Daktyloskopia jest jedn¹ z dzie-

dzin techniki kryminalistycznej. Zaj-
muje siê badaniem œladów linii papi-
larnych. Jej œciœle kryminalistyczny
charakter okreœlaj¹ cele badawcze,
które zdeterminowa³y metodykê ba-
dawcz¹ oraz rozwój metod i œrodków
s³u¿¹cych do ujawniania, zabezpie-
czania i gromadzenia w zbiorach tych
œladów. Na podkreœlenie zas³uguje
fakt, ¿e jest statystycznie najczêœciej
wykorzystywana spoœród wszystkich
dziedzin kryminalistycznych.

Przedmiotem badañ daktyloskopij-

nych jest œlad linii papilarnych umo¿-
liwiaj¹cy bezpoœredni¹ identyfikacjê
osoby. Najwiêksz¹ wartoœci¹ tego
odwzorowania jest jego indywidual-
noœæ, trwa³oœæ i niezmiennoœæ. Dziê-
ki tym w³aœciwoœciom tworzone zbio-
ry œladów linii papilarnych wykorzy-
stywane s¹ miêdzy innymi w syste-
mie AFIS.

W pracy przedstawiono wyniki eks-

pertyzy daktyloskopijnej, w których
przedmiotem badañ porównawczych
by³y odwzorowania linii papilarnych
pochodz¹ce od tej samej osoby ze
wskazuj¹cych palców prawej i lewej
rêki, gdzie ró¿nica w czasie miêdzy
pobraniem odwzorowañ linii papilar-
nych jako materia³ dowodowy i porów-
nawczy wynosi³a 59 lat. Celem pracy
by³o potwierdzenie zasady niezmien-

noœci odwzorowañ linii papilarnych, na
podstawie odbitek tych samych pal-
ców oraz mo¿liwoœæ ich identyfikacji
w systemie AFIS, pomimo ró¿nic, ja-
kie ukszta³towa³y siê w wyniku wzro-
stu osobniczego cz³owieka.

Zmiany szerokoœci
linii papilarnych

Procesy wzrostowe cz³owieka do-

prowadzaj¹ do zwiêkszenia rozmia-
rów ca³ego cia³a, a tym samym do
powiêkszania listewek skórnych, któ-
re zwiêkszaj¹ swoje wymiary (d³u-
goϾ, szerokoϾ, wysokoϾ), przy
sta³ej zachowanej liczbie linii papilar-

nych. SzerokoϾ linii papilarnych jest
ró¿na i zale¿y od tego, jaka czêœæ
d³oni lub palca by³a poddana pomia-
rom. Ohler i Cummins stwierdzaj¹, ¿e
najszersze linie papilarne wystêpuj¹
na wielkim palcu i na k³êbie wielkiego
palca (strefa kciukowa). Ponadto na
palcach prawych r¹k s¹ one szersze,
ni¿ na lewych

1

.

Zmiany szerokoœci listewek skór-

nych w rozwoju osobniczym zbada³
po raz pierwszy R. Forgeot (W. Gute-
kunst, 1955), który poda³ liczbê
listewek skórnych wystêpuj¹cych na
odcinku 5 mm (tab. 1).

A. Pisarek badaj¹c oœmioro dzieci

stwierdzi³ œredni¹ liczbê linii papilar-
nych dla ca³ych r¹k (tab. 2).

Szybkie zmiany szerokoœci linii

papilarnych u dzieci wynikaj¹ z dyna-
micznych procesów wzrostowych
w toku rozwoju osobniczego – s¹ one
proporcjonalne do wzrostu szkieletu
oraz tkanek miêkkich r¹k i przyrasta-
j¹ szczególnie szybko w okresie po-
kwitania. Po zakoñczeniu procesów

wzrostowych, tj. po ustaleniu maksy-
malnych rozmiarów szkieletu rêki,
zmiany w szerokoœci listewek skór-
nych nie s¹ tak istotne i przebiegaj¹
znacznie wolniej. Mog¹ zwiêkszaæ

w

niewielkim stopniu

swoje wymiary nawet do
60 roku ¿ycia.

