Œlady linii papilarnych s¹ przewa¿-

nie niewidoczne i dlatego do ich
ujawnienia stosuje siê nastêpuj¹ce
metody wizualizacji:

metody optyczne,

metody fizyczne,

metody chemiczne,

metody fizykochemiczne.
Do metod fizykochemicznych wy-

korzystuje siê estry kwasu cyjano-
akrylowego. Jest to najczêœciej sto-
sowany sposób ujawniania œladów li-
nii papilarnych w warunkach labora-
toryjnych na powierzchniach nie-
ch³onnych. Cyjanoakrylowa metoda
ujawniania œladów linii papilarnych
zosta³a wynaleziona w 1978 r. w Od-
dziale Identyfikacji Kryminalnej Ja-
poñskiej Policji Narodowej.

Œlady linii papilarnych ujawnione

za pomoc¹ estrów kwasu cyjanoakry-
lowego charakteryzuj¹ siê z regu³y
bardzo du¿¹ czytelnoœci¹. Zdarza siê
jednak, ¿e œlady ujawnione ww. me-
tod¹ s¹ ma³o czytelne b¹dŸ w ogóle
niewidoczne. W takich przypadkach
niezbêdne jest zastosowanie œrod-
ków kontrastuj¹cych, do których na-
le¿y zaliczyæ:

barwniki fluorescencyjne,

czerñ sudanow¹,

SPR,

fiolet krystaliczny,

proszki daktyloskopijne.
Œlady linii papilarnych ujawnione

metod¹ cyjanoakrylow¹, a nastêpnie
skontrastowane ww. œrodkami naj-
czêœciej zabezpiecza siê fotograficz-
nie.

Zdarza siê jednak, ¿e eksperci

i technicy kryminalistyki ujawniaj¹
œlady linii papilarnych, których prawi-
d³owe zarejestrowanie fotograficzne

jest utrudnione b¹dŸ uniemo¿liwione
specyficznym kszta³tem pod³o¿a lub
niedostêpnym umiejscowieniem œla-
du (np. przedmioty owalne, we-
wnêtrzna strona kab³¹ka mechani-
zmu spustowego broni, jêzyk spusto-
wy). Istnieje wtedy koniecznoϾ za-
stosowania metod, które umo¿liwi³y-
by uzyskanie pe³nego, prawid³owego
obrazu œladu. Dlatego te¿ w laborato-
rium kryminalistycznym KWP
w Gdañsku podjêto próbê sprawdze-
nia, czy istnieje mo¿liwoœæ zabezpie-
czenia œladów linii papilarnych ujaw-
nionych cyjanoakrylanem oraz pod-
danych dzia³aniu barwników fluore-
scencyjnych poprzez przeniesienie
ich na folie daktyloskopijne. Gdyby
przeniesienie œladów na folie by³o
mo¿liwe, istniej¹ce problemy by³yby
rozwi¹zywalne.

Przebieg badañ

Badania przeprowadzono na

trzech rodzajach pod³o¿y: szkle, two-
rzywie sztucznym i metalu (puszka
po piwie). Wszystkie pod³o¿a by³y
p³askie i g³adkie.

Proces ujawniania œladów linii pa-

pilarnych przeprowadzono w komo-
rze KSX 213 przy wilgotnoœci 80%
i temperaturze parowania cyjano-
akrylanu 120

o

C.

Do ujawniania œladów wykorzysta-

no foliê cyjanoakrylow¹ Hard Eviden-
ce firmy Loctite.

Kontrastowania ujawnionych me-

tod¹ cyjanoakrylow¹ œladów linii pa-
pilarnych dokonano, wykorzystuj¹c
kolejno nastêpuj¹ce barwniki fluore-
scencyjne:

Ardrox,

Basic Yellow 40,

safraninê.
Œlady linii papilarnych ujawnione

metod¹ cyjanoakrylow¹, jak równie¿
skontrastowane ww. œrodkami ka¿do-
razowo fotografowano i zabezpiecza-
no na foliach daktyloskopijnych.
W badaniach tych wykorzystano folie
daktyloskopijne ¿elatynowe firmy
BVDA (bia³¹, czarn¹, przezroczyst¹).
Kawa³ki folii przyklejano do ujawnio-
nych œladów, równomiernie dociska-
no, a po ok. 1 min odklejano. Foto-
gramy œladów wykonywano bezpo-
œrednio z folii bez „koszulek”. Przy
szczególnie trudnych kszta³tach pod-
³o¿y do zabezpieczania œladów mo¿-
na pos³ugiwaæ siê warstw¹ ¿elatyny
oddzielon¹ od pod³o¿a folii czarnej
lub bia³ej.

