Zapotrzebowanie energetyczne

Podstawowymi źródłami zaopatrzenia organizmu w energię są węglowodany,
tłuszcze i białka zawarte w produktach roślinnych i zwierzęcych. Potrzebna
nam energia powstaje w wyniku przemiany chemicznej pożywienia w
organizmie i wyrażana jest w kilodżulach (kJ) (poprzednio w kcal). Posługując
się różnymi tabelami (również starymi) możemy przeliczyć kilokalorie na
kilodżule:

1

kcal

= 4,1868 kJ (w

zaokrągleniu 4,2 kJ)

1 kJ = 0,2388 kcal (w

zaokrągleniu (0,2 kcal)

Główne składniki odżywcze dostarczają następujących ilości energii:

1 g

węglowodan

ów

= 17 kJ (dawniej (4 kcal)

1 g tłuszczu = 38 kJ (dawniej 9 kcal)

1 g białka = 17 kJ

Zapotrzebowanie energetyczne organizmu (zmienne) powinno

być pokryte:

– 10–15% – przez białko (1 g na 1 kg wagi, w tym 40% białka

zwierzęcego)

– 25–30% – przez tłuszcz (1 g na 1 kg wagi)

– 45–65% – przez węglowodany (ok. 6 g na 1 kg wagi)

Wszystkie te składniki odżywcze powinny pokrywać dobowe

zapotrzebowanie na podstawowe witaminy i pierwiastki (zawarte

w związkach mineralnych).

Procent dziennego zapotrzebowania na energię

posiłek

% lub %

I śniadanie 25–

30

35–

40

II

śniadanie

5–

10

–

Obiad

30–

35

35–

40

Podwieczo

rek

5–

10

–

Kolacja

20–

30

30–

20

Niezbędna ilość białka na 1 kg wagi w ciągu doby

wiek

ilość białka

w g

Niemowlę

2,2–2,5

4–6 lat

2,0

6–12 lat

1,5

12–18 lat

1,0–1,2

Dorośli

0,9

Kobiety w

ciąży

1,5

Zużycie energii mężczyzn dorosłych o wadze ok. 70 kg

w ciągu 1 godz. na 1 kg wagi

Czynność

kcal

J

w czasie snu

leżenie, odpoczynek

siedzenie

stanie

powolny marsz

ćwiczenia fizyczne

marsz szybki

forsowne ćwiczenia

fizyczne

pływanie

bieganie swobodne

bardzo ciężkie

ćwiczenia

0,9

3

1,1

0

1,4

2

1,5

0

2,8

5

4,2

5

4,2

8

6,4

2

7,1

4

8,1

5

8,5

5

3,8

9

4,6

0

5,9

4

6,2

8

11,

93

17,

79

17,

92

26,

87

29,

88

34,

11

35,

79

Zużycie energii

Potrawa produkt

kJ

Zużycie energii (czas w

minutach)

le-

żen

ie

cho-

dzen

ie

jazda

na

rower

ze

pły-

wani

e

bie-

gan

ie

porcja naleśników

z serem

100g orzeszków

ziemnych

pieczone żeberko

wieprzowe

dwa plasterki

szynki

1 szklanka mleka

pełnotłustego

1 porcja

ziemniaków

1 jajko sadzone

lub banan

200g piwa

1 średnie jabłko

33

50

24

70

20

92

71

2

69

5

69

0

46

0

39

8

25

1

616

454

381

131

128

127

85

73

46

154

113

95

33

32

32

21

18

12

98

72

61

21

20

20

13

12

7

71

53

44

15

15

15

10

8

5

40

30

25

9

8

8

6

5

3

Zalecane dzienne normy opracowane w Instytucie Żywności

i Żywienia

Grupy ludności

Energia

Biał

ko

Tłuszc

ze

Węglo

-

woda

ny

kJ

kca

l

g

Dzieci

1 - 3 lat

4 - 6 lat

7 - 9 lat

10 - 12 lat chłopcy

10 - 12 lat

dziewczęta

540

0

710

0

880

0

109

00

960

0

13

00

17

00

21

00

26

00

23

00

45

55

65

75

75

50

60

75

90

80

165

235

290

370

320

Młodzież męska

13 - 15 lat

16 - 20 lat

125

00

134

00

30

00

32

00

95

100

105

110

420

420

Młodzież żeńska

13 - 15 lat

16 - 20 lat

109

00

105

00

26

00

25

00

85

80

90

85

365

355

Mężczyżni 21 - 64

lata

praca lekkka

praca umiarkowanie

ciężka

praca ciężka

praca bardzo ciężka

100

00

117

00

146

00

167

00

24

00

28

00

35

00

40

00

75

85

95

100

80

95

125

145

345

400

500

575

Kobiety 21 - 59 lat

praca lekkka

praca umiarkowanie

ciężka

praca ciężka

ciężarne (II poł ciąży)

karmiące

880

0

100

00

121

00

117

00

142

00

21

00

24

00

29

00

28

00

34

00

70

80

90

95

110

70

85

105

90

110

300

330

400

-

490

Ludzie w podeszłym

wieku

mężczyźni 65 - 75

lat

mężczyźni powyżej

75 lat

kobiety 60 - 75 lat

kobiety powyżej 75

lat

960

0

880

0

920

0

840

0

23

00

21

00

22

00

20

00

70

65

70

65

75

65

70

60

335

315

320

300