Badania empiryczne

nad wspó³zale¿noœci¹
szerokoœci listewek skór-
nych od wieku, p³ci, ro-
dzaju palca i pola d³oni
przeprowadzili L. Franci-
szek i

Cz. Grzeszyk

(1987). Przebadano 879
osób, z tego 444 p³ci mê-
skiej i 435 p³ci ¿eñskiej,

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

23

Z PRAKTYKI

Zmiany ewolucyjne
w odwzorowaniach linii papilarnych

u małego dziecka
u dziecka 8-letniego
u dziecka 12-letniego
u osobnika w wieku ok. 20 lat

15–18 listewek skórnych,
15 listewek,
12 listewek,
9–10 listewek.

u dzieci 7-letnich
u dzieci 14-letnich

14/5 mm
10/5 mm

Tabela 1

Tabela 3

Tabela 2

w wieku
w wieku
w wieku
w wieku
w wieku
w wieku
w wieku
w wieku
w wieku

i powyżej

7–8 lat, na palcach

9–10 lat, na palcach

11–12 lat, na palcach
13–14 lat, na palcach
15–16 lat, na palcach
17–18 lat, na palcach

19–-20 lat, na palcach

21–22 lata, na palcach
23–24 lata, na palcach

25 lat, na palcach

płeć męska – 13,0 listewek,
płeć męska – 12,0 listewek,
płeć męska – 11,4 listewek,
płeć męska – 10,6 listewek,
płeć męska – 10,3 listewek,
płeć męska – 9,9 listewek,
płeć męska – 9,8 listewek,
płeć męska – 9,7 listewek,
płeć męska – 9,7 listewek,
płeć męska – 9,4 listewek,

płeć żeńska – 12,7 listewek
płeć żeńska – 12,0 listewek
płeć żeńska – 11,4 listewek
płeć żeńska – 10,7 listewek
płeć żeńska – 10,9 listewek
płeć żeńska – 10,7 listewek
płeć żeńska – 10,5 listewek
płeć żeńska – 10,4 listewek
płeć żeńska – 10,4 listewek
płeć żeńska – 9,9 listewek

w 10 grupach wiekowych, od 7 do 25
roku ¿ycia (po 50 w poszczególnych
grupach wiekowych). U badanych
stwierdzono na odcinku 5 mm œred-
nie liczby listewek skórnych (tab. 3).

Powy¿sze dane mog¹ okazaæ siê

pomocne w kryminalistyce do wnio-
skowania na podstawie œladów linii
papilarnych, ujawnionych na miejscu
zdarzenia.

Nale¿y tak¿e pamiêtaæ o tym, ¿e

osoby wysokie i mocno zbudowane
maj¹ listewki skórne szersze od osób
drobnej budowy fizycznej oraz ¿e
mê¿czyŸni maj¹ linie papilarne szer-
sze od kobiet

2

.

Charakterystyka materia³u
do badañ

Materia³ dowodowy

W maju 2001 roku do ówczesnej

Sekcji Techniki Kryminalistycznej Ko-
mendy Powiatowej Policji w Siera-
dzu wp³ynê³a proœba S³awomira S.
o potwierdzenie to¿samoœci w opar-
ciu o Arbeitskarte (ryc. 1), któr¹ wy-
dano mu w okresie drugiej wojny
œwiatowej. Dokument ten zawiera³
jego zdjêcie i odwzorowania wskazu-

j¹cych palców prawej i lewej rêki.
W okresie 59 lat wygl¹d S³awomira
S. uleg³ zasadniczej zmianie. Aktual-
nie najprostsz¹, najszybsz¹ i najtañ-
sz¹ metod¹ potwierdzenia, i¿ przed-
miotowy dokument nale¿y do S³awo-

mira S. by³o przeprowadzenie
badañ daktyloskopijnych, co
przy posiadanym materiale ba-
dawczym by³o jedyn¹ mo¿liwo-
œci¹. Badaj¹c odwzorowania
œladów linii papilarnych nanie-
sionych na przedmiotowym do-
kumencie stwierdzono, ¿e
dokonano tego przez przetocze-
nie (ryc. 2 i 3). O takiej technice
œwiadczy wygl¹d górnej czêœci
pokrywy wzoru przypominaj¹cy
literê U, który zaznaczono pro-
stok¹tem koloru zielonego, wy-
nikaj¹cy z niedociœniêcia czub-
ka palca (ryc. 3).

