STUDIA
NAD
STAROPOLSKĄ
SZTUKĄ WOJENNĄ
TOM V
!"#$%"&'()*
ZBIGNIEWA HUNDERTA,
'&$!+&#,!)"-.&#/#)&0&#)%$-%1!#2!34
!53.6(.7##89:;
© Copyright
Autorzy
Wydawnictwo NapoleonV
Oświęcim 2017
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
© All right reserved
Na okładce:
Fragment obrazu Jana Samuela Mocka Kampament wojsk polskich
i saskich na polach Królikarni i Czerniakowa, 1732,
ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
Redakcja
Zbigniew Hundert, Jan Jerzy Sowa, Karol Żojdź
Redakcja techniczna:
Mateusz Bartel
Recenzja naukowa:
prof. dr hab. Marek Wagner
Strona internetowa wydawnictwa:
www.napoleonv.pl
Kontakt: napoleonv@o2.pl
Numer ISBN: 978-83-7889-240-3
Spis treści
Wykaz skrótów
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Wstęp
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
ROZPRAWY:
Aleksander Bołdyrew
Porządek obozowania w wojskowych pismach normatywnych
za ostatnich Jagiellonów
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
12
Anna Pieńkowska, Maciej Adam Pieńkowski
Spory o prerogatywy buławy wielkiej koronnej
w latach 1587–1589
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
Przemysław Gawron
Oblężenie i bitwa pod Kokenhausen (Koknese) 23 czerwca 1601 r.
w świetle źródeł z Rosyjskiej Biblioteki Narodowej
w Sankt-Petersburgu
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
Emil Kalinowski
Z dziejów elearów polskich – Idzi Kalinowski.
Część II: Konfederat, kondotier, infamis
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
70
Paweł Duda
Wojna o ujście Wisły w relacji i ocenie dyplomacji papieskiej.
Kampania zimowo-wiosenna 1627 roku
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
97
Aleksander Stankiewicz
Herkules sarmacki i światło Rzeczypospolitej. Wizerunek
Władysława IV Wazy w „Pharus Sarmatica” Bartłomieja
Paprockiego z roku 1633
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
119
Mariusz Balcerek
Szyk armii koronnej z 1635 czy 1655 roku?
Przyczynek do zagadnienia występowania błędów w albumie
„Ordres de Bataille” Eryka Jönssona Dahlberga
. . . . . . . . . . . . . . .
149
Zbigniew Chmiel
Znaczenie fortyfikacji stałych w działaniach wojennych w Koronie
w 1648 roku
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
165
Spis treści
6
Andrzej Adam Majewski
Paweł Jan Sapieha wobec stronnictwa dworskiego
w latach 1656–1660
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
199
Marek Groszkowski
Działalność Jana Zygmunta von Loebela jako komendanta Białej
Cerkwi w okresie kwiecień – grudzień 1670
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
235
Jan Jerzy Sowa
Jednostki komputowe Adama Mikołaja Sieniawskiego
do 1702 roku. Część II
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
247
MATERIAŁY:
Aleksander Smoliński
Narodziny oraz ewolucja europejskiego i polskiego munduru
wojskowego pomiędzy XVII a XIX wiekiem. Przyczynek
do dziejów kostiumologii wojskowej
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
266
Karol Żojdź
Spis towarzyszy z roty husarskiej Jana Karola Chodkiewicza,
uczestniczących w szturmie Moskwy
(10/11 października 1618 roku)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
306
Zbigniew Hundert
Komput wojska koronnego na potrzeby podziału hiberny
w 1686 roku
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
314
Biogramy Autorów
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
322
WYKAZ SKRÓTÓW
ADT (w ANK) – Archiwum Dzikowskie Tarnowskich
ADR – Archiwum Domu Radziwiłłów
AGAD – Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie
AGZ – Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum
tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie
ANK – Archiwum Narodowe w Krakowie
AP Gd. – Archiwum Państwowe w Gdańsku
APL – Archiwum Państwowe w Lublinie
AP Poznań – Archiwum Państwowe w Poznaniu
APP (w AGAD) – Archiwum Publiczne Potockich
AS (w ANK) – Archiwum Sanguszków
ASK (w AGAD) – Archiwum Skarbu Koronnego
ASV – Archivio Segreto Vaticano
ASW (w AGAD) – Akta Skarbowo-Wojskowe
ASWK – Akta Sejmikowe Województwa Krakowskiego
ASWPiK – Akta sejmikowe województwa poznańskiego i kaliskiego
AR (w AGAD) – Archiwum Radziwiłłów
B. Czart. – Biblioteka XX. Czartoryskich w Krakowie
BHS – „Biuletyn Historii Sztuki”
