„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Małgorzata Kacprzak
Krzysztof Kacprzak
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
322[12].O1.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Katarzyna Zarębska
mgr Adam Zborowski
Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Kacprzak
Konsultacja:
mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[12].O1.01
„Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy”, zawartego w modułowym
programie nauczania dla zawodu technik masażysta.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1.
Wprowadzenie
3
2.
Wymagania wstępne
5
3.
Cele kształcenia
6
4.
Przykładowe scenariusze zajęć
7
5.
Ćwiczenia
11
5.1. Prawna ochrona pracy
11
4.1.1. Ćwiczenia
11
5.2. Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesie
pracy
13
5.2.1. Ćwiczenia
13
5.3. Środki ochrony indywidualnej przed zagrożeniami
15
5.3.1. Ćwiczenia
15
5.4. Zasady tworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
17
5.4.1. Ćwiczenia
17
5.5. Ochrona przeciwpożarowa
19
5.5.1. Ćwiczenia
19
5.6. Ochrona środowiska na stanowisku pracy
21
5.6.1. Ćwiczenia
21
5.7. Pierwsza pomoc w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego
23
5.7.1. Ćwiczenia
23
6.
Ewaluacja osiągnięć ucznia
26
7.
Literatura
42
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik masażysta.
W poradniku zamieszczono:
−−−−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać już
ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−−−−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas pracy z poradnikiem,
−−−−
przykładowe scenariusze zajęć,
−−−−
ć
wiczenie, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania–uczenia się oraz środkami dydaktycznymi,
−−−−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
−−−−
literaturę.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
322[12].O1.
Podstawy działalności usługowej
322[12].O1.01
Stosowanie zasad bezpieczeństwa
i higieny pracy
322[12].O1.02
Stosowanie przepisów prawa i zasad
ekonomiki w ochronie zdrowia
322[12].O1.03
Nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów
społecznych
322[12].O1.04
Prowadzenie promocji zdrowia
i profilaktyki
322[12].O1.05
Charakteryzowanie budowy i czynności
organizmu człowieka
322[12].O1.06
Analizowanie zaburzeń w funkcjonowaniu
organizmu człowieka
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
komunikować się i pracować w zespole,
−
dokonywać oceny swoich umiejętności,
−
analizować treść działania, dobierać metody i plan rozwiązania,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
wyszukiwać, selekcjonować, porządkować, przetwarzać i przechowywać informacje
niezbędne do wykonywania zadań zawodowych,
−
uzasadniać działanie na podstawie określonej teorii, planować czynności,
−
interpretować założenia teoretyczne i stosować je w praktyce,
−
interpretować wyniki doświadczeń i dokonywać uogólnień,
−
samodzielnie podejmować decyzje,
−
charakteryzować zjawiska chemiczne,
−
charakteryzować zjawiska fizyczne,
−
charakteryzować zjawiska biologiczne,
−
identyfikować elementy anatomii człowieka,
−
identyfikować podstawowe funkcje organizmu człowieka.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
zinterpretować podstawowe przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
posłużyć się przepisami prawa dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,
−
określić podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie zapewnienia bezpiecznych
i higienicznych warunków pracy,
−
określić obowiązki i prawa pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
−
zadbać o należyte wyposażenie oraz ład i porządek w miejscu pracy,
−
rozpoznać źródła i czynniki niebezpieczne w środowisku pracy,
−
dobrać metody i środki zapobiegania czynnikom szkodliwym,
−
dobrać środki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy,
−
zastosować podstawowe zasady higieny i fizjologii pracy,
−
zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
−
zastosować wymagania ergonomii pracy
−
zastosować zasady ochrony środowiska,
−
zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego, zgodnie z instrukcją przeciwpożarową,
−
udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia zdrowotnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4.
PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
.………………………………………..
Modułowy program nauczania: Technik masażysta 322[12]
Moduł:
Podstawy zawodu.322[12].O1
Jednostka modułowa:
Stosowanie przepisów prawa bezpieczeństwa i higieny pracy
322[12]O1.01
Temat:
Rozpoznawanie zagrożeń w miejscu pracy technika masażysty.
Cel ogólny: Kształcenie umiejętności postępowania w sytuacji zagrożeń występujących
w miejscu pracy.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
wskazać rodzaje zagrożeń związanych z pracą technika masażysty,
−
zidentyfikować zagrożenia w swoim miejscu pracy,
−
przeciwdziałać zagrożeniom występującym w miejscu pracy .
Metody nauczania–uczenia się:
−
wykład informacyjny,
−
ć
wiczenia przedmiotowe,
−
burza mózgów.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca indywidualna,
−
praca w grupach.
Czas: 1 godzina dydaktyczna
Środki dydaktyczne:
−
plansza przedstawiająca rodzaje zagrożeń,
−
duże arkusze papieru,
−
mazaki,
−
tablica flip-chart.
Przebieg zajęć:
1.
Nauczyciel przedstawia cel zajęć i przeprowadza wykład informacyjny na temat
rodzajów zagrożeń (wykorzystuje planszę).
2.
Nauczyciel dzieli uczniów na 5-osobowe zespoły.
3.
Nauczyciel przedstawia uczniom zadanie do wykonania: Proszę podać przynajmniej po
jednym przykładzie czynników/zagrożeń występujących na stanowisku pracy technika
masażysty uwzględniając następujące kryterium podziału: zagrożenia fizyczne,
chemiczne, biologiczne. Nauczyciel w razie potrzeby pomaga uczniom udzielając
dodatkowych informacji.