W oglêdzinach œladów linii papilar-

nych ujawnionych, skontrastowanych
i przeniesionych na foliê daktylosko-
pijn¹ wykorzystano oœwietlacz krymi-
nalistyczny typu Multikolor 10Xe.

W zale¿noœci od zastosowanego

barwnika do oglêdzin fluorescencyj-
nych u¿yto odpowiednich d³ugoœci
œwiat³a wzbudzaj¹cego oraz filtrów
oglêdzinowych:

do œladów kontrastowanych Ar-

droksem i Basic Yellow – 40–350 nm
(œwiat³o UV) oraz bezbarwny filtr
oglêdzinowy,

do œladów kontrastowanych sa-

franin¹ – 505 nm oraz filtr oglêdzino-
wy pomarañczowy.

Na podstawie wstêpnych badañ

stwierdzono, ¿e:

istnieje mo¿liwoœæ przeniesienia

œladów linii papilarnych ujawnionych
cyjanoakrylanem oraz œladów kontra-
stowanych nastêpnie barwnikami flu-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

33

Z PRAKTYKI

Przenoszenie na folie daktyloskopijne
œladów linii papilarnych
ujawnionych cyjanoakrylanem oraz poddanych
dzia³aniu barwników fluorescencyjnych

orescencyjnymi na bia³e i czarne folie
daktyloskopijne;

na foliê przezroczyst¹ nie mo¿-

na przenieœæ œladów linii papilarnych
ujawnionych cyjanoakrylanem ani
œladów kontrastowanych nastêpnie
barwnikami fluorescencyjnymi (brak
czytelnoœci). Z tego powodu folii tej
nie wykorzystywano w dalszych ba-
daniach;

œlady linii papilarnych kontrasto-

wane safranin¹ nie wykazuj¹ fluore-
scencji po przeniesieniu na czarn¹
foliê daktyloskopijn¹. Dlatego w dal-
szych badaniach do zabezpieczania
tych œladów u¿ywano tylko folii bia³ej;

œlady linii papilarnych ujawnione

za pomoc¹ cyjano-
akrylanu oraz kon-
trastowane Ardrok-
sem i Basic Yellow
40 najlepiej zabez-
pieczaæ na czarn¹
foliê daktyloskopij-
n¹, gdy¿ œlady takie
dobrze kontrastuj¹
z kolorem folii.

W dalszej kolej-

noœci przyst¹piono
do badañ szczegó-
³owych, w których
porównywano czy-
telnoœæ œladów linii
papilarnych ujawnio-
nych za pomoc¹ es-
trów kwasu cyjano-
akrylowego i kontra-
stowanych barwni-
kami fluorescencyj-
nymi z tymi samymi
œladami przeniesio-
nymi na foliê dakty-
loskopijn¹.

Badania te rozpo-

czêto od pozosta-
wienia œladów linii
papilarnych na przy-
gotowanych prób-
kach pod³o¿y. Po
up³ywie 72 h próbki
umieszczono w ko-
morze KSX 213
w celu wizualizacji

pozostawionych na nich œladów linii
papilarnych w parach kleju cyjano-
akrylowego. Zakoñczywszy proces
wizualizacji, wybrano po jednej prób-
ce z ka¿dego rodzaju pod³o¿a i ujaw-
nione na nich œlady sfotografowano
(ryc. 1, 3, 5). Ujawnione œlady cha-
rakteryzowa³y siê bardzo dobr¹ czy-
telnoœci¹. Nastêpnie œlady te przenie-
siono na czarn¹ foliê daktyloskopijn¹.
Przeniesione œlady sfotografowano
(ryc. 2, 4, 6). Porównuj¹c fotogramy,
mo¿na dostrzec wyraŸnie, ¿e czytel-
noœæ sfotografowanych œladów z folii
jest nieznacznie gorsza od œladów
sfotografowanych bezpoœrednio
z próbek. Rodzaj pod³o¿a danej prób-

ki nie wp³yn¹³ na jakoœæ œladu prze-
niesionego na foliê daktyloskopijn¹.
Zaobserwowano, ¿e o jakoœci œladu
przeniesionego na foliê decyduje gru-
boϾ warstwy kleju cyjanoakrylowe-
go, która osadzi³a siê na ujawnianym
œladzie linii papilarnych.