BJ – Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
BN – Biblioteka Narodowa w Warszawie
B. Ossol. – Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu
B. PAN Kórnik – Biblioteka Polskiej Akademii Nauk w Kórniku
B. PAU-PAN Kr. – Biblioteka Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Aka-
demii Nauk w Krakowie
BP Paryż – Biblioteka Polska w Paryżu
BOZ (w BN) – Biblioteka Ordynacji Zamojskiej
BUW – Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
CPH – „Czasopismo Prawno-Historyczne”
DBBTI – Documenta Bohemica Bellum Tricennale Illustrantia
DBI – Dizionario Biografico degli Italiani
KH – „Kwartalnik Historyczny”
LMAVB – Lietuvos Mokslų Akademijos Vrublevskių Biblioteka
LNA – Litterae Nuntiorum Apostolicorum historiam Ucrainae illustrantes
MHA – „Miscellanea Historico-Archivistica”
MK (w AGAD) – Metryka Koronna
Wykaz skrótów
8
MK LL (w AGAD) – Księgi poselstw (Libri Legationum)
PH – „Przegląd Historyczny”
PHW – „Przegląd Historyczno-Wojskowy”
PSB – „Polski Słownik Biograficzny”
RAS – Riksarkivet (Stockholm)
RHS – „Rocznik Historii Sztuki”
SA – Skoklosterarkivet
SMHW – „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”
TP (w B. PAU-PAN Kr) – Teki Pawińskiego
VL – Volumina Legum
VUB – Vilniaus Universiteto Biblioteka
ZC (w AGAD) – Zbiór Aleksandra Czołowskiego
АЮЗ – Акты относящиеся к истории южной и западой Росии
ЦДІАУК – Центральний державний історичний архів України, м. Київ
(Centralne Państwowe Historyczne Archiwum Ukrainy, Kijów)
ЦДІАУЛ – Центральний державний історичний архів України, м. Львів
(Centralne Państwowe Historyczne Archiwum Ukrainy, Lwów)
ЛННБУ – Львівська національна наукова бібліотека України імені Василя
Стефаника (Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy im. Wasyla
Stefanyka)
НГАБ – Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі, Мінск (Narodowe Histo-
ryczne Archiwum Białorusi, Mińsk)
РГАДА – Российский государственный архив древних актов, Москва (Ro-
syjskie Archiwum Państwowe Akt Dawnych, Moskwa)
РНБ – Российская национальная библиотека, Санкт-Петербург (Rosyjska
Biblioteka Narodowa, Sankt-Petersburg)
Zbigniew Hundert
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
KOMPUT WOJSKA KORONNEGO NA POTRZEBY PODZIAŁU
HIBERNY W 1686 ROKU
O
kres kampanii 1686 r. należy do jednego z najlepiej udokumentowanych,
zwłaszcza w aspekcie organizacji wojska koronnego. Do dyspozycji mamy
przede wszystkim księgę hetmańską Stanisława Jana Jabłonowskiego, która nie tyl-
ko zawiera dość precyzyjne i obfitujące w szczegóły rozkazy, ale także wykazy armii
koronnej w poszczególnych etapach działań roku 1686. W pierwszej kolejności
dysponujemy dokładnym podziałem na partie, które, zgodnie z rozkazami Jabło-
nowskiego
1
, miały zostać sformowane wczesną wiosną z jednostek ściąganych z leż
zimowych
2
; następnie dysponujemy wykazem oddziałów armii koronnej w trakcie
samej kampanii wojennej 1686 r. – gdzie chorągwie zaciągu polskiego pogrupowa-
ne były w pułki kawalerii
3
; a także, nieco różniący się w detalach, wykaz wojska
koronnego przygotowany na potrzeby podziału hiberny
4
.
Dzięki tej bazie dokumentacyjnej, kampania mołdawska Sobieskiego z 1686 r.
stała się przedmiotem szczegółowych badań jeszcze w okresie międzywojen-
nym. Zajmujący się szeroko tym problemem Czesław Chowaniec, nie tylko
przygotował wciąż zachowujące duże wartości poznawcze studium na temat
samej kampanii
5
, ale opublikował jeszcze źródła dotyczące wyprawy mołdaw-
skiej Jana III z 1686 r.
6
W wydaniu materiałów źródłowych znalazł się komput
wojska z czasu działań militarnych na obszarze hospodarstwa
7
. Niestety, edy-
cja komputu nie spełnia współczesnych standardów, przede wszystkim ze
względu na to, że nie zostały w niej zidentyfikowane osoby patronów jedno-
stek, wymienione w wykazie za pomocą sprawowanych urzędów. Komput
z czasu wyprawy wojennej doczekał się przedruku w reprincie pracy Chowań-
ca z 2015 r., ale podobnie – bez identyfikacji tytularnych zwierzchników cho-
1
Zob. rozkazy S.J. Jabłonowskiego dla Michała Floriana Rzewuskiego, Krzysztofa Skarbka, Andrze-
ja Dymideckiego, Krzysztofa Łaski, Szymona Baworowskiego, Szymona Zawiszy oraz Balcera Wilgi,
Busk 13 i 20 IV 1686, B. Ossol., nr 250/II, k. 38–39v, 41v–42.
