KWASY i ICH POCHODNE
1. Podaj nazwy poniższych kwasów i ich pochodnych:
CO
2
H
Br
CO
2
H
O
2
N
CO
2
H
Ph
CO
2
H
CO
2
H
(CH
3
)
2
C(OH)CO
2
H
CO
2
H
CO
2
H
CHO
CO
2
H
CO
2
H
Br
Br
CO
2
H
CHO
CO
2
H
CO
2
H
CO
2
H
CO
2
H
HO
2
C
CO
2
H
HO
2
C
Ph C
O
(CH
2
)
4
COOH
HOOC
COOH
HOOC
COOH
C
O
Cl
Br
CO
2
CH
3
CH
3
CH
2
CH(OH)CO
2
CH
3
CO
2
CH
2
CO
2
CH
3
COOCH
3
CO
2
CH
2
CH
3
CO
2
H
CONH
HOOC
COOCH
2
Ph
O
O
O
O
O
OH
OCH
3
O
O
O
NH
O
O
O
O
O
CN
CH
3
CN
CH
2
CN
O
O
O
NH
O
O
N
O
O
CH
3
C
O
Br
Br
CH
3
CONH
CON
CH
3
CH
2
CONH
CH
2
CONH
2. Podaj wzory strukturalne cząsteczek:
• kwas 2-bromo-4nitrobenzoesowy
• kwas trifluorooctowy
• kwas heksanowy
• kwas 3-fenylopropanowy
• kwas furanokarboksylowy
• kwas 2,2-dimetylocyklopropano-
karboksylowy
• kwas 2-fluoro-4-hydroksybutanowy
• kwas α-chloromasłowy
• kwas α,α-dimetylopropionowy
• kwas 3-oksopentanowy
3. Podaj dwie metody syntezy kwasu butanowego z 1-bromopropanu.
4. Jak z tert-butanolu otrzymać kwas piwaloilowy?
5. Podaj dwie metody syntezy kwasu fenylooctowego z toluenu.
6. Jak można otrzymać kwas benzoesowy z:
• etylobenzenu
• bromobenzenu
• benznitrylu (cyjanobenzen)
• alkoholu benzylowego
7. Jak otrzymać z toluenu:
• kwas benzoesowy
• kwas fenylooctowy
• kwas m-chlorobenzoesowy
• kwas p-chlorobenzoesowy
• kwas α-bromofenylooctowy
• kwas p-bromofenylooctowy
8. Jak z 1-butenu otrzymać:
• kwas 2-metylobutanowy
• kwas 2-metylo-3-butenowy
9. Jak z cykloheksenu otrzymać:
• kwas cykloheksanokarboksylowy
• kwas 3-cykloheksenokarboksylowy
10. Napisz reakcje kwasu benzoesowego z następującymi odczynnikami:
• wodorotlenek potasu
• trichlorek fosforu
• chlorek tionylu
• brom/żelazo
• wodorek litowoglinowy
• mieszanina nitrująca
• metanol/HCl
• 2-metylopropen?kwas nadchlorowy
11. Jak z kwasu fenylooctowego otrzymać 2-fenyloetyloaminę?
12. Podaj mechanizm reakcji przekształcenia kwasu benzoesowego w anilinę
13. Podaj mechanizm reakcji przekształcenia kwasu propionowego w etyloaminę.
14. Jak z propionianu etylu otrzymać
a. 1-fenylo-1-propanon
b. metylomalonian dietylu
15. Jak z fenylooctanu etylu otrzymać:
c. C
6
H
5
CH
2
COCOOH
d. C
6
H
5
COCH(C
6
H
5
)CO
2
Et
16. Podaj mechanizm reakcji kondensacji Claisena
• izowalerianianu etylu [(CH
3
)
2
CHCH
2
COOC
2
H
5
].
• propionianu etylu
• fenylooctanu etylu
• maślanu etylu.
17. Jak z aldehydu octowego otrzymać kwas mlekowy [CH
3
CH(OH)CO
2
H?
18. Jak z kwasu ftalowego otrzymać (kwaśny) ftalan etylu?
19. Jak z kwasu bursztynowego otrzymać (kwaśny) bursztynian etylu?
20. Jak z fenylooctanu etylu otrzymać:
• C
6
H
5
CH
2
COCOOH
• 1,2-difenyloetanon
• C
6
H
5
COCH(C
6
H
5
)COOCH
2
CH
3
21. Jak z propionianu etylu otrzymać:
• 1-fenylo-1-propanon
• metylomalonian dietylu
22. Jak z kwasu benzoesowego otrzymać benzoesan t-butylu?
23. Jak z kwasu benzoesowego otrzymać benzoesan fenylu?
24. Podaj mechanizm reakcji hydrolizy katalizowanej kwasem:
• benzoesanu t-butylu
• octanu metylu
• fenylooctanu etylu
• acetamidu
• benzamidu
25. Podaj mechanizm reakcji zasadowej hydrolizy:
• benzoesanu etylu
• maślanu metylu
• propionianu etylu
26. Podaj mechanizm reakcji:
• bezwodnika bursztynowego z metanolem
• bezwodnika ftalowego z etanolem
• chlorku acetylu z metyloaminą
• chlorku benzoilu z benzyloaminą
• chlorku propionylu z metanolem
• chlorku benzoilu z wodą
• chlorku kwasu butanowego z alkoholem benzylowym
• chlorku kwasu fenylooctowego z fenolem
• bezwodnika kwasu butanowego z N-etylobenzyloaminą
• chlorku kwasu propanowego z N-metylo-i-propyloaminą
• chlorku kwasu benzoesowego z N-metyloaniliną
• bezwodnika kwasu 2-metylobutanowego z etyloaminą
• kwasu propanowego z chlorkiem tionylu
• kwasu benzoesowego z chlorkiem fosforu
• amidu kwasu 2-metylopropanowego z bromem w obecności KOH
• kwasu butanowego z bromem w obecności fosforu czerwonego, a następnie hydroliza
• amidu kwasu benzoesowego z bromem w obecności KOH
• kwasu propanowego z bromem w obecności fosforu czerwonego, a następnie
hydroliza
27. Napisz mechanizm reakcji krzyżowej kondensacji Claisena
• propionianu etylu z węglanem dietylu
• izomaślanu etylu [(CH
3
)
2
CHCOOEt] z mrówczanem etylu
• fenylooctanu etylu ze szczawianem dietylu [(COOEt)
2
]
• maślan etylu z benzoesanem etylu
28. Jak z kwasu fenylooctowego otrzymać cyjanek benzylu?
29. Podaj mechanizm dekarboksylacji kwasu acetylooctowego
30. Podaj mechanizm dekarboksylacji kwasu malonowego.
31. Napisz lub dokończ reakcje:
• kwas 2-hydroksybutanowy ogrzewany z kwasem mineralnym
• piperydyna + bezwodnik octowy
• kwas 4-hydroksybutanowy ogrzewany z kwasem mineralnym
• pirrolidyna + kwas solny
• kwas 3-hydroksybutanowy ogrzewany z kwasem mineralnym
• ogrzewania amidu kwasu fenylooctowego z P
2
O
5
• ogrzewania acetamidu z P
2
O
5
•
32. Dokończ reakcje:
CH
COOH
COOH
∆
COOH
COOH
∆
COOH
COOH
∆
33. Podaj mechanizm dekarboksylacji kwasu 1,1-cyklopropanodikarboksylowego.
34. Podaj mechanizm przekształcenia kwasu propanowego w:
• kwas α-bromopropionowy
• kwas α-hydroksypropionowy