4.
Uczniowie pracują w grupach zapisując wyniki swojej pracy na dużych arkuszach
papieru (burza mózgów). Przykładowe odpowiedzi: Zagrożenia fizyczne: słabe
oświetlenie, wadliwy czajnik elektryczny; Zagrożenia chemiczne: talk, środki do
dezynfekcji; Zagrożenia biologiczne: pacjent z grzybicą stóp;
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
5.
Liderzy poszczególnych grup prezentują wyniki prac.
6.
Nauczyciel dokonuje oceny aktywności uczniów, umiejętności rozpoznawania zagrożeń
na stanowisku pracy.
Zakończenie zajęć
Dyskusja podsumowująca z podkreśleniem największych zagrożeń występujących
na stanowisku pracy technika masażysty.
Praca domowa
Zaproponuj w formie pisemnej sposoby ochrony przed rozpoznanymi zagrożeniami.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
.………………………………………..
Modułowy program nauczania: Technik masażysta 322[12]
Moduł:
Podstawy zawodu.322[12].O1
Jednostka modułowa:
Stosowanie przepisów prawa bezpieczeństwa i higieny
pracy 322[12]O1.01
Temat:
Pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności udzielania pierwszej pomocy w przypadku
porażenia prądem.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
sprawdzić stan przytomności poszkodowanego,
−
sprawdzić podstawowe czynności życiowe: oddech, krążenie,
−
wskazać
sposób
postępowania
w
przypadku
udzielania
pierwszej
pomocy
poszkodowanemu przy porażeniu prądem,
−
udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu przy porażeniu prądem,
−
udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu przy oparzeniach.
Metody nauczania–uczenia się:
−
wykład informacyjny,
−
pokaz z objaśnieniem,
−
inscenizacja.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
−
praca w grupach.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
−
film dydaktyczny: „Udzielanie pierwszej pomocy”,
−
plansze obrazujące sposób diagnozowania stanu poszkodowanego oraz sposób
wykonania resuscytacji metodą „krok po kroku”,
−
standardowo wyposażona apteczka, a w szczególności: maseczka do sztucznego
oddychania, jałowy opatrunek.
Przebieg zajęć:
1.
Nauczyciel przedstawia cel zajęć i przeprowadza mini wykład na temat działania prądu
na organizm ludzki, sposobu uwalniania porażonego spod działania prądu,
diagnozowania stanu poszkodowanego, udzielania mu pierwszej pomocy, a następnie
prezentuje krótki film dotyczący zasad udzielania pierwszej pomocy.
2.
Nauczyciel przedstawia opis sytuacji (inscenizacja):
W czasie podnoszenia pneumatycznego stołu do masażu doszło do zwarcia. Uczeń
dotykając rękoma metalowej konstrukcji stołu został porażony prądem. Stracił
przytomność, nie wiadomo, czy wykazuje podstawowe czynności życiowe. Na dłoniach
widoczne są ślady poparzeń.
3.
Nauczyciel prosi jednego z uczniów o przyjęcie roli poszkodowanego i prezentuje sposób
postępowania w przypadku porażenia prądem. Szczególną uwagę zwraca na sposób
sprawdzenia podstawowych czynności życiowych i konieczność przystąpienia do
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
natychmiastowej akcji reanimacyjnej w przypadku stwierdzenia ich braku. Wskazuje na
konieczność opatrzenia ran oparzeniowych na dłoniach po przywróceniu krążenia
i oddechu. Objaśnia w jaki sposób wezwać pomoc medyczną oraz przypomina
o konieczności stałej obserwacji poszkodowanego i kontroli jego stanu do czasu
przyjazdu pogotowia ratunkowego.
4.
Uczniowie dobierają się w 3-osobowe grupy (poszkodowany, ratownik i obserwator)
i wykonują ćwiczenie.
5.
Każda trójka powinna wykonać ćwiczenie przynajmniej 3 razy wybierając różne
warianty stanu poszkodowanego, na przykład:
–
u poszkodowanego jest wyczuwalne tętno, ale brak oddechu,
–
u poszkodowanego stwierdza się brak oddechu i brak wyczucia tętna,
–
u poszkodowanego jest wyczuwalne tętno, jest oddech, ale porażony jest
nieprzytomny.
Jednocześnie uczniowie wymieniają się – każdy uczeń przyjmuje każdą z ról.
6.
Nauczyciel obserwuje pracę uczniów, na bieżąco wskazuje i koryguje błędy.
Zakończenie zajęć
Dyskusja podsumowująca z podkreśleniem najistotniejszych aspektów postępowania
w przypadku udzielania pomocy porażonemu prądem.
Praca domowa
Zapisz w zeszycie kolejność czynności podczas udzielania pierwszej pomocy
porażonemu prądem.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
5. ĆWICZENIA
5.1.
Prawna ochrona pracy
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uporządkuj w sposób hierarchiczny następujące akty prawne:
–
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r., Dz.U. z 1998r. Nr 21, poz. 94
–
Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997r.
–
Układ Zbiorowy Pracy pomiędzy Zarządem Domu Spokojnej Starości „Złoty Dąb”
w Radomiu, a Zakładową Organizacją Związku Zawodowego Pracowników „MY”
z siedzibą w Radomiu
–
Regulamin pracy Zespołu Administracyjnego Oświaty
–
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, (Dz. U. 2003 nr 169 poz.
1650 z późn. zm.)