2
Konnotacja chorągwi i regimentów wojska JKM i Rzptej na partie rozordynowanych pod różnemi kome-
[n]dami ex initiis kampaniej anni 1686, ibidem, k. 140–143.
3
Komput wojska JKM i Rzptej na kampanią in anno 1686, ibidem, k. 144–147.
4
Komput Wojska JKM i Rzptej na hibernę in anno 1686, ibidem, k. 148–151v.
5
Cz. Chowaniec, Wyprawa Sobieskiego do Mołdawii w 1686 r., PHW, t. IV, z. 1 (1931), s. 1–117.
6
Materiały do wyprawy Sobieskiego do Mołdawii w 1686 r., oprac. Cz. Chowaniec, ibidem, t. IV, z. 2
(1931), s. 305–329.
7
Ibidem, s. 323–329.
Komput wojska koronnego na potrzeby rozdziału hiberny w 1686 roku
315
rągwi i regimentów
8
. W niedawno opublikowanej pracy o jeździe kozackiej
w armii koronnej, został zamieszczony wykaz chorągwi kawalerii zaciągu pol-
skiego z czasu kampanii 1686 r., ale z racji, że autor bez refleksyjnie przepisał
edycję Chowańca, pozycja ta nic nowego nie wnosi
9
.
Bez wątpienia, w celu rozwinięcia badań nad organizacją armii koronnej
w „powiedeńskim” okresie rządów Jana III, potrzeba przygotować edycję kom-
putu z czasów wyprawy mołdawskiej 1686 r., zgodnie ze współczesnymi wy-
mogami. Niniejszym zdecydowałem się opublikować komput do hiberny, któ-
ry nieznacznie różnił się od wykazu wojska wydanego przez Chowańca.
W celu jednak ułatwienia korzystania z komputu z czasów wyprawy wojennej,
edycja wykazu wojska przygotowanego na potrzeby hiberny zawierać będzie
komentarze wskazujące wszelkie różnice pomiędzy nimi. Przy tym należy do-
dać, że komput na potrzeby hiberny nie zawierał doraźnych rozwiązań – jak np.
przydział poszczególnych chorągwi wołoskich do pułków jazdy zaciągu pol-
skiego, co tym bardziej przemawia za opublikowaniem właśnie jego. Na pewno
w przyszłości warto będzie go porównać z innymi materiałami, które przedsta-
wiają strukturę armii koronnej w 1686 r. – przede wszystkim z aktami komisji
radomskiej z 1686–1687. Na ich podstawie województwa i ziemie miały wy-
płacić jednostkom koronnym należności za czas służby w 1686 r. Materiały te
pozwalają nam wskazać wielkości popisowe oddziałów w poszczególnych
kwartałach oraz przydział konkretnych jednostek do województw i ziem, w ra-
mach repartycji
10
. Na podstawie, m.in. akt komisji radomskiej, swój wykaz
wojska koronnego w latach 1683–1689 sporządził Jan Wimmer. Jest to do-
tychczas jedne z głównych źródeł wiedzy na temat składu jednostkowego woj-
ska koronnego w „powiedeńskim” okresie rządów Jana III
11
. Dzieło to, choć
niezwykle ważne dla rozwoju polskiej historiografii wojskowej, nie jest wolne
od błędów – tym bardziej warto podać do druku jeden z komputów z 1686 r.,
aby pewne kwestie dotyczące samej kampanii mołdawskiej wyprostować.
W ostatnim czasie drukiem ukazała się również edycja materiałów do dziejów
wojny z Turcją w latach 1683–1699, w opracowaniu Marka Wagnera. Brak jest
w niej co prawda wykazów wojska z 1686 r.; zawiera jednak inne komputy,
które będzie można zestawić z poniższą publikacją źródłową
12
.
Niniejsza edycja została przygotowana według powszechnie stosowanych
norm w wydawnictwach źródłowych. Pisownia została uwspółcześniona, zaś
wszelkie informacje zawarte w nawiasach kwadratowych oraz przypisy są au-
torstwa edytora.
8
Cz. Chowaniec, Wyprawa Sobieskiego do Mołdawii w 1686 r., Oświęcim 2015, s. 114–122.
