana przez błonę śluzową dwunastnicy aktywuje nieaktywny trypsynogen na aktywną trypsynę, która z kolei aktywuje następne porcje trypsynogenu dostające się do 12 oraz zmienia nieaktywny chymotrypsynogen na aktywną chymotrypsynę.

*

• FUNKCJE:

1. zabezpiecz 12 przed uszkadzającym działaniem silnie kwaśnej treści żołądkowej ( zobojętnia ją)

2. łącznie z żółcią i sokiem jelitowym zobojętnia kw.żołądkowy i podnosi pH w12 do7

CHOLECYSTOKININA & SEKRETYNA

Hormony peptydowe żołądkowo-jelitowe, kontrolujące wydzielanie soków trawiennych i motorykę przewodu pokarmowego.

• FUNKCJE:

+ SEKRETYNA:

• silnie pobudza trzustkę do wydzielania dużych ilości zasadowego soku trzustkowego ( ubogiego w enzymy, ale o znacznej zawartości wodorowęglanów)

• pobudza wątrobę do wydzielania żółci

• hamuje wydzielanie soku żołądkowego

• hamuje perystaltykę żołądka i jelit

• zatrzymuje wydzielanie kw. Solnego przez gruczoły błony śluzowej żołądka

• pod jej wpływem zwiększa się znacznie przepływ krwi przez wątrobę

• zmniejsza wydzielanie HCl i gastryny (?)

• wzmaga napięcie odźwiernika (?)

• o łańcuchu peptydowym zbudowanym z 27 aminokwasów

• wydzielana jest do krwi przez komórki S wewnątrzwydzielnicze błony śluzowej dwunastnicy i jelita cienkiego pobudzone przez bardzo kwaśną treść żołądkową ( jony wodorowe) dostającą się do 12.

+ CCK:

• pobudza wydzielanie soku trzustkowego (bogatego w enzymy) w mniejszym stopniu żołądkowego i jelitowego

• zwiększa wydzielanie żółci przez kurczenie ściany pęcherzyka żółciowego

• rozkurcza mięsień zwieracz bańki wątrobowo- trzustkowej

• wzmaga perystaltykę jelit

• hamuje perystaltykę żołądka i zwalnia jego opróżnianie

• wytwarzana jest przez komórki I wewnątrzwydzielnicze błony śluzowej 12 i początkowych odcinków jelita czczego

• wydzielana jest do krwi w postaci cząsteczek o identycznym końcu karboksylowym, ale o różnej długości łańcucha peptydowego

„ Fizjologia człowieka w zarysie” - Traczyk

---