Materia³ porównawczy

Wraz z proœb¹ i materia³em

dowodowym wp³yn¹³ równie¿
materia³ porównawczy, który sta-

nowi³a karta daktyloskopijna (wy³¹cz-
nie do eliminacji œladów), wype³niona
danymi zainteresowanego potwier-
dzonymi przez KPP w Poddêbicach
(ryc. 4). Odwzorowania linii papilar-
nych w poszczególnych polach karty

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

24

Z PRAKTYKI

Ryc. 1. Arbeitskarta nr 6993 nale¿¹ca do S³awo-
mira S.
Fig. 1. Arbeitskarte no. 6993 belonging to
S³awomir S.

Ryc. 2. Odwzorowanie linii papilarnych wskazuj¹-
cego palca prawej rêki z Arbeitskarty
Fig. 2. Ink impressions of right index finger in
Arbeitskarte

Ryc. 3. Odwzorowanie linii papilarnych wskazuj¹-
cego palca lewej rêki z Arbeitskarty
Fig. 3. Ink impressions of left index finger in
Arbeitskarte

Ryc. 4. Karta daktyloskopijna z danymi S³awomira S.
Fig. 4. Tenprint card

daktyloskopijnej zosta³y naniesio-
ne zgodnie z Zarz¹dzeniem nr 64
Komendanta G³ównego Policji

3

.

Odbitki te s¹ czytelne i maj¹ po-
dobne kszta³ty w górnej czêœci po-
krywy wzoru, jak opisano w mate-
riale dowodowym. Jako przyk³ad
zaznaczono serdeczny palec pra-
wej rêki w polu nr 4 prostok¹tem
koloru zielonego (ryc. 4). Opisane
kszta³ty odwzorowañ œwiadcz¹, i¿
materia³ dowodowy i porównawczy
zosta³ pobrany t¹ sam¹ technik¹.

Badania porównawcze

W wyniku przeprowadzonych

badañ stwierdzono, ¿e to¿same
s¹:

1) odwzorowanie linii papilar-

nych umieszczone na Arbeits-
karcie nr 6993 nad napisem „rech-
ter Zeigefinger” i odwzorowanie
wskazuj¹cego palca prawej rêki
S³awomira S. (ryc. 5),

2) odwzorowanie linii papilar-

nych umieszczone na Arbeits-
karcie nr 6993 pod napisem „linker
Zeigefinger” i odwzorowanie wska-
zuj¹cego palca lewej rêki S³awo-
mira S.

W celu zobrazowania wyników

badañ na to¿samych odwzorowa-
niach, zgodnie z punktami 1 i 2, wy-
znaczono po czternaœcie cech
wspólnych i przedstawiono je na ry-
cinach 5 i 6. Fragmenty to¿samych
odwzorowañ ukazanych na ryci-
nach w kilkakrotnym powiêkszeniu
z

jednoczesnym zachowaniem

skali w pewnym stopniu ró¿ni¹ siê,
o czym bêdzie jeszcze mowa
w dalszej czêœci pracy, jednak bu-
dowa i rozmieszczenie wyznaczo-
nych minucji s¹ takie same w mate-
riale dowodowym i porównawczym

4

.

Ró¿nice w odwzorowaniach

linii papilarnych niewp³ywaj¹ce

na wynik badañ

Ró¿nice w odwzorowaniach linii

papilarnych, jak mo¿na zauwa¿yæ

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

25

Z PRAKTYKI

Materia³ dowodowy

Materia³ porównawczy

Materia³ dowodowy

Materia³ porównawczy

Ryc. 5a, b. Zestawienie cech wspólnych wskazuj¹cych palców prawej rêki S³awomira S.
Fig. 5a, b. Comparison of matching minutiae in S³awomir S. right index finger impressions

5a. Fragment odwzorowania linii papilarnych z Arbe-
itskarty nr 6993 oznaczonego napisem rechter Zeige-
finger, wykonany w kilkakrotnym powiêkszeniu
5a. Enlarged fragment of finger impression from
Arbeitskarte no. 6993 labelled as „rechter
Zeigefinger”

6a. Fragment odwzorowania linii papilarnych
z Arbeitskarty nr 6993 oznaczonego napisem rechter
Zeigefinger, wykonany w kilkakrotnym powiêkszeniu
6a. Enlarged fragment of finger impression from
Arbeitskarte no. 6993 labelled as „rechter
Zeigefinger”

6b. Fragment odwzorowania linii papilarnych
wskazuj¹cego palca lewej rêki z karty daktylosko-
pijnej wype³nionej na nazwisko S³awomira S., wy-
konany w kilkakrotnym powiêkszeniu
6b. Enlarged fragment of left index finger
impression from a tenprint card filled
for S³awomir S.