9
B. Głubisz, Jazda kozacka w armii koronnej 1549–1696, Poznań 2016, s. 243–246.
10
Likwidacja wojska JKM i Rzptej na trybunale radomskim anni 1686 z repartycjej sejmowej anni 1685
w Radomiu odprawiona, AGAD, ASW, dz. 86, nr 67.
11
J. Wimmer, Materiały do zagadnienia liczebności i organizacji armii koronnej w latach 1683–1689,
SMHW, t. VIII (1962), s. 243–279 (dalej: Materiały 1683–1689). Zob. też idem, Wojsko polskie
w drugiej połowie XVII wieku, Warszawa 1965, s. 216–220.
12
Źródła do dziejów wojny polsko-tureckiej w latach 1683–1699, oprac. M. Wagner, Oświęcim 2016.
Zbigniew Hundert
316
Komput Wojska JKM i Rzptej na hibernę in anno 1686
[Oryginał: B. Ossol., nr 250/II, k. 148–151v]
[k. 148]
[Pułk króla Jana III Sobieskiego]
Chorągwie husarskie
Najjaśniejszego króla jmści
200
Najjaśniejszego królewicza jmści Aleksandra
200
Jmp. [Samuela Prażmowskiego] wojewody płockiego
120
Jmp. [ Jana Wielopolskiego] kanclerza wielkiego koronnego
150
Jmp. [Marcina Zamoyskiego] podskarbiego wielkiego koronnego
150
Jmp. [ Józefa Karola Lubomirskiego] koniuszego koronnego
150
Jmp. [Michała Warszyckiego] miecznika koronnego
150
Chorągwie pancerne
Najjaśniejszego króla jmści
200
Jmp. [Władysława Łosia] w[ojewo]dy pomorskiego
150
Jmp. [Marcina Zamoyskiego] podskarbiego wielkiego koronnego
120
Jmp. [Michała Floriana Rzewuskiego] podskarbiego nadwornego koronnego
120
Jmp. [Mikołaja Daniłowicza] krajczego koronnego
120
Jmp. [ Józefa Karola Lubomirskiego] koniuszego koronnego
150
Jmp. [Michała Warszyckiego] miecznika koronnego
150
Jmp. [Marcjana Ścibora Chełmskiego] oboźnego koronnego
150
Jmp. [ Jana Koniecpolskiego] w[ojewo]dzica bełskiego
120
Jm. ks[iędza] [ Józefa Szumlańskiego] episkopa lwowskiego
120
Pułk najjaśniejszego królewicza jmści Jakuba
Chorągwie husarskie
[k. 148v]
Najjaśniejszego królewicza jmści
200
Jmp. [Stefana Branickiego] stolnika koronnego
150
Jmp. [Aleksandra Cetnera] starosty szczurowieckiego
100
Chorągwie pancerne
Jmp. [Melchiora Grudzińskiego] kasztelana sieradzkiego
120
Jmp. [Marcina Chomentowskiego] kasztelana żarnowskiego
120
Jmp. [Stanisława Opalińskiego] starosty nowomiejskiego
120
Jmp. [Pawła Prażmowskiego] starosty łomżyńskiego
120
Jmp. [Andrzeja Rzeczyckiego
13
] starosty rzeczyckiego
120
Jmp. [ Jana Reya] starosty sołotwińskiego
120
Jmp. [Szymona] Baworowskiego
100
Pułk jw. jmp. [Stanisława Jana Jabłonowskiego] w[ojewo]dy ruskiego,
H[etmana] W[ielkiego] K[oronnego]
Chorągwie husarskie
Samego jw. jmp. wdy ruskiego HWK
200
Ks. jmści [ Jana Małachowskiego] biskupa krakowskiego
120
Jmp. [Wacława Leszczyńskiego] w[ojewo]dy podlaskiego
120
Jmp. [ Jana Krzysztofa Gnińskiego] w[ojewo]dy bracławskiego
120
Jmp. [ Jana Dobrogosta Krasińskiego] referendarza koronnego
150
13
Materiały skarbowe w dalszym jednak ciągu rotmistrza tej jednostki odnotowują pod imieniem
Jan, nie Andrzej; zob. asygnację podskarbiego M. Zamoyskiego na chorągiew J. Rzeczyckiego na
zasługi za IV kwartał 1686, Radom 27 III 1687, AGAD, ASK, dz. VI, nr 24, f. 89.