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w 3-osobowej grupie,
2)
zastanowić się, jakie są rodzaje i hierarchia aktów prawnych regulujących kwestie bhp,
3)
zapisać wszystkie propozycje na kartce (burza mózgów – nie krytykując żadnego
z pomysłów Twoich koleżanek/kolegów),
4)
uporządkować podane akty prawne od najważniejszego do najmniej ważnego,
5)
zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie,
−
burza mózgów,
−
dyskusja wielokrotna.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
karta pracy z tekstem ćwiczenie,
−
arkusze papieru,
−
mazaki,
−
tablica flip-chart.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Ćwiczenie 2
Przeprowadź analizę przepisów prawa zawartych w Kodeksie Pracy w kwestii szkoleń
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Zwróć uwagę na obowiązki pracodawcy
i pracownika w zakresie bhp.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
wyszukać w Kodeksie pracy dział dziesiąty – Bezpieczeństwo i higiena pracy, a w nim
rozdział ósmy odnoszący się do szkoleń z zakresu bhp,
2)
przeprowadzić analizę aktów prawnych z uwzględnieniem pytań w tabeli i wypełnić ją,
zaznaczając w niej znakiem X prawidłową odpowiedź.
Karta pracy
Tabela do ćwiczenia 2. Analiza przepisów prawa zawartych w Kodeksie pracy w kwestii szkoleń z zakresu bhp
Nr
Problem
Tak
Nie
1
Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on
wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości
przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy
2
Pracownik, który odbył już szkolenie z zakresu bhp, nie jest zobowiązany do ponownego
odbycia takiego szkolenia nawet w przypadku, gdy rozpoczyna pracę na innym
stanowisku pracy
3
Szkolenia z zakresu bhp odbywają się na koszt pracodawcy, ale poza czasem pracy
4
Pracodawca jest obowiązany zaznajomić pracowników z przepisami i zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
wykład informacyjny,
−
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
Kodeks pracy,
−
karta pracy (tabela),
−
długopis/ołówek.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
5.2.
Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące
w procesie pracy
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozpoznaj zagrożenia wypadkowe, jakie mogą wystąpić na stanowisku pracy technika
masażysty.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać partnerów do pracy w 3-osobowej grupie,
2)
zastanowić się, jakie zagrożenia mogą wystąpić w pracy technika masażysty i wpisać
wszystkie pomysły na kartce (burza mózgów – nie krytykując żadnego z pomysłów
Twoich koleżanek/kolegów),
3)
uporządkować zapisane pomysły w grupy według kryterium rodzaju zagrożenia (odrzucić
ewentualnie nierealne lub budzące wątpliwości członków grupy),
4)
zapisać zagrożenia w formie mapy myśli,
5)
zaprezentować efekty pracy grupy na forum grupy,
6)
wziąć udział w podsumowaniu odpowiadając na pytanie: jakiego rodzaju zagrożenie
są najbardziej niebezpieczne w pracy technika masażysty?
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
duże arkusze papieru,
−
mazaki,
−
tablica flip-chart.
Ćwiczenie 2
Dokonaj grupyfikacji podanych zagrożeń biorąc pod uwagę skutki oddziaływania
czynników zagrożenia na organizm człowieka. Z podanych niżej zagrożeń wybierz te, które
mogą wystąpić w pracy technika masażysty.
Tabela do ćwiczenia 2. Identyfikacja i grupyfikacja zagrożeń na stanowisku technik masażysta
Nr
Zagrożenie/czynnik
Tak
Nie
Rodzaj czynnika/zagrożenia
1
Zakażenie grypą
2
Hałas
3
Wymuszona pozycja ciała
4
Promieniowanie elektromagnetyczne
5
Wibracje
6
Zakażenie grzybicą
7
Stres
8
Pył
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
zastanowić się jakie rozróżniamy rodzaje czynników/zagrożeń biorąc pod uwagę skutki
ich oddziaływania na organizm człowieka,
2)
dokonać grupyfikacji podanych zagrożeń według podanego kryterium skutków
oddziaływania czynników zagrożenia na organizm człowieka i wypełnić odpowiednią
rubrykę w tabeli,
3)
zidentyfikować zagrożenia z tytułu wykonywanej pracy z uwzględnieniem pytań w tabeli
i wypełnić ją, zaznaczając w niej znakiem X prawidłową odpowiedź.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie,
−
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
karta pracy (tabela),
−
mazaki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.3. Środki ochrony indywidualnej przed zagrożeniami
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz środki ochrony indywidualnej, które powinna zastosować osoba pracująca
na stanowisku technik masażysta.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w 3-osobowej grupie,
2)
zidentyfikować zagrożenia jakie mogą wystąpić na stanowisku pracy technik masażysta
i wypisać pomysły na kartce (burza mózgów – nie krytykując żadnego z pomysłów
Twoich koleżanek/kolegów),
3)
wskazać środki ochrony indywidualnej w podanych przypadkach,
4)
zaprezentować wyniki pracy w formie plakatu na forum grupy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie,
−
burza mózgów.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
duże arkusze papieru,
–
mazaki,
–
tablica flip-chart.
Ćwiczenie 2
Wypełnij poniższą tabelę według podanego wzoru uwzględniając rodzaje środków
ochrony indywidualnej.
