Genogram
Genogram
w
w
diagnozowaniu rodziny
diagnozowaniu rodziny
Podstawowe zasady
Podstawowe zasady
konstruowania i interpretowania
konstruowania i interpretowania
genogramu
genogramu
Co to jest
Co to jest
genogram
genogram
?
?
►
►
Genogram
Genogram
to graficzny schemat
to graficzny schemat
przekaz
przekaz
ó
ó
w
w
transgeneracyjnych
transgeneracyjnych
w
w
rodzinie.
rodzinie.
Ilustruje zwi
Ilustruje zwi
ą
ą
zki i
zki i
relacje mi
relacje mi
ę
ę
dzy krewnymi oraz wa
dzy krewnymi oraz wa
ż
ż
ne daty z
ne daty z
ż
ż
ycia
ycia
cz
cz
ł
ł
onk
onk
ó
ó
w rodziny, ujmuj
w rodziny, ujmuj
ą
ą
c
c
conajmniej
conajmniej
trzy
trzy
pokolenia.
pokolenia.
Inaczej nazywany: obrazem drzewa rodzinnego lub
Inaczej nazywany: obrazem drzewa rodzinnego lub
tablic
tablic
ą
ą
genealogiczn
genealogiczn
ą
ą
►
►
U
U
ż
ż
yteczna metoda zbierania i porz
yteczna metoda zbierania i porz
ą
ą
dkowania
dkowania
informacji o
informacji o
rodzinie poszerzonej
rodzinie poszerzonej
►
►
Metoda terapeutyczna
Metoda terapeutyczna
Wywiad rodzinny z
Wywiad rodzinny z
genogramem
genogramem
►
►
Zg
Zg
ł
ł
aszany problem a sprawy rodzinne
aszany problem a sprawy rodzinne
►
►
Aktualna sytuacja rodzinna
Aktualna sytuacja rodzinna
►
►
Szeroki kontekst rodzinny
Szeroki kontekst rodzinny
►
►
Kontekst spo
Kontekst spo
ł
ł
eczny/
eczny/
ś
ś
rodowiskowy
rodowiskowy
►
►
Fakty
Fakty
►
►
Perspektywa historyczna
Perspektywa historyczna
►
►
Wzorce rodzinnego funkcjonowania
Wzorce rodzinnego funkcjonowania
►
►
Trudne tematy
Trudne tematy
Konstruowanie
Konstruowanie
genogramu
genogramu
►
►
M
M
ęż
ęż
czyzn
czyzn
ę
ę
oznaczamy kwadratem a kobiet
oznaczamy kwadratem a kobiet
ę
ę
ko
ko
ł
ł
em
em
►
►
Zwi
Zwi
ą
ą
zki rodzinne zaznaczamy poziomymi liniami
zki rodzinne zaznaczamy poziomymi liniami
►
►
Dzieci znajduj
Dzieci znajduj
ą
ą
si
si
ę
ę
poni
poni
ż
ż
ej linii poziomej,
ej linii poziomej,
łą
łą
cz
cz
ą
ą
cej
cej
ich rodzic
ich rodzic
ó
ó
w, umieszczone
w, umieszczone
wg
wg
. kolejno
. kolejno
ś
ś
ci
ci
urodzenia od lewej do prawej, po
urodzenia od lewej do prawej, po
łą
łą
czone z lini
czone z lini
ą
ą
poziom
poziom
ą
ą
kr
kr
ó
ó
tkimi pionowymi liniami
tkimi pionowymi liniami
►
►
M
M
ęż
ęż
czyzna
czyzna
„
„
ze zwi
ze zwi
ą
ą
zku centralnego
zku centralnego
”
”
jest
jest
umieszczany po lewej stronie
umieszczany po lewej stronie
genogramu
genogramu
a jego
a jego
partnerka po prawej
partnerka po prawej
►
►
Najbli
Najbli
ż
ż
ej m
ej m
ęż
ęż
czyzny umieszcza si
czyzny umieszcza si
ę
ę
partnerk
partnerk
ę
ę
, kt
, kt
ó
ó
ra
ra
by
by
ł
ł
a jego pierwsz
a jego pierwsz