5b. Fragment odwzorowania linii papilarnych
wskazuj¹cego palca prawej rêki z karty daktylo-
skopijnej wype³nionej na nazwisko S³awomira S.,
wykonany w kilkakrotnym powiêkszeniu
5b. Enlarged fragment of right index finger
impression from a tenprint card filled
for S³awomir S.

Ryc. 6a, b. Zestawienie cech wspólnych wskazuj¹cych palców lewej rêki S³awomira S.
Fig. 6a, b. Comparison of matching minutiae in S³awomir S. left index finger impression

na rycinach 5 i 6 polega³y przede
wszystkim na przyroœcie szerokoœci
linii papilarnych co spowodowa³o, ¿e
zmniejszy³a siê ich liczba na przyjê-
tym odcinku 5 mm. Uk³ad ten obrazu-

j¹ dwa piêcioboki na³o¿one na siebie
(ryc. 9), które powsta³y w wyniku po-
³¹czenia odcinkami piêciu minucji na
odwzorowaniu dowodowym (kolor
czerwony – ryc. 7) i porównawczym
(kolor niebieski – ryc. 8).

Mo¿na równie¿ zauwa¿yæ, ¿e

krzywizna listewek biegn¹cych w po-
krywie wzoru jest bardziej ³agodna
w materiale porównawczym. W trak-
cie badañ stwierdzono, ¿e technika
nanoszenia odwzorowañ w materiale
dowodowym i porównawczym by³a
podobna, nale¿y wiêc wykluczyæ, i¿
³agodniejsze zagiêcia listewek po-
wsta³y w wyniku pobierania odwzoro-
wañ linii papilarnych, a przyj¹æ ¿e s¹
to zmiany powsta³e na skutek proce-
sów wzrostowych.

Nastêpnie wykonano pomiary na

odwzorowaniu dowodowym i porów-

nawczym pochodz¹cym od wskazu-
j¹cego palca prawej rêki S³awomira
S. na odcinku 5 mm w tym samym
miejscu odwzorowañ (patrz odcinek
koloru zielonego ryc. 7 i 8) i stwier-

dzono, ¿e na odwzorowaniu dowodo-
wym znajduje siê 11 listewek skór-
nych, natomiast na odwzorowaniu
porównawczym jest ich 9. Porównu-
j¹c te pomiary z tabel¹ 3 mo¿na przy-

j¹æ, ¿e Arbeitskarta zosta³a wydana
w 1942 roku wtedy, gdy S³awomir S.
mia³ 12 lat.

Reasumuj¹c, ww. pomiary w po-

równaniu z tabel¹ 3 potwierdzaj¹
zmiany w odwzorowaniach linii papi-
larnych, które nast¹pi³y z up³ywem
lat. Jest to mo¿liwe, tym bardziej ¿e
materia³ dowodowy zosta³ pobrany
w okresie najszybszego wzrostu S³a-
womira S.

Jak wskazuj¹ powy¿sze badania

na odcinku piêciomilimetrowym,
w wyniku procesu wzrostowego
cz³owieka, na opuszce palca zmniej-
sza siê liczba listewek skórnych z 11
na 9.

Poczyniono wiêc kolejne pomiary

w celu ustalenia procentowego przy-
rostu opuszki palca na podstawie linii
papilarnych. W tym celu na skali mili-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

26

Z PRAKTYKI

Ryc. 7. Piêciobok ³¹cz¹cy piêæ minucji i odcinek piêciomilimetrowy na od-
wzorowaniu linii papilarnych wskazuj¹cego palca prawej rêki z Arbeitskarty
Fig. 7. Pentagon linking five minutiae and a five-millimetre section on left
index finger impression from Arbeitskarte

Ryc. 8. Piêciobok ³¹cz¹cy piêæ minucji i odcinek piêciomilimetrowy na od-
wzorowaniu linii papilarnych wskazuj¹cego palca prawej rêki z karty daktylo-
skopijnej
Fig. 8. Pentagon linking five minutiae and a five-millimetre section on left
index finger impression from tenprint card

Ryc. 9. Zestawienie piêcioboków wyznaczaj¹-
cych piêæ minucji z materia³u dowodowego i po-
równawczego
Fig. 9. Overlay of pentagrams pointing to
minutiae from evidential and comparative
material

metrowej materia³u porównawczego
wyznaczono odcinek dziesiêciomili-
metrowy (koloru niebieskiego ryc. 10)
i ustawiono go na odwzorowaniu linii
papilarnych wskazuj¹cego palca pra-
wej rêki, prostopadle do listewek
skórnych, w wyniku czego odcinek

ten przeci¹³ 18 linii papilarnych, za-
znaczaj¹c jednoczeœnie koñcami
dwa punkty.