Komput wojska koronnego na potrzeby rozdziału hiberny w 1686 roku
317
Jmp. [ Jana Stanisława Jabłonowskiego] w[ojewo]dzica ruskiego
120
Jmp. [Kazimierza Ludwika Bielińskiego] starosty malborskiego
120
Chorągwie pancerne
Samego jw. jmp. wdy ruskiego HWK
200
Ks. jmści Michała Czartoryskiego] w[ojewo]dy sandomierskiego
150
Jmp. [ Jerzego Wandalina Mniszcha] w[ojewo]dy wołyńskiego
120
Jmp. [Franciszka Dzieduszyckiego] kasztelana kijowskiego
120
Jmp. [Stefana Stanisława Czarnieckiego ] pisarza polnego koronnego
150
Jmp. [ Jana Stadnickiego] chorążego nadwornego koronnego
120
Jmp. [Aleksandra Chodorowskiego] podkomorzego lwowskiego
120
Jmp. [ Jana Andrzeja Sierakowskiego] podkomorzego bełskiego
120
Jmp. [Aleksandra Jabłonowskiego] w[ojewo]dzica ruskiego [młodszego]
120
[k. 149]
Ks. jmści Janusza [Wiśniowieckiego] w[ojewo]dzica bełskiego
14
150
Jmp. [Tomasza Działyńskiego] starosty bratiańskiego
120
Jmp. [Prokopa Jana Granowskiego] starosty żytomierskiego
100
Jmp. [ Jana Kazimierza] Wielhorskiego, kaszt[elani]ca wołyńskiego
100
Jmp. [Stefana] Ledóchowskiego, kaszt[elani]ca wołyńskiego
100
Jmp. wdzica kaliskiego
15
100
Pułk jw. jmp. [Andrzeja Potockiego] kasztelana krakowskiego,
H[etmana] P[olnego] K[oronnego]
Chorągwie husarskie
Samego jw. jmp. kasztelana krakowskiego HPK
200
Ks[iędza Stanisława Dąmbskiego] biskupa płockiego
100
Jmp. [Stanisława Herakliusza Lubomirskiego] marszałka wielkiego koronnego
120
Jmp. [Wojciecha Urbańskiego] kasztelana wieluńskiego
112
16
Jmp. [Adama Mikołaja Sieniawskiego] starosty lwowskiego
150
Jmp. [Mikołaja] Radeckiego, stolnika żydaczowskiego
100
Chorągwie pancerne
Samego jw. jmp. kasztelana krakowskiego HPK
200
Jmp. [Stefana Zahorowskiego] kasztelana wołyńskiego
120
14
W trakcie działań wojennych jeszcze chorągiew wojewody bełskiego, ks. Konstantego Wiśnio-
wieckiego, który zmarł w sierpniu 1686 r.; zob. I. Czamańska, Wiśniowieccy. Monografia rodu, Poznań
2007, s. 353.
15
Chorągwi tej nie było w pułku Jabłonowskiego w kompucie z czasu kampanii 1686 r. Na obecnym
etapie badań nie mamy pewności, kto krył się pod osobą wojewodzica kaliskiego, choć niewykluczo-
ne, że był nim 9-letni Stanisław Leszczyński, późniejszy król Polski. Pewnym jest jednak, że latem
1687 r. chorągiew wojewodzica objął biskup chełmiński Kazimierz Jan Opaliński (Connotatia popisu
wojska JKM i Rzptej kawaleriej die 20 July pod Jagielnicą odprawionego, 20 VII 1687, [w:] Źródła do
dziejów wojny…, s. 79). Inne materiały dowodzą, że biskup przejął chorągiew w 1687 r. po Aleksan-
drze Drzewickim, podkomorzym lubelskim, choć cały rok 1686 oddział ten nie był likwidowany
(J. Wimmer, Materiały 1683–1689, s. 266). Wiąże się to z informacją z komputu z czasu wyprawy
1686 r., że rota Drzewickiego została wówczas rozwiązana, choć porucznik i deputaci utrzymali pra-
wo do hiberny (B. Ossol., nr 250/II, k. 146v). Łącząc wymienione fakty można sądzić, że chorągiew
Drzewickiego zwinęła się w połowie roku 1686 – w końcu zgodnie z rozkazem z 13 IV miała wejść
w skład grupy M.F. Rzewuskiego (ibidem, k. 38, 140), ale ostatecznie, zapewne z inicjatywy Jabło-
nowskiego, postanowiono ją odtworzyć – w składzie pułku hetmańskiego, tylko że pod innym tytu-
larnym dowództwem. Nowy szef jednostki nie podołał zadaniu (jeśli był nim S. Leszczyński, to wina
spada na jego ojca Rafała), dlatego już latem 1687 r. chorągiew została objęta przez biskupa Opaliń-
skiego. Pod tym imieniem funkcjonowała w kompucie koronnym do 1693 r. (Z. Hundert, Wkład bi-
skupów polskich w obronność Rzeczypospolitej w czasach panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego
i Jana III Sobieskiego, [w:] Z dziejów wojskowości polskiej, red. D. Milewski, Kraków 2011, s. 71).
16
Etatowa wielkość tej jednostki wynosiła 120 koni.