ą
ą
ż
ż
on
on
ą
ą
, a potem coraz dalej
, a potem coraz dalej
kolejne partnerki
kolejne partnerki
Konstruowanie
Konstruowanie
genogramu
genogramu
►
►
Na
Na
genogramie
genogramie
umieszczamy:
umieszczamy:
Nazwisko rodziny, dat
Nazwisko rodziny, dat
ę
ę
i miejsce narysowania
i miejsce narysowania
genogramu
genogramu
Wiek lub daty urodzenia i ewentualnej
Wiek lub daty urodzenia i ewentualnej
ś
ś
mierci wszystkich
mierci wszystkich
cz
cz
ł
ł
onk
onk
ó
ó
w rodziny
w rodziny
Imiona, zawody
Imiona, zawody
Daty zawarcia zwi
Daty zawarcia zwi
ą
ą
zk
zk
ó
ó
w ma
w ma
łż
łż
e
e
ń
ń
skich, separacji, rozsta
skich, separacji, rozsta
ń
ń
i
i
rozwod
rozwod
ó
ó
w i inne wa
w i inne wa
ż
ż
ne wydarzenia rodzinne
ne wydarzenia rodzinne
Choroby zw
Choroby zw
ł
ł
aszcza genetyczne oraz poronienia naturalne
aszcza genetyczne oraz poronienia naturalne
i sztuczne
i sztuczne
Oraz wszelkie dodatkowe informacje, kt
Oraz wszelkie dodatkowe informacje, kt
ó
ó
re uznamy za
re uznamy za
istotne z punktu widzenia zebranych informacji (tj.
istotne z punktu widzenia zebranych informacji (tj.
miejsce zamieszkania, wa
miejsce zamieszkania, wa
ż
ż
ne wydarzenia rodzinne)
ne wydarzenia rodzinne)
Podstawowe symbole graficzne
Podstawowe symbole graficzne
Symbole graficzne: p
Symbole graficzne: p
ł
ł
e
e
ć
ć
Kolejno od lewej: mężczyzna, kobieta, zwierzę, płeć nieznana, nieżyjący
mężczyzna, nieżyjąca kobieta, nieżyjące zwierzę, nieżyjąca osoba o nieznanej
płci
Symbole graficzne: dzieci
Symbole graficzne: dzieci
Kolejno od lewej strony: dziecko biologiczne, dziecko adoptowane,
dziecko w opiece zastępczej, ciąża, poronienie, aborcja, chłopiec martwo
urodzony, dziewczynka martwo urodzona
Kolejno od lewej strony: bliźniaki dwujajowe płci
męskiej, bliźniaki jednojajowe płci żeńskiej,
trojaczki w tym jedno martwo urodzone
Symbole graficzne:
Symbole graficzne:
bli
bli
ź
ź
niaki i trojaczki
niaki i trojaczki
Rodzaje zwi
Rodzaje zwi
ą
ą
zk
zk
ó
ó
w 1
w 1
Związek małżeński
Separacja
Rozwód
Unieważnienie małżeństwa
Związek małżeński ustał w
wyniku śmierci jednego z
małżonków (wdowieństwo)
Rodzaje zwi
Rodzaje zwi
ą
ą
zk
zk
ó
ó
w 2
w 2
Kohabitacja
Kohabitacja w separacji
Kohabitacja ustała w wyniku
śmierci jednego z partnerów
Gwałt/Związek przemocowy
Inny lub nieznany rodzaj
związku
Genogram
Genogram
dwupokoleniowy
dwupokoleniowy
–
–
przyk
przyk
ł
ł
ad 1
ad 1
Genogram
Genogram
dwupokoleniowy
dwupokoleniowy
–
–
przyk
przyk
ł
ł
ad 2
ad 2
Kobieta z trzema kolejnymi partnerami
Genogramy
Genogramy
–
–
przypadki nietypowe
przypadki nietypowe