Nastêpnie na odwzorowaniu linii

papilarnych materia³u dowodowego,
pochodz¹cym od tego samego pal-
ca, po³¹czono odcinkiem (koloru
czerwonego, ryc. 11) te same punk-
ty, które zosta³y naznaczone koñca-
mi odcinka w materiale porównaw-
czym. Odcinek ten równie¿ przeci¹³
18 linii papilarnych i osi¹gn¹³ d³u-
goϾ 7,7 mm. Oba odwzorowania
prezentowano w jednakowej skali,
zatem d³ugoœæ tê odczytano na pod-
stawie przymiaru milimetrowego na
materiale dowodowym. Maj¹c usta-
lone d³ugoœci wy¿ej opisanych od-
cinków, porównano je i stwierdzono,
¿e odcinek koloru czerwonego jest
krótszy od odcinka koloru niebie-
skiego o 2,3 mm.

Przyjmuj¹c odcinek dziesiêciomili-

metrowy koloru niebieskiego jako
100%, to odcinek koloru czerwonego
w stosunku do niebieskiego wynosi
77%, z czego mo¿na wyliczyæ, i¿
przyrost odwzorowania materia³u po-
równawczego wyniós³ 23%.

Podczas badañ

zauwa¿ono jeszcze
inne ró¿nice w bu-
dowie dwóch minu-
cji. Ró¿nice te
przedstawia rycina
12. Niebieskim kolo-
rem zaznaczono
miejsca wystêpowa-
nia tych minucji na
odwzorowaniu palca
wskazuj¹cego pra-
wej rêki z karty dak-
tyloskopijnej, po
czym minucje te zo-
sta³y kilkakrotnie po-
wiêkszone i umiesz-
czone obok. Czer-
wonym kolorem wy-
konano tê sam¹

czynnoϾ z odwzoro-
waniem tego samego
palca znajduj¹cego
siê na Arbeitskarcie.

Poniewa¿, jak

wczeœniej wspomnia-
no, materia³ dowodo-
wy i porównawczy by³
wykonany podobn¹
technik¹, wiêc zmiany
te raczej nie powsta³y
w wyniku nanoszenia
odbitek linii papilar-
nych. Obecnie do
dyspozycji s¹ o wiele
lepsze œrodki do czer-
nienia listewek skór-
nych, za pomoc¹ któ-
rych mo¿na uzyskaæ
bardzo dobr¹ jakoœæ
odbitek, co potwier-
dza jakoœæ materia³u

dowodowego i porównawczego. Mi-
mo i¿ materia³ dowodowy jest jako-
œciowo gorszy, to w miejscach gdzie
wystêpuj¹ zaznaczone minucje, ob-
raz odwzorowania jest wyraŸny. Dla-
tego te¿ w powiêkszonym obrazie mi-
nucji materia³u dowodowego (kolor
czerwony) oznaczonych nr. 1 i 2 wi-
doczne jest pogrubienie linii, a powy-
¿ej w powiêkszonym obrazie tej sa-
mej minucji materia³u porównawcze-
go (kolor niebieski) mo¿na zaobser-
wowaæ wyraŸnie ukszta³towan¹ ce-
chê, nazwan¹ oczkiem. Obok znajdu-
je siê druga cecha, która zosta³a uka-
zana w analogiczny sposób, jak opi-
sano wy¿ej. W obu przypadkach jest
zachowana ta sama skala miêdzy
materia³em porównawczym a dowo-
dowym, zachowano j¹ równie¿ przy
powiêkszeniu cech. Cecha oznaczo-
na nr. 3 w materiale dowodowym (ko-
lor czerwony) widoczna jest równie¿
jako pogrubienie linii, natomiast
w materiale porównawczym (kolor
niebieski) wystêpuje jako ukszta³to-
wana cecha nazywana haczykiem.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