Zbigniew Hundert
318
Jmp. [Franciszka Zygmunta Gałeckiego]
17
, kuchmistrza koronnego
150
Jmp. [Stanisława Cetnera] podkomorzego krzemienieckiego
100
Jmp. [Adama Mikołaja Sieniawskiego] starosty lwowskiego
150
Jmp. [ Józefa Potockiego] starosty halickiego
120
Jmp. [ Józefa Adama Lubowieckiego] starosty oświęcimskiego
100
Jmp. [Franciszka Makowieckiego] starosty trembowelskiego
100
Jmp. [Aleksandra Łaszcza] starosty grabowieckiego
100
Jmp. [Nikodema] Żaboklickiego, chorążego bracławskiego
120
Jmp. [Marcina] Bogusza, podstolego nowogrodzkiego
120
Jmp. [Stefana Potockiego] w[ojewo]dzica bracławskiego
120
Jmp. Stanisława Potockiego, kaszt[elani]ca kamienieckiego
120
[k. 149v]
Jmp. Aleksandra Potockiego, kaszt[elani]ca kamienieckiego
18
100
Jmp. [Mikołaja] Radeckiego, stolnika żydaczowskiego
120
Pułk jmp. [Szczęsnego Kazimierza Potockiego] w[ojewo]dy krakowskiego
Husar.: samego jmści
120
Pancer.: samego jmści
150
Jmp. [Hieronima Lanckorońskiego] podkomorzego podolskiego
100
Jmp. [Aleksandra Przyłuskiego]chorążego latyczowskiego
100
Pułk jmp. [Rafała Leszczyńskiego] w[ojewo]dy kaliskiego
Husar.: samego jmści
150
Pancer.:
Jmp. [Wojciecha Łubieńskiego] podstolego buskiego i sędziego wojskowego
120
Jmp. [ Jakuba Rokitnickiego] starosty dobrzyńskiego
100
Jmp. [Krzysztofa Łaski] stolnika kijowskiego
120
Jmp. [Dymitra] Jełowickiego
100
Jmp. [Aleksandra] Zaborowskiego
100
Pułk jmp. [Stefana Bidzińskiego] kasztelana sandomierskiego
19
Pancer.: samego jmp. kasztelana
150
Jmp. [Stanisława Tarły] kasztelana zawichojskiego
120
Jmp. [Kazimierza Widlicy Domaszewskiego] starosty łukowskiego
100
Jmp. [Stanisława Sariusza] Łazińskiego, skarbnika halickiego
120
Jmp. [Franciszka] Dunina, podstolego bełskiego
100
Jmp. [Marcina] Ubysza
100
Jmp. [Wojciecha] Ci[e]ńskiego
100
17
Wcześniej wojewody podolskiego Stanisława Karola Łużeckiego, który poległ w trakcie kampanii
mołdawskiej.
18
W trakcie kampanii jeszcze chorągiew Bogusława Potockiego, podkomorzyca halickiego.
19
W kompucie ukazującym skład pułku Bidzińskiego na czas kampanii 1686 r. znalazły się jeszcze
dwie roty wołoskie: Józefa Modzelewskiego oraz samego Bidzińskiego pod Jonakim Froneckim.
Komput wojska koronnego na potrzeby rozdziału hiberny w 1686 roku
319
Pułk jmp. [Stanisława Zygmunta Druszkiewicza] kasztelana chełmskiego
20
[k. 150]
Pancer.: samego jmp. kasztelana
120
Jmp. [Stefana] Górskiego, podczaszego kijowskiego
100
Pułk jmp. [Hieronima Augustyna Lubomirskiego]
marszałka nadwornego koronnego
Pancer.: samego jmp. marszałka
200
Jm. ks[iędza Stanisława Witwickiego] biskupa łuckiego
100
Jmp. [Mikołaja Szczawińskiego] starosty łęczyckiego
100
Jmp. [Władysława Morsztyna] starosty kowalskiego
120
Jmp. [Franciszka Lubomirskiego] starosty olsztyńskiego
150
Jmp. [ Jerzego Dominika Lubomirskiego] starosty kazimierskiego
150
Jmp. [Felicjana] Białogłowskiego
100
Pułk jmp. [Atanazego Miączyńskiego] łowczego koronnego
21
Pancer.: samego jmści
150
Jmp. Andrzeja Miączyńskiego, cześnika płockiego
100
Jmp. Stanisława Miączyńskiego, cześnika mielnickiego
100
Pułk jmp. [Michała Zbrożka] strażnika wojskowego
22
Pancer.: samego jmści
150
Jmp. [ Jerzego] Skarżyńskiego
100
Jmp. [ Jakuba] Olewińskiego
80
Pułk jmp. [Tomasza Karczewskiego] oboźnego wojskowego
23
Pancer.: samego jmści
150
Jmp. [Andrzeja] Dymideckiego
100
Jmp. [Marcina] Pakosze[w]skiego
100
Arkabuzeria
Najjaśniejszego króla jmści
300
Jw. jmp. [Stanisława Jana Jabłonowskiego] wdy ruskiego, HWK
200
Jw. jmp. [Andrzeja Potockiego] kasztelana krakowskiego, HPK
200
[k. 150v]
Chorągwie wołoskie
Jw. jmp. [Stanisława J. Jabłonowskiego] wdy ruskiego, HWK:
20
W kompucie ukazującym skład wojska koronnego na czas kampanii 1686 r. ten pułk nie występo-
wał. Uwzględniono w nim jedynie chorągwie, które z Druszkiewiczem zostały bronić pogranicza.
