Firma Tromp Railcar

Firma Tromp Railcar jest jednym z czołowych producentów wag lejowych. Wagony do przewozu materiałów sypkich, np. zboża, są przedmiotem zazdrości w branży, a sprzęt transportowy wytwarzany przez firmę jest najlepszym sprzętem, jaki w ogóle jest dostępny. Próbując modernizować procesy zakupu i zamawiania, wiceprezes firmy ds. Craig Janney, zastosował analizę relacji trade-offs przy kolejnym zakupie łożysk osiowych.

Przed zastosowaniem tej analizy Janney kupował wysokiej jakości łożyska osiowe co miesiąc. Ponieważ owa niezbędna część dość regularnie się zużywała, polityka firmy polegała na zamawianiu co miesiąc sześćdziesięciu skrzyń łożysk. Każda skrzynia mieści 8 szt., każde łożysko waży 32,5 funta³⁶ i kosztuje 40 dol. Dane uzyskane na podstawie listu przewozowego wskazują, że koszt transportu każdej przesyłki składającej się z sześć­dziesięciu skrzyń wynosi 814 dol. Według Tommy'ego Trumpa, dyrektora finansowego firmy, koszt utrzymywania zapasu wynosi 12% rocznie.

Jako rozwiązanie alternatywne Janney rozważa składanie zamówień tyl­ko raz na trzy miesiące, kiedy to otrzymywałby 180 skrzyń łożysk. Pomysł ten wydaje się interesujący, zwłaszcza że według prognoz Janneya koszt transportu zaopatrzeniowego wyniesie 1300 dol. dla każdej dostawy złożo­nej ze 180 skrzyń w porównaniu do 814 dol. za każdą comiesięczną dostawę 60 skrzyń.

PYTANIA

1. W jaki sposób można ocenić pojawiającą się relację trade-off między kosztem utrzymywania zapasu a kosztem transportu? Które rozwiązanie wybrałbyś i dlaczego? Upewnij się, że oparłeś swoje wnioski na właści­wej analizie.

2. Jaka jest twoja ogólna opinia na temat podejścia firmy Trump Railcar do tej decyzji dotyczącej zapasów? Jakie inne rozwiązania mogłyby, we­dług ciebie, być efektywniejsze niż analiza relacji trade-offs? Jakie są ich zalety i wady?

Relacja trade off - Zwrot ten trudno jest przetłumaczyć na język polski, ale odpowiada naszemu "coś za coś", co - najprościej rzecz ujmując - polega na szukaniu najlepszych rozwiązań z punktu widzenia całości.

Typowym przykładem trade-off jest ustalenie wielkości partii zakupu i, co za tym idzie, częstotliwość zakupu. Trade-off w odniesieniu do tego problemu polega na tym, że zmniejszenie wielkości partii zakupu powoduje co prawda obniżenie kosztów zapasów zaopatrzeniowych, ale zwiększa równie ż koszty transportu (z uwagi na częste przewozy w małych ilościach), ilość zamówień handlowych (konieczność częstszego składania zamówień) i zakupów (przy mniejszych partiach koszty zakupu są zazwyczaj większe ze względu na wyższe ceny).

Dane:

Miesięczne zamówienie: 60 skrzyń z łożyskami

Pojemność skrzyni: 8 sztuk

Waga łożyska 32,5 funta (ok. 14,7 kg)

Koszt jednego łożyska: 40 dolarów

Koszt transportu 60 skrzyń: 814 dolarów

Koszt utrzymania zapasów: 12% rocznie

Propozycja alternatywnego rozwiązania:

Zamawianie łożysk raz na trzy miesiące

Wielkość zamówienia: 180 skrzyń

Koszt transportu: 1300 dolarów

	Dostawa co miesiąc	Dostawa co 3 miesiące
Liczba dostarczanych skrzyń	60	180
Ilość łożysk w jednej skrzyni	8
Koszt jednego łożyska (Dol.)	40
Wartość jednej skrzyni (Dol.)	320
Wartość całego zamówienia (Dol.)	19200	57600
Koszt rocznego zapasu (Dol.)	230400
Roczny koszt utrzymania zapasu (12%) (Dol.)	27648
Koszt transportu (Dol.)	814	1300 (miesięczny koszt dostawy 433,33 (1300/3))
Roczny koszt transportu (Dol.)	9768	5200
Roczny koszt towaru i transportu (Dol.)	240168	235600
Różnica (Dol.)	4568
Procentowa wartość transportu w stosunku do kosztów rocznego zapasu (w %)	4,24	2,26