Tabela do ćwiczenia 2. Dobór odpowiednich środków ochrony indywidualnej do zagrożeń występujących na
stanowisku technik masażysta
Nr Typ zagrożenia
Zastosowane środki ochronne
1
Wymuszona pozycja ciała
Stosowanie obuwia ochronnego z wkładką ortopedyczną
2
Grzybica (kontakt z pacjentem)
3
Czynniki
chemiczne
drażniące
(środki
czyszczące i dezynfekujące)
4
Pył (stosowanie talku do masażu)
5
Poślizgnięcie, potknięcie, upadek
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
przeanalizować podane w tabeli zagrożenia na stanowisku technik masażysta,
2)
zastanowić się jakie wyróżniamy rodzaje środków ochrony indywidualnej,
3)
dobrać środki ochrony indywidualnej do podanych zagrożeń i uzupełnić tabele według
podanego wzoru.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
metoda tekstu przewodniego,
–
ć
wiczenie.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
karta pracy (tabela),
–
długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
5.4.
Zasady tworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków
pracy
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaprojektuj stanowisko pracy technika masażysty zgodnie z wymaganiami ergonomii,
higieny i fizjologii pracy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w 3-sosobowej grupie,
2)
narysować uproszczony plan gabinetu pracy technika masażysty (w odpowiedniej skali),
3)
zaplanować miejsce rozmieszczenia niezbędnych materiałów i narzędzi (uwzględniając
zasady ergonomii),
4)
wydzielić kącik sanitarny,
5)
porównać swoją propozycję z rozwiązaniami przedstawionymi przez kolegów/ koleżanki.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
wykład informacyjny,
−
ć
wiczenie.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
duże arkusze papieru,
−
mazaki,
−
tablica flip-chart.
Ćwiczenie 2
Do podanych niżej problemów/zagrożeń zaproponuj rozwiązania zgodne z zasadami
ergonomii i higieny pracy.
Tabela do ćwiczenia 2. Stosowanie zasad ergonomii w środowisku pracy
Problem/zagrożenie
Propozycja rozwiązania
Uderzenie
o
nieruchomy
czynnik
materialny
spowodowane ciasnotą w pomieszczeniu pracy
Uderzenie, przygniecenie przez butelki z oliwką,
parafiną,
ś
rodki
opatrunkowe,
leki,
ś
rodki
dezynfekcyjne
Obciążenie
układu
mięśniowo-szkieletowego
z powodu podnoszenia, przenoszenia pacjentów
Wymuszona pozycja ciała podczas pracy
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osobę do pracy w parach,
2)
przeanalizować problemy/zagrożenia podane w tabeli,
3)
podać propozycje rozwiązania problemów/zagrożeń zgodnie z zasadami ergonomii
i higieny pracy,
4)
porównać wyniki prac z propozycjami kolegów/koleżanek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda tekstu przewodniego,
−
wykład informacyjny.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
karta pracy (tabela),
−
kartka papieru,
−
długopis.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
5.5. Ochrona przeciwpożarowa
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dobierz sprzęt i środki gaśnicze w zależności od rodzaju pożaru.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpożarowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
zapoznać się z instrukcjami przeciwpożarowymi oraz instrukcjami stosowania sprzętu
i środków gaśniczych,
2)
zidentyfikować rodzaj pożaru,
3)
zanotować możliwe do zastosowania środki gaśnicze,
4)
krótko je scharakteryzować,
5)
porównać wyniki swojej pracy z wynikami kolegów/koleżanek.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
wykład informacyjny,
−
ć
wiczenie.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
instrukcje przeciwpożarowe,
−
instrukcje stosowania sprzętu i środków gaśniczych,
−
plansze sprzętu gaśniczego,
−
literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela,
−
arkusze papieru,
−
przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Przeprowadź akcję ewakuacyjną w sytuacji symulowanego zagrożenia pożarowego w sali
obok. Podejmij wszystkie niezbędne działania zgodnie z instrukcja przeciwpożarową.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpożarowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
wyznaczyć osoby do koordynowania akcją ewakuacyjną,
2)
przeprowadzić ewakuację grupy zgodnie z oznakowanymi drogami ewakuacyjnymi,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
3)
przeanalizować, jakie jeszcze należy podjąć działania aby zapewnić bezpieczeństwo osób
przebywających w budynku szkoły,
4)
omówić przebieg ewakuacji – dyskusja na forum grupy,
5)
etapy ewakuacji zapisać na kartce papieru.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
inscenizacja,
−
wykład informacyjny.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
przykładowe schematy dróg ewakuacyjnych,
−
tablice znaków ewakuacyjnych,
−
arkusze papieru,
−
przybory do pisania,
−
tablica flip-chart.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
5.6. Ochrona środowiska na stanowisku pracy
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypisz odpady produkowane na stanowisku pracy technika masażysty i określ właściwy
pojemnik do ich segregacji.
Kolor pojemnika do segregacji
odpadów
Odpady
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz ochrony środowiska.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
wypisać wszystkie możliwe odpady produkowane w gabinecie technika masażysty,
2)
rozpoznać materiał z którego są wykonane,
3)
dokonać segregacji odpadów przypisując każdemu odpowiednim kolorem właściwy
pojemnik,
4)
porównać swoje rozwiązanie z tabelami pozostałych uczniów.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
karta pracy (tabela),
–
arkusze papieru,
–
mazaki (w 4 kolorach odpowiadających kolorom pojemników na śmieci).