Były to roty samego kasztelana oraz podczaszego kijowskiego Górskiego (a więc pułk Druszkiewi-
cza), ponadto chorągwie Marcina Ubysza (pułk Bidzińskiego), Jakuba Olewińskiego (pułk Zbroż-
ka) i Szymona Baworowskiego (pułk królewicza Jakuba).
21
W kompucie ukazującym skład pułku Miączyńskiego na czas kampanii 1686 r. znalazło się jeszcze
5 rot wołoskich: Pawła Drozdowskiego, Andrzeja Jeżowskiego, Michała Czerkasa, Balcera Bełchac-
kiego i Stanisława Golińskiego
22
W kompucie ukazującym skład pułku Zbrożka na czas kampanii 1686 r. znalazły się jeszcze 4 roty
wołoskie: samego Zbrożka, Jana Bruckiego, Szymona Zawiszy i Balcera Wilgi.
23
W kompucie ukazującym skład pułku Karczewskiego na czas kampanii 1686 r. znalazły się jeszcze 3 roty
wołoskie: samego Karczewskiego, Michała Iskry i Demiana Ruszczyca. Cz. Chowaniec w swoich pracach
myli oboźnego wojskowego Karczewskiego z oboźnym koronnym Marcjanem Ściborem Chełmskim. Po-
dobnie, myli tego ostatniego z jego rodzonym bratem – podstolim sandomierskim Andrzejem Chełmskim,
porucznikiem chorągwi husarskiej S.J. Jabłonowskiego i dowódcą pułku jazdy hetmana wielkiego.
Zbigniew Hundert
320
pod jmp. Demianem Ruszczycem
80
pod jmp. [Michałem] Iskrą
100
pod jmp. [Andrzejem] Dobroskim
100
pod jmp. Romanem Ruszczycem
80
pod jmp. [Aleksandrem] Dawidenkiem
70
Jw. jmp. [Andrzeja Potockiego] kasztelana krakowskiego, HPK:
pod jmp. [Leonem] Ejsmuntem
80
pod jmp. [Konstantym] Zahoroskim
60
pod jmp. Stefanem Ruszczycem
50
pod jmp. [Konstantym] Turkułłem
60
jmp. [Szczęsnego K. Potockiego] wdy krakowskiego
pod jmp. [Marcjanem ( Janem?)] Gostkowskim
70
Jmp. [Stefana Bidzińskiego] kasztelana sandomierskiego
pod jmp. Jonakim [Froneckim]
80
Jmp. [ Jana Andrzeja Sierakowskiego] podkomorzego bełskiego
pod jmp. [Bohdanem] Akcentym
70
Jmp. [Michała Zbrożka] strażnika wojskowego
100
Jmp. [Tomasza Karczewskiego] oboźnego wojskowego
100
Jmp. [ Jana] Brudzkiego
100
Jmp. [Pawła] Drozdowskiego
80
Jmp. [Andrzeja] Jeżowskiego
100
Jmp. [Szymona] Zawiszy
100
Jmp. [Balcera (Baltazara)] Wilgi
80
Jmp. [Balcera] Bełchackiego
80
Jmp. [Michała] Czerkasa
24
80
Jmp. [ Józefa] Modzelewskiego
70
Na praesidium Białej Cerkwi pod jmp. [Stanisławem] Kobielskim
100
Chorągwie tatarskie
Pana [Samuela] Koryckiego
120
Pana [Samuela] Krzeczowskiego
120
Pana Holejowskiego
100
Pana [Samuela] Romanowskiego
100
[k. 151]
Regimenty piesze
Najjaśniejszego króla jmści
600
Najjaśniejszej królowej jej mości [Marii Kazimiery]
380
25
Najjaśniejszego królewicza jmści [ Jakuba] pod jmp. [Otto von] Seswegenem
z frejkompanią pod jmp. [ Janem Łąckim] podkomorzym wschowskim
590
Jw. jmp. [Stanisława Jana Jabłonowskiego] wdy ruskiego, HWK
600
Jw. jmp. [Andrzeja Potockiego] kasztelana krakowskiego, HPK
600
Jmp [Marcina Kątskiego] wdy kijowskiego
600
Jmp. [Ludwika] Conte de Maligny [d’Arquien]
390
24
Na ogół rotmistrza Czerkasa z lat 80. i 90. XVII w. identyfikuje się z osobą Gabriela Temruka, który
miał chorągiew wołoską w kompucie koronnym w latach 60. i 70. Asygnacja skarbowa, wydana przez
podskarbiego Zamoyskiego w Radomiu 27 III 1687 (AGAD, ASK, dz. VI, nr 24, f. 95) dowodzi jednak,
że już w trakcie kampanii mołdawskiej rotmistrzem był nie Gabriel Temruk Czerkas, a jego syn Michał.
25
W kompucie na kampanię 1686 r. podany łącznie z frejkompanią starosty wiślickiego Franciszka
Dönhoffa 100 porcji. Cz. Chowaniec błędnie odczytał dowódcę tej frejkompanii jako starostę wi-
skiego (Materiały do kampanii…, s. 328).
Komput wojska koronnego na potrzeby rozdziału hiberny w 1686 roku
321
Jmp. [Kazimierza Zamoyskiego] kasztelana halickiego
280
Ks. jmści kurlandzkiego [Ferdynanda Kettlera]
840
Jmp. [Otto Fryderyka von Felkersamba] wdy czernihowskiego
390
Ks. jmści [Konstantego Wiśniowieckiego] wdy bełskiego
380
Jmp. [Szczęsnego K. Potockiego] wdy krakowskiego
380
Jmp. [Marcina Zamoyskiego] podskarbiego wielkiego koronnego
380
Jmp. [Ernesta] Rappa na Białej Cerkwi
380
Jmp. [Hieronima A. Lubomirskiego] marszałka nadwornego koronnego
390
Jmp. [Wacława] Dobszyca
390
Jmp. [Fryderyka von der] Gr[o]ebena
380
Jmp. [Aleksandra Cetnera] starosty szczurowieckiego
280
Jmp. [Stanisława H. Lubomirskiego] marszałka wielkiego koronnego
280
Jmp. [ Jana Wielopolskiego] kanclerza wielkiego koronnego
390
Jmp. [ Jana D. Krasińskiego] referendarza koronnego
300
Jmp. [Rafała Leszczyńskiego] wdy kaliskiego
300
Jmp. [ Józefa Lubomirskiego] koniuszego koronnego
280
Jmp. [Wacława] Szczuki, stolnika wiskiego
280
Jmp. [Michała Warszyckiego] miecznika koronnego
180
Jmp. [Stefana Leszczyńskiego] starosty kamionackiego
380
Jmp. [ Jana] Berensa
280
Jmp. Berenfuira [Gaspara Jost de Bernefour]
180
Jmp. [ Jana Butlera] starosty nowskiego
180
Jmp. [Adama M. Sieniawskiego] starosty lwowskiego
380
Jmp. [ Jana Gnińskiego] wdy bracławskiego
390
Jmp. [Franciszka Lanckorońskiego] starosty stobnickiego
180
Jmp. [Mikołaja] Radeckiego, stolnika żydaczowskiego
26
180
[k. 151v]
frejkompania jmp. [Stefana Potockiego] wojewodzica bracławskiego
100
frejkompania jmp. [Franciszka Dönhoffa] starosty wiślickiego
100
Regimenty dragońskie
Najjaśniejszego króla jmści
1000
Jw. jmp. [Stanisława J. Jabłonowskiego] wdy ruskiego, HWK
600
Jw. jmp. [Andrzeja Potockiego] kasztelana krakowskiego, HPK
600
Jmp. [Stefana Bidzińskiego] kasztelana sandomierskiego
600
Jmp. [Marcjana Ścibora Chełmskiego] oboźnego koronnego
480
Jmp. [Stefana Branickiego] stolnika koronnego
400
Jmp. [Wojciecha Urbańskiego] kasztelana wieluńskiego
200
Jmp. [Atanazego Miączyńskiego] łowczego koronnego
100
Jmp. [Stanisława Z. Druszkiewicza] kasztelana chełmskiego
100
Artyleriej koronnej
90
Piechoty węgierskie
Jw. jmp. [Stanisława J. Jabłonowskiego] wdy ruskiego, HWK
300
Jw. jmp. [Andrzeja Potockiego] kasztelana krakowskiego, HPK
200
Praesidia zamku:
-
krakowskiego
100
-
lubowlskiego
100
26
Wcześniej wojewody podolskiego Stanisława Karola Łużeckiego, który poległ w trakcie kampanii
mołdawskiej.