Zgodnie z za³o¿on¹ kolejnoœci¹

postêpowania na ujawnione cyjano-
akrylanem œlady rozpylono Ardrox.
Skontrastowane w ten sposób œlady
sfotografowano (ryc. 7, 9, 11), a na-
stêpnie przeniesiono na czarn¹ foliê
daktyloskopijn¹. Przeniesione œlady
sfotografowano (ryc. 8, 10, 12). Na
przedstawionych fotogramach obser-
wuje siê nieznaczne pogorszenie

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

34

Z PRAKTYKI

Ryc. 1, 3, 5. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem (1 – tworzywo sztuczne, 3 – metal, 5 – szk³o)
Fig. 1, 3, 5. Fingermarks developed with cyanoacrylate (1 – plastic, 3 – metal, 5 – glass)

Ryc. 2, 4, 6. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem – po przeniesieniu na folie daktyloskopijne (2 – tworzywo
sztuczne, 4 – metal, 6 – szk³o)
Fig. 2, 4, 6. Fingermarks developed with cyanoacrylate lifted on foils (2 – plastic, 4 – metal, 6 – glass)

czytelnoœci œla-
dów przeniesio-
nych na folie. Naj-
wiêksz¹ utratê
czytelnoœci mo¿-
na zaobserwo-
waæ w przypadku
œladu ujawnione-
go na tworzywie
sztucznym.

Aby przejϾ do

kolejnego etapu
badañ, sp³ukano
metanolem na-
niesiony wcze-
œniej na próbki Ar-
drox, po czym na
te same œlady
rozpylono Basic
Yellow 40 (ryc.
13, 15, 17). Za-
barwione œlady
przeniesiono na
czarn¹ foliê dak-
tyloskopijn¹ (ryc.
14, 16, 18). Jak
widaæ na wykona-
nych fotogra-
mach, œlady prze-
niesione na foliê
zarówno z meta-
lu, jak i ze szk³a,
podobnie jak
w

poprzednich

przypadkach, wy-
kazuj¹ nieznacz-
nie gorsz¹ czytel-
noϾ. Natomiast
czytelnoœæ œladu
linii papilarnych
ujawnionego na
próbce z tworzy-
wa sztucznego
i przeniesionego
na foliê daktylo-
skopijn¹ jest
praktycznie taka
sama.

Po zakoñcze-

niu doœwiadczeñ
z wykorzystaniem
Basic Yellow 40
sp³ukano próbki

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

35

Z PRAKTYKI

Ryc. 7, 9, 11. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem i kontrastowane Ardroksem (7 – tworzywo sztuczne, 9 – metal,
11 – szk³o)
Fig. 7, 9, 11. Fingermarks developed with cyanoacrylate and enhanced with Ardrox (7 – plastic, 9 – metal, 11 – glass)

Ryc. 8, 10, 12. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem i kontrastowane Ardroksem – po przeniesieniu na folie daktylo-
skopijne (8 – tworzywo sztuczne, 10 – metal, 12 – szk³o)
Fig. 8, 10, 12. Fingermarks developed with cyanoacrylate, enhanced with Ardrox and lifted on foils (8 – plastic, 10 – metal, 12 –
glass)

Ryc. 13, 15, 17. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem i kontrastowane Basic Yellow 40 (13 – tworzywo sztuczne, 15
– metal, 17 – szk³o)
Fig. 13, 15, 17. Fingermarks developed with cyanoacrylate and enhanced with Basic Yellow (13 – plastic, 15 – metal, 17 – glass)

metanolem, a na œla-
dy rozpylono safrani-
nê (ryc. 19, 21, 23).
Skontrastowane sa-
franin¹ œlady prze-
niesiono na bia³¹ fo-
liê daktyloskopijn¹
(ryc. 20, 22, 24). Jak
widaæ na przedsta-
wionych fotogra-
mach, œlady przenie-
sione na foliê wyka-
zuj¹ znaczn¹ utratê
czytelnoœci. Ponadto
na œladach przenie-
sionych na foliê dak-
tyloskopijn¹ wystê-
puj¹ plamy, które do-
datkowo obni¿aj¹ ja-
koœæ tych œladów.
Z tych wzglêdów nie
nale¿y stosowaæ sa-
franiny do kontrasto-
wania œladów linii
papilarnych, które
zaplanowano prze-
nieϾ na folie dakty-
loskopijne.