Ćwiczenie 2
Odszukaj w sieci Internet informacje na temat zanieczyszczeń środowiska z tytułu
odpadów pochodzących ze stanowiska pracy technik masażysta.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz ochrony środowiska. Ćwiczenie powinno być realizowane w formie pracy
indywidualnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
zadanie wykonać samodzielnie,
2)
zrobić notatki z informacji odnalezionych za pomocą Internetu,
3)
zaprezentować efekty swojej pracy na forum grupy,
4)
wziąć udział w dyskusji podsumowującej.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
ć
wiczenie,
−
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu,
−
papier.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
5.7. Pierwsza pomoc w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj na fantomie resuscytację krążeniowo-oddechową.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w grupie,
2)
przyjąć rolę ratownika lub obserwatora,
3)
jako ratownik wykonać zadanie zgodnie z odpowiednim materiałem zamieszczonym
w poradniku dla ucznia,
4)
jako obserwator zwrócić uwagę na poprawność i kolejność wykonywania czynności,
5)
ocenić pracę koleżanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie zostały
popełnione błędy,
6)
zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
7)
ć
wiczenie powtarzać, aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
wykład informacyjny,
−
inscenizacja.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
fantom,
−
maseczka do sztucznego oddychania,
−
płócienna chusteczka.
Ćwiczenie 2
Udziel pierwszej pomocy koledze, który uległ wypadkowi. Oddycha i ma wyczuwalne
tętno, zauważasz drgawki. Wykonaj odpowiednie czynności, następnie ułóż go w pozycji
bocznej ustalonej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w 4-osobowej grupie,
2)
przyjąć rolę poszkodowanego lub ratownika,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
3)
jako ratownik wykonać zadanie zgodnie z odpowiednim materiałem zamieszczonym
w poradniku dla ucznia,
4)
jako obserwator zwrócić uwagę na poprawność i kolejność wykonywania czynności,
5)
ocenić pracę koleżanek/kolegów podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie
zostały popełnione błędy,
6)
zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
7)
ć
wiczenie powtarzać, aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
inscenizacja.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
koc lub materac,
−
apteczka pierwszej pomocy.
Ćwiczenie 3
Udziel pierwszej pomocy koledze, który został porażony prądem elektrycznym, jest
nieprzytomny, stwierdzasz brak podstawowych czynności życiowych. Wykonaj konieczne
czynności.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w 4-osobowej grupie,
2)
przyjąć rolę ratownika lub poszkodowanego,
3)
jako ratownik wykonać zadanie zgodnie z odpowiednim materiałem zamieszczonym
w poradniku dla ucznia,
4)
jako obserwator zwrócić uwagę na poprawność i kolejność wykonywania czynności,
5)
ocenić czynności wykonywane prze koleżanki/kolegów podkreślając, co zostało
wykonane dobrze, a jakie zostały popełnione błędy,
6)
zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
7)
ć
wiczenie powtarzać aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
inscenizacja,
−
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
materac,
−
fantom,
−
maseczka do sztucznego oddychania,
−
apteczka pierwszej pomocy,
−
tekst przewodni do ćwiczenie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Ćwiczenie 4
Udziel pierwszej pomocy koledze, który w skutek upadku doznał złamania kości
przedramienia kończyny górnej oraz urazu głowy. Wystąpił krwotok z nosa. Wykonaj
konieczne czynności.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz zasad udzielania pierwszej pomocy.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1)
dobrać osoby do pracy w 5-osobowej grupie,
2)
przyjąć rolę ratownika lub obserwatora,
3)
jako
ratownik
wykonać
zadanie
zgodnie
z
materiałem
zamieszczonym
w poradniku dla ucznia,
4)
jako obserwator zwrócić uwagę na poprawność i kolejność wykonywania czynności,
5)
ocenić pracę koleżanek/kolegów podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie
zostały popełnione błędy,
6)
zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
7)
ć
wiczenie powtarzać aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
inscenizacja,
−
metoda tekstu przewodniego.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
podręczny sprzęt dostępny w domu, który można wykorzystać do unieruchomienia
kończyny, deseczki,
−
apteczka pierwszej pomocy, a w szczególności: bandaże elastyczne, trójkątna chusta,
−
tekst przewodni do ćwiczenie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–
zadania 1, 2, 3, 6, 7, 8, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
–
zadania 4, 5, 9, 10 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za udzielenie odpowiedzi na 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za udzielenie odpowiedzi na 12 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za udzielenie odpowiedzi na 15 zadań w tym minimum 1 z poziomu
ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za udzielenie odpowiedzi na 17 zadań w tym minimum 2 z poziomu
ponadpodstawowego,
−
celujący – za udzielenie odpowiedzi na 19 zadań w tym minimum 3 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. c, 4. c, 5. a, 6. c, 7. c, 8. d, 9. b, 10. b, 11. a,
12. a, 13. c, 14. c, 15. b, 16. c, 17. a, 18. d, 19. b, 20. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Nazwać najważniejszy polski akt prawny
regulujący m.in. kwestie bezpieczeństwa
i higieny pracy
A
P
a
2
Podać rodzaj oświetlenia najkorzystniejszy dla
człowieka
A
P
c
3
Zidentyfikować osobę odpowiedzialną za stan
bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie
A
P
c
4
Zastosować zasady ergonomii
C
PP
c
5
Opisać szczegółowo obowiązki pracodawcy
B
PP
a
6
Rozpoznać właściwy środek gaśniczy
A
P
c
7
Zidentyfikować właściwy znak zakazu
A
P
c
8
Scharakteryzować przepisy dotyczące szkoleń bhp
C
P
d
9
Podać sposób postępowania w przypadku
udzielania pierwszej pomocy
B
PP
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
10
Dokonać analizy oddziaływania czynników
szkodliwych
D
PP
b
11 Zidentyfikować zasady ergonomii
A
P
a
12 Zidentyfikować właściwy kolor pojemnika
A
P
a
13 Rozpoznać objawy krwotoku
A
P
c
14
Podać sposób postępowania z poszkodowanym
nieprzytomnym
B
P
c
15
Podać sposób postępowania w przypadku
porażenia prądem
B
P
b
16 Rozróżnić najgroźniejsze dla człowieka oparzenia
B
P
c
17
Zidentyfikować sytuację w której należy wezwać
pogotowie
A
P
a
18 Rozpoznać objawy zwichnięcia
A
P
d
19 Rozpoznać właściwy kolor gaśnicy śniegowej
A
P
b
20
Rozróżnić czynnik nie mający wpływu na
kształtowanie mikroklimatu
B
P
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1.
Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2.
Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.
Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.
Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5.
Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.
Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.
Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.
Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9.
10 minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10.
Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania i zbierz
karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
Instrukcja dla ucznia
1.
Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.
Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.
Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.
Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Do każdego zadania dołączone są
4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa.
5.
Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6.
Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7.
Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8.
Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−−−−
instrukcja,
−−−−
zestaw zadań testowych,
−−−−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1.
Najważniejszym polskim aktem prawnym regulującym m.in. kwestie bezpieczeństwa
i higieny pracy jest
a)
Kodeks pracy.
b)
Prawo pracy.
c)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie
szkolenia w dziedzinie bhp.
d)
Regulamin bhp.
2.
Najodpowiedniejszym dla ludzkiego oka oświetleniem jest
a)
sztuczne ogólne.
b)
sztuczne miejscowe.
c)
naturalne słoneczne.
d)
naturalne półmrok.
3.
Za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie odpowiada
a)
kierownik.
b)
pracownik.
c)
pracodawca.
d)
osoba kierująca pracownikami.
4.
Podczas podnoszenia z ziemi ciężkich przedmiotów należy
a)
pochylić się na wyprostowanych nogach.
b)
pochylić się na zgiętych nogach.
c)
przykucnąć i podnosić przedmiot przy wyprostowanych plecach.
d)
przykucnąć i podnieść przedmiot na zgiętych nogach.
5.
Pracodawca rozpoczynający działalność jest obowiązany zawiadomić na piśmie
właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora sanitarnego
o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności w terminie
a)
30 dni od dnia rozpoczęcia tej działalności.
b)
nieokreślonym.
c)
nie dłuższym niż 14 dni roboczych.
d)
12 miesięcy od dnia rozpoczęcia działalności.
6.
Do gaszenia instalacji elektrycznej pod napięciem użyjesz
a)
hydrantu.
b)
wody.
c)
gaśnicy proszkowej.
d)
gaśnicy śniegowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
7.
Znak „nie dotykać” to znak
a)
b)
c)
d)
8.
Szkolenia z zakresu bhp odbywają się
a)
na koszt pracodawcy, ale poza czasem pracy.
b)
na koszt pracownika, ale poza czasem pracy.
c)
na koszt pracownika i w czasie pracy.
d)
na koszt pracodawcy i w czasie pracy.
9.
Udzielający pierwszej pomocy ma za zadanie
a)
przenieść poszkodowanego w bezpieczne miejsce i czekać na przyjazd pogotowia.
b)
utrzymać przy życiu poszkodowanego.
c)
szukać pomocy wśród ludzi zebranych wokół poszkodowanego i dopiero jej udzielić.
d)
wezwać pogotowie ratunkowe i do jego przyjazdu nie podejmować żadnych działań.
10.
Czynniki szkodliwe to czynniki
a)
których oddziaływanie może prowadzić do urazu lub innego istotnego
natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka, bądź do zejścia
ś
miertelnego.
b)
których oddziaływanie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia człowieka.
c)
które nie stanowią zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, ale utrudniają pracę
lub przyczyniają się w inny istotny sposób do obniżenia zdolności do wykonywania
pracy.
d)
które wpływają na zmniejszenie wydajności pracy.
11.
Zgodnie z zasadami ergonomii nie należy
a)
wymuszać pracy w pozycjach niewygodnych.
b)
rozmieszczać elementów na stanowisku pracy tak, aby często używane przedmioty
znajdowały się w zasięgu ręki, natomiast bardzo często używane przedmioty
w zasięgu przedramion.
c)
minimalizować zmęczenia i obciążenia statycznego.
d)
zapewniać łatwego dostępu do często wykorzystywanych materiałów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
12.
Szkło kolorowe wrzucamy do pojemnika koloru
a)
zielonego.
b)
niebieskiego.
c)
czerwonego.
d)
ż
ółtego.
13.
Krwawienie tętnicze charakteryzuje
a)
kolor krwi ciemnoczerwony.
b)
powolny wypływ dużej ilości krwi.
c)
wytryskanie krwi przerywanymi strumieniami.
d)
mała krzepliwość krwi.
14.
Pacjenta nieprzytomnego należy układać
a)
w pozycji na wznak.
b)
w pozycji półleżącej.
c)
w pozycji bocznej ustalonej.
d)
z nogami uniesionymi w górę.
15.
Pierwszą czynnością w przypadku porażenia prądem jest
a)
odciągniecie poszkodowanego od miejsca wypadku.
b)
bezzwłoczne uwolnienie poszkodowanego spod działania prądu elektrycznego.
c)
wezwanie pogotowia ratunkowego.
d)
wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
16.
Najgroźniejsze dla zdrowia człowieka są oparzenia stopnia
a)
pierwszego.
b)
drugiego.
c)
trzeciego.
d)
czwartego.