27

Z PRAKTYKI

Ryc. 10. Odcinek o d³ugoœci 10 mm na odwzorowaniu linii papilarnych
z karty daktyloskopijnej przecinaj¹cy 18 linii papilarnych
Fig. 10. 10 mm section crossing 18 ridges on the finger impression from
a tenprint card

Ryc. 11. Odcinek o d³ugoœci 7,7 mm na odwzorowaniu linii papilarnych
z Arbeitskarty przecinaj¹cy 18 linii papilarnych oraz zestawienie na
przymiarze milimetrowym odcinków tego odwzorowania i odwzorowa-
nia z materia³u porównawczego
Fig. 11. 7,7 mm section crossing 18 ridges on an impression from
Arbeitskarte and comparison of sections from evidential and
comparative material on a scale

Praca z materia³em do badañ
w systemie AFIS

Przedstawione ró¿nice w odwzo-

rowaniach linii papilarnych pocho-
dz¹cych od wskazuj¹cego palca pra-
wej i lewej rêki S³awomira S., powsta-
³e w wyniku up³ywu czasu, nie maj¹
wp³ywu na pozytywn¹ opiniê eksper-
ta daktyloskopii. W zwi¹zku z ciekaw-
szymi ró¿nicami w odwzorowaniach

wskazuj¹cego palca prawej rêki zo-
sta³ on bardziej szczegó³owo opisa-
ny. Pos³uguj¹c siê nadal tymi odbit-
kami sprawdzono mo¿liwoœci identy-
fikacyjne systemu AFIS. Odwzorowa-
nie linii papilarnych wskazuj¹cego
palca prawej rêki S³awomira S., wy-
stêpuj¹ce jako materia³ dowodowy
wprowadzono jako œlad do bazy sys-
temu AFIS, po uprzednim automa-
tycznym kodowaniu cech i usuniêciu

tych, które by³y b³êdnie zaznaczone
(ryc. 13), w wyniku czego wyznaczo-
no 44 minucje.

Nastêpnie poddano automatycz-

nemu kodowaniu odwzorowanie linii
papilarnych wskazuj¹cego palca pra-
wej rêki S³awomira S., wystêpuj¹ce
jako materia³ porównawczy. Zakodo-
wano je równie¿ jako œlad. Podczas
kodowania nie usuniêto ¿adnych
znaczników, co sprawi³o, i¿ w odwzo-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

28

Z PRAKTYKI

Ryc. 12. Te same minucje w postaci oczka i haczyka w materiale dowodowym (kolor czerwony) i materiale porównawczym (kolor niebieski)
Fig. 12. The same minutiae (eye and hook) in evidential (red) and comparative (blue) material

rowaniu wyznaczone zosta³o 69 mi-
nucji (ryc. 14). Tak zakodowany wzór
przeszukano w bazie jako œlad-œlad.

Po pierwszym przeszukaniu AFIS

nie wytypowa³ œladu na dziesiêcio-
miejscowej liœcie kandydatów. Po-
wtórzono wiêc przeszukanie rozsze-
rzaj¹c listê do trzydziestu pozycji. To
przeszukanie równie¿ da³o wynik ne-
gatywny. Ponownie powtórzono prze-
szukanie rozszerzaj¹c listê do piêæ-
dziesiêciu pozycji, co te¿ da³o wynik
negatywny.

Maj¹c powy¿sze na uwadze doko-

nano ingerencji w postawione znacz-
niki podczas automatycznego kodo-
wania w odwzorowaniu linii papilar-
nych wystêpuj¹cym jako materia³ po-
równawczy. Po usuniêciu Ÿle posta-
wionych znacznikach oraz tych, które
by³y postawione zbyt daleko od cen-
trum wzoru pozosta³y 33 minucje
(ryc. 15). Po tych czynnoœciach œlad
po raz czwarty przeszukano w bazie.
Tym razem œlad zosta³ wytypowany.
System wskaza³ go jednak dopiero
na 21 miejscu (ryc. 16).

Pamiêtaj¹c o ró¿nicach, jakie by³y

miêdzy odleg³oœciami w minucjach
materia³u dowodowego i porównaw-
czego, powsta³ych w wyniku procesu
wzrostowego cz³owieka, nale¿y
uznaæ, ¿e jest to dobra informacja co
do mo¿liwoœci identyfikacyjnych sys-
temu AFIS.