Wnioski z badañ

1. Istnieje mo¿li-

woϾ przeniesienia
na folie daktylosko-
pijne œladów linii pa-
pilarnych ujawnio-
nych cyjanoakryla-
nem oraz œladów
kontrastowanych na-
stêpnie barwnikami
fluorescencyjnymi.

2. Do przenosze-

nia œladów ujawnio-
nych cyjanoakryla-
nem kontrastowa-
nych Ardroksem
i Basic Yellow 40 na-
le¿y wykorzystywaæ
foliê czarn¹, gdy¿
œlady takie bardzo
dobrze kontrastuj¹
z kolorem folii.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

36

Z PRAKTYKI

Ryc. 14, 16, 18. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem i kontrastowane Basic Yellow 40 – po przeniesieniu na fo-
lie daktyloskopijne (14 – tworzywo sztuczne, 16 – metal, 18 – szk³o)
Fig. 14, 16, 18. Fingermarks developed with cyanoacrylate and contrasted with Basic Yellow 40 and lifted on foils (14 –
plastic, 16 – metal, 18 – glass)

Ryc. 19, 21, 23. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem i kontrastowane safranin¹ (19 – tworzywo sztuczne, 21 –
metal, 23 – szk³o)
Fig. 19, 21, 23. Fingermarks developed with cyanoacrylate and enhanced with saphranine (19 – plastic, 21 – metal, 23 –
glass)

Ryc. 20, 22, 24. Œlady linii papilarnych ujawnione cyjanoakrylanem i kontrastowane safranin¹ (20 – tworzywo sztuczne, 22 –
metal, 24 – szk³o) po przeniesieniu na folie daktyloskopijne
Fig. 20, 22, 24. Fingermarks developed with cyanoacrylate and enhanced with saphranine and lifted on foils (20 – plastic, 22 –
metal, 24 – glass)

3. Nie nale¿y stosowaæ safraniny

do kontrastowania œladów, które pla-
nuje siê przenieœæ na folie daktylo-
skopijne (pomimo mo¿liwoœci prze-
niesienia tych œladów na foliê bia³¹
nastêpuje znaczna utrata ich czytel-
noœci).

4. Œlady linii papilarnych ujawnio-

ne cyjanoakrylanem oraz œlady kon-
trastowane nastêpnie barwnikami flu-
orescencyjnymi przeniesione na foliê
przezroczyst¹ s¹ nieczytelne.

5. Niewielka utrata czytelnoœci œla-

dów przeniesionych na folie daktylo-
skopijne (z wyj¹tkiem œladów kontra-
stowanych safranin¹) zachêca do
stosowania opisanej metody w przy-
padku gdy kszta³t przedmiotu, na któ-
rym ujawniono œlady linii papilarnych,
lub umiejscowienie œladów utrudnia
b¹dŸ uniemo¿liwia prawid³owe wyko-
nanie fotogramów.

6. Decyduj¹cy wp³yw na czytel-

noœæ œladów linii papilarnych ujawnio-
nych cyjanoakrylanem oraz œladów
kontrastowanych nastêpnie barwni-
kami fluorescencyjnymi i przeniesio-
nych na foliê daktyloskopijn¹ ma
iloϾ cyjanoakrylanu osadzonego na
ujawnionym œladzie.

BIBLIOGRAFIA

1. Baniuk K.: Folia cyjanoakrylowa –

nowy œrodek do ujawniania œladów linii
papilarnych, „Problemy Kryminalistyki”
1988, nr 179, s. 24–31.

2. Moszczyñski J.: Daktyloskopia,

Wydawnictwo CLK KGP, Warszawa 1997.

3. Moszczyñski J.: Wykorzystanie

metod fluorescencyjnych w daktyloskopii,
„Problemy Kryminalistyki” 1996, nr 211,
s. 37–48.

4. Rybczyñska-Królik M.: Zastoso-

wanie kleju cyjanoakrylowego do ujawnia-
nia œladów linii papilarnych, „Problemy
Kryminalistyki” 1987, nr 178, s. 419–426.