17.
Pogotowie należy wezwać
a)
w każdym przypadku złamania.
b)
tylko w przypadku złamania otwartego.
c)
tylko w przypadku złamania zamkniętego.
d)
gdy niemożliwe są wszelkie ruchy kończyną.
18.
Jednym z typowych objawów zwichnięcia jest
a)
krwotok z nosa.
b)
wysoka temperatura.
c)
wysypka.
d)
Ból i sztywny opór przy próbie wykonania wszelkich ruchów w stawie.
19.
Gaśnice śniegowe są koloru
a)
czerwonego.
b)
srebrnego.
c)
niebieskiego.
d)
białego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
20.
Czynnikiem kształtującym mikroklimat nie jest
a)
temperatura powietrza.
b)
wilgotność powietrza.
c)
prędkość ruchu powietrza.
d)
hałas.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy”
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
–
zadania 1, 3, 4, 6, 7, 8, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
–
zadania 2, 5, 9, 10 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−
dopuszczający – za udzielenie odpowiedzi na 8 zadań z poziomu podstawowego,
−
dostateczny – za udzielenie odpowiedzi na 12 zadań z poziomu podstawowego,
−
dobry – za udzielenie odpowiedzi na 15 zadań w tym co najmniej 1 z poziomu
ponadpodstawowego,
−
bardzo dobry – za udzielenie odpowiedzi na 17 zadań w tym co najmniej 2 z poziomu
ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. b, 3. b, 4. a, 5. d, 6. b, 7. a, 8. b, 9. a, 10. c, 11. a,
12. d, 13. b, 14. a, 15. c, 16. a, 17. b, 18. c, 19. c, 20. d.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1
Scharakteryzować zakres Kodeksu pracy
C
P
a
2
Scharakteryzować zakres obowiązków
pracodawcy i osoby kierującej pracownikami
C
PP
b
3
Zidentyfikować element nie należący do procesu
rozpoznawania zagrożeń
A
P
b
4
Zidentyfikować zakres prawa pracy
A
P
a
5
Dokonać analizy praw pracownika
D
PP
d
6
Rozpoznać właściwy środek gaśniczy
A
P
b
7
Zidentyfikować właściwy znak ostrzegawczy
A
P
a
8
Podać sposób postępowania w przypadku
wybuchu pożaru
B
P
b
9
Zidentyfikować właściwy sposób postępowania
w przypadku resuscytacji krążeniowo-oddechowej
u osoby dorosłej
A
PP
a
10
Dokonać analizy oddziaływania czynników
uciążliwych
D
PP
c
11
Zidentyfikować zakres przepisów o szczególnej
ochronie pracowników
A
P
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
12 Zidentyfikować właściwy kolor pojemnika
A
P
d
13
Scharakteryzować zastosowanie pozycji bocznej
ustalonej
C
P
b
14 Rozpoznać rodzaj zagrożenia
A
P
a
15 Rozróżnić objawy zagrożenia zdrowia i życia
B
P
c
16 Rozpoznać grupy pożarów
A
P
a
17
Podać sposób postępowania w przypadku
porażenia prądem
B
P
b
18
Zidentyfikować parametry drgań groźne dla
człowieka
A
P
c
19
Rozróżnić grupy pożarów ze względu na rodzaj
płonącego paliwa
B
P
c
20
Rozpoznać od czego zależą skutki porażenia
prądem
A
P
d
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1.
Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2.
Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.
Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.
Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5.
Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6.
Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7.
Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8.
Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9.
10 minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
10.
Po upływie czasu sprawdzianu poproś uczniów o odłożenie przyborów do pisania i zbierz
karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
Instrukcja dla ucznia
1.
Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.
Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.
Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4.
Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Do każdego zadania dołączone są
4 możliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa.
5.
Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.
6.
Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7.
Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8.
Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
−−−−
instrukcja,
−−−−
zestaw zadań testowych,
−−−−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1.
Kodeks pracy jest najważniejszym polskim aktem prawnym regulującym m.in. kwestie
a)
bezpieczeństwa i higieny pracy jest
b)
możliwości zatrudniania pracowników w danej firmie.
c)
wydawanych rozporządzeń w dziedzinie bhp.
d)
układów zbiorowych pracy.
2.
Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać, w zakresie
niezbędnym do wykonywania ciążących na nich obowiązków
a)
przepisy o ochronie pracy.
b)
przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny
pracy.
c)
przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.
d)
zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.
3.
Do elementów procesu rozpoznawania zagrożeń nie należy
a)
właściwe odczytywanie sygnałów.
b)
kształtowanie mikroklimatu.
c)
postrzeganie środowiska pracy w oparciu o kryteria bezpieczeństwa.
d)
postrzeganie zawczasu czynników (przyczyn) zagrożeń.
4.
Prawo pracy jest elementem systemu
a)
ochrony pracy.
b)
ochrony zdrowia.
c)
ochrony zasad bhp.
d)
ochrony pracodawców.
5.
Pracownik nie ma prawa powstrzymać się od wykonywania pracy w przypadku gdy
a)
warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy.
b)
warunki pracy stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika.
c)
wykonywana przez pracownika praca grozi niebezpieczeństwem innym osobom.
d)
pracodawca wymaga stosowania środków ochrony indywidualnej.
6.
Do gaszenia ubrania na człowieku użyjesz
a)
hydrantu.
b)
koca gaśniczego.
c)
gaśnicy proszkowej.
d)
gaśnicy śniegowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
7.