Wnioski

1. Porównawcze badania daktylo-

skopijne wykonane na materiale do-
wodowym powsta³ym w 1942 roku
i materiale porównawczym pobranym
59 lat póŸniej da³y wynik pozytywny,
co potwierdza, i¿ uk³ad linii papilar-
nych u cz³owieka jest niezmienny.

2. Przyrost listewek skórnych

w procesie wzrostu cz³owieka (ryc.
7 i 8) zosta³ porównany z wynikami
badañ L. Franciszka i Cz. Grzeszyka
prezentowanymi w tabeli 3, w wyniku
czego stwierdzono, i¿ na dokumen-
cie, jaki stanowi³a Arbeitskarta, znaj-
duj¹ siê odwzorowania linii papilar-

nych pochodz¹ce od osoby w wieku
12 lat. T³umaczy to ró¿nicê w odle-
g³oœciach miêdzy tymi samymi ce-
chami na odwzorowaniach linii papi-
larnych wystêpuj¹cych jako materia³
dowodowy i materia³ porównawczy
(ryc. 5 i 6). Natomiast rodzaj minucji

i sposób ich usytuowania wzglêdem
siebie jest taki sam, w wyniku czego
wyznaczono po 14 cech wspólnych,
co równie¿ ukazuj¹ ryc. 5 i 6. Wystê-
puj¹ce zgodnoœci potwierdzaj¹, i¿ do-
kument, jakim jest Arbeitskarta, nale-
¿a³ do S³awomira S.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

29

Z PRAKTYKI

Ryc. 13. Odwzorowanie linii papilarnych materia³u dowodowego po usuniêciu b³êdnie postawionych
znaczników
Fig. 13. Evidential impression with incorrect markers removed

Ryc. 14. Odwzorowanie linii papilarnych materia³u porównawczego po automatycznym kodowaniu
Fig. 14. Comparative impression following coding

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 247/05

30

Z PRAKTYKI

3. Na podstawie materia³u badaw-

czego stwierdzono, ¿e w czasie ewo-
lucji listewek skórnych niektóre cechy
na odbitkach linii papilarnych w po-
cz¹tkowym etapie ¿ycia (wiek dzie-
ciêcy) wygl¹daj¹ jak zgrubienia,
a w trakcie procesu wzrostowego
cz³owieka, kszta³tuj¹ siê i przybieraj¹
postaæ oczka lub haczyka.

4. W wyniku pomiarów wykona-

nych na materiale dowodowych i po-
równawczym stwierdzono, i¿ w okre-
sie piêædziesiêciodziewiêcioletnim
nast¹pi³ 23% przyrost listewek skór-
nych na palcach osoby identyfikowa-
nej. Tolerancja systemu AFIS na pro-
ces wzrostowy cz³owieka wynosi
10%, co spowodowa³o, i¿ tradycyjny
sposób identyfikacji systemem da³
wynik negatywny. Identyfikacja obu
œladów nast¹pi³a po ingerencji eks-
perta daktyloskopii w oznaczenia mi-
nucji na materiale porównawczym,
gdzie usuniêto b³êdne i zbyt daleko
postawione znaczniki od centrum
wzoru, co pozwoli³o systemowi wska-
zaæ go na 21. miejscu.

Waldemar Olbiñski

PRZYPISY

1 A. Pisarek: Zmiany zachodzace

w ukladzie linii papilarnych w toku rozwo-
ju osobniczego czlowieka, „Problemy
Kryminalistyki” 1986, nr 171, s. 88,

2 Cz. Grzeszyk: Daktyloskopia, PWN,

Warszawa 1992, s. 29-30,

3 DzUrz. KGP 9 z 30.04.2003r., poz.

47 Zarz¹dzenie Komendanta Glównego
Policji z 17.03.2003 r.,

4 Ekspertyza daktyloskopijna HLRE-

-264/01, wykonana w Sekcji Techniki Kry-
minalistycznej Komendy Powiatowej Poli-
cji w Sieradzu, w dniu 26.06.2001 r.

Ryc. 15. Odwzorowanie linii papilarnych materia³u porównawczego po usuniêciu b³êdnie i zbyt daleko
od centrum postawionych znaczników
Fig. 15. Comparative impression following removal of incorrect markers and markers too distant from
centre

Ryc. 16. Zidentyfikowane odwzorowanie linii papilarnych wskazuj¹cego palca S³awomira S.
Fig. 16. S³awomir S. index finger impression following identification