Tomasz Malinowski

zdj.: autor

Impulsem do napisania niniejsze-

go artyku³u by³y spostrze¿enia po-
czynione przez autora w ci¹gu wielo-
letniej praktyki w badaniach mecha-
noskopijnych oraz wyniki ekspertyz
kryminalistycznych przeprowadzo-
nych w Wydziale Mechanoskopii
i Balistyki Centralnego Laboratorium
Kryminalistycznego Komendy G³ów-
nej Policji w Warszawie, a tak¿e fakt,
¿e nie wszystkie jednostki Policji wy-
korzystuj¹ mo¿liwoœci wykrywcze,
które stwarzaj¹ prowadzone zbiory
kryminalistyczne.

Celem opracowania jest przedsta-

wianie zagadnieñ zwi¹zanych z iden-
tyfikacj¹ mechanoskopijn¹ w sposób
zrozumia³y, prosty i przystêpny dla
m³odego pokolenia adeptów badañ
mechanoskopijnych oraz organów
œcigania i wymiaru sprawiedliwoœci,
a jednoczeœnie udostêpnienie cieka-
wych wyników badañ pozosta³ym
ekspertom mechanoskopii.

W Wydziale Mechanoskopii i Bali-

styki CLK KGP w Warszawie prowa-
dzony jest zbiór wk³adek z³amanych
zabezpieczanych na miejscach zda-
rzeñ. W zbiorze rejestrowane s¹ œla-
dy narzêdzi znajduj¹ce siê na po-
wierzchniach zewnêtrznych wk³adek
bêbenkowych montowanych w zam-
kach budowlanych wpuszczanych,
które zosta³y zabezpieczone w trak-
cie przeprowadzanych oglêdzin
miejsc kradzie¿y z w³amaniem do
mieszkañ, sklepów, instytucji pañ-
stwowych i prywatnych. Zabezpie-
czone przez techników kryminalistyki
z³amane wk³adki zamków przesy³ane
s¹ do Wydzia³u Mechanoskopii i Bali-
styki CLK KGP w Warszawie w celu
zarejestrowania w zbiorze i porówna-
nia z wk³adkami ju¿ znajduj¹cymi siê
w zbiorze.

Jednym z podstawowych zadañ

badañ mechanoskopijnych jest iden-
tyfikacja narzêdzi na podstawie pozo-
stawionych przez te narzêdzia œla-
dów na miejscach przestêpstw. Zale-
tê badañ mechanoskopijnych stano-
wi fakt, ¿e stosowane metody badaw-
cze nie niszcz¹ œladów bêd¹cych
przedmiotem ekspertyz kryminali-
stycznych i s¹ (w ka¿dej chwili) po-
wtarzalne i odtwarzalne. Mo¿liwoœci
identyfikacyjne uzale¿nione s¹ od ilo-
œci, wyrazistoœci i charakteru odwzo-
rowanych cech indywidualnych dane-
go narzêdzia.

Narzêdzia u¿ywane przez spraw-

ców s¹ niejednokrotnie wykorzysty-
wane do pope³nienia wielu prze-
stêpstw. Ustalenie, czy sprawca po-
s³u¿y³ siê tym samym narzêdziem,
a nastêpnie identyfikacja tego narzê-
dzia przebiegaj¹ zgodnie z okreœlon¹
procedur¹ badawcz¹. W pierwszej
kolejnoœci przeprowadza siê identyfi-
kacjê grupow¹ polegaj¹c¹ na wyty-
powaniu na podstawie œladu rodzaju
u¿ytego narzêdzia oraz okreœla siê
jego kszta³t, wymiar i rodzaj obróbki
powierzchni roboczej. S¹ to cechy
nabyte podczas procesu produkcyj-
nego.

Po ustaleniu ewentualnej zgodno-

œci cech produkcyjnych (grupowych),
stwierdzonych na zabezpieczonym
œladzie oraz wystêpuj¹cych na wyty-
powanym narzêdziu, dokonuje siê
identyfikacji indywidualnej. W trakcie
u¿ytkowania narzêdzie dodatkowo
nabywa cech indywidualnych w po-
staci ubytków, zarysowañ i naddat-
ków. Identyfikacja indywidualna pole-
ga na ustaleniu zgodnoœci nabytych
cech pomiêdzy œladami zabezpieczo-
nymi z ró¿nych miejsc zdarzeñ lub
œladami dowodowymi a œladami

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

37

Z PRAKTYKI

Zmiana cech
indywidualnych narzêdzia
w trakcie jego u¿ytkowania

próbnymi wykonanymi zabezpieczo-
nymi narzêdziami porównawczymi.
Zgodnoœci te ustala siê przez porów-
nanie kszta³tów, przebiegów i usytu-
owania nabytych cech indywidual-
nych. Zdarza siê jednak czêsto, ¿e
u¿ywane narzêdzie nabywa nowych

cech indywidualnych, nie trac¹c przy
tym czêœci starych cech.

