John Bollinger’s

Forex Letter

Tom 1, Numer 5

14 wrzesień 2004

Capital Market Services, LLC

350 Fifth Avenue, Suite 6400

New York, NY 10118

www.cmsfx.com

[e-mail]

Łączenie przedziałów czasowych

Nie ma chyba wątpliwości iż rynek forex jest coraz bardziej popularny wśród inwestorów. Dla
wielu z nich rynek walutowy jest świetną alternatywą dla tradycyjnych form inwestowania.
Rynek kapitałowy porusza się od kilku lat w płaskim przedziale cen a nasze prognozy wskazują

iż może trwać to jeszcze dłużej. Inną z popularnych form inwestycji są obligacje które znajdują
się w "rynku niedźwiedzia" od czerwca 2003. Jest oczywiście też gotówka ale w ciągu ostatnich
kwartałów stopy procentowe rosły i zysk w wysokości 1.5% nie jest jeszcze tym czego oczekują
inwestorzy(Jest w prawdzie nadzieja iż wraz z rosnącymi stopami procentowymi stanie się to
bardziej opłacalne). Istnieją oczywiście jeszcze złoto, energia oraz towary ale są to dla wielu

“inwestycje alternatywne” co jest równie nieprzyjemne dla wielu w brzmieniu jak
“derywatywy”. W tym miejscu rynek walutowy wydaje się skupiać uwagę wielu poszukujących
nowych rynków inwestorów. Jako że większość z czytelników jest inwestorami
krótkoterminowymi można zadać sobie pytanie “jakie to ma znaczenie dla mnie?”. Wbrew

pozorom duże. Oznacza bowiem lepszą płynność, mniejszy spread, lepsze narzędzia i
możliwości.

Przejdźmy od teorii do praktyki: Na swoich seminariach zawsze podkreślałem znaczenie
odpowiednio dobranego przedziału czasowego dla poszczególnych analiz. Zastanówmy się nad

przedziałami: krótkoterminowym, średnioterminowym oraz długoterminowym. Są to oczywiście
pojęcia względne i różne mają znaczenie dla wielu inwestorów. Dla mnie operacje

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.

krótkoterminowe przeprowadzane są na danych godzinowych, średnioterminowe na danych
dziennych a długoterminowe na danych tygodniowych. Ma to związek z moim doświadczeniem
oraz otoczeniem w którym je zdobywałem. Dla wielu inwestorów mogą być to jednak

odpowiednio dane tikowe, kilku minutowe oraz 10 minutowe. Znany francuski analityk,
entuzjasta “Wstęg Bollingera”, Philippe Cahen, aby uskutecznić swoje decyzje używa
równocześnie danych dziennych, tygodniowych oraz miesięcznych.

Z naszego punktu widzenia przedział krótkoterminowy służy jedynie wykonywaniu transakcji.
Jest to przedział gdzie próbujemy uzyskać jak najlepszy moment wejścia oraz wyjścia z pozycji.
Przedział średnioterminowy jest tym przedziałem w którym dokonujemy analiz, w którym

zarządzamy naszym portfelem i któremu poświęcamy najwięcej czasu. Przedział
długoterminowy jest tłem naszych decyzji, mówiącym nam o aktualnym trendzie, inflacji oraz
ogólnej strukturze-jest to przedział w którym rozpatrywane są czynniki makroekonomiczne.

Jednym z najczęstszych błędów jest przeprowadzanie analiz w średnim terminie, przechodzenie
do krótszego przedziału czasowego w celu wykonania transakcji bez powracania po jej
wykonaniu do przedziału średnioterminowego. Pozostawia to bowiem inwestora w przedziale w

którym nie ma możliwości monitorowania oraz zarządzania inwestycją. Innym przykładem
błędu jest przywiązywanie się do długoterminowych “wizji” nie przechodząc do średniego
przedziału w celu wybrania odpowiedniego momentu transakcji.

Ciekawym rozwiązaniem jest używanie wielowymiarowej analizy w poszczególnych badaniach.
Widziałem swego czasu kolegę poszukującego podobnych formacji w trzech różnych

przedziałach czasowych-na tym opierał się jego system. Ja używałem już przez wiele lat dwóch
przedziałów czasowych ale też i trzy przedziały nie były dla mnie niczym nowym. Kilka lat

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.

później odwiedziłem Philippe'a Cahen'a w Paryżu i pamiętam iż używał przy swoich
transakcjach owego trój przedziałowego filtra. Dziś sam również pamiętam aby używać
przedziału czasowego o “wyższym stopniu” i przełączać się na krótszy okres w celu wykonania

transakcji. .

Czym są przedziały niższego i wyższego stopnia? Uważa się iż rynek ma naturę fraktalną co
oznacza iż podobne formacje powtarzają się w kilku przedziałach czasowych tak że jedna

formacja może zawierać w sobie kilka mniejszych.

Obecnie zawsze rozpatruje wykres w kilku przedziałach przed podjęciem decyzji. Stało się to już
moim nawykiem i nie czułbym się komfortowo inwestując w inny sposób.

Jakie znaczenie mają te idee na rynku forex? Wydaje się iż duże. Uczy nas to bowiem
dyscypliny, odpowiedniej organizacji pracy i oznacza mniejszy stres. Jest to duży krok na przód

na drodze prowadzącej do sukcesu.

Dobrym przykładem ilustrującym nasze stanowisko jest charakterystyczne “zwężenie” wstęg.
Naturalnie dużo lepsze rezultaty osiągniemy wtedy gdy zaobserwujemy je w kilku przedziałach
czasowych. Można dla przykładu wykorzystać wstęgi o okresach 20 i 50 i obserwować ich
zachowanie na jednym wykresie..

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.

Podsumowując: większość inwestorów zbytnio skupia się na jednym przedziale czasowym,
jednym elemencie. Należy więc używać kilku przedziałów równocześnie.

Przechodząc do aktualnych wykresów: Duże znaczenie ma poziom 1.20 na wykresie EURUSD.
Jest to silne wsparcie(rys.3) do którego inwestorzy przywiązują dużą uwagę. Teraz proszę
spojrzeć na rys.2 na którym widzimy duże zwężenie wstęg. Jest to prognostyk bardzo dużej

zmienności a w konsekwencji dużego ruchu. Dzięki temu iż potrafimy korzystać z kilku
przedziałów czasowych różnego stopnia nie trudno jest się domyślić iż pokonanie poziomu 1.20
może doprowadzić do ogromnej wyprzedaży euro. Oczywiście jeśli wsparcie zostanie obronione
możemy być świadkami dużego ruchu w przeciwna stronę.

Udanych inwestycji,

John Bollinger, CFA, CMT

© Copyright 2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services LLC.

©2004 Bollinger Capital Management and Capital Market Services, LLC This report is intended solely for distribution to professional and business
customers of Capital Capital Market Services, LLC. It is not intended to be distributed to private investors or private customers. Any information in this
report is based on data obtained from sources considered to be reliable, but no representations or guarantees are made by Bollinger Capital
Management with regard to the accuracy of the data. The opinions and estimates contained herein constitute our best judgement at this date and time,
and are subject to change without notice. Bollinger Capital Management accepts no responsibility or liability whatsoever for any expense, loss or
damages arising out of, or in any way connected with, the use of all or any part of this report. No part of this report may be reproduced or distributed in
any manner without the permission of Bollinger Capital Management.