Mężczyzna i jego trzy kolejne partnerki
Genogramy
Genogramy
–
–
przypadki nietypowe
przypadki nietypowe
Ślub, rozwód i ponowny ślub tych samych partnerów
Genogramy
Genogramy
–
–
przypadki nietypowe
przypadki nietypowe
Małżeństwo między kuzynami
Genogramy
Genogramy
–
–
przypadki nietypowe
przypadki nietypowe
Małżeństwo między dwiema siostrami i dwoma
braćmi
Wzory relacji interpersonalnych 1
Wzory relacji interpersonalnych 1
Odcięcie emocjonalne
Relacja słaba/Uboga
Relacja zwykła/Normalna
Relacja intymna/bardzo bliska
Relacja zbyt bliska/Uwikłana
Wzory relacji interpersonalnych 2
Wzory relacji interpersonalnych 2
Relacja wroga/konfliktowa
Relacja słaba i jednocześnie
konfliktowa
Relacja bardzo bliska i jednocześnie
konfliktowa
Relacja uwikłana i jednocześnie
konfliktowa
Relacja przemocowa
Genogram
Genogram
trzypokoleniowy z
trzypokoleniowy z
wzorami relacji interpersonalnych
wzorami relacji interpersonalnych
Problemy w konstruowaniu
Problemy w konstruowaniu
genogramu
genogramu
i ich rozwi
i ich rozwi
ą
ą
zywanie
zywanie
►
►
Umieszczanie legendy (stosowane symbole
Umieszczanie legendy (stosowane symbole
inne od standardowych)
inne od standardowych)
►
►
Umieszczanie opisu na
Umieszczanie opisu na
genogramie
genogramie
i pod
i pod
nim
nim
►
►
Dok
Dok
ł
ł
adne nanoszenie dat
adne nanoszenie dat
►
►
Stosowanie kilku kolor
Stosowanie kilku kolor
ó
ó
w
w
►
►
Pomijanie wzorc
Pomijanie wzorc
ó
ó
w i relacji w obr
w i relacji w obr
ę
ę
bie
bie
rodziny nuklearnej
rodziny nuklearnej
►
►
Interpretacja!!!
Interpretacja!!!
Interpretowanie
Interpretowanie
genogramu
genogramu
►
►
Struktura rodziny i rodzin pochodzenia (dzietno
Struktura rodziny i rodzin pochodzenia (dzietno
ść
ść
,
,
pozycja w
pozycja w
ś
ś
r
r
ó
ó
d rodze
d rodze
ń
ń
stwa, p
stwa, p
ł
ł
e
e
ć
ć
rodze
rodze
ń
ń
stwa)
stwa)
►
►
Cykl
Cykl
ż
ż
ycia rodzinnego* (model rozwojowy)
ycia rodzinnego* (model rozwojowy)
►
►
Wzory powtarzaj
Wzory powtarzaj
ą
ą
ce si
ce si
ę
ę
przez wszystkie generacje
przez wszystkie generacje
(separacje, rozwody, poronienia, alkoholizm, adopcje,
(separacje, rozwody, poronienia, alkoholizm, adopcje,
zw.nieformalne
zw.nieformalne
)
)
►
►
Wydarzenia
Wydarzenia
ż
ż
yciowe a funkcjonowanie rodziny
yciowe a funkcjonowanie rodziny
►
►
R
R
ó
ó
wnowaga i brak r
wnowaga i brak r
ó
ó
wnowagi rodzinnej
wnowagi rodzinnej
►
►
System emocjonalny rodziny (role, tabu,
System emocjonalny rodziny (role, tabu,
bohaterki/bohaterowie, mity, odci
bohaterki/bohaterowie, mity, odci
ę
ę
cia emocjonalne,
cia emocjonalne,
konflikty itp.)
konflikty itp.)