Pytanie 1

W jaki sposób można ocenić pojawiającą się relację trade-off między kosztem utrzymywania zapasu a kosztem transportu? Które rozwiązanie wybrałbyś i dlaczego? Upewnij się, że oparłeś swoje wnioski na właści­wej analizie.

W przypadku relacji trade off między kosztem utrzymania zapasu, a kosztem transportu priorytetowym wydatkiem dla firmy, okazały się koszty transportu, które starano się obniżyć. Koszty transportu za jedną dostawę w miesiącu wynoszą 814 dolarów (trzy dostawy przez trzy miesiące będą kosztować 2442 dolary), natomiast koszty transportu raz na trzy miesiące wynoszą 1300 dolarów. Zamawiając jedną większą partię towaru raz na trzy miesiące, firma może zaoszczędzić 1142 dolarów, natomiast w skali całego roku jest to suma 4568 dolarów (9768 $ - 5200 $). Kwota 4568 dolarów jest znaczną sumą pieniędzy, lecz trzeba zauważyć iż dotyczy ona tylko i wyłącznie kosztów transportu. Aby firma mogła zaoszczędzić 4568 dolarów musiała by dokonać 4 zamówień w ciągu roku, każde o wartości 57600 dolarów, zamiast zamówień raz na miesiąc o wartości 19200 dolarów. W obu tych przypadkach zakup towaru wiąże się z zamrożeniem kapitału na pewien okres. Kapitałem, który jest zamrożony nie możemy obracać, a w związku z tym nie można np. zainwestować tych pieniędzy. Według mnie ważniejsza była by możliwość obrotu pieniędzmi, których nie zamroził bym w towarach, aniżeli oszczędność pewnej sumy pieniędzy związanej z redukcją kosztów transportu.

Pytanie 2

Jaka jest twoja ogólna opinia na temat podejścia firmy Trump Railcar do tej decyzji dotyczącej zapasów? Jakie inne rozwiązania mogłyby, we­dług ciebie, być efektywniejsze niż analiza relacji trade-offs? Jakie są ich zalety i wady?

Moim zdanie istnieje kilka sposobów na zmianę tej sytuacji. Należą do nich:

1. Przekonstruowanie maszyn i urządzeń wykorzystujących zamawiane łożyska, tak aby te zużywały się wolniej.

2. Zakup łożysk o większej trwałości.

3. Zmiana dostawcy towaru na dostawcę oferującego korzystniejsze warunki cenowe.

4. Wykorzystanie systemu Just in Time, dzięki któremu firma obniży koszty utrzymania zapasów, ponieważ poziom zapasów będzie utrzymywany na niskim poziomie. System ten w tym przypadku będzie miał dodatkową zaletę z tego względu, iż wymiana łożysk będzie planowaną naprawą maszyn i urządzeń, dzięki czemu będzie znany dokładny termin wymiany łożysk, co znacznie ułatwi ustalenie terminu dostawy. Minimalny zapas łożysk znajdujący się na terenie zakładu będzie wystarczający, w razie wystąpienia nagłej awarii. Wykorzystanie systemu Just in Time będzie wiązało się z częstszymi zamówieniami towaru w mniejszych partiach. Do zalet tego systemu należą: zmniejszenie wydatków związanych z utrzymaniem zapasów oraz zwolnienie przestrzeni magazynowej. Do wad Just in Time należy konieczność dokonywania częstszych zamówień.

Bibliografia

1. P. Murphy, D. Wood, " Nowoczesna Logistyka"

2. Czasopismo "Logistyka" nr.5/2005 oraz 1/2006, artykuł " Możliwości zastąpienia relacji trade-off relacją trade-up w logistyce i produkcji" cz.1 oraz cz.2.

Na podstawie czasopisma "Logistyka" 5/2005.

---