Ostrzeżenie przed substancjami radioaktywnymi i promieniowaniem jonizującym to znak
a)
b)
c)
d)
8.
W przypadku wybuchu pożaru w pomieszczeniu należy
a)
szybko otworzyć okno.
b)
nie otwierać okna.
c)
otworzyć lufcik lub uchylić okno.
d)
Nie podejmować żadnych działań.
9.
Podczas resuscytacji krążeniowo-oddechowej częstotliwość ucisku mostka u osoby
dorosłej powinna wynosić
a)
80–100 na minutę.
b)
60–80 na minutę.
c)
120–140 na minutę.
d)
100–120 na minutę.
10.
Czynniki uciążliwe to czynniki
a)
których oddziaływanie może prowadzić do urazu lub innego istotnego
natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka, bądź do zejścia
ś
miertelnego.
b)
których oddziaływanie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia człowieka.
c)
które nie stanowią zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, ale utrudniają pracę
lub przyczyniają się w inny istotny sposób do obniżenia zdolności do wykonywania
pracy, bądź też wpływają na zmniejszenie jej wydajności.
d)
które wpływają jedynie na zmniejszenie wydajności pracy.
11.
Przepisy o szczególnej ochronie pracy dotyczą
a)
kobiet.
b)
osób starszych.
c)
osób niepełnosprawnych.
d)
studentów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
12.
Tworzywa sztuczne i metale wrzucamy do pojemnika koloru
a)
zielonego.
b)
niebieskiego.
c)
czerwonego.
d)
ż
ółtego.
13.
W pozycji bezpiecznej, zwanej także pozycją boczną ustaloną, układa się
a)
poszkodowanych nieprzytomnych, którzy oddychają ale nie mają wyczuwalnego
tętna.
b)
poszkodowanych nieprzytomnych, którzy jednak prawidłowo oddychają i mają
wyczuwalne tętno.
c)
poszkodowanych przytomnych w przypadku krwotoku.
d)
poszkodowanych przytomnych w przypadku złamania.
14.
Prawdopodobieństwo zarażenia się grypą na stanowisku pracy należy do zagrożeń
a)
biologicznych.
b)
chemicznych.
c)
fizycznych.
d)
mechanicznych.
15.
Objawami wskazującymi na konieczność wykonania masażu serca są
a)
brak tętna, sztywność źrenic, silny ból w klatce piersiowej, kaszel,
b)
zmiana barwy skóry, silny ból w dole brzucha, brak tętna,
c)
utrata przytomności, zatrzymanie oddechu, brak tętna, zmieniona barwa skóry
d)
brak tętna, krwotok, rozszerzone źrenice.
16.
Płonące drewno i papier należą do pożarów grupy
a)
A.
b)
B.
c)
C.
d)
D.
17.
Pierwszą czynnością w przypadku porażenia prądem jest
a)
odciągniecie poszkodowanego od miejsca wypadku.
b)
przerwanie obwodu elektrycznego.
c)
wezwanie pogotowia ratunkowego.
d)
wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
18.
Szczególnie groźne dla człowieka są drgania o częstotliwości
a)
0,7–100 Hz.
b)
0,6–90 Hz.
c)
0,7–90 Hz.
d)
0,5–80 Hz.
19.
Do pożarów grupy C zaliczamy płonące
a)
ciała stałe pochodzenia organicznego.
b)
gazy.
c)
ciecze.
d)
metale.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
20.
Urazy powstałe przy porażeniu prądem nie zależą od
a)
natężenia prądu.
b)
czasu jego przepływu przez organizm człowieka.
c)
drogi przepływu przez organizm człowieka.
d)
kondycji fizycznej organizmu człowieka.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Nr
zadania
Odpowiedź
Punkty
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
7. LITERATURA
1.
Baranowicz W.: Wytyczne w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz wzór instrukcji
bezpieczeństwa pożarowego dla obiektów szkół. MEN, Warszawa 1997
2.
Buchfelder A., Buchfelder M.: Podręcznik pierwszej pomocy, PZWL, Warszawa 1993
3.
Czerczak S., Kupczewska M.: Zasady grupyfikacji substancji chemicznych pod kątem
działania
toksycznego:
rakotwórczego,
drażniącego,
ż
rącego,
uczulającego,
fototoksycznego oraz wchłaniania przez skórę. Medycyna Pracy XLIX, 1, 1998
4.
Hansen A.: Bezpieczeństwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
5.
Kodeks pracy
6.
Korczak C. (red.): Higiena i ochrona zdrowia. PZWL, Warszawa 1997
7.
Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
8.
Rączkowski B.: BHP w praktyce. OdiDK, Gdańsk 2006
9.
Salwa Z.: Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych. PWN, Warszawa 1999
10.
Szlosek F.: Wstep do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE – Wyższa Szkoła
Inżynierska, Radom 1998
11.
Wojciechowski E.: Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach, OdiDK, Gdańsk 1998
12.
www.ciop.pl (29.11.2007)
13.
www.ebhp.pl (29.11.2007)
14.
www.gaśnice.waw.pl (29.11.2007)
15.
www.pierwszapomoc.com (4.12.2007)
16.
www.pierwszapomoc.net.pl (4.12.2007)
17.
www.ratownictwo.waw.pl (25.11.2007)
18.
www.recykling.pl (30.11.2007)
19.
www.spiewnik.gower.pl (Strażacki serwis informacyjny), (1.12.2007)
20.
www.who.int (World Health Organization), (30.11.2007)