*Cykl
*Cykl
ż
ż
ycia rodzinnego
ycia rodzinnego
Fazy
Fazy
ż
ż
ycia rodzinnego
ycia rodzinnego
wg
wg
.
.
Haleya
Haleya
:
:
►
►
Narzecze
Narzecze
ń
ń
stwo (
stwo (
„
„
randkowanie
randkowanie
”
”
)
)
►
►
Wczesne ma
Wczesne ma
łż
łż
e
e
ń
ń
stwo (partnerstwo prawnie
stwo (partnerstwo prawnie
usankcjonowane)
usankcjonowane)
►
►
Narodziny dziecka
Narodziny dziecka
►
►
Ś
Ś
rednia faza ma
rednia faza ma
łż
łż
e
e
ń
ń
ska czyli rodzina z
ska czyli rodzina z
dzie
dzie
ć
ć
mi wieku szkolnym, studenckim
mi wieku szkolnym, studenckim
►
►
Puste gniazdo
Puste gniazdo
►
►
Emerytura i staro
Emerytura i staro
ść
ść
Bibliografia
Bibliografia
►
►
De Barbaro Bogdan,
De Barbaro Bogdan,
Wprowadzenie do systemowego rozumienia
Wprowadzenie do systemowego rozumienia
rodziny
rodziny
, Krak
, Krak
ó
ó
w: Wydaw. Uniwersytetu Jagiello
w: Wydaw. Uniwersytetu Jagiello
ń
ń
skiego, 1999.
skiego, 1999.
►
►
Garvin
Garvin
Charles
Charles
D.,
D.,
Seabury
Seabury
Brett
Brett
A.:
A.:
Dzia
Dzia
ł
ł
ania interpersonalne w
ania interpersonalne w
pracy socjalnej
pracy socjalnej
, T 1,
, T 1,
Bibl
Bibl
. Pracownika Socjalnego, Katowice:
. Pracownika Socjalnego, Katowice:
Ś
Ś
l
l
ą
ą
sk,
sk,
1998.
1998.
►
►
Praszkier
Praszkier
Ryszard,
Ryszard,
Zmienia
Zmienia
ć
ć
nie zmieniaj
nie zmieniaj
ą
ą
c. Ekologia problem
c. Ekologia problem
ó
ó
w
w
rodzinnych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992
rodzinnych, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1992
►
►
Praszkier
Praszkier
Ryszard (red.),
Ryszard (red.),
Mity i rzeczywisto
Mity i rzeczywisto
ść
ść
terapii rodzin, t. 1 i 2.
terapii rodzin, t. 1 i 2.
Literatura w j
Literatura w j
ę
ę
zyku angielskim:
zyku angielskim:
►
►
Hartmann Ann, Laird Joan,
Hartmann Ann, Laird Joan,
Family
Family
-
-
Centered Social Work Practice
Centered Social Work Practice
,
,
New York: The Free Press, 1983.
New York: The Free Press, 1983.
►
►
Framework For the Assessment of Children in Need and their
Framework For the Assessment of Children in Need and their
Families
Families
, Department of Health, London: The Stationary Office,
, Department of Health, London: The Stationary Office,
2000.
2000.
►
►
Assesing
Assesing
Children in Need and their Families: Practice Guidance,
Children in Need and their Families: Practice Guidance,
Department of Health, London: The Stationary Office, 2002.
Department of Health, London: The Stationary Office, 2002.
►
►
Protecting Children. A Guide for Social Workers undertaking a
Protecting Children. A Guide for Social Workers undertaking a
Comprehensive Assessment
Comprehensive Assessment
, Department of Health, London: The
, Department of Health, London: The
Stationary Office, 1988.
Stationary Office, 1988.
KONIEC
KONIEC