Poni¿ej przedstawiono przyk³ad

zmian cech indywidualnych narzê-
dzia w trakcie jego u¿ytkowania. Opi-
sane œlady zosta³y zabezpieczone
w trakcie oglêdzin miejsc zdarzeñ na

terenie kilku województw w okresie
ok. 5 miesiêcy.

Wszystkie przedstawione zdjêcia

zosta³y wykonane w tym samym po-
wiêkszeniu.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

38

Z PRAKTYKI

Ryc. 1. Œlad zabezpieczony 10 marca i ryc. 2 (15 marca) – œlady maj¹
takie same cechy grupowe i indywidualne
Fig. 1. Toolmark recovered on 10th of March and Fig. 2 (15th of March) –
marks have the same group and individual characteristics

Ryc. 3. Œlad z 20 kwietnia i ryc. 4 (21 kwietnia) – w polu A przedstawiono
cechy, które nie uleg³y zmianom (pozosta³y takie same), natomiast w polu B
widaæ, ¿e u¿yte narzêdzie wyszczerbi³o siê nieznacznie, czyli naby³o no-
wych cech.
Fig. 3. Toolmark of 20th of April, and Fig. 4 (21th of April) box A embraces
characteristics that have remained unchanged (are the same), while in box
B it can be seen that the tool has been slightly jagged and developed new
characteristics

1

5

6

7

8

2

3

4

B

B

B

B

B

B

A

A

A

A

A

A

C

Ryc. 5. Œlad z 22 kwietnia, ryc. 6 (26 kwietnia), ryc. 7 i ryc. 8 (10 maja) –
w polu B zaobserwowano pog³êbianie siê wyszczerbienia narzêdzia, po-
wstaje równie¿ zespó³ nowych cech – pole C.
W polu A cechy pozostaj¹ takie same; na œladach na ryc. 7 i ryc. 8 pocho-
dz¹cych z tego samego dnia zespo³y cech s¹ identyczne.
Fig. 5. Toolmark of 22th of April, Fig.6 (26th of April), Fig. 7 and Fig. 8
(10th of May) – in box B deepening jagging of the tool can be observed,
a set of new characteristics appears – box C.
In box A characteristics remain the same; on marks in Figs. 7 and 8 coming
from the same day sets of characteristics are identical.

C

CA

C

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

39

Z PRAKTYKI

B

B

B

B

B

B

B

B

B

A

A

A

A

A

A

A

A

A

C

C

C

C

C

C

C

C

C

9

10

12

14

16

15

17

13

11

C1

C1

C1

C1

C1

C1

C1

C1

C1

C2

C2

C2

C2

C2

C2

C2

Ryc. 9. Œlad z 25 maja – œlad narzêdzia nie w pe³ni odwzorowany, wyraŸnie
jednak widaæ zespó³ tych samych cech w polu A oraz zarysowuj¹c¹ siê now¹
cechê C1 zaznaczon¹ w polu C.
Fig. 9. Mark of 25th of May toolmark is not fully impressed, however, set of
the same characteristics in box A and emerging new C1 characteristic marked
in box C are visible

Ryc. 10 i ryc. 11 œlady z 1 czerwca – zespó³ cech w polu A pozostaje niezmienny, zwiêksza siê ubytek w narzêdziu oznaczony jako zespó³ cech w polu B.
W polu C coraz bardziej widoczna staje siê cecha C1 i widaæ now¹ cechê C2.
Fig. 10 and Fig. 11 Toolmarks of 1st of June – set of features in box A remains unchanged, the notch in the tool has grown bigger and is marked as set of
characteristics in box B. In box C, C1 characteristic has become more distinct and new C2 can be seen.

Ryc. 12. (8 lipca), ryc. 13 (10 lipca), ryc. 14 (20 lipca), ryc. 15 i ryc. 16 (22 lipca) oraz ryc. 17 (26 lipca) – zespó³ cech w polu A pozostaje niezmienny. Ze-
spó³ cech w polu B jest równie¿ niezmienny, jednak wyraŸniejszy w porównaniu z ryc. 10 i ryc. 11. Cechy C1 i C2 równie¿ wszêdzie pozostaj¹ takie same,
lecz staj¹ siê bardziej wyraŸne ni¿ na ryc. 10 i ryc. 11.
Fig. 12. (8th of July), Fig. 13 (10th of July), Fig. 14 (20th of July), Figs 15 and 16 (22th of July), and Fig. 17 (26th of July) – set of characteristics in box A
remains unchanged. Set of features in box B also remains unchanged but is better legible as compared with Figs. 10 and 11. Characteristics C1 and C2 also
remain the same in all marks however they become more distinct than in Figs. 10 and 11.

Na koniec jeszcze jeden przyk³ad

zmiany cech indywidualnych narzê-
dzia w trakcie jego u¿ytkowania
w okresie zaledwie 3 dni w dosyæ od-
leg³ych miastach (ryc. 20).

Podsumowuj¹c, mo¿na potwier-

dziæ tezê, ¿e mimo nabywania przez
narzêdzie w trakcie jego u¿ytkowania
nowych cech indywidualnych, czêœæ
jego starych cech pozostaje nie-
zmienna, dziêki czemu mo¿liwa jest
identyfikacja indywidualna tego na-
rzêdzia.

Niestety nie mo¿na okreœliæ czaso-

kresu u¿ytkowania narzêdzia, po któ-
rym jego identyfikacja jest jeszcze
mo¿liwa. Zale¿y to od tego, ile razy
by³o ono u¿ywane, do jakich celów
oraz z jakim materia³em (o jakiej twar-
doœci) narzêdzie mia³o kontakt. Je¿eli
bêdzie to pod³o¿e o mniejszej twardo-
œci od materia³u, z którego jest wyko-
nane narzêdzie, nabycie nowych
cech bêdzie nastêpowa³o powoli lub
nie wyst¹pi w ogóle. W przypadku
dzia³ania narzêdzia na pod³o¿e o ta-
kiej samej lub wiêkszej twardoœci na-
bycie nowych cech mo¿e wystêpo-
waæ przy ka¿dorazowym jego u¿yciu,
co w dalszej konsekwencji mo¿e pro-
wadziæ do pe³nej zmiany cech indywi-
dualnych, a co za tym idzie – unie-
mo¿liwiæ jego identyfikacjê.

Zdzis³aw Siarkiewicz

zdj.: autor

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

40

Z PRAKTYKI

Ryc. 18 i ryc. 19 przedstawiaj¹ zestawienia cech wspólnych oraz ró¿nic (nabyte nowe cechy indywidualne narzêdzia) pomiêdzy œladami zabezpieczonymi na
dwóch pierwszych miejscach zdarzeñ (10 i 15 marca) oraz œladem zabezpieczonym po ok. 5 miesi¹cach na ostatnim miejscu zdarzenia (26 lipca). Widoczna
wyraŸna zgodnoœæ wspólnych cech indywidualnych w polu A, w polu B wyraŸne nowe cechy ca³kowicie inne ni¿ pocz¹tkowe, w polu C równie¿ nowe cechy w
szczególnoœci oznaczone C1 i C2.
Fig. 18 and Fig. 19 present comparisons of similarities and differences (acquired new individual features of tool) between marks recovered at two first crime
scenes (10th and 15th of March) as well as mark recovered after 5 months at the last crime scene (26th of July). Clear consistency in common individual
characteristics in box A is visible and in box B new distinct characteristics are completely different than the original ones, there are also new characteristics
appear in box C, two of them marked as C1 and C2.

B

B

A

A

C

C

18

19

C2

C2

C1

C1

Œlad zabezpieczony
w Swarzêdzu
10.03.2006 r.

Œlad zabezpieczony
w Ostro³êce
13.03.2006 r.

Nabyte nowe cechy narzêdzia
widoczne na œladzie
zabezpieczonym w Ostro³êce

Ryc. 20

Wszystkich zainteresowanych
zakupem „Problemów Kr yminalistyki”
oraz innych
naszych pozycji wydawniczych
prosimy o kontakt z Biurem
Logistyki Policji KGP
00-276 Warszawa,
ul. Domaniewska 36/38
tel. [phone],
faks (0